Նևրոզը` դարի հիվանդություն
-Ինձ մոտ ախտորոշել էին նեւրոզ: Բուժումն ընդունելուց հետո ասացին, որ ապաքինվել եմ: Սակայն ինձ այժմ անհանգստացնում են հետեւյալ ախտանիշները. վախի զգացում, ճնշվածություն, սրտխփոց, գլխացավեր, խառը մտքեր… Ի՞նչ անեմ, ի՞նչ խորհուրդ կտաք:
Ալվարդ
Նեւրոզները հոգեծին, նյարդահոգեկան խանգարումներ են, որոնք առաջանում են մարդու կյանքի կարեւոր հարաբերությունների խանգարման ժամանակ, արտահայտվում են կլինիկական ֆենոմեններով եւ բնորոշվում են պսիխոտիկ երեւույթների բացակայությամբ: Ցավոք, տարբեր գործոններով պայմանավորված, նեւրոզով հիվանդների թիվը գնալով աճում է:
“Նեւրոզ” կոչվող հիվանդության սահմանումն անգամ ցույց է տալիս, որ խնդիրը հոգեբանական, հոգեկան ոլորտում է, հետեւաբար մեր ընթերցող Ալվարդի նամակին հնարավորինս արդյունավետ արձագանքելու համար զրուցեցինք ե՛ւ հոգեբանի, ե՛ւ հոգեբույժի հետ:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
Ինչպես նշեց հոգեբան Մարինե Սահակյանը՝
-Անձը գերբարձր արժեք է, նրան ուղղակի մոտենալ չի կարելի, հատկապես եթե նեւրոզն է խնդիրը: Պետք է անպայման խոսել հիվանդի հետ եւ մանրամասներն իմանալ, պետք է պարզել, թե ո՞ր դաշտն է ախտահարված, որտեղի՞ց է խնդիրը, ի՞նչ բնույթի է, ի՞նչ դրսեւորում ունի, առաջացման ինչպիսի՞ պատճառներ կան՝ ժառանգական, հոգեբանական, սեռական անբավարարվածության. չէ՞ որ կան պաթոլոգիայի դրսեւորման տարբեր տարատեսակներ: Իսկ եթե հիվանդը գանգատվում է՝ ասելով, որ ունի վախի զգացողություն, ճնշվածություն, խառը մտքեր, գլխացավ, սրտխփոցներ, խնդիր այստեղ, իհարկե, կա, եւ դա նեւրոտիկ բնույթի է, որն առաջանում է անորոշությունից, կպչուն մտքերից:
Իսկ ահա, մյուս զրուցակիցս՝ հոգեբույժ Գոհար Շիրինի Սրապյանը, նեւրոզների հետ կապված իր մեկնաբանությունը տվեց:
-Ի՞նչ է նեւրոզը, ի՞նչ տեսակներ ունի:
-Նեւրոզը հավաքական հիվանդություն է, որն ունի ֆունկցիոնալ բնույթ (օրգանական հիվանդությամբ պայմանավորված չէ) ունի որոշակի սկիզբ, պատճառ, չի ուղեկցվում հոգեկան խանգարումներով, եւ հիվանդը չի կորցնում իրականության զգացումը: Նեւրոզների համախտանիշներն ու տեսակները բազմազան են՝ ասթենիկ, նեւրասթենիկ, տագնապային եւ դեպրեսիվ, օբսեսիվ եւ ֆոբիկ, ինչպես նաեւ դեպերսոնալիզացիայի եւ դեռեալիզացիայի համախտանիշներ, դեզադապտատիվ եւ սթրեսային հակազդեցություններ, հիպոքոնդրիկ եւ հիսթերիկ խանգարումներ: Նշված տեսակներից ամենաթեթեւը նեւրասթենիկն է (նյարդաթուլություն), որ կազմում է նրանցից յուրաքանչյուրի հիմքը: Այն արտահայտվում է դյուրագրգռությամբ, դյուրաբորբոքությամբ, աղմուկից վիճակի վատթարացմամբ, թուլությամբ, լացկանությամբ, ոչ կայուն դեպրեսիայով, տրամադրության փոփոխականությամբ:
-Նեւրոզները պարտադիր ունենու՞մ են առաջացման պատճառ:
-Կան այնպիսինները, որոնք ունեն առաջացման կոնկրետ պատճառ, կան նաեւ այնպիսիք, որոնք տարիքի հետ են կապված եւ առաջանում են աթերոսկլերոզից, անոթային խնդիրներից, սթրեսներից, կյանքի անբարենպաստ պայմաններից, շատ մեծ նշանակություն ունի նաեւ անձի տեսակը, հոգեբանական որակները: Օրինակ՝ հարմոնիկ մարդկանց մոտ հազվադեպ են նեւրոզներ առաջանում, նեւրոզները հիմնականում բնորոշ են ինչ-որ շեշտվածություն ունեցող մարդկանց:
Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ ժառանգականությունը, ծննդաբերության ժամանակ երեխայի ունեցած վնասվածքները՝ երբ փոքրիկը ծնվում է պորտալարը պարանոցին փաթաթված կամ, ինչպես ասում են, խեղդված. սրանք խնդիրներ են, որոնք աչքի համար ոչ տեսանելի են եւ անգամ ժամանակակից հետազոտություններով հնարավոր չէ հայտնաբերել, բայց հետագայում առաջանում են խնդիրներ բնավորության հետ կապված, որն էլ հող է նախապատրաստում նեւրոզների համար: Կարեւոր է նաեւ դաստիարակությունը, ընտանիքի պայմանները, միջանձնային փոխհարաբերությունները. անհամերաշխությունն ու փոխզիջման բացակայությունը միանշանակ կարող են դառնալ նեւրոզի առաջացման պատճառ:
— Ի՞նչ հիմքեր կարող է ունենալ հասուն տարիքում ի հայտ եկած նեւրոզը:
-Շատ կարեւոր է, թե այժմ անձն ինչ խնդիրներ ունի, ինչ պայմաններում է ապրում, որովհետեւ նախկինում տարած սթրեսները կարծես թե թարմանում են նոր վնասվածքներով եւ բերում նեւրոզների: Օրինակ՝ կենցաղային խնդիրները, ֆինանսական դժվարությունները քիչ-քիչ խաթարում են նյարդային համակարգը, ինչն էլ հետո արտահայտվում է հակազդեցություններով: Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ նախկինում ունեցած հիվանդությունները, անզգայացումները, ուղեղի ցնցումները, գանգուղեղային վնասվածքները, կանանց կլիմաքսի շրջանը:
-Բուժման դեղատոմս առաջարկելիս ի՞նչն եք հաշվի առնում:
-Նեւրոզի ախտորոշման համար պետք է շատ մանրամասն տեղեկություն ունենալ:
Գոյություն ունեն նեւրոզներ, որոնք դեղորայքային լուրջ բուժում են պահանջում, չնայած բոլոր դեպքերում պետք է սկսել նվազագույն չափաբաժնից՝ անկախ նրանից, թե նեւրոզի ինչ աստիճան է հիվանդի մոտ նկատվում: Հիմնականում բուժման ընթացքը համակցվում է հոգեթերապիայի՝ հոգեբանի եւ հոգեբույժի ներգրավմամբ:
-Իսկ ո՞րն է պատճառը, որ մեր ընթերցողի մոտ բուժումից հետո խնդիրը կրկին ի հայտ է եկել:
-Կա երկու տարբերակ՝ կամ բուժումը կիսատ է մնացել, կամ լիարժեք չի եղել: Նեւրոզով հիվանդը պետք է իմանա իր խնդրի առաջացման պատճառն ու կարողանա համապատասխան լուծում գտնել դրա համար, կանխել եւ դեղորայք չօգտագործելուց հետո հասնել նրան, որ հիվանդությունը նորից չկրկնվի: Միգուցե խնդիրը շատ ավելի բարդ է եղել, իսկ հիմա սա է մնացել, ինչը նկարագրում է անձը: Բայց եթե կա գանգատ, որն անհանգստացնում է նրան, պետք է դիմի մասնագետի:
-Իսկ ինչպե՞ս, ի՞նչ խորհրդով կարող եք օգնել մեր ընթերցողին:
-Հիվանդի միայն մի քանի գանգատներով դժվար է կողմնորոշվել: Նույնիսկ անձի տեսքը բավականին բան է ասում՝սանրվածքը, դիմահարդարումը, դեմքի արտահայտությունը: Օրինակ՝ դեպրեսիան բնորոշվում է դեմքի թախծոտ, տխուր արտահայտությամբ, լարվածությամբ: Օգնելու համար անգամ կարիք է լինում դիմել հարազատների միջամտությանը: Հիվանդը հաճախ որոշ կարեւոր բաներ չի հիշում, չի ասում, չի կարողանում պատմել, իսկ հարազատները բավականին շատ տեղեկություն են տալիս: Երբեմն հիվանդները մեզ մոտ ծանր գանգատներ են ներկայացնում, բայց տանն իրենց լավ են զգում, կամ հակառակը՝ հիվանդի վիճակը թեթեւանում է, բայց մտերիմներին ասում է, որ ամբողջ օրն ինքը տանը լաց է լինում:
Ալվարդին կարող եմ առաջարկել բուժման չեզոք տարբերակ, որը նեւրոզի ցանկացած դրսեւորման դեպքում չի վնասի՝ կանոնավոր գրաֆիկով կատվախոտի կաթիլներ խմել, օրական 3 անգամ, 30-ական կաթիլ: “Պերսեն Ֆորտեն” կկարգավորի սրտխփոցի խնդիրը: Նեւրոզների բուժման համար շատ լավ են օգնում նաեւ հանգիստը, պարը, աէրոբիկան, շեյփինգը, լոգանքը, ֆիզիկական այն աշխատանքը, որը հաճելի է: Իսկ լողը նեւրոզի բուժման համար նշվածներից ամենաարդյունավետ տարբերակն է:
-Հայաստանում շա՞տ են նեւրոզով հիվանդ մարդիկ:
-Շա՜տ-շա՜տ: Դրանում վստահ եմ:
-Հնարավո՞ր է նեւրոզ ունենալ եւ չիմանալ դրա մասին:
-Նեւրոզն այն հիվանդություններից է, որն անհանգստացնում է անգամ ամենափոքր աստիճանի դեպքում, նույնիսկ չնչին տագնապից մարդն սկսում է գանգատվել: Սա թաքնված հիվանդություն չէ, հիվանդը միանգամից արձագանքում է եւ պահանջում, որ իրեն լսեն, օգնեն:
Հուսով ենք՝ մեր տված տեղեկություններն ինչ-որ չափով կօգնեն Ձեզ հաղթահարել բոլոր տեսակի հոգեբանական խնդիրներն ու հնարավորինս խուսափել նեւրոզից:
7,146 մեկնաբանույթուն
Armen
Ani jan anun azganunt asa feysov gtnem stex ov in4kan mtnes enkan aveli vat u mi vaxeci kancni
Ani
Armen es vochte chem.karum.menak liatoq shnchem ail ods lriv pakvuma voncvor anod taracutyan mej ttvacni pakasi zgacuma arajanum motssss od chi linum.shnchelu mek gripi nman qyerics ashumchs pakvum mek doshivs voncvor doshos mi ban kangnac chtoxa shnchem indz tvuma hesa ods chi heriqi kmernem.isk qo mot anndhat tenca exe amen orrrr u onchqan jamanaka temc exee
Armen
4ei karum liatok sn4em an@ndat uzumei xor sn4em 4ei karum bayc es nenc ari vir dzveci
Ani
Aan es estex shutshut mtnum em du gri es shut kpatasxanem du menak indz asa et shncharutyan vatacumn inch dzevia exel vonc cher odt heriqum u inchqana tevacel
Armen
Ani jan amen dzevel exela senc 4em karum feyst asa kasem in4a exel mi vaxi kancni
Ani
Armen xndrum em asa du shnchatutyan vatacum odi pakasutyn.voncvor doshumt mi ban kangnac odt pakvi qez tva esa shuncht kkdrvi tenc ban exela u anndhat amen or daje amsov.daje en kargi pahi tak odt cheriqi vor totn xpi vret matert tmri qez tva verj mernum es
Armen
Ani feys unes asa koknem qez in4ov kara sax im glxov ancela es erku tariya
Ani
Tatev jan im mot kokords tenc cje baoc atamneri spazma exnum
Osk.du shmcharutyan jet xndir unes voncvor toqerict ttvacin chga anndhat es qani amosa et.vichakinem.ods chi heriqum
Ani
Edgar inchi chpatasxanir.??? Inchi voch mekt cheq patasxanum menak mtnum grum em ameqt dzer hertin axr petqa urishneri gracnerine patasxaneq ete tenc simptomner uneq.
Tatev
Um kokordna amisnerov cavum?
Ani
Edgar jan arden gjvum em kaskacs xexduma vonc kara nevrozic mard luisn bacbi hognac lini qun@ tani mersums chem haskanum incha katarvum sax tulanuma irganizms gluxs canranum cavum .Edgar isk qo shuncht vatanuma voncvor ttvacin chlni indz tvuma esa shunchs kktrvii amen or eta aravotis irikun hazaric mi or vor normal mardu nman shncharutynem unenum anndhat ttvacni pakasutyma mots kam qtericsa pakvum kam doshos masic spazmi nman xpuma ods chi heriqum
Sona
Erexeq xndrum em aseq ov uni atamnashari spazm cav pahi tak xpuma sax atamnashars sexmuma sirts tulanuma greq mekt um mot ka etenc ban
Sona
Ne jan axjikes che cakocn inch dzevia doshumt ims dzax komis doskna tevatakis masic xpuma ahavora cavum doshs cakckuma shatem vaxenum.ne qonnela odi pakasutyn voncvor ttvacin chlni doshics lriv pakvuma shunchs u orerov temca linum mi or karoxa ancni noric sksvi orva mej nstac texs mi angamic xpuma shunchs pakvuma
Armen
Ne mi vaxeci nevrozic 4en mernum
Ne
Sona jan esel unem doshu cakoc xpuma tikunqis ahavor.sirts xarnuma.gluxaa cavum pttvum.od chka.sirts tulanuma.ha gitrm kmernem.sirtsa kam qotersa
Sona
Erexeq lav chem indz ogneq gluxs andatar cavuma.voncvor sakcvkvi gluxs.sexmvi u gluxs amboxjutyamb chi tochka tochkaya cavum texic texa xpum.achqisa xpum.doshsa cakum xpuma tevatakov tikunqis.dzax komi vra chem karum qnem voncvor uss voskornern jardvi cavuma tevs hetn.shunchs chi heriqum anndhat odi pakasutyna mots mek xpu.a qters hetna pakum.mek voncvor doshis ban kangnac lini chgitem inchera linum hets xndrum em ogneq kisveq indz huos tveq aseq um mot incha linum
Ani
Axjikner aseq eli ov uni doshum cav tevatakic xpuma voncvor asexnerov cakcki es qani ora shat em vaxenum patasxaneq ov uni tenc ban
Ne
Erexeq ov uni srti ahavor cav cakoc xpuam tikunqis.sirts xarnuma.ogneq idnz aseq sirts vata
Hh
Xndrum em asek um mote linum kokordi xexdoc. Mi kani tox verev eli baner em grel xndrum em kardacek u patasxanek
Sona
Armen2 baoc glxacavt im asaci nmana linum u shmcharutyntn orerov linuma tenc
Armen2
Sona jan ed hartri bjishkin te inche da chunchs inchi kdri aset vorovayni vra nerv ka shncharutyun e apahovum aset et nerv larvade. U vay chene grip linem vapshe kvadanam glxacavne ka u inchxor achkert mtagne
Sona
Armen2 baic shumcht voncer ktrvum anndhat odi pakasutyn unenumes voncvor ttvacin chlni??? Meke glxacaver pahi tak brnox voncvor gluxt sexmvi caki tarber maserum
Hh
Um mote linum amen or kokordi xexdoc. U voncvor nenc tpavorutyuna kokordt kpakvi u od chi gna.karcesnshiknert urac lini ahavor
Gohar
Liq@ Elina Kachatryan kan vor meknes
Hovo
Joxovurd es shat em bujvel lav masnagetneri mot jamanakavor lav es linum heto noric sax ksksvi gnum es noric motner kjoges or kcren poxne kudas lav polni baytz kjogen or et tupoy antidepresant jamanakavore dozan ancav sax het guka enpes vor durert inch guka erek panika mi @nkek daje mernelut mi vaxetek
Armen2
Sona jan uremn skzbic et nevroz ater sksva amar mernum ey id chka anilaj @nkat ey ed vaxt chey imanum vor nevroze zax derks er tul heto sirts el er arag 3 rd hark em aprum bartranum ey shunchs ktrvum er sirts qcum ujex Son jan da taporox nervne ruseren blujdayushi nervi funkcia xangarum . Ahavor bane 4 tari es inche . Espes ban chka lurj em asum
Elina
gteq indz FB um Elina Khachatryan kam instagram elinaleve es kasem dzez um mot gnaq u moranaq dzer rt vijaki masin, ev unem xndranq estex mi mteq ete uzum eq bujvel heru paheq dzez, erb kardum ek mek urishi gangatner@ automat poxancvuma dzez angam ete ner cheq shnchim. lav nayeq dzez , es kignem dzez mi qani orum ktesneq vor liarjeq mard kzaq.
Lana
Armen2 es analiz el em tvel exo el em arel ban chka bayc anntad cavuma chgitem nchica asum en nevrozic shateri mot poracav linuma
Sona
Armen2 xndrum em sa du glxacaver unes orva mej mi angamic brni ancni brni ancni u glxi tarber hatvacnerum.meke shncharutyan het xndir odt cheriqi spazmi nman xpi odt ktrvi amboxj orn tenc ecni kam mi qani jamn mek exni amcni asa xndrum em eli shat karevora
Sara
Elina es patrast em menak es amen inchn ancni im motic asa vordexa bujumn inch bujuma ova bujum u arjeq@
Armen2
Lana jan 4 tarie cavume sranum ancnum inch ases mtatum em . Tipik lexaparki pristup baytz exon ban cuyc chi ta u axikner xangarum himnakanum kap
Armen2
Elina asa pox problem che
Elina
Ovqer en uzum bujvel , ev normal kyanqov aprel. Xndrum em animast harcer chtaq , tox gren miayn ayn mardik ovqer unen gumar ev patrast en bujvelu. Es kasem um motenaq . 2, 3 or heto kmoranaq dzer erevuytneri masin.
Sona
joxovurd xndrum em aseq eli ov uni shncharutyan vatacum voncvor odn cheriqi od chlni shnchi tenc baner ov uni meke dzerneri tmracutyn glxi tarber hatvacnerum ujex sexmox caver. cakocner
Lana
Armen2 isk qo mot inch dzevia cavum u inchqan jamanaka
Armen2
Lana jan im mote etpes anhndhat liardi cav toli lexaparki toli axiki exon ban cuyc chi ta baytz intzi ktva ahavor vate etex banm el rak el inch ases
gohar barsegyan
SONA UXAKI UZUMEM OQNEM QEZ SHAT VATES TENUMEM DIVANIN NSTACEM SEV MAZEROV
Lana
Erexeq ov uni stamoqsaaxiqayin caver xangarumner
Rabiz
Stex vor grum eq dzer gangatner@ dranic dzez inch ogut ka ? aveli eq bardacnum dzer vijak@
Rabiz
Jox jan arxain chmtaceq, 2 tari es el dzer pes aprel em vaxeri glxaptuyteri, glxacaveri mej ,hima voch mi gangatner chunem) amen or mtnum ei sayter vor tenam ov incha grel u dranic aveli ei vatanum , erkar jamanak stex chei mtel asi tenam inch ka chka)
Rabiz
Jox jan arxain chmtaceq, 2 tari es el dzer pes aprel em vaxeri glxaptuyteri, glxacaveri mej ,hima voch mi gangatner chunem) amen or mtnum ei sayter vor tenam ov incha grel u dranic aveli ei vatanum , erkar jamanak stex chei mtel asi tenam inch ka chka)
Sona
GOHAR BARSEGYAN JAN HASKACA GTNEM BAIC ES GRELEM POISKEM TALIS SHAT MARDA BERUM ET ANUN AZGANUNOV ASA INCH NKARA DRAC VOR ES KARANAM IMANAM VOR MEKNES DU
gohar barsegyan
SONA INDZ GTI FESOV HAMARS CHEM KARA STEX GREM
Sona
A jan gitem es enqanem kardace arden uxexs kaxuma es hogebanneri hetelem zruce.baic mievnuinna chem havatum vor es nerverica.es canr aprumner enqanem unece vor hashiv chka.nax poqruc canr kyanqovem apre hogseri mej im tai erexeqn xaxalucen exe baic es dra poxaren arden kyanqi djvarutynnernem tese.shat zgaiunem exe poqruc amen inch shat canrem tarel.heto 3 tari araj morqurs um mor nman em sire achis araja mahacel.heto canr cnndaberutynem unecel ahavor vaxecel em.erexes 1 tarekani orn achqiss araj cncman mej @nkav zorovenq hascre hivamdanoc ancav 4 amis erexes gnaceler harevani tun talis erexu het menq imacanq @ngela bakum tualet unenq sepakana mer tunn dra mej.heto anndhat vaxov.spasumei vor eli erwxes temc chlini u 6 amis heto es amen inchn mi angamic i hait ekav mots de asa es himi piti 100 tokosov havatai vor imn nevroza baic ari u tes eli chwm havatum
A
nevrozy kara lini mayry minchev erexa unenaly mayrnel unena nevroz heto poxancvi es kardacel em jarangakana linum nerverica shaty linum mtacmunqic u chkoxmnoroshveluc vopshm mi sharq baneric
Sona
P jan grum em feisbuqum mi qani hogu beruma chgitem vor meknes du glavni nkart asa incha vor chanacem
Armen
Sona jan asa qo feyst stexov 4em kara
Sona
P jan mtnes gri ampaiman inch nkara glavnit vor laranam gtnem qez ok
sona
inz gti fesov uxutun ktam itumta pakas
Sona
Erexeq es gjvum em arden chem karum haskanam vonc kara mard nebrozic semc vatana amen or vat exni amen rope vat exni.tul exni sshmac exni.glxacav exni shunchn ktrvi
Voncvor xmac voters taks doxuma amen rope esa gjvum em arden es incha hn???