Նևրոզը` դարի հիվանդություն
-Ինձ մոտ ախտորոշել էին նեւրոզ: Բուժումն ընդունելուց հետո ասացին, որ ապաքինվել եմ: Սակայն ինձ այժմ անհանգստացնում են հետեւյալ ախտանիշները. վախի զգացում, ճնշվածություն, սրտխփոց, գլխացավեր, խառը մտքեր… Ի՞նչ անեմ, ի՞նչ խորհուրդ կտաք:
Ալվարդ
Նեւրոզները հոգեծին, նյարդահոգեկան խանգարումներ են, որոնք առաջանում են մարդու կյանքի կարեւոր հարաբերությունների խանգարման ժամանակ, արտահայտվում են կլինիկական ֆենոմեններով եւ բնորոշվում են պսիխոտիկ երեւույթների բացակայությամբ: Ցավոք, տարբեր գործոններով պայմանավորված, նեւրոզով հիվանդների թիվը գնալով աճում է:
“Նեւրոզ” կոչվող հիվանդության սահմանումն անգամ ցույց է տալիս, որ խնդիրը հոգեբանական, հոգեկան ոլորտում է, հետեւաբար մեր ընթերցող Ալվարդի նամակին հնարավորինս արդյունավետ արձագանքելու համար զրուցեցինք ե՛ւ հոգեբանի, ե՛ւ հոգեբույժի հետ:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
Ինչպես նշեց հոգեբան Մարինե Սահակյանը՝
-Անձը գերբարձր արժեք է, նրան ուղղակի մոտենալ չի կարելի, հատկապես եթե նեւրոզն է խնդիրը: Պետք է անպայման խոսել հիվանդի հետ եւ մանրամասներն իմանալ, պետք է պարզել, թե ո՞ր դաշտն է ախտահարված, որտեղի՞ց է խնդիրը, ի՞նչ բնույթի է, ի՞նչ դրսեւորում ունի, առաջացման ինչպիսի՞ պատճառներ կան՝ ժառանգական, հոգեբանական, սեռական անբավարարվածության. չէ՞ որ կան պաթոլոգիայի դրսեւորման տարբեր տարատեսակներ: Իսկ եթե հիվանդը գանգատվում է՝ ասելով, որ ունի վախի զգացողություն, ճնշվածություն, խառը մտքեր, գլխացավ, սրտխփոցներ, խնդիր այստեղ, իհարկե, կա, եւ դա նեւրոտիկ բնույթի է, որն առաջանում է անորոշությունից, կպչուն մտքերից:
Իսկ ահա, մյուս զրուցակիցս՝ հոգեբույժ Գոհար Շիրինի Սրապյանը, նեւրոզների հետ կապված իր մեկնաբանությունը տվեց:
-Ի՞նչ է նեւրոզը, ի՞նչ տեսակներ ունի:
-Նեւրոզը հավաքական հիվանդություն է, որն ունի ֆունկցիոնալ բնույթ (օրգանական հիվանդությամբ պայմանավորված չէ) ունի որոշակի սկիզբ, պատճառ, չի ուղեկցվում հոգեկան խանգարումներով, եւ հիվանդը չի կորցնում իրականության զգացումը: Նեւրոզների համախտանիշներն ու տեսակները բազմազան են՝ ասթենիկ, նեւրասթենիկ, տագնապային եւ դեպրեսիվ, օբսեսիվ եւ ֆոբիկ, ինչպես նաեւ դեպերսոնալիզացիայի եւ դեռեալիզացիայի համախտանիշներ, դեզադապտատիվ եւ սթրեսային հակազդեցություններ, հիպոքոնդրիկ եւ հիսթերիկ խանգարումներ: Նշված տեսակներից ամենաթեթեւը նեւրասթենիկն է (նյարդաթուլություն), որ կազմում է նրանցից յուրաքանչյուրի հիմքը: Այն արտահայտվում է դյուրագրգռությամբ, դյուրաբորբոքությամբ, աղմուկից վիճակի վատթարացմամբ, թուլությամբ, լացկանությամբ, ոչ կայուն դեպրեսիայով, տրամադրության փոփոխականությամբ:
-Նեւրոզները պարտադիր ունենու՞մ են առաջացման պատճառ:
-Կան այնպիսինները, որոնք ունեն առաջացման կոնկրետ պատճառ, կան նաեւ այնպիսիք, որոնք տարիքի հետ են կապված եւ առաջանում են աթերոսկլերոզից, անոթային խնդիրներից, սթրեսներից, կյանքի անբարենպաստ պայմաններից, շատ մեծ նշանակություն ունի նաեւ անձի տեսակը, հոգեբանական որակները: Օրինակ՝ հարմոնիկ մարդկանց մոտ հազվադեպ են նեւրոզներ առաջանում, նեւրոզները հիմնականում բնորոշ են ինչ-որ շեշտվածություն ունեցող մարդկանց:
Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ ժառանգականությունը, ծննդաբերության ժամանակ երեխայի ունեցած վնասվածքները՝ երբ փոքրիկը ծնվում է պորտալարը պարանոցին փաթաթված կամ, ինչպես ասում են, խեղդված. սրանք խնդիրներ են, որոնք աչքի համար ոչ տեսանելի են եւ անգամ ժամանակակից հետազոտություններով հնարավոր չէ հայտնաբերել, բայց հետագայում առաջանում են խնդիրներ բնավորության հետ կապված, որն էլ հող է նախապատրաստում նեւրոզների համար: Կարեւոր է նաեւ դաստիարակությունը, ընտանիքի պայմանները, միջանձնային փոխհարաբերությունները. անհամերաշխությունն ու փոխզիջման բացակայությունը միանշանակ կարող են դառնալ նեւրոզի առաջացման պատճառ:
— Ի՞նչ հիմքեր կարող է ունենալ հասուն տարիքում ի հայտ եկած նեւրոզը:
-Շատ կարեւոր է, թե այժմ անձն ինչ խնդիրներ ունի, ինչ պայմաններում է ապրում, որովհետեւ նախկինում տարած սթրեսները կարծես թե թարմանում են նոր վնասվածքներով եւ բերում նեւրոզների: Օրինակ՝ կենցաղային խնդիրները, ֆինանսական դժվարությունները քիչ-քիչ խաթարում են նյարդային համակարգը, ինչն էլ հետո արտահայտվում է հակազդեցություններով: Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ նախկինում ունեցած հիվանդությունները, անզգայացումները, ուղեղի ցնցումները, գանգուղեղային վնասվածքները, կանանց կլիմաքսի շրջանը:
-Բուժման դեղատոմս առաջարկելիս ի՞նչն եք հաշվի առնում:
-Նեւրոզի ախտորոշման համար պետք է շատ մանրամասն տեղեկություն ունենալ:
Գոյություն ունեն նեւրոզներ, որոնք դեղորայքային լուրջ բուժում են պահանջում, չնայած բոլոր դեպքերում պետք է սկսել նվազագույն չափաբաժնից՝ անկախ նրանից, թե նեւրոզի ինչ աստիճան է հիվանդի մոտ նկատվում: Հիմնականում բուժման ընթացքը համակցվում է հոգեթերապիայի՝ հոգեբանի եւ հոգեբույժի ներգրավմամբ:
-Իսկ ո՞րն է պատճառը, որ մեր ընթերցողի մոտ բուժումից հետո խնդիրը կրկին ի հայտ է եկել:
-Կա երկու տարբերակ՝ կամ բուժումը կիսատ է մնացել, կամ լիարժեք չի եղել: Նեւրոզով հիվանդը պետք է իմանա իր խնդրի առաջացման պատճառն ու կարողանա համապատասխան լուծում գտնել դրա համար, կանխել եւ դեղորայք չօգտագործելուց հետո հասնել նրան, որ հիվանդությունը նորից չկրկնվի: Միգուցե խնդիրը շատ ավելի բարդ է եղել, իսկ հիմա սա է մնացել, ինչը նկարագրում է անձը: Բայց եթե կա գանգատ, որն անհանգստացնում է նրան, պետք է դիմի մասնագետի:
-Իսկ ինչպե՞ս, ի՞նչ խորհրդով կարող եք օգնել մեր ընթերցողին:
-Հիվանդի միայն մի քանի գանգատներով դժվար է կողմնորոշվել: Նույնիսկ անձի տեսքը բավականին բան է ասում՝սանրվածքը, դիմահարդարումը, դեմքի արտահայտությունը: Օրինակ՝ դեպրեսիան բնորոշվում է դեմքի թախծոտ, տխուր արտահայտությամբ, լարվածությամբ: Օգնելու համար անգամ կարիք է լինում դիմել հարազատների միջամտությանը: Հիվանդը հաճախ որոշ կարեւոր բաներ չի հիշում, չի ասում, չի կարողանում պատմել, իսկ հարազատները բավականին շատ տեղեկություն են տալիս: Երբեմն հիվանդները մեզ մոտ ծանր գանգատներ են ներկայացնում, բայց տանն իրենց լավ են զգում, կամ հակառակը՝ հիվանդի վիճակը թեթեւանում է, բայց մտերիմներին ասում է, որ ամբողջ օրն ինքը տանը լաց է լինում:
Ալվարդին կարող եմ առաջարկել բուժման չեզոք տարբերակ, որը նեւրոզի ցանկացած դրսեւորման դեպքում չի վնասի՝ կանոնավոր գրաֆիկով կատվախոտի կաթիլներ խմել, օրական 3 անգամ, 30-ական կաթիլ: “Պերսեն Ֆորտեն” կկարգավորի սրտխփոցի խնդիրը: Նեւրոզների բուժման համար շատ լավ են օգնում նաեւ հանգիստը, պարը, աէրոբիկան, շեյփինգը, լոգանքը, ֆիզիկական այն աշխատանքը, որը հաճելի է: Իսկ լողը նեւրոզի բուժման համար նշվածներից ամենաարդյունավետ տարբերակն է:
-Հայաստանում շա՞տ են նեւրոզով հիվանդ մարդիկ:
-Շա՜տ-շա՜տ: Դրանում վստահ եմ:
-Հնարավո՞ր է նեւրոզ ունենալ եւ չիմանալ դրա մասին:
-Նեւրոզն այն հիվանդություններից է, որն անհանգստացնում է անգամ ամենափոքր աստիճանի դեպքում, նույնիսկ չնչին տագնապից մարդն սկսում է գանգատվել: Սա թաքնված հիվանդություն չէ, հիվանդը միանգամից արձագանքում է եւ պահանջում, որ իրեն լսեն, օգնեն:
Հուսով ենք՝ մեր տված տեղեկություններն ինչ-որ չափով կօգնեն Ձեզ հաղթահարել բոլոր տեսակի հոգեբանական խնդիրներն ու հնարավորինս խուսափել նեւրոզից:
7,146 մեկնաբանույթուն
Ne
Erexeq es shat vatem.hertov bolor texers cabuma.1 or pochka.1 or stamoqss.1 or gluxs.1 or chnhsumsa ijnum.glxaptuyt.srtxarnoc.srti ahavor caver.sirts tulanuma.araganuma.ahavor banera katarvuv ov uni kgreq
Ne
Erexeq um mota chnshume ijnum.srtxarnoc.glxacac.gpxaptuyt.voncor ushqnert uzena gna.sirts araganuma.kgreq
Tatev
An Jan im Mot an end hat Linuma mek mi texs mek urish mi vaxeci nevroza im gluxs cavum er bjjum hima el urish texs tvel
Ani
Tatev jan shat karevora xndrum em mtnes patasxani eli qani vor qonn vaxuca du aveli lav khaskanas indz
Ani
Tatev isk et odi cheriqeln et shunch ktrvelt inchqan tevac mott himi vanshe chi linum?.Ani im axiqnernela xaxtvum gazera arajanum mk tulanuma orerov mek hakarakn cavera linum
Tatev mekel ujex glxacaver unem antaneli sexmen voncvor gluxs u amboxj gluxs chi mek mi komna mek mi komna mek hetevna depi vizsss u orerov linuma tenc ban unes shat em vaxenum gri xndrum em
Tatev
Ha im heto shat banera Excel es 6tari tarapumem Ani Jan shunchs ktrvumem spazma talis bajc hima axiqnersa
Ani
Tatev jan axinerum 8nch chi haskacvum gract??.Tatev isk du shncharutyan het xndir unemumes u anndhat 2 or kam dzvi eli lini vobcvor ttvacin chlni odt cheriqi
In
Ani jan es vatem chem karum mtnem karas tvyal asa gtnem qez
Ani
Ha In amusnacac em isk du???.in isk du shncharutyan het kapvac xndir unes voncvor od chlni es 4 amisa senca mi 2 or ancnuma noric sksvum u tenc sharunak
In
Ani amusnacaces?
Tatev
Erexeq andhat larvat em es um Mota etenc meka stamoqse Samsung. Wk axinerum meka sirts ahavor
Ani
In dashtans hima exela arden uxak8 dra het shunchs ujex vatacela u glxacavera arajacel u glxi tmracutyn
Ani
Tina shunchtela nkaragracis nman linum meke sexmox glxacav u tmracutyn unes glxum
In
Ani linuma ha ,dashtant qani ora ance?
Tina
Ani im motela tenc
Ani
Tatev jan axiqnersela xqngarvum kam tulanuma kam hakaarakn ahavor gazera arajanum axiqnerums.u vorovaini amenaverevi hatvacum dosheris takov spazma xpum canracox cava mek.aj komi vra mek dzax.u shunchsa shat vatanum ods chi heriqum spazmi nman xpuma voncvor od chlni
Ani
Erexeq xndrum em aseq um mota glxi verevum tmracutyan zgacum u e um u eresi akanjneri masov hetn tmri.u glxacav tarber hatvacum sexmox cava.meke shat karevora shncharutyan vatacum ova unenum vobcvor ttvacin chlni spazmi nman ha xpuma ods chi heriqum
Tatev
Ha im Mot stamoqs axiqajin cavere an end hat Linum Ani. Jan qone vonca cavuma kases?
Ani
In isk dzer mot glxacaver kan sexmox glxi inch vor hatvacum?? u tenc lini mi qani or anndhat.mekel vorovaini verevi hatvacum sexmox canracac caver jamanak ar jamanak
In
Ani im mot exela
Alina
Erexeq barev dzez ov uni glxaptuitner tulutyn.nor zartnes u voncvor qunt ahavor eli tani achqert ankax qeznic pakven
Ani
Axjikner payasxaneq xndrum em karevora shat
Ани
Knereq baic petqa harcnem axjikner xndrum em patasxaneq um mota dashtanain xangarumner exnum u qani or
Ne
Erexeq um mot ka pochkaneri hatvacum ahavor pristupner.es 2 orel daya u shatem vaxum.ahavor cava
A
Erexeq um heta linum voncvor sax marmnovt mijat kangni qor ta
Alina
Xndrum em aseq ov uni shncharutyan vatacum od vobcvor chlni spazmi bman shunch xpi vatana.amboxj orn tenc exni 2 or ancni noric lini.meke votqeri cnkneri caver.dzerqeri armunknerum cav.vorovaini tarber hatvacum cav.axineri xangarum
Aaaaaa
Kardaci qo sms @ et kokordi srti zark@ im mot mek mek nenca xpum votic glux trpuma voncvor sirts man ga im mej
A
Es unem M jnshumt inchqana bardzranum I’m motela vaxic anhangstutyunic
Aaaaaa
Barev dezz mi harc tam joxovurd jan dzer mot linume mkani tetev sharjh voncvor mis@ sharjvi voncvor chichun mtac lini mashki tak u sharjvi mi pah u tarber texerum..????
M
Indz mot linuma chnshum eregel uney qits pakvuma shunchs ktrvuma vaxics chnshums barcanuma…qti het kapvac xndir ovvuni kaseq
A
Erexeq xndrumem kaseq um mota linum jnshum@ bardzrana 160 110
Alina
Es chem haskanum stee voch mek el chi mtnum sax lavacel en?? Inchi mekn chi patasxanum im harcin
T...
Erexeq jan um mota linum vor shcharutyunt chheriqi voncvor ga kangni kokordumt chgitem inch zzveli zgacoxutyuna
Alina
Joxovurd shat karevora xndrum em aseq um mota exel jermutyn 37-37.1 u voch misht mi 4 or exni mi 15 or chexni meke noric exni u parkeluc gishernel chexni
M
In isk qitt vonca pakvum? Esel unrm nevroz u dranic qits ujjex pakvuma chrm karum shnchem es 2 taria dex em pchum ahavoraaa arden
Alina
Ha A jan tarorinak bana linum meke voncvor kokordums mi ban kangnac exni
A
Erexeq mekel um mora shut shut kokordi caver linum
A
Alina jan isk linuma vor kokordumt zgas sirtt zarki esiminch zgacoxutyuna
Alina
A jan es amen or et orinem shncharutyns vabshe chi dzvum anndhat ods kista liarjeq chka
A
Erexeq jan kaseq exaela dzer het anhangstutyuan jamanak vonvor sirttt kikordumt zarki mi dzevi shuncht chheriqi
Alina
Tatrv jan voch tr imijailoc em shnchum ail odi anbavararutyna arajanum voncvor liarjeq toqerics od chga.ods chi heriqu u tenc celi orna exnum
Tatev
Ova vat snchum. Enpisi tpavorutyuna voncvor imijayloc shnchem
Tatev
Es el unem ajd amen@ inch tvarkel ek. Um mota linum vor voncvor imijayloc shnchen. Enpisi tpavorutyuna vor shat djvar shnchem
Tatev
Ov uni stamoqsi cavere ajroc
Alina
Ne jan es unem ahavor u glxacaver naev ods chi heriqum voncbor od chlni u gishernern ahavor qrtnum em du unes tenc ban
Ne
Erexeq um mot ka glxaptuyt.dzerqeri votqeri dox.achqeri araj mtagnumner.srtxarnoc.ha gitem ushqs kgna enqan vatem
Tatev
Erexeq Jan voncem haskanum dez im motel arden 6taria tarber texe cavuma mi or mejqs mi qani or gluxs sirts stamoqs ax iq ahavora hetazorvel em asuma en nevroza u Chi anum
Tatev
Erexeq Jan voncem haskanum dez im motel arden 6taria tarber texe cavuma mi or mejqs mi qani or gluxs sirts stamoqs ax iq ahavora hetazorvel em asuma en nevroza u Chi anum
In
Vik jan indz namak chi ekel?
Alina
Erexeq xndrum em aseq ov uni lnderi het xndir lvanaluc arhn ga kam ujex sxmes ga