Նևրոզը` դարի հիվանդություն
-Ինձ մոտ ախտորոշել էին նեւրոզ: Բուժումն ընդունելուց հետո ասացին, որ ապաքինվել եմ: Սակայն ինձ այժմ անհանգստացնում են հետեւյալ ախտանիշները. վախի զգացում, ճնշվածություն, սրտխփոց, գլխացավեր, խառը մտքեր… Ի՞նչ անեմ, ի՞նչ խորհուրդ կտաք:
Ալվարդ
Նեւրոզները հոգեծին, նյարդահոգեկան խանգարումներ են, որոնք առաջանում են մարդու կյանքի կարեւոր հարաբերությունների խանգարման ժամանակ, արտահայտվում են կլինիկական ֆենոմեններով եւ բնորոշվում են պսիխոտիկ երեւույթների բացակայությամբ: Ցավոք, տարբեր գործոններով պայմանավորված, նեւրոզով հիվանդների թիվը գնալով աճում է:
“Նեւրոզ” կոչվող հիվանդության սահմանումն անգամ ցույց է տալիս, որ խնդիրը հոգեբանական, հոգեկան ոլորտում է, հետեւաբար մեր ընթերցող Ալվարդի նամակին հնարավորինս արդյունավետ արձագանքելու համար զրուցեցինք ե՛ւ հոգեբանի, ե՛ւ հոգեբույժի հետ:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
Ինչպես նշեց հոգեբան Մարինե Սահակյանը՝
-Անձը գերբարձր արժեք է, նրան ուղղակի մոտենալ չի կարելի, հատկապես եթե նեւրոզն է խնդիրը: Պետք է անպայման խոսել հիվանդի հետ եւ մանրամասներն իմանալ, պետք է պարզել, թե ո՞ր դաշտն է ախտահարված, որտեղի՞ց է խնդիրը, ի՞նչ բնույթի է, ի՞նչ դրսեւորում ունի, առաջացման ինչպիսի՞ պատճառներ կան՝ ժառանգական, հոգեբանական, սեռական անբավարարվածության. չէ՞ որ կան պաթոլոգիայի դրսեւորման տարբեր տարատեսակներ: Իսկ եթե հիվանդը գանգատվում է՝ ասելով, որ ունի վախի զգացողություն, ճնշվածություն, խառը մտքեր, գլխացավ, սրտխփոցներ, խնդիր այստեղ, իհարկե, կա, եւ դա նեւրոտիկ բնույթի է, որն առաջանում է անորոշությունից, կպչուն մտքերից:
Իսկ ահա, մյուս զրուցակիցս՝ հոգեբույժ Գոհար Շիրինի Սրապյանը, նեւրոզների հետ կապված իր մեկնաբանությունը տվեց:
-Ի՞նչ է նեւրոզը, ի՞նչ տեսակներ ունի:
-Նեւրոզը հավաքական հիվանդություն է, որն ունի ֆունկցիոնալ բնույթ (օրգանական հիվանդությամբ պայմանավորված չէ) ունի որոշակի սկիզբ, պատճառ, չի ուղեկցվում հոգեկան խանգարումներով, եւ հիվանդը չի կորցնում իրականության զգացումը: Նեւրոզների համախտանիշներն ու տեսակները բազմազան են՝ ասթենիկ, նեւրասթենիկ, տագնապային եւ դեպրեսիվ, օբսեսիվ եւ ֆոբիկ, ինչպես նաեւ դեպերսոնալիզացիայի եւ դեռեալիզացիայի համախտանիշներ, դեզադապտատիվ եւ սթրեսային հակազդեցություններ, հիպոքոնդրիկ եւ հիսթերիկ խանգարումներ: Նշված տեսակներից ամենաթեթեւը նեւրասթենիկն է (նյարդաթուլություն), որ կազմում է նրանցից յուրաքանչյուրի հիմքը: Այն արտահայտվում է դյուրագրգռությամբ, դյուրաբորբոքությամբ, աղմուկից վիճակի վատթարացմամբ, թուլությամբ, լացկանությամբ, ոչ կայուն դեպրեսիայով, տրամադրության փոփոխականությամբ:
-Նեւրոզները պարտադիր ունենու՞մ են առաջացման պատճառ:
-Կան այնպիսինները, որոնք ունեն առաջացման կոնկրետ պատճառ, կան նաեւ այնպիսիք, որոնք տարիքի հետ են կապված եւ առաջանում են աթերոսկլերոզից, անոթային խնդիրներից, սթրեսներից, կյանքի անբարենպաստ պայմաններից, շատ մեծ նշանակություն ունի նաեւ անձի տեսակը, հոգեբանական որակները: Օրինակ՝ հարմոնիկ մարդկանց մոտ հազվադեպ են նեւրոզներ առաջանում, նեւրոզները հիմնականում բնորոշ են ինչ-որ շեշտվածություն ունեցող մարդկանց:
Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ ժառանգականությունը, ծննդաբերության ժամանակ երեխայի ունեցած վնասվածքները՝ երբ փոքրիկը ծնվում է պորտալարը պարանոցին փաթաթված կամ, ինչպես ասում են, խեղդված. սրանք խնդիրներ են, որոնք աչքի համար ոչ տեսանելի են եւ անգամ ժամանակակից հետազոտություններով հնարավոր չէ հայտնաբերել, բայց հետագայում առաջանում են խնդիրներ բնավորության հետ կապված, որն էլ հող է նախապատրաստում նեւրոզների համար: Կարեւոր է նաեւ դաստիարակությունը, ընտանիքի պայմանները, միջանձնային փոխհարաբերությունները. անհամերաշխությունն ու փոխզիջման բացակայությունը միանշանակ կարող են դառնալ նեւրոզի առաջացման պատճառ:
— Ի՞նչ հիմքեր կարող է ունենալ հասուն տարիքում ի հայտ եկած նեւրոզը:
-Շատ կարեւոր է, թե այժմ անձն ինչ խնդիրներ ունի, ինչ պայմաններում է ապրում, որովհետեւ նախկինում տարած սթրեսները կարծես թե թարմանում են նոր վնասվածքներով եւ բերում նեւրոզների: Օրինակ՝ կենցաղային խնդիրները, ֆինանսական դժվարությունները քիչ-քիչ խաթարում են նյարդային համակարգը, ինչն էլ հետո արտահայտվում է հակազդեցություններով: Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ նախկինում ունեցած հիվանդությունները, անզգայացումները, ուղեղի ցնցումները, գանգուղեղային վնասվածքները, կանանց կլիմաքսի շրջանը:
-Բուժման դեղատոմս առաջարկելիս ի՞նչն եք հաշվի առնում:
-Նեւրոզի ախտորոշման համար պետք է շատ մանրամասն տեղեկություն ունենալ:
Գոյություն ունեն նեւրոզներ, որոնք դեղորայքային լուրջ բուժում են պահանջում, չնայած բոլոր դեպքերում պետք է սկսել նվազագույն չափաբաժնից՝ անկախ նրանից, թե նեւրոզի ինչ աստիճան է հիվանդի մոտ նկատվում: Հիմնականում բուժման ընթացքը համակցվում է հոգեթերապիայի՝ հոգեբանի եւ հոգեբույժի ներգրավմամբ:
-Իսկ ո՞րն է պատճառը, որ մեր ընթերցողի մոտ բուժումից հետո խնդիրը կրկին ի հայտ է եկել:
-Կա երկու տարբերակ՝ կամ բուժումը կիսատ է մնացել, կամ լիարժեք չի եղել: Նեւրոզով հիվանդը պետք է իմանա իր խնդրի առաջացման պատճառն ու կարողանա համապատասխան լուծում գտնել դրա համար, կանխել եւ դեղորայք չօգտագործելուց հետո հասնել նրան, որ հիվանդությունը նորից չկրկնվի: Միգուցե խնդիրը շատ ավելի բարդ է եղել, իսկ հիմա սա է մնացել, ինչը նկարագրում է անձը: Բայց եթե կա գանգատ, որն անհանգստացնում է նրան, պետք է դիմի մասնագետի:
-Իսկ ինչպե՞ս, ի՞նչ խորհրդով կարող եք օգնել մեր ընթերցողին:
-Հիվանդի միայն մի քանի գանգատներով դժվար է կողմնորոշվել: Նույնիսկ անձի տեսքը բավականին բան է ասում՝սանրվածքը, դիմահարդարումը, դեմքի արտահայտությունը: Օրինակ՝ դեպրեսիան բնորոշվում է դեմքի թախծոտ, տխուր արտահայտությամբ, լարվածությամբ: Օգնելու համար անգամ կարիք է լինում դիմել հարազատների միջամտությանը: Հիվանդը հաճախ որոշ կարեւոր բաներ չի հիշում, չի ասում, չի կարողանում պատմել, իսկ հարազատները բավականին շատ տեղեկություն են տալիս: Երբեմն հիվանդները մեզ մոտ ծանր գանգատներ են ներկայացնում, բայց տանն իրենց լավ են զգում, կամ հակառակը՝ հիվանդի վիճակը թեթեւանում է, բայց մտերիմներին ասում է, որ ամբողջ օրն ինքը տանը լաց է լինում:
Ալվարդին կարող եմ առաջարկել բուժման չեզոք տարբերակ, որը նեւրոզի ցանկացած դրսեւորման դեպքում չի վնասի՝ կանոնավոր գրաֆիկով կատվախոտի կաթիլներ խմել, օրական 3 անգամ, 30-ական կաթիլ: “Պերսեն Ֆորտեն” կկարգավորի սրտխփոցի խնդիրը: Նեւրոզների բուժման համար շատ լավ են օգնում նաեւ հանգիստը, պարը, աէրոբիկան, շեյփինգը, լոգանքը, ֆիզիկական այն աշխատանքը, որը հաճելի է: Իսկ լողը նեւրոզի բուժման համար նշվածներից ամենաարդյունավետ տարբերակն է:
-Հայաստանում շա՞տ են նեւրոզով հիվանդ մարդիկ:
-Շա՜տ-շա՜տ: Դրանում վստահ եմ:
-Հնարավո՞ր է նեւրոզ ունենալ եւ չիմանալ դրա մասին:
-Նեւրոզն այն հիվանդություններից է, որն անհանգստացնում է անգամ ամենափոքր աստիճանի դեպքում, նույնիսկ չնչին տագնապից մարդն սկսում է գանգատվել: Սա թաքնված հիվանդություն չէ, հիվանդը միանգամից արձագանքում է եւ պահանջում, որ իրեն լսեն, օգնեն:
Հուսով ենք՝ մեր տված տեղեկություններն ինչ-որ չափով կօգնեն Ձեզ հաղթահարել բոլոր տեսակի հոգեբանական խնդիրներն ու հնարավորինս խուսափել նեւրոզից:
7,146 մեկնաբանույթուն
Alina
Haskanum em amen baic hvataceq paha gali vochmi dzev karavarel chi linum.shatn es shncharutyans vatacumna nexum indz amen rope kara lini ods cheriqi indz tva esa kmernwm chem karana shnchem .shatem vaxenum es shncharutyans vatacumic.od pahi tak voncvor chlni voncvor qit beeans paken u et kara amen or lini kam orva mej mi qani jam.u hankarcaki brnuma u verj
J.L
P lav es anum araj es el ei kardum ktakaran bayc hima jamanaks chi heriqum chishtn asac et pahin esel gor em anum kam erexeqic het zbaxvum em .
P
J.L yes el em qo het hamazayn inchqan lsum es mtqerit etqan aveli es vatanum yes et pahin axotq em anum nor ktakaran em kardum anznum a mots
J.L
Ալինա ես արդեն 4տարի տարապում եմ ու պահա
լինում ամբողջ մարմինս ցավումա ստամոքսս մեջքս մի խոսքով ամբողջ մարմինս բայց շատ մի կենտրոնացն ես հենց հաց էի ուտում ետ պահին սկսում եր սիրտս անհանգստացնել ելի եմ ասում մի կենտրոնացի ինչքան մտածում ես դրա մասին ենքան շատա անհա գիստ պահեր լինում ես իմ փորձից եմ ասում
J.L
Ալինա այո շատ էի նիհարել 56կգ դառել էի 42կգ եթե մեկա ասում եր ես հիվանդանոում լավ մասնագետ կա հավատա գնում էի բայց դա ել չոգնեց ինձ ես ինքս ինձ օգնեցի ետ վիճակից ինձ հանեցի արդեն գժվում էի ոչ մի գործ չէի անում ամբողջ օրը նստած սրտիս զարկերն էի հաշվում։
Aro
Axjikner jan ,ax piti bujveq havataceq uxaki erkar ktevi bujum@,esel em vat zgum bayc piti bujvenq ,gri indz
Tina
Im gluxnela sexmum u shat ujex,glxaptuytnera linum,gitem te k@ngnem,vat kpchun mtqer,tulutyun,hognacutyun,mkanayin caver,amboxj or@ txur
Alina
Aro erani indz haskanaiq es aveli lava ste mtnem qan amen cavn u axtanshann mtnem kardam inchic kara lini u vatanam en amenachnchin banne mtnum em kardum esim inchera grac el iricqica el esim inch anbujeli banerica u vabshe vatanum em chem karum karavarem indz isk ste hangstutyn em gtnum
Aro
Alina jan vor gres lav klini kam feyst asa es kgtnem kgrem ,stex petq chi vor mtnes etqan gres u vatacnes qez uxaki esel iroq uzumem qez ognac linel miqich gone es vichakt tetevscnes
Alina
es shncharutynsa shat vaxecnum indz vor texi antexi amen rope kara shunchs cheriqi tenc vat shnchem voncor qters lriv pakvi toqer8cs shunch chga pahi tak indz tvuma esa ods chi heriqi mi ban klinem
Alina
Aro jan ete karas esenc patasxani eli ete djvarutyn chi qez hamar uxaki karevora eli es glxacavs3 stea spanum karoxa sax or chcava baic pahi tak orva mej nenca asexi nman voncbor caken mi koms ai tenc cava xpum sexmox voncvor glxis mi texn sexmen
Alina
erexeq patasxaneq ova unenum shmcharutyan het xndirner voncvor ttvacin chlni pahi tak kam amboxj orn tenc exnes nstac texte shuncht vatanaaa aseq eli
P
Lili jan chgitem
Nevrosoz machkayin qor linum a du stugvel es
Alina
Aro kases du berani thach ham zgumes??.mekel qasht pakasela asenq vor zgas vor mi 2 amsum 3-4 kilo nihareles
Alina
J.L isk inchqan vaxta tences exe u bonca sksve xndrum em kases u inch caveres unenum shncharutyan het xndir unenum es??? Mekel nihareles et aprumneric???
J.L
Էրեխեք ջան ոչ մի դեղամիջոց չի օգնի դուք ինքներդ պիտի պայքարեք ես ահավոր տատ վիճակում եմ եղել եվ հիմայել վատանում եմ բայց ինձ չեմ տրամադրում գործ եմ անում որ ես ինքս ինձ զբաղացնեմ արիթմյա ունեմ ցավեր ունեմ գլխապտույտ ունեմ ու լիքը վատ բաներ։
P
Lili jan ha amborj marmins a qor galis mek zerqers mek vors vor qor@ brnum a 2 jamiz avel tevum a u ahavor qor a
Aro
Alina kgres vibris qez asem inch ara lurj em asum
Alina
erexeq ova niharel es nevrozic inchqana niharel u inchqan vaxtum aseq eli
Alina
lili inchqanaes nihrel u inchqan vaxtum.lsi et qorn 100 tokosa nerveric asem imaci.lili vaxersa shat chem karum indz karavarem uxexs amen varkyan vaat mtqera vat hivandutyna vor es karoxa unenam vor dranicem nihare inch anem vonc hanem es mtqern
Lili
P jan amboxj marmint qora galis im mot amboxj marminsa an@ndat qora galis etela nerveric linum
Lili
Erexeq xndrumem kaseq marmni qor ov uni
P
Lili jan yes el unem machkayin qor
Lili
Es Alina eselem niharell
Alina
Lili isk mejqacaver mxktoc anndhat.mekel ova niharel xndrum em aseq 2 amsva mej ova nkate vor niharela u inchqan
lili
Ha Alina shncharutyan het kapvac unem tenc baner xndumem erexeq kaseq mashkayin qor hnaravora nevrozic lini an@ndat uzes qez qores
Alina
lili isk qo mot glxi tmracutyn dzerqi tmracutyn linuma???.mekel lav lines baic shuncht liarjeq voncvor toqerict chga.pahi tak nstac text tekuz voncvor qit berant pind paken odt lriv pakvi chkaranas shnches
Aro
Durs ekeq stexic aveli lava mekt mekin gteq kisveq qan stex tenc ha boxoqeq u dzez vatacreq ,hogebani het ashxateq u dexer xmeq ,eta bujman tarberakn amboxj ashxarhum
Arev
Erexeq axineri cavum vor xpu hetevid um mot ka
Lana
Es sax stugumnern ancel em baci stamoqsi isk du stugumner ancel es
P
J.L im mot el marmnis tarber hatvaznerum en ayroz yev glxum isk du stugumner anzel es ?
Lana
Im motela tenc isk du gites nevrozica te che
J.L
Ayo unem u shat zzveli zgacoxutyunna
Lana
J l isk konkret stamoqsum unes ayroc
J.L
Liana jan dzer nshac ayroc@ esel unem bayc im@ amboxj marminsa taqanum.
J.L
Barev dzez erexeq isk um mot ka srti ankanon ashxatanq aritmia mek ashxatuma mek chi ashxatum
Lili
Ha sax tvarkacnert unem Alina hima jermutyunicem vaxum u vat mtner unem ha mtacumem vat hivandem
Lana
Alina jan Es el qo pes em axiqneri ankanon ashxatanq stamoqsi cav ayroc es el shat em vaxenum
Alina
Lili es mi shabata ka mek ka mek chka.u chiel barcanum vechni etqana.lili isk urish caver.asenq axiqneri xangarum port voncvor sax gazer.axineri grgrum tenc baner unes????. U shuncht vat l8ni liarjeq chkaranas shnches
Lili
Alina jan vzis hatvacum caver unem srtxpox shat tarbertarorinak caverem unecel hima Es 37 37.1 jermutyunicem vaxeri mej qo mot inchqan vaxta I’m motel himnakan irikunva jamerina
Alina
lili mek linuna mek che.lsi qani oea vir unes u anndhat unenunes te vonca mott dra het mektex inch caver unes??
Alina
Luiza eselm qo orin sax gisher erexu nman lacel em .enqan laci shunchs ktrvumer.himael uxexs axiqners u stamoqssa.vir vat anbujeli hivandem es luiz chgitem inch anem arden.lsi feisum chkas kam odnoym asa gtnem hap qez
Alina
Hndkaci evpadnitrenin es oves erevi dzeres arnum haaa qo hamar es amen inchn dzerarnelua uraxanalua du ches haskanum mardu het inchera katarvum lsi astcun mexa ari u nman baner mi ara urishi cavi vren chen uraxanum
Lili
Alina jan ancav qo jermutyun@ I’m motel ka 37 37.1 jermutyun eselem @nkel panikayi mej
hndkaci Evpadritnerin
Alina jan, jana moyaa, es votqis hatvacum glxacaver em uneum, sarsapeli ujex en, el chi dimanum stamoqss…ogni eli Astvac eee Alina jan 🙂 xexdvum em…
Lana
Xndrum em aseq nevrozic linuma stomoqsi cav ev ayroc u vorn kara tevi mi qani amis
P
Armen Vaxi mtqer el unem, fizikakan zaver el
Armen
P qo mot in4na anhangstacnum amenic shat
P
Erexeq jan petq a mtqerin chlsenq henz mitq a galis petq a mtazenq vor astvaz mer het a chi toxni mez vat ban lini
LUIZA
du hivad ches etmek hastat imaci nervi cavna acneluya eselem etvijakum lriv nkarelen hat hat aroxjem menak et nevi cavna acneluya bavor imanas inch mtkeri mejem es exel 2 erexa unem 28 tarekan em amusins indhamar gjvuma bayc es andat mtatumem vor im anbujelia menak et pacharov vorpizi es hamozvem amusins tarela lriv nkarel glxics sksac u asumen idalakan maqura xluxs chmtates acneluya arhamari astvat meznmanerin siruma drahamarel shec porcutyunera galis mer vra