Նևրոզը` դարի հիվանդություն
-Ինձ մոտ ախտորոշել էին նեւրոզ: Բուժումն ընդունելուց հետո ասացին, որ ապաքինվել եմ: Սակայն ինձ այժմ անհանգստացնում են հետեւյալ ախտանիշները. վախի զգացում, ճնշվածություն, սրտխփոց, գլխացավեր, խառը մտքեր… Ի՞նչ անեմ, ի՞նչ խորհուրդ կտաք:
Ալվարդ
Նեւրոզները հոգեծին, նյարդահոգեկան խանգարումներ են, որոնք առաջանում են մարդու կյանքի կարեւոր հարաբերությունների խանգարման ժամանակ, արտահայտվում են կլինիկական ֆենոմեններով եւ բնորոշվում են պսիխոտիկ երեւույթների բացակայությամբ: Ցավոք, տարբեր գործոններով պայմանավորված, նեւրոզով հիվանդների թիվը գնալով աճում է:
“Նեւրոզ” կոչվող հիվանդության սահմանումն անգամ ցույց է տալիս, որ խնդիրը հոգեբանական, հոգեկան ոլորտում է, հետեւաբար մեր ընթերցող Ալվարդի նամակին հնարավորինս արդյունավետ արձագանքելու համար զրուցեցինք ե՛ւ հոգեբանի, ե՛ւ հոգեբույժի հետ:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
Ինչպես նշեց հոգեբան Մարինե Սահակյանը՝
-Անձը գերբարձր արժեք է, նրան ուղղակի մոտենալ չի կարելի, հատկապես եթե նեւրոզն է խնդիրը: Պետք է անպայման խոսել հիվանդի հետ եւ մանրամասներն իմանալ, պետք է պարզել, թե ո՞ր դաշտն է ախտահարված, որտեղի՞ց է խնդիրը, ի՞նչ բնույթի է, ի՞նչ դրսեւորում ունի, առաջացման ինչպիսի՞ պատճառներ կան՝ ժառանգական, հոգեբանական, սեռական անբավարարվածության. չէ՞ որ կան պաթոլոգիայի դրսեւորման տարբեր տարատեսակներ: Իսկ եթե հիվանդը գանգատվում է՝ ասելով, որ ունի վախի զգացողություն, ճնշվածություն, խառը մտքեր, գլխացավ, սրտխփոցներ, խնդիր այստեղ, իհարկե, կա, եւ դա նեւրոտիկ բնույթի է, որն առաջանում է անորոշությունից, կպչուն մտքերից:
Իսկ ահա, մյուս զրուցակիցս՝ հոգեբույժ Գոհար Շիրինի Սրապյանը, նեւրոզների հետ կապված իր մեկնաբանությունը տվեց:
-Ի՞նչ է նեւրոզը, ի՞նչ տեսակներ ունի:
-Նեւրոզը հավաքական հիվանդություն է, որն ունի ֆունկցիոնալ բնույթ (օրգանական հիվանդությամբ պայմանավորված չէ) ունի որոշակի սկիզբ, պատճառ, չի ուղեկցվում հոգեկան խանգարումներով, եւ հիվանդը չի կորցնում իրականության զգացումը: Նեւրոզների համախտանիշներն ու տեսակները բազմազան են՝ ասթենիկ, նեւրասթենիկ, տագնապային եւ դեպրեսիվ, օբսեսիվ եւ ֆոբիկ, ինչպես նաեւ դեպերսոնալիզացիայի եւ դեռեալիզացիայի համախտանիշներ, դեզադապտատիվ եւ սթրեսային հակազդեցություններ, հիպոքոնդրիկ եւ հիսթերիկ խանգարումներ: Նշված տեսակներից ամենաթեթեւը նեւրասթենիկն է (նյարդաթուլություն), որ կազմում է նրանցից յուրաքանչյուրի հիմքը: Այն արտահայտվում է դյուրագրգռությամբ, դյուրաբորբոքությամբ, աղմուկից վիճակի վատթարացմամբ, թուլությամբ, լացկանությամբ, ոչ կայուն դեպրեսիայով, տրամադրության փոփոխականությամբ:
-Նեւրոզները պարտադիր ունենու՞մ են առաջացման պատճառ:
-Կան այնպիսինները, որոնք ունեն առաջացման կոնկրետ պատճառ, կան նաեւ այնպիսիք, որոնք տարիքի հետ են կապված եւ առաջանում են աթերոսկլերոզից, անոթային խնդիրներից, սթրեսներից, կյանքի անբարենպաստ պայմաններից, շատ մեծ նշանակություն ունի նաեւ անձի տեսակը, հոգեբանական որակները: Օրինակ՝ հարմոնիկ մարդկանց մոտ հազվադեպ են նեւրոզներ առաջանում, նեւրոզները հիմնականում բնորոշ են ինչ-որ շեշտվածություն ունեցող մարդկանց:
Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ ժառանգականությունը, ծննդաբերության ժամանակ երեխայի ունեցած վնասվածքները՝ երբ փոքրիկը ծնվում է պորտալարը պարանոցին փաթաթված կամ, ինչպես ասում են, խեղդված. սրանք խնդիրներ են, որոնք աչքի համար ոչ տեսանելի են եւ անգամ ժամանակակից հետազոտություններով հնարավոր չէ հայտնաբերել, բայց հետագայում առաջանում են խնդիրներ բնավորության հետ կապված, որն էլ հող է նախապատրաստում նեւրոզների համար: Կարեւոր է նաեւ դաստիարակությունը, ընտանիքի պայմանները, միջանձնային փոխհարաբերությունները. անհամերաշխությունն ու փոխզիջման բացակայությունը միանշանակ կարող են դառնալ նեւրոզի առաջացման պատճառ:
— Ի՞նչ հիմքեր կարող է ունենալ հասուն տարիքում ի հայտ եկած նեւրոզը:
-Շատ կարեւոր է, թե այժմ անձն ինչ խնդիրներ ունի, ինչ պայմաններում է ապրում, որովհետեւ նախկինում տարած սթրեսները կարծես թե թարմանում են նոր վնասվածքներով եւ բերում նեւրոզների: Օրինակ՝ կենցաղային խնդիրները, ֆինանսական դժվարությունները քիչ-քիչ խաթարում են նյարդային համակարգը, ինչն էլ հետո արտահայտվում է հակազդեցություններով: Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ նախկինում ունեցած հիվանդությունները, անզգայացումները, ուղեղի ցնցումները, գանգուղեղային վնասվածքները, կանանց կլիմաքսի շրջանը:
-Բուժման դեղատոմս առաջարկելիս ի՞նչն եք հաշվի առնում:
-Նեւրոզի ախտորոշման համար պետք է շատ մանրամասն տեղեկություն ունենալ:
Գոյություն ունեն նեւրոզներ, որոնք դեղորայքային լուրջ բուժում են պահանջում, չնայած բոլոր դեպքերում պետք է սկսել նվազագույն չափաբաժնից՝ անկախ նրանից, թե նեւրոզի ինչ աստիճան է հիվանդի մոտ նկատվում: Հիմնականում բուժման ընթացքը համակցվում է հոգեթերապիայի՝ հոգեբանի եւ հոգեբույժի ներգրավմամբ:
-Իսկ ո՞րն է պատճառը, որ մեր ընթերցողի մոտ բուժումից հետո խնդիրը կրկին ի հայտ է եկել:
-Կա երկու տարբերակ՝ կամ բուժումը կիսատ է մնացել, կամ լիարժեք չի եղել: Նեւրոզով հիվանդը պետք է իմանա իր խնդրի առաջացման պատճառն ու կարողանա համապատասխան լուծում գտնել դրա համար, կանխել եւ դեղորայք չօգտագործելուց հետո հասնել նրան, որ հիվանդությունը նորից չկրկնվի: Միգուցե խնդիրը շատ ավելի բարդ է եղել, իսկ հիմա սա է մնացել, ինչը նկարագրում է անձը: Բայց եթե կա գանգատ, որն անհանգստացնում է նրան, պետք է դիմի մասնագետի:
-Իսկ ինչպե՞ս, ի՞նչ խորհրդով կարող եք օգնել մեր ընթերցողին:
-Հիվանդի միայն մի քանի գանգատներով դժվար է կողմնորոշվել: Նույնիսկ անձի տեսքը բավականին բան է ասում՝սանրվածքը, դիմահարդարումը, դեմքի արտահայտությունը: Օրինակ՝ դեպրեսիան բնորոշվում է դեմքի թախծոտ, տխուր արտահայտությամբ, լարվածությամբ: Օգնելու համար անգամ կարիք է լինում դիմել հարազատների միջամտությանը: Հիվանդը հաճախ որոշ կարեւոր բաներ չի հիշում, չի ասում, չի կարողանում պատմել, իսկ հարազատները բավականին շատ տեղեկություն են տալիս: Երբեմն հիվանդները մեզ մոտ ծանր գանգատներ են ներկայացնում, բայց տանն իրենց լավ են զգում, կամ հակառակը՝ հիվանդի վիճակը թեթեւանում է, բայց մտերիմներին ասում է, որ ամբողջ օրն ինքը տանը լաց է լինում:
Ալվարդին կարող եմ առաջարկել բուժման չեզոք տարբերակ, որը նեւրոզի ցանկացած դրսեւորման դեպքում չի վնասի՝ կանոնավոր գրաֆիկով կատվախոտի կաթիլներ խմել, օրական 3 անգամ, 30-ական կաթիլ: “Պերսեն Ֆորտեն” կկարգավորի սրտխփոցի խնդիրը: Նեւրոզների բուժման համար շատ լավ են օգնում նաեւ հանգիստը, պարը, աէրոբիկան, շեյփինգը, լոգանքը, ֆիզիկական այն աշխատանքը, որը հաճելի է: Իսկ լողը նեւրոզի բուժման համար նշվածներից ամենաարդյունավետ տարբերակն է:
-Հայաստանում շա՞տ են նեւրոզով հիվանդ մարդիկ:
-Շա՜տ-շա՜տ: Դրանում վստահ եմ:
-Հնարավո՞ր է նեւրոզ ունենալ եւ չիմանալ դրա մասին:
-Նեւրոզն այն հիվանդություններից է, որն անհանգստացնում է անգամ ամենափոքր աստիճանի դեպքում, նույնիսկ չնչին տագնապից մարդն սկսում է գանգատվել: Սա թաքնված հիվանդություն չէ, հիվանդը միանգամից արձագանքում է եւ պահանջում, որ իրեն լսեն, օգնեն:
Հուսով ենք՝ մեր տված տեղեկություններն ինչ-որ չափով կօգնեն Ձեզ հաղթահարել բոլոր տեսակի հոգեբանական խնդիրներն ու հնարավորինս խուսափել նեւրոզից:
7,146 մեկնաբանույթուն
Aro
Im mot linuma et asacner Alina jan u eli shat banera hets linum ,isk du bjshki gnaceles?hetazotveles,es stexem gri kpatasxanem shut ete qez kogni da
Alina
arden 3 amsic avelia mi bann prcnuma mi urish bana sksvum dzernela tenc.hamarya 10 or tikunqser toqers voncor chashxater brnvac ujex cavumer shunchs ktracnum.himike es 3 ora glxacava sksve u et atamnacavn u himnakann dzax koxmsa.Aro jan es 3 ora et glxacavi hetel u himnakan gisherna linum.eresnersa varvum voncvor taqutyn umenam eresners karmrumaaa ujex u varvuma voncor taqutyn jamanak.qo mot linuma tenc bannn
Elona
Erexeq um mota doxuma marmin@, tex tex qora galis, spazma talis tikunqov dmbrum u gluxs voncor doxa mzmzuma u erbemn voncor enqan ixexs arag ashxati vor chhascnem hetevic
Aro
Alina jan linuma atamnersa cavym ,qits sexmuma pakvum glxacav ujexa linum shunchs ktrvum ,shat banera tenc linum hets,erbvanices et vichakum?
Alina
Aro jan meke mi ban harcnem et glxit cavn qonnela dzax komum linum u pristupi nman xpi ancni xpi ancni
Alina
Aro jan isk et glxacavi jamanak atamnacaveles unenum.mekel shunchtela vatanum
Aro
Ha Alina jan esel dzax koxqi chem parkum
Alina
Aro jan isk et glaxacavern orva mej linuma korum mi qani angam u voncvor gluxt sexmvi dar@ caki
Alina
Aro jan dueles vor dzax koxki parkumes pahi tak tvuma sirtt kangnec.aravot achqrrt baces vaxi zgacum mi angam8c lini u shumcht vatana.ombequm caver u.es
Aro
De glxacav linuma ujex ,pahi tak anjatvumem gluxs pttvum,marmni doxa linum ,dzer asac amen inch exela hets Alina jan
Alina
Aro jan konkret vor vichqknerna mott knkaragres
Aro
Im mot linima Alina
Alina
Meke aseq ov uni nman zgacoxutyn aravot henc achqert baces vaxi zgacum arajana.shuncht vatana.meke vor teqvumes dzax komi vraes parkum qez tvuna sirtt kangnec ahavor tarorinak zgacuma linum
Alina
Barev dzez xndrum em aseq ov uni ujex glxacav voncvor erku komic gluxt sexmvi u exni ancni orva mej anndhat.shuncht ktrvi pahi tak .ombequm pristupi nman cakocner.votqeri cav.srtxarnoc hognacutyn.pahi tak voncor gitakcutynt gma u ga.u glxacavernelen cakoci nman
Srti hatvacum canr zgacum cav
In
Narine im mot linuma tenc cakocner ;himnakanum erekoyan
Aro
Elina jan et bjshki tvyalner@ kases indz?
Ne
Elina jan isk krcqavandakum caver cakocner unenum es .anndat gitek sirtsa u kmernem
Narine
Erexeq mard ka um mot vor ujex cakocner lini axiqnerum,hetancqum manavand durs galuc
elina
Ne jan che da tunavorum chi uxaki nevrozna hima ashuna srvats sarsapeli dzevov indz angam hangstacnoxn chi ognum, votqers tulanuma nstatexs sexmum doxum em minchev uxex nersic voncor — 0C astijan lini mknners tprtuma sexmum shunchs pagim glxaptuyt hognatsutyun amen inch bayc et pagin dE ujex paheq creq mtqer uxexic urax erajshtutyun miacreq es mi qani oric gnalu em masnageti mot ov tesnuma te vor bjijnern en pasiv ev voronq ger aktiv aynpisi dexa nshanakum vor havasarven u 60% ov apaqinvim es mnacatsn arden uxexica laxvats
Ne
monografian et vorna?isk ujex en caver@ srtit u [email protected] gitem kmernem
Sara
Xndrum em aseq ov uni tevataki masum depi toqeri mas gnacox et aranqum cav voncvor brnvac lin8.lav lines shat u pahi tak odt cheriqi voncor shuncht kdrvi.glxaptuit.glxacav.votqeri achukneri uxxutyamb baic hetevi masum cav voncvor qaileluc votert et masic tulana chkaranas qailes pristupi nman mi bana
Lana
Ha u amen or daje monografia em arel
Ne
Lana jan duel unes krcqavandaki cav ujex u cakoc
Lana
Sam ed kokordi xexdoc esel unem ahavora voncvor mekn kokordics pind brnac lini….krcqavandaki cavel hamarya bolor nervayin hivandutyun unecoxnernel unen
Ne
isk barcr chnshum unenum es ????130.90
Sam
Che cakocner chunem uxaki thach zgacoxutyuner unem krckavsndskum u xexdoc kokordum.
Ne
Sam isk srti cakocner uness u caver srti
Sam
Barev bolorin es 7 taria tarapum em es cavov incher ases vor hets chi exel hima indz anhangstacnuma krckavsndaki mshtakan caver@ mekel ujex gazer stamoqsum ov uni nmanatip baner xndrum em patasxaneq u ete uneq inch dzevia?
Ne
elina jan esel inch utum ha gitem tunavorvel em vatanum em .srtxarnoc u stamoqsi cava linum mots.isk du erbeve tunavorvel es ????
Sara
Joxovurd xndrum em gracneris patasxaneq shat karevora
Lili
Ne amen ora cavum? Im@ amen or krcqavadaki mot voskorner@
elina
Isk um mota erexeq jan stamoqsi mej voncor gndik lini iteluc spazmaya linum tulutyun srtxarnoc kam hac uti tunavorvi.
Sara
erexeq xndrum em aseq um dzax usna cavum.mekel shrtunqnert u beranit shurjn voncvor mrmra kcu vor utumes vonca ai etenc lini kam tmracutyn lini.zgacoxutynt vatana shunchn nuin pes pahi tak ahavor vatana qez tva esa shuncht kktrvi chi heriqi odt.nersumt mi tarorinak zgacum lini.sax xarnvi irar chemek kara bacatrem inch zgacoxutyna.es 3 ora enqan lavei esor incha aravot mi poqr nexveci jxainaca ancav mi 3 jam es amen inch@ i hait ekav.u chi ancnum indz tvuma esa ushqs kgna kam ods chi heriqi kxexdvem
Sara
Erexeq xndrum em aseq mots himi ai es vichakna voncvor gluxs canracac.vzers hetn.shunchs pahi tak lriv voncor uzena kori.chem karum karavarem indz voncor canracac gluxs.shunchs yaror8nak dzevi vatanuma u voncor ushhqs uzena gna.um heta temc linum xndrum em aseq inch anem
Lana
Erexeq isk ov vorovayni hatvacom caver thach zgacoxutyuner uni
Ne
Lili henc kokordics nerqev doshis voskornerna.xexdduma sexmuma .cakuma
cavuma.glxacav unem ujex.sayt unes xosenq
Lili
Eskardem xmum
Aro
Lili dex ogtagorcumes?
Lili
Ne eselem vat erevi es ashun@ xoranuma doshit vor maserna cavum
Ne
erexeq ashnan het mektex xoranuma erevi.srtums unem cakocner.caver.doshis voskorneri ahavor caver unem sexmoc .xexdoc.glxis hetevi masum ahavor cav.glxaptuyt.votqeri dox.ha gitem kmernem.shat vatem ogneq.ov uni nman nshanner hima….
Lili
Che Aro shat ujex chi uxaki thaj zgacoxutyuna Mek tsaktskuma mekel tsanrutyan zgacoxutyuna
Aro
Ha Lili jan mi vaxeci linuma tenc ,shata ujex cavum te uxaki thach zgacoxutyuna mott
In
Ha Sara jan im hetela tenc linum,eselem vat ,du qani tarekanes,?feysum asa gtnem qez
Sara
In jan ha srtxpoc pahi taka brnum u kamac mi ban avelabum dzerqi tmrucyn saruma dzerqs.sirts cakuma.gluxs sshmuma voncvor tmri glxis verevi [email protected] masic sexmuma shunchs chi heriqum.glxaptuita linum.mejqsa mrmrum cavum voncvor brnvac u himnakanum toqeris hatvacov.demqsa cavum tmrum.axiners normal chi gorcum mek tulanuma meke hakarakn u cavera linum.poros mejna shamju linum.eeeee el inch asem.himael pochkeqis nerqevna pristup talis qaileluc votqerus et sharjvox hatvac@ depi pochkeqis uxxutyamb.pahi tak voncvor mejs mi tarorinak ban katarvi lriv anjatvem u het gam voncvor nerss sax anzgaiana indz korcnumem u dzvum ushataputyan zgacoxutyan nman
Lili
Erexeq exela dzer het vor mi qani or an@ndmej krcqavandak@ cava
Lana
Sara jan pochkeqi masum ujex caver em unecel es mi qani or araj em gnacel bjshki asums vochmi ban chka
J.l
Sara jen dzer nshac ayroc@ esel unem bayc im@amboxj marminsa voncvor taq jur lcnen vras
In
Srrxpoc unenumeq vor miangamic sksi ?kam sirtt @nenca xpum sax marmnumt zgumes,heto axoqnert xarnvi u gxkocner lini misht gazer havaqvi stamoqsumt
Sara
Lana jan baic et nuin simptomnerna mott.axiqnertela et vichak.lan isk caver unes pochkit nerqevi hatvacum et votqi sharjvox masn voncvor qaileluc durs @ngac lini ujex cavuma
Lana
Sara jan qo nshac simptomnern es 3 amis unem u chi ancnum