Նևրոզը` դարի հիվանդություն
-Ինձ մոտ ախտորոշել էին նեւրոզ: Բուժումն ընդունելուց հետո ասացին, որ ապաքինվել եմ: Սակայն ինձ այժմ անհանգստացնում են հետեւյալ ախտանիշները. վախի զգացում, ճնշվածություն, սրտխփոց, գլխացավեր, խառը մտքեր… Ի՞նչ անեմ, ի՞նչ խորհուրդ կտաք:
Ալվարդ
Նեւրոզները հոգեծին, նյարդահոգեկան խանգարումներ են, որոնք առաջանում են մարդու կյանքի կարեւոր հարաբերությունների խանգարման ժամանակ, արտահայտվում են կլինիկական ֆենոմեններով եւ բնորոշվում են պսիխոտիկ երեւույթների բացակայությամբ: Ցավոք, տարբեր գործոններով պայմանավորված, նեւրոզով հիվանդների թիվը գնալով աճում է:
“Նեւրոզ” կոչվող հիվանդության սահմանումն անգամ ցույց է տալիս, որ խնդիրը հոգեբանական, հոգեկան ոլորտում է, հետեւաբար մեր ընթերցող Ալվարդի նամակին հնարավորինս արդյունավետ արձագանքելու համար զրուցեցինք ե՛ւ հոգեբանի, ե՛ւ հոգեբույժի հետ:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
Ինչպես նշեց հոգեբան Մարինե Սահակյանը՝
-Անձը գերբարձր արժեք է, նրան ուղղակի մոտենալ չի կարելի, հատկապես եթե նեւրոզն է խնդիրը: Պետք է անպայման խոսել հիվանդի հետ եւ մանրամասներն իմանալ, պետք է պարզել, թե ո՞ր դաշտն է ախտահարված, որտեղի՞ց է խնդիրը, ի՞նչ բնույթի է, ի՞նչ դրսեւորում ունի, առաջացման ինչպիսի՞ պատճառներ կան՝ ժառանգական, հոգեբանական, սեռական անբավարարվածության. չէ՞ որ կան պաթոլոգիայի դրսեւորման տարբեր տարատեսակներ: Իսկ եթե հիվանդը գանգատվում է՝ ասելով, որ ունի վախի զգացողություն, ճնշվածություն, խառը մտքեր, գլխացավ, սրտխփոցներ, խնդիր այստեղ, իհարկե, կա, եւ դա նեւրոտիկ բնույթի է, որն առաջանում է անորոշությունից, կպչուն մտքերից:
Իսկ ահա, մյուս զրուցակիցս՝ հոգեբույժ Գոհար Շիրինի Սրապյանը, նեւրոզների հետ կապված իր մեկնաբանությունը տվեց:
-Ի՞նչ է նեւրոզը, ի՞նչ տեսակներ ունի:
-Նեւրոզը հավաքական հիվանդություն է, որն ունի ֆունկցիոնալ բնույթ (օրգանական հիվանդությամբ պայմանավորված չէ) ունի որոշակի սկիզբ, պատճառ, չի ուղեկցվում հոգեկան խանգարումներով, եւ հիվանդը չի կորցնում իրականության զգացումը: Նեւրոզների համախտանիշներն ու տեսակները բազմազան են՝ ասթենիկ, նեւրասթենիկ, տագնապային եւ դեպրեսիվ, օբսեսիվ եւ ֆոբիկ, ինչպես նաեւ դեպերսոնալիզացիայի եւ դեռեալիզացիայի համախտանիշներ, դեզադապտատիվ եւ սթրեսային հակազդեցություններ, հիպոքոնդրիկ եւ հիսթերիկ խանգարումներ: Նշված տեսակներից ամենաթեթեւը նեւրասթենիկն է (նյարդաթուլություն), որ կազմում է նրանցից յուրաքանչյուրի հիմքը: Այն արտահայտվում է դյուրագրգռությամբ, դյուրաբորբոքությամբ, աղմուկից վիճակի վատթարացմամբ, թուլությամբ, լացկանությամբ, ոչ կայուն դեպրեսիայով, տրամադրության փոփոխականությամբ:
-Նեւրոզները պարտադիր ունենու՞մ են առաջացման պատճառ:
-Կան այնպիսինները, որոնք ունեն առաջացման կոնկրետ պատճառ, կան նաեւ այնպիսիք, որոնք տարիքի հետ են կապված եւ առաջանում են աթերոսկլերոզից, անոթային խնդիրներից, սթրեսներից, կյանքի անբարենպաստ պայմաններից, շատ մեծ նշանակություն ունի նաեւ անձի տեսակը, հոգեբանական որակները: Օրինակ՝ հարմոնիկ մարդկանց մոտ հազվադեպ են նեւրոզներ առաջանում, նեւրոզները հիմնականում բնորոշ են ինչ-որ շեշտվածություն ունեցող մարդկանց:
Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ ժառանգականությունը, ծննդաբերության ժամանակ երեխայի ունեցած վնասվածքները՝ երբ փոքրիկը ծնվում է պորտալարը պարանոցին փաթաթված կամ, ինչպես ասում են, խեղդված. սրանք խնդիրներ են, որոնք աչքի համար ոչ տեսանելի են եւ անգամ ժամանակակից հետազոտություններով հնարավոր չէ հայտնաբերել, բայց հետագայում առաջանում են խնդիրներ բնավորության հետ կապված, որն էլ հող է նախապատրաստում նեւրոզների համար: Կարեւոր է նաեւ դաստիարակությունը, ընտանիքի պայմանները, միջանձնային փոխհարաբերությունները. անհամերաշխությունն ու փոխզիջման բացակայությունը միանշանակ կարող են դառնալ նեւրոզի առաջացման պատճառ:
— Ի՞նչ հիմքեր կարող է ունենալ հասուն տարիքում ի հայտ եկած նեւրոզը:
-Շատ կարեւոր է, թե այժմ անձն ինչ խնդիրներ ունի, ինչ պայմաններում է ապրում, որովհետեւ նախկինում տարած սթրեսները կարծես թե թարմանում են նոր վնասվածքներով եւ բերում նեւրոզների: Օրինակ՝ կենցաղային խնդիրները, ֆինանսական դժվարությունները քիչ-քիչ խաթարում են նյարդային համակարգը, ինչն էլ հետո արտահայտվում է հակազդեցություններով: Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ նախկինում ունեցած հիվանդությունները, անզգայացումները, ուղեղի ցնցումները, գանգուղեղային վնասվածքները, կանանց կլիմաքսի շրջանը:
-Բուժման դեղատոմս առաջարկելիս ի՞նչն եք հաշվի առնում:
-Նեւրոզի ախտորոշման համար պետք է շատ մանրամասն տեղեկություն ունենալ:
Գոյություն ունեն նեւրոզներ, որոնք դեղորայքային լուրջ բուժում են պահանջում, չնայած բոլոր դեպքերում պետք է սկսել նվազագույն չափաբաժնից՝ անկախ նրանից, թե նեւրոզի ինչ աստիճան է հիվանդի մոտ նկատվում: Հիմնականում բուժման ընթացքը համակցվում է հոգեթերապիայի՝ հոգեբանի եւ հոգեբույժի ներգրավմամբ:
-Իսկ ո՞րն է պատճառը, որ մեր ընթերցողի մոտ բուժումից հետո խնդիրը կրկին ի հայտ է եկել:
-Կա երկու տարբերակ՝ կամ բուժումը կիսատ է մնացել, կամ լիարժեք չի եղել: Նեւրոզով հիվանդը պետք է իմանա իր խնդրի առաջացման պատճառն ու կարողանա համապատասխան լուծում գտնել դրա համար, կանխել եւ դեղորայք չօգտագործելուց հետո հասնել նրան, որ հիվանդությունը նորից չկրկնվի: Միգուցե խնդիրը շատ ավելի բարդ է եղել, իսկ հիմա սա է մնացել, ինչը նկարագրում է անձը: Բայց եթե կա գանգատ, որն անհանգստացնում է նրան, պետք է դիմի մասնագետի:
-Իսկ ինչպե՞ս, ի՞նչ խորհրդով կարող եք օգնել մեր ընթերցողին:
-Հիվանդի միայն մի քանի գանգատներով դժվար է կողմնորոշվել: Նույնիսկ անձի տեսքը բավականին բան է ասում՝սանրվածքը, դիմահարդարումը, դեմքի արտահայտությունը: Օրինակ՝ դեպրեսիան բնորոշվում է դեմքի թախծոտ, տխուր արտահայտությամբ, լարվածությամբ: Օգնելու համար անգամ կարիք է լինում դիմել հարազատների միջամտությանը: Հիվանդը հաճախ որոշ կարեւոր բաներ չի հիշում, չի ասում, չի կարողանում պատմել, իսկ հարազատները բավականին շատ տեղեկություն են տալիս: Երբեմն հիվանդները մեզ մոտ ծանր գանգատներ են ներկայացնում, բայց տանն իրենց լավ են զգում, կամ հակառակը՝ հիվանդի վիճակը թեթեւանում է, բայց մտերիմներին ասում է, որ ամբողջ օրն ինքը տանը լաց է լինում:
Ալվարդին կարող եմ առաջարկել բուժման չեզոք տարբերակ, որը նեւրոզի ցանկացած դրսեւորման դեպքում չի վնասի՝ կանոնավոր գրաֆիկով կատվախոտի կաթիլներ խմել, օրական 3 անգամ, 30-ական կաթիլ: “Պերսեն Ֆորտեն” կկարգավորի սրտխփոցի խնդիրը: Նեւրոզների բուժման համար շատ լավ են օգնում նաեւ հանգիստը, պարը, աէրոբիկան, շեյփինգը, լոգանքը, ֆիզիկական այն աշխատանքը, որը հաճելի է: Իսկ լողը նեւրոզի բուժման համար նշվածներից ամենաարդյունավետ տարբերակն է:
-Հայաստանում շա՞տ են նեւրոզով հիվանդ մարդիկ:
-Շա՜տ-շա՜տ: Դրանում վստահ եմ:
-Հնարավո՞ր է նեւրոզ ունենալ եւ չիմանալ դրա մասին:
-Նեւրոզն այն հիվանդություններից է, որն անհանգստացնում է անգամ ամենափոքր աստիճանի դեպքում, նույնիսկ չնչին տագնապից մարդն սկսում է գանգատվել: Սա թաքնված հիվանդություն չէ, հիվանդը միանգամից արձագանքում է եւ պահանջում, որ իրեն լսեն, օգնեն:
Հուսով ենք՝ մեր տված տեղեկություններն ինչ-որ չափով կօգնեն Ձեզ հաղթահարել բոլոր տեսակի հոգեբանական խնդիրներն ու հնարավորինս խուսափել նեւրոզից:
7,146 մեկնաբանույթուն
Arm
Cancer unenum eq demqi vzi hatvacum pahi tak vaxi zgacum e linum mtacum es te esa mernum es shat vat zgacoxutyun e
tat
um mkannernen dzqvum??
Sof
isk chnshumr ijnuk er mi 3 or u glxit hetewi masum cawer kan?glxaptuyt unes.srtxarnoc.stamoqsi caw.tulutyun.woncor ushhq ancni
Cule
im mot 2 angama exel u 6 amisa tevel ,, nuyn simptomnern en exel inch qo mot e nkatvum ,, havataceq kancni ,, ete anyndhat parkeq aveli e xoranalu
Sof
erexeq mernum em anndat tuyl glxacaver srtxarnoc.anjatwac.ushqs uzum ancni.sirts arag kM dandax.glxaptuyt aseq ow uni senc baner mernum em el cem karum texeri mejic helnem
Sof
Cule qani tari e tenc exel????u inch simptomner es unece gri elii
Cule
havataceq kancni ,, es inqs stres em aprel u 2 angam ,, u ancela ,, uxxaki mi mtaceq hivandanoc gnalu kam bjishkneri masin ,, duq inqnerd dzez ogneq ,,\r\n
Sof
es ham watem zgum.ham tulanuma sirts.ham ushqs uzuma gna.anjatwum em watanum qo mpt wonca????Dina
Dina
Erexeq el ova hac uteluc heto iran vat zgum??? Es uteluc heto shunchs krtvuma
Georgi
Mersi Ofelya jan…
Ofelya
Shnorhakalem Georgi jan dzer nolorin aroxjutyun
Georgi
Aroxj exi misht Ofelia jan)))
Georgi
Sof jan asum em normala da en dandaxe ciu vor vaxenas,txamardkanc mot norman 72 kananc mot 78 piti 60 ic cacr lini vor hamarvi dandax,es tenc gitem isk ete dandax es hamarum bjshki gna konkret kasi…
Sof
ow asec normala,??normale 80-85.qone in4qana Georgi
Sof
es anndat srtics em waxum.dandaxa.ushagnscutyunic.glxacav.srtxarnoc.glxapyuyt.guyns gcac.shunchs ktrwum.ov uni es amenic????
Ofelya
Ha parq Astco normal Gergi jan
Ofelya
Sof jan zangeci canotis imanam vonca asec quyrna mahacel xoseci hangstacreci heto zgumem vor esem vat. Srtis motikem @ndunum amen ich@ bayc de giteynq vor da lineluya na hivander ., ekeq amen inchin tetev nayenq vor senc baneri mijov chancnenq
Georgi
Parza OFelia jan hima vonces arden laves linum gone?Sof jan 65 et shat normala chgitem xies da dandax hamarum zarmanalia…
Sof
Dina es misht vatem linum mishtt
Sof
inch vat lur Ofelya???
Dina
Sofia jan srtxarnic amen or..shnchsa ktrvum tuylem linum gluxsa pttvum larvacem linum..caver tenc chunem mek mek mejqsa cavum..durs galuc vatem zgum uzumem tum hasnem shut srtxpoc em unenum u tvuma te hesa kngnem indz haziv em zspum ..of chgitem .. bayc nenc chi vir vat mtwer em unenum .. sravot helnum em u arden vatem ..isk du el es hac uteluc heto vat zgum?
Ofelya
Himael mots tetev sksvela vat luric, bayc arden chem mtacum gitem vor shutov kancni
Sofnl
Dina jan 4em karoxanum gnam inchqan jamanaka unes du Dina jan??ev inch simptomner unes gri elii
Ofelya
Chishta vor norer sksvel es voch mekin chey uzum tesney pakvumey senyakum u lacum, heto qich qich hamozelov indz durseyn hanum senyakic , mantamaser@ lav chem hishum bayc karam asem petka ampayman shpveq durs gak misht mardamech lineq , mi ban vor cheq Uzum vochinch dzez stipelov areq mi xoraceq ne vnushayte sebya et menak vatna anum,ha voch miayn srtxarnocner aaaamen inch hets katarvela es gitey vse gjvelem kam el chem bujvi
Sof
65 a zarkere srtis u gluxs pttvum e Georgi
Georgi
Ofelya jan ka tarberak anhatakan xoasen?,kuzei manramasn bacatres vonces haxtaharel…Srtxpocner mejqi krcqavandaki caver unecel es Ofelia jan?
Ofelya
Georgi jan urem im mot da arajacela vaxic , skzbic vatacelem heto glxis mej voc vor tuman liner ashers mutni ey tesnum, sirt xarnoc gluxs canr chnshums mist cacr amboxj jans doxxoc u tuyl, u tenc liiiiiq@ vat banere katarvum, ov mahanumer gitey iranic heto esem , mi tari tenc tarapeci, bolor bjoshknerov ancelem sax normaler , heto haskacanq vor vaxica , u heto ancav miayn hangstacnox dexerem xmel katilner
Georgi
Aaaaa jan kases inch simptomner es unecel…
Aaaaa
Barev bolorin, erexek jan es skzbic minchev. Verj kardaci bolorid grvacner@, asem shaaaaat canotem amen mekit grac@ kardumem u tenc ban chka vor et dajan stresi jamanak im het exac chlini chmtaceq u chvaxenak da ancneluya , es tarapelem ahavor dzevi, kancni chvaxenaq , es vor durs eka dra mijic duk hastat durs kgaq , es daje chgitey incha stress@ u incha katarvum I’m het
Dina
Sof jan imnela ktrvum u misht larvac em..Sof jan isk tex karum.es gnas? Es haziv em indz karavarum tex gnaluc tuyl em linum
Georgi
Imnel garune shat ujex dzevov sksec Tataev jan,Sof jan inchqana dandax vor vaxenum es?
Sof
erexeq kgreq ov uni srti dandax zarker u shunche ktrvum????el 4em karuk shnchem greq eliii
tat
inch garun@ sksec
Georgi
inchqan jamanaka?
tat
es chem karoxanum votqi vra kangnem
Georgi
Isk du karoxanum es Tatev jan?
Georgi
Tatev jan ete xndir chi karas zangi esel liqe harcer kuzei qez tam,nayac jamanak Tatev jan himnakanum che chem karum,jans kotratvuma sirts araganum shunchsa ktrum canr gorceric u liqe nman baner…
tat
inch vor gorc kaoxanumes anel?
Georgi
lriv nuynna inch im mota Tatev jan…
tat
amboxj marmnum kotrtvuma tmruma dzqvuma chgitem
Georgi
Shata exel hima chem nkatel Tatev jan,qo cavere vor masum en marmnit?
tat
isk linuma vor chkarenas dzerqumt irer pahes doxaaa
Georgi
Tat jan sax jans cavuma voncvor kotratvi,mrmra,mxkta,vechni hognac dzerqer votqer dmbrac,usersa cavum mejqs obshi sax mkanners…
tat
georgi vonca cavum/??// mi hat nkaragri eli hoqnumes?
Georgi
Tat jan es unem…
Sof
Dina isk sirtt lava????normal shnchum es.kam dandaxa araga????ime shunchs ktrwuma u dabdaxa.ode chi heriqum…
tat
dina du unes mkanayin caver/
Dina
Erexeq aravotner ahavor srtxarnoc em unenum dzer motela tenc??..ahavor thaja (((mi banel utum em sksum.em vat zgal
tat
erexeq ov uni mkanayin caver u dox u hoqnacutyun
Mariam
Tina vonces vatanumm????