Նևրոզը` դարի հիվանդություն
-Ինձ մոտ ախտորոշել էին նեւրոզ: Բուժումն ընդունելուց հետո ասացին, որ ապաքինվել եմ: Սակայն ինձ այժմ անհանգստացնում են հետեւյալ ախտանիշները. վախի զգացում, ճնշվածություն, սրտխփոց, գլխացավեր, խառը մտքեր… Ի՞նչ անեմ, ի՞նչ խորհուրդ կտաք:
Ալվարդ
Նեւրոզները հոգեծին, նյարդահոգեկան խանգարումներ են, որոնք առաջանում են մարդու կյանքի կարեւոր հարաբերությունների խանգարման ժամանակ, արտահայտվում են կլինիկական ֆենոմեններով եւ բնորոշվում են պսիխոտիկ երեւույթների բացակայությամբ: Ցավոք, տարբեր գործոններով պայմանավորված, նեւրոզով հիվանդների թիվը գնալով աճում է:
“Նեւրոզ” կոչվող հիվանդության սահմանումն անգամ ցույց է տալիս, որ խնդիրը հոգեբանական, հոգեկան ոլորտում է, հետեւաբար մեր ընթերցող Ալվարդի նամակին հնարավորինս արդյունավետ արձագանքելու համար զրուցեցինք ե՛ւ հոգեբանի, ե՛ւ հոգեբույժի հետ:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
Ինչպես նշեց հոգեբան Մարինե Սահակյանը՝
-Անձը գերբարձր արժեք է, նրան ուղղակի մոտենալ չի կարելի, հատկապես եթե նեւրոզն է խնդիրը: Պետք է անպայման խոսել հիվանդի հետ եւ մանրամասներն իմանալ, պետք է պարզել, թե ո՞ր դաշտն է ախտահարված, որտեղի՞ց է խնդիրը, ի՞նչ բնույթի է, ի՞նչ դրսեւորում ունի, առաջացման ինչպիսի՞ պատճառներ կան՝ ժառանգական, հոգեբանական, սեռական անբավարարվածության. չէ՞ որ կան պաթոլոգիայի դրսեւորման տարբեր տարատեսակներ: Իսկ եթե հիվանդը գանգատվում է՝ ասելով, որ ունի վախի զգացողություն, ճնշվածություն, խառը մտքեր, գլխացավ, սրտխփոցներ, խնդիր այստեղ, իհարկե, կա, եւ դա նեւրոտիկ բնույթի է, որն առաջանում է անորոշությունից, կպչուն մտքերից:
Իսկ ահա, մյուս զրուցակիցս՝ հոգեբույժ Գոհար Շիրինի Սրապյանը, նեւրոզների հետ կապված իր մեկնաբանությունը տվեց:
-Ի՞նչ է նեւրոզը, ի՞նչ տեսակներ ունի:
-Նեւրոզը հավաքական հիվանդություն է, որն ունի ֆունկցիոնալ բնույթ (օրգանական հիվանդությամբ պայմանավորված չէ) ունի որոշակի սկիզբ, պատճառ, չի ուղեկցվում հոգեկան խանգարումներով, եւ հիվանդը չի կորցնում իրականության զգացումը: Նեւրոզների համախտանիշներն ու տեսակները բազմազան են՝ ասթենիկ, նեւրասթենիկ, տագնապային եւ դեպրեսիվ, օբսեսիվ եւ ֆոբիկ, ինչպես նաեւ դեպերսոնալիզացիայի եւ դեռեալիզացիայի համախտանիշներ, դեզադապտատիվ եւ սթրեսային հակազդեցություններ, հիպոքոնդրիկ եւ հիսթերիկ խանգարումներ: Նշված տեսակներից ամենաթեթեւը նեւրասթենիկն է (նյարդաթուլություն), որ կազմում է նրանցից յուրաքանչյուրի հիմքը: Այն արտահայտվում է դյուրագրգռությամբ, դյուրաբորբոքությամբ, աղմուկից վիճակի վատթարացմամբ, թուլությամբ, լացկանությամբ, ոչ կայուն դեպրեսիայով, տրամադրության փոփոխականությամբ:
-Նեւրոզները պարտադիր ունենու՞մ են առաջացման պատճառ:
-Կան այնպիսինները, որոնք ունեն առաջացման կոնկրետ պատճառ, կան նաեւ այնպիսիք, որոնք տարիքի հետ են կապված եւ առաջանում են աթերոսկլերոզից, անոթային խնդիրներից, սթրեսներից, կյանքի անբարենպաստ պայմաններից, շատ մեծ նշանակություն ունի նաեւ անձի տեսակը, հոգեբանական որակները: Օրինակ՝ հարմոնիկ մարդկանց մոտ հազվադեպ են նեւրոզներ առաջանում, նեւրոզները հիմնականում բնորոշ են ինչ-որ շեշտվածություն ունեցող մարդկանց:
Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ ժառանգականությունը, ծննդաբերության ժամանակ երեխայի ունեցած վնասվածքները՝ երբ փոքրիկը ծնվում է պորտալարը պարանոցին փաթաթված կամ, ինչպես ասում են, խեղդված. սրանք խնդիրներ են, որոնք աչքի համար ոչ տեսանելի են եւ անգամ ժամանակակից հետազոտություններով հնարավոր չէ հայտնաբերել, բայց հետագայում առաջանում են խնդիրներ բնավորության հետ կապված, որն էլ հող է նախապատրաստում նեւրոզների համար: Կարեւոր է նաեւ դաստիարակությունը, ընտանիքի պայմանները, միջանձնային փոխհարաբերությունները. անհամերաշխությունն ու փոխզիջման բացակայությունը միանշանակ կարող են դառնալ նեւրոզի առաջացման պատճառ:
— Ի՞նչ հիմքեր կարող է ունենալ հասուն տարիքում ի հայտ եկած նեւրոզը:
-Շատ կարեւոր է, թե այժմ անձն ինչ խնդիրներ ունի, ինչ պայմաններում է ապրում, որովհետեւ նախկինում տարած սթրեսները կարծես թե թարմանում են նոր վնասվածքներով եւ բերում նեւրոզների: Օրինակ՝ կենցաղային խնդիրները, ֆինանսական դժվարությունները քիչ-քիչ խաթարում են նյարդային համակարգը, ինչն էլ հետո արտահայտվում է հակազդեցություններով: Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ նախկինում ունեցած հիվանդությունները, անզգայացումները, ուղեղի ցնցումները, գանգուղեղային վնասվածքները, կանանց կլիմաքսի շրջանը:
-Բուժման դեղատոմս առաջարկելիս ի՞նչն եք հաշվի առնում:
-Նեւրոզի ախտորոշման համար պետք է շատ մանրամասն տեղեկություն ունենալ:
Գոյություն ունեն նեւրոզներ, որոնք դեղորայքային լուրջ բուժում են պահանջում, չնայած բոլոր դեպքերում պետք է սկսել նվազագույն չափաբաժնից՝ անկախ նրանից, թե նեւրոզի ինչ աստիճան է հիվանդի մոտ նկատվում: Հիմնականում բուժման ընթացքը համակցվում է հոգեթերապիայի՝ հոգեբանի եւ հոգեբույժի ներգրավմամբ:
-Իսկ ո՞րն է պատճառը, որ մեր ընթերցողի մոտ բուժումից հետո խնդիրը կրկին ի հայտ է եկել:
-Կա երկու տարբերակ՝ կամ բուժումը կիսատ է մնացել, կամ լիարժեք չի եղել: Նեւրոզով հիվանդը պետք է իմանա իր խնդրի առաջացման պատճառն ու կարողանա համապատասխան լուծում գտնել դրա համար, կանխել եւ դեղորայք չօգտագործելուց հետո հասնել նրան, որ հիվանդությունը նորից չկրկնվի: Միգուցե խնդիրը շատ ավելի բարդ է եղել, իսկ հիմա սա է մնացել, ինչը նկարագրում է անձը: Բայց եթե կա գանգատ, որն անհանգստացնում է նրան, պետք է դիմի մասնագետի:
-Իսկ ինչպե՞ս, ի՞նչ խորհրդով կարող եք օգնել մեր ընթերցողին:
-Հիվանդի միայն մի քանի գանգատներով դժվար է կողմնորոշվել: Նույնիսկ անձի տեսքը բավականին բան է ասում՝սանրվածքը, դիմահարդարումը, դեմքի արտահայտությունը: Օրինակ՝ դեպրեսիան բնորոշվում է դեմքի թախծոտ, տխուր արտահայտությամբ, լարվածությամբ: Օգնելու համար անգամ կարիք է լինում դիմել հարազատների միջամտությանը: Հիվանդը հաճախ որոշ կարեւոր բաներ չի հիշում, չի ասում, չի կարողանում պատմել, իսկ հարազատները բավականին շատ տեղեկություն են տալիս: Երբեմն հիվանդները մեզ մոտ ծանր գանգատներ են ներկայացնում, բայց տանն իրենց լավ են զգում, կամ հակառակը՝ հիվանդի վիճակը թեթեւանում է, բայց մտերիմներին ասում է, որ ամբողջ օրն ինքը տանը լաց է լինում:
Ալվարդին կարող եմ առաջարկել բուժման չեզոք տարբերակ, որը նեւրոզի ցանկացած դրսեւորման դեպքում չի վնասի՝ կանոնավոր գրաֆիկով կատվախոտի կաթիլներ խմել, օրական 3 անգամ, 30-ական կաթիլ: “Պերսեն Ֆորտեն” կկարգավորի սրտխփոցի խնդիրը: Նեւրոզների բուժման համար շատ լավ են օգնում նաեւ հանգիստը, պարը, աէրոբիկան, շեյփինգը, լոգանքը, ֆիզիկական այն աշխատանքը, որը հաճելի է: Իսկ լողը նեւրոզի բուժման համար նշվածներից ամենաարդյունավետ տարբերակն է:
-Հայաստանում շա՞տ են նեւրոզով հիվանդ մարդիկ:
-Շա՜տ-շա՜տ: Դրանում վստահ եմ:
-Հնարավո՞ր է նեւրոզ ունենալ եւ չիմանալ դրա մասին:
-Նեւրոզն այն հիվանդություններից է, որն անհանգստացնում է անգամ ամենափոքր աստիճանի դեպքում, նույնիսկ չնչին տագնապից մարդն սկսում է գանգատվել: Սա թաքնված հիվանդություն չէ, հիվանդը միանգամից արձագանքում է եւ պահանջում, որ իրեն լսեն, օգնեն:
Հուսով ենք՝ մեր տված տեղեկություններն ինչ-որ չափով կօգնեն Ձեզ հաղթահարել բոլոր տեսակի հոգեբանական խնդիրներն ու հնարավորինս խուսափել նեւրոզից:
7,146 մեկնաբանույթուն
TAT
ova xextvum qnac jamanak aseqqqqqqqqq
AN
esss misht vatem mishttt
TAT
ova qnac tex@ vatanum greq xndrumem
Lil
93989081 Erexeq zang tveq viberov gtnem urish hamarova vibers chem hishum
AN
Lil jan vibert asa gtnem
Nar
Lil jan esel unem viber asa gtnem xosenq shat vatem hima
Lil
An jan mi mtaci imsel misht 130-90 e chnshumsss esel skzbun shatei vaxenum heto harmarveci nuynisk 140 u 150 a hsel ete viber kam sayt unes asa gtnem mi vaxeci garuna dra hamar srvela glxacavert
AN
axar gluxs an koxmd shat e cawum…imscar erek gluxs snack nkarecin ban chkar maqur re.. bayc cavere chi toxum mernum em..chnshums vaxum em barcrana kmernem es
Tina
Erexeq um mota linum antarberutyun amen inchi nkatmamb.vonc vor uxext anjatvac lini,crvacutyun,morackotyutyun?
Georgi
Ani esel qo nman irar ei xarnvel mi bjishk asec vor ira jnshume ete misht lini120-80 inqe kzarmana,asuma organizma et poqr tarberutyunnere vtangavor chen kara ijni el mi poqr bardzr el ĺini…
AN
bayc qo mot exela Georgi etqan barcr u mi qani or barcr klini????exela tenca asa elii
Georgi
An jan jishtel anum en mi shut shut chapi,mi larvi u hastat lav klines,vaxta galis esel em ropen mek chapum da sxala,vat sovorutyun,dra poxaren maqur odi durs ari……………
TAT
Nr jan chunem facebook unes asa gtnem axpors saytovemm/ esel txa chem
Nr
Tatev jan esel qo orin em viber unes gri xosenq esel mernum em..axjik em Tatev Han.. chmtaces txa em
AN
Georgi glxacavers spanuma..tneciq el chen toxum chnshum shapes nayc mernum em..barcra hazmat eliii…..
TAT
arten 2 tariiii
Georgi
Inchqan jamanaka unes et gangatnert?
TAT
22
Georgi
TaT jan qani tarekan es?
TAT
erexeq el chem dimanum.. es inch kyanqa?? kyanqic ban chem haskanum orersem glorum dra patcharov usums kisata mnacell el chem dimanummm mernumemmm. anardara
TAT
ov uni anndhat qnelu cankutyun… vorr vochmiban anel ches karoxanum anndhat hoqnaces
Artak
Es el em nuynn cevi Lusine jan voncvor kangnact tex@ @nknes uxexs anjatvac e shat ahavor simtomner en
TAT
es lusine jannn
lusine
Erexeq ova andhat larvac vijakum voncor marmins doxa andhat glxaptuyt unem u shat bjjac em greq eli xntrum em?
TAT
an vonces
Syuzi
Georgi jan, @ndhakarak@ hima ancel e, es chnshum chunei.Du chisht es hishum, im mot himnakanum kpchun mtqer ein, kpchun mtqeric el gluxs er canranum.
Georgi
Syuzi jan du chuneir glxacaver che nora sksvel?
Georgi
Ani jan da bardzr jnshum chi cavt tanem,uxaki du larvac es u kentronacel es dra vra nexvum es,vochmi vtang chka An jan,es qez lav gitem erevi eli panikayi mej es vor vat es vata linelu sax u xarnvel es irar,porci inqt qez hangstacru…
Armen
Glxit vor masna cavum valokardzin xmi ham nervert khangstacni hamel 4nshumt ki4ni vtangavor 4i karas xmes mi 20 katil xmi
AN
Shat vatemm axar Georgi..xia senc cavumm gluxs su chnshums chi ijnum 130-90 ic
Syuzi
Erexeq, nevrozic im gluxn el er canranum, chisht e chnshum chem unenum, bayc. gluxs canranum er, biopasid em xmum, inq@ ham hangstacnox e, ham glxacavi dem e, u gluxs el chi cavum.
Georgi
Ani jan unecel em u unenum em,im gluxnel cavuma antaneli ujex cavera,qez hangist pahi mi larvi An jan…
Armen
Mi vaxi imn dranic barcra exel An jan 170 100 110 daze eselei vaxum bayc de mi vaxi vorovhetev nevrozi hetevankov batcracac 4nshumn mahacu 4i vtangavor4i limon ker eskard xmi u valeryanai ko4akner xmi ki4ni
AN
Axar gluxs traquma ahavorrr cakuma sexmuma
..u barcraaa Georgi du unes etqan barcr????chnshum asa elii u aravotic barcra
Georgi
Ani jan hle qez havaqi mi hat inch es xarnvel irar,voi ban el chi lini hangstaci,larvum es dranica bardzranum,dran mnar saxs merac klneinq.
AN
Es 16 or sencem glxacavverr mernum em u chnshums 135-90 dex chem xmum…um mota etqan barcrrr..dranic kmernem es?????
Armen
Etin4kana barcr vor mernum es in4 dexes xmum vor i4numa An jan
AN
Mernum emmmm ogneq chnshums barcra shat vatemmm
TAT
im mot cacra linym
AN
Greq eli ov uni barcr chnshum misht u inchqana
AN
Ov uni barcr chnshum 140-90 misht…u inch dzevi glxacavera???
Georgi
An jan qnac em exel chem lsel,zangi hima…
TAT
ov qnkotutyun uni
Syuzanna
Ayo glxacaver hamarya amen or unem
AN
Zangum em ches vercnum….urish hamarowa
Sof
Chnshumt inchqana barcranum????glxacaver unes????
Syuzanna
Sofi jan unem hetevyal axtanshannery anqnutyun, zarkerakayin chnshman tatanumner, srti arag ahxatanq, srti cakocner ev tranadrutyan ankum, u anyndhat uzum em menak mnal voch meki het chshpvel nunisk tan andamneri amen mi sharjumy voncor mi tesak im vra azdi….
Sof
Syuzanna jan inch simptomner unes?????esel petqa xmem indzel en nshanakel
Syuzanna
Erexeq es el em tarapum nevrozov u indz non stress forte en nshanakel, ka meky ov xmela et dexic u ete ognela aseq imánam eli?
Georgi
Ani jan indz esor kzangeslav)