Նևրոզը` դարի հիվանդություն
-Ինձ մոտ ախտորոշել էին նեւրոզ: Բուժումն ընդունելուց հետո ասացին, որ ապաքինվել եմ: Սակայն ինձ այժմ անհանգստացնում են հետեւյալ ախտանիշները. վախի զգացում, ճնշվածություն, սրտխփոց, գլխացավեր, խառը մտքեր… Ի՞նչ անեմ, ի՞նչ խորհուրդ կտաք:
Ալվարդ
Նեւրոզները հոգեծին, նյարդահոգեկան խանգարումներ են, որոնք առաջանում են մարդու կյանքի կարեւոր հարաբերությունների խանգարման ժամանակ, արտահայտվում են կլինիկական ֆենոմեններով եւ բնորոշվում են պսիխոտիկ երեւույթների բացակայությամբ: Ցավոք, տարբեր գործոններով պայմանավորված, նեւրոզով հիվանդների թիվը գնալով աճում է:
“Նեւրոզ” կոչվող հիվանդության սահմանումն անգամ ցույց է տալիս, որ խնդիրը հոգեբանական, հոգեկան ոլորտում է, հետեւաբար մեր ընթերցող Ալվարդի նամակին հնարավորինս արդյունավետ արձագանքելու համար զրուցեցինք ե՛ւ հոգեբանի, ե՛ւ հոգեբույժի հետ:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
Ինչպես նշեց հոգեբան Մարինե Սահակյանը՝
-Անձը գերբարձր արժեք է, նրան ուղղակի մոտենալ չի կարելի, հատկապես եթե նեւրոզն է խնդիրը: Պետք է անպայման խոսել հիվանդի հետ եւ մանրամասներն իմանալ, պետք է պարզել, թե ո՞ր դաշտն է ախտահարված, որտեղի՞ց է խնդիրը, ի՞նչ բնույթի է, ի՞նչ դրսեւորում ունի, առաջացման ինչպիսի՞ պատճառներ կան՝ ժառանգական, հոգեբանական, սեռական անբավարարվածության. չէ՞ որ կան պաթոլոգիայի դրսեւորման տարբեր տարատեսակներ: Իսկ եթե հիվանդը գանգատվում է՝ ասելով, որ ունի վախի զգացողություն, ճնշվածություն, խառը մտքեր, գլխացավ, սրտխփոցներ, խնդիր այստեղ, իհարկե, կա, եւ դա նեւրոտիկ բնույթի է, որն առաջանում է անորոշությունից, կպչուն մտքերից:
Իսկ ահա, մյուս զրուցակիցս՝ հոգեբույժ Գոհար Շիրինի Սրապյանը, նեւրոզների հետ կապված իր մեկնաբանությունը տվեց:
-Ի՞նչ է նեւրոզը, ի՞նչ տեսակներ ունի:
-Նեւրոզը հավաքական հիվանդություն է, որն ունի ֆունկցիոնալ բնույթ (օրգանական հիվանդությամբ պայմանավորված չէ) ունի որոշակի սկիզբ, պատճառ, չի ուղեկցվում հոգեկան խանգարումներով, եւ հիվանդը չի կորցնում իրականության զգացումը: Նեւրոզների համախտանիշներն ու տեսակները բազմազան են՝ ասթենիկ, նեւրասթենիկ, տագնապային եւ դեպրեսիվ, օբսեսիվ եւ ֆոբիկ, ինչպես նաեւ դեպերսոնալիզացիայի եւ դեռեալիզացիայի համախտանիշներ, դեզադապտատիվ եւ սթրեսային հակազդեցություններ, հիպոքոնդրիկ եւ հիսթերիկ խանգարումներ: Նշված տեսակներից ամենաթեթեւը նեւրասթենիկն է (նյարդաթուլություն), որ կազմում է նրանցից յուրաքանչյուրի հիմքը: Այն արտահայտվում է դյուրագրգռությամբ, դյուրաբորբոքությամբ, աղմուկից վիճակի վատթարացմամբ, թուլությամբ, լացկանությամբ, ոչ կայուն դեպրեսիայով, տրամադրության փոփոխականությամբ:
-Նեւրոզները պարտադիր ունենու՞մ են առաջացման պատճառ:
-Կան այնպիսինները, որոնք ունեն առաջացման կոնկրետ պատճառ, կան նաեւ այնպիսիք, որոնք տարիքի հետ են կապված եւ առաջանում են աթերոսկլերոզից, անոթային խնդիրներից, սթրեսներից, կյանքի անբարենպաստ պայմաններից, շատ մեծ նշանակություն ունի նաեւ անձի տեսակը, հոգեբանական որակները: Օրինակ՝ հարմոնիկ մարդկանց մոտ հազվադեպ են նեւրոզներ առաջանում, նեւրոզները հիմնականում բնորոշ են ինչ-որ շեշտվածություն ունեցող մարդկանց:
Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ ժառանգականությունը, ծննդաբերության ժամանակ երեխայի ունեցած վնասվածքները՝ երբ փոքրիկը ծնվում է պորտալարը պարանոցին փաթաթված կամ, ինչպես ասում են, խեղդված. սրանք խնդիրներ են, որոնք աչքի համար ոչ տեսանելի են եւ անգամ ժամանակակից հետազոտություններով հնարավոր չէ հայտնաբերել, բայց հետագայում առաջանում են խնդիրներ բնավորության հետ կապված, որն էլ հող է նախապատրաստում նեւրոզների համար: Կարեւոր է նաեւ դաստիարակությունը, ընտանիքի պայմանները, միջանձնային փոխհարաբերությունները. անհամերաշխությունն ու փոխզիջման բացակայությունը միանշանակ կարող են դառնալ նեւրոզի առաջացման պատճառ:
— Ի՞նչ հիմքեր կարող է ունենալ հասուն տարիքում ի հայտ եկած նեւրոզը:
-Շատ կարեւոր է, թե այժմ անձն ինչ խնդիրներ ունի, ինչ պայմաններում է ապրում, որովհետեւ նախկինում տարած սթրեսները կարծես թե թարմանում են նոր վնասվածքներով եւ բերում նեւրոզների: Օրինակ՝ կենցաղային խնդիրները, ֆինանսական դժվարությունները քիչ-քիչ խաթարում են նյարդային համակարգը, ինչն էլ հետո արտահայտվում է հակազդեցություններով: Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ նախկինում ունեցած հիվանդությունները, անզգայացումները, ուղեղի ցնցումները, գանգուղեղային վնասվածքները, կանանց կլիմաքսի շրջանը:
-Բուժման դեղատոմս առաջարկելիս ի՞նչն եք հաշվի առնում:
-Նեւրոզի ախտորոշման համար պետք է շատ մանրամասն տեղեկություն ունենալ:
Գոյություն ունեն նեւրոզներ, որոնք դեղորայքային լուրջ բուժում են պահանջում, չնայած բոլոր դեպքերում պետք է սկսել նվազագույն չափաբաժնից՝ անկախ նրանից, թե նեւրոզի ինչ աստիճան է հիվանդի մոտ նկատվում: Հիմնականում բուժման ընթացքը համակցվում է հոգեթերապիայի՝ հոգեբանի եւ հոգեբույժի ներգրավմամբ:
-Իսկ ո՞րն է պատճառը, որ մեր ընթերցողի մոտ բուժումից հետո խնդիրը կրկին ի հայտ է եկել:
-Կա երկու տարբերակ՝ կամ բուժումը կիսատ է մնացել, կամ լիարժեք չի եղել: Նեւրոզով հիվանդը պետք է իմանա իր խնդրի առաջացման պատճառն ու կարողանա համապատասխան լուծում գտնել դրա համար, կանխել եւ դեղորայք չօգտագործելուց հետո հասնել նրան, որ հիվանդությունը նորից չկրկնվի: Միգուցե խնդիրը շատ ավելի բարդ է եղել, իսկ հիմա սա է մնացել, ինչը նկարագրում է անձը: Բայց եթե կա գանգատ, որն անհանգստացնում է նրան, պետք է դիմի մասնագետի:
-Իսկ ինչպե՞ս, ի՞նչ խորհրդով կարող եք օգնել մեր ընթերցողին:
-Հիվանդի միայն մի քանի գանգատներով դժվար է կողմնորոշվել: Նույնիսկ անձի տեսքը բավականին բան է ասում՝սանրվածքը, դիմահարդարումը, դեմքի արտահայտությունը: Օրինակ՝ դեպրեսիան բնորոշվում է դեմքի թախծոտ, տխուր արտահայտությամբ, լարվածությամբ: Օգնելու համար անգամ կարիք է լինում դիմել հարազատների միջամտությանը: Հիվանդը հաճախ որոշ կարեւոր բաներ չի հիշում, չի ասում, չի կարողանում պատմել, իսկ հարազատները բավականին շատ տեղեկություն են տալիս: Երբեմն հիվանդները մեզ մոտ ծանր գանգատներ են ներկայացնում, բայց տանն իրենց լավ են զգում, կամ հակառակը՝ հիվանդի վիճակը թեթեւանում է, բայց մտերիմներին ասում է, որ ամբողջ օրն ինքը տանը լաց է լինում:
Ալվարդին կարող եմ առաջարկել բուժման չեզոք տարբերակ, որը նեւրոզի ցանկացած դրսեւորման դեպքում չի վնասի՝ կանոնավոր գրաֆիկով կատվախոտի կաթիլներ խմել, օրական 3 անգամ, 30-ական կաթիլ: “Պերսեն Ֆորտեն” կկարգավորի սրտխփոցի խնդիրը: Նեւրոզների բուժման համար շատ լավ են օգնում նաեւ հանգիստը, պարը, աէրոբիկան, շեյփինգը, լոգանքը, ֆիզիկական այն աշխատանքը, որը հաճելի է: Իսկ լողը նեւրոզի բուժման համար նշվածներից ամենաարդյունավետ տարբերակն է:
-Հայաստանում շա՞տ են նեւրոզով հիվանդ մարդիկ:
-Շա՜տ-շա՜տ: Դրանում վստահ եմ:
-Հնարավո՞ր է նեւրոզ ունենալ եւ չիմանալ դրա մասին:
-Նեւրոզն այն հիվանդություններից է, որն անհանգստացնում է անգամ ամենափոքր աստիճանի դեպքում, նույնիսկ չնչին տագնապից մարդն սկսում է գանգատվել: Սա թաքնված հիվանդություն չէ, հիվանդը միանգամից արձագանքում է եւ պահանջում, որ իրեն լսեն, օգնեն:
Հուսով ենք՝ մեր տված տեղեկություններն ինչ-որ չափով կօգնեն Ձեզ հաղթահարել բոլոր տեսակի հոգեբանական խնդիրներն ու հնարավորինս խուսափել նեւրոզից:
7,146 մեկնաբանույթուն
Ani
Vardan jan es lriv hamamit em dzer het
Вардан
А Карен Джан амен техел цавацела ел чншумс ел глухс, ес спортсменем ынгер еркаар жаманак чеи парапум ето вор сксвец ет неврозы даже цхумеи хмумеи сах тохец и у сксеци аменор спортов збахвем ес боксёр ем брат има парк Астцо вочми цав вочми бан чка ынгер мек мек ет ват мткера гали етум у фсйо сах сута ынгер ет дех мех сах бизнесен анум мер вра, есра дем менк петка арненк у фсйо ан ынарин вочинч чка ес кянкумм арохчутюн болорит
Mane
Erexeq um mot ka mejqi u krcqavandaki caver u tva te et caver nersic linen ..shunchs ktrvuma sirts paki tak dursa trnum tulanum em ahavor dzevi ..el chem dimanum.erexeq …indz tvuma hesa shunchs kpakvi (((((u et haznel mi koxmic
Karen
Mersi Vardan jan qonnel,du mi qani amis araj cheir grel vor doshi ujex caver unes jnshumta bardzranum,invh arir ba vor acnela axpers asa menql dzvenq.
Вардан
Привет болорин 24т еселем мот ми 6амис невроз инч асес ехела цер цавы танем миак бжишкы менкенк ужех ехек збахвек спортов, вочми дех михмек сах сута миат дехы дукек зер шноравор болорит нор тарин Аменинч анцохика лав ехек
Gohar
Shnorhavor bolorit nor tarin
Syuzi
Lilit jan, es hima 29 tarekan em.Erku tari araj el mi patchari hamar stres tara, shat vat ei inc zgum. Da jamanakavor e, misht hishi.Gites ed pahin esprs mtaci ibr es inch kyamq e, mernum em mernem, aysinqn du qo mejic hanum es ed vax@ u ktesnes, vor kancni.
Syuzi
Shnorhakalutyun, Georgi jan. Erexeq shnorhavor bolirid Amanor@. Havataceq, vor 2018 tvakan@ ir het boloris hoginerum hangstutyun e berelu.Tox cavn u txrutyun@ ancyal tarum mnan.
Georgi
Qani vor bolors zbaxvac enq linelu kesgisherin mot,naxapes shnorhavorum em boloris amanore ev surb cnunde,cankanum em boloris aroxjutyun hamberutyun ev havat,ankexc srtov yuraqnch6uris miayn lavnem cankanum,mi husahatveq erexeq jan,mez miayn havatn u hamberutyune kognen,shnorhavor amanor ev surb cnund,amenayn bariq boloris……….
Lilit
Ani jan karoxe atamicta aryun ekel shboiteles im hetela exel chnayac nevrozic amen inch linuma es anqam 1 ora vataca tesoxutyuns eyi korcrel mi pa h
Ani
knereq isk kokortic aryun e ekel mek or d aele nevrozi nshan?????
Gohar
Monika jan isk amen ora ktrvum shuncht es shat em vaxenum
Monika
Im motela et haz@ brnum Mane jan gol jur xmi
Llit
Syuzi esel 19 tarekanem ba hima qani tarekaneq vor asumek 17 tarekanicek im vijakum exel
Syuzi
Lilit jan, es 17 tarekanum em qo vichakum exel. Vaxs chabeluc heto, mek shabatva @ntaxqum ancav.Inc tvum er shunchs kktrvi u kmahanam, bayc hima vor hishum em cicaxs e galis. Hima, voncor fu ches karoxanum qzatvel ed qo kpchin mtquc, es el im kpchun mtqic chem karixanum azatvel.Erexeq jan, ed mer tarber aprumnern u vaxer@ galis en nranic, vor mer nyardayin hamakarg@ tuyl e. Es el arden hogmel em im vichakic, chgitem erb e verjanalu.
Georgi
Hazar u mi dex Mane jan,es mi qani ora afobazol em sksel xmel u glicin em dnum lezvis tak…
Georgi
Ba inches anum Lilit jan?
Llit
Alen hima tabaky esem te duq vor qo mazery biz biza?
Llit
Georgi ha bayc es chem aprum
Mane
Lilit jan estex bolornel irenc vat en zgum.menak duq cheq ..hima vor mtacum eq mernelu masin ba en lurj hivandnern inch asen ..petqa parq taq Astcun vor aroxj eq chi kareli es kyanqum.aveli vat baner el kan
Mane
Georgi jan et vijakit hamar inch dxer es xmel?? U inch tipi haza qez mot kbacatres?? Shat decer em.xmel anunnernle chem hishum menal afobazolnem hishum.mi 6 amsia chem xmum
Alen
Lilit jan es qo tapakutyunert kartumem mazers biz biza kangnum
Georgi
Lilit jan pose ka u ka chizenq el ete saxis verje,bayc arje husahatvel gnal mernel?
Georgi
Mane jan inchi dem hazi te arhasarak es im vijaki hamar?es kpchun mtqer shutvanic unei Mane jan,uxaki chgitei vor da nevroza,im motel taruc avela Mane jan,inch dexer es du xmel mane jan
Llit
u indz tvuma miak jshmarit uxin da posn e
Llit
Syuzi jan im kpchun mtqery mahi heta kapvac urish banic chem vaxenum
Mane
Georgi jan isk dexer xmum es ?? Es xmum.ri bayc dadarecreci haskaca vor animasta …kpchun mtqer unes??inchkan jamanaka qo mot ??es arden taruc avela senc em
Georgi
Mane jan im mot amen inchel ka,antaneli caver zzveli zgacoxutyunner,haze qo asac,uxaki brnuma arandz patjari,hima el tenca Mane jan
Mane
Georgi jan du el unes chor haz ??mek mek tvuma hesa shunchs kktrvi … isk erba sksum qo mot et amen inch@? Es vapshe chem larvum hangist em u chem haskanum xia senc ete ches nervaynanum xi petqa vat zgas ankap tex@
Georgi
Mane jan im amboxj marmine cavuma,mxktuma, canr em shchum ahavor vijaka,tikunqs doshs dzerqers sax cavum en…
Syuzi
Lilit jan, qo kpchun mtqern inchi het e kapvac?
Mane
Ha Monika jan ahavor thaja …qo jannela cavum du el es canr shnchum???
Monika
Es unem Mane vor haza galis voncvor xextvem shunchs pakvi
Mane
Erexeq ov uni nevrotik chor haz .u vor hazaluc heto shunch@ ktrvi u vat zgaasss…im.mot arden erkar jamanak chi ancnum shat a nexum
Karen
Lilit jan du vor mi Lilitnes?en vor dzmerayin depresya er mote te vor grel eor kpchun mtqer unes?
Georgi
Syuzi jan uxaki mi mtaci dra masin u verj)))
Lilit
Syuzijan inchel fantastik mtqer unes d
Syuzi
Ha, chisht e, Georgi jan. Heto inch@ galis e mer erevakayutyunic chi karox irakan linel, uxxaki jamanaki harc e.
Georgi
Syuzi jan mi paxi et mtqic,inchic vaxum es gluxta galis,mitqa eli kancni mi tenc xoraci dra vra…
Monika
Che Sara jan petq chi vaxenal uxaki jamanaka petq miqichel kamqi uj vor dimananq hastat ancoxika chkotrves kyanqum…sa incha vor mez kotri
SARA
lysine jan shat lavem haskanum qez nuin vichakum es em gtnvum esel chgitem inch anem mek lavem mekel @nenc vatem linum vor mtacumem verc hesa mi ban klni im het
SARA
Monika jan esel qezpesmeqan henc nstumem indz vatem zgum
Syuzi
Georgi,es nor kayq mta im gracic heto. Im mot kpchun mtqer tarbet en exel. Mi pah ancel er, kpchun mtqer chunei.Hima kpchun mitq ka, vor es karoxe havanem ayn txayin, ov uzum e ir kyanq@ im het apri, bayc es chem patkeracnum im koxqin iren.Es arden 1 shabat avel e ed kpchun mitqn e mots, vor chem havanum, bayc karoxe havanem, aysinq ayn mitq@, vor qez hamar ed past@ hacheli che, bayc edpes es mtacum.
Georgi
Joxovurd mi ban asem,ov gruma menak ira xndrica xosum u harcnum,haryur hogi harca tvel,u voj mek chi uzum patasxani ,mek mek el patasxaneq harcnelu het mektex,bolors el nuyn xndirnere unenq lriv nuyne uxaki amenqi mot tarber jamanakahatvacnrum en artahaytvum,…
Monika
Um mota linum vor henc meqena nstes vat zgas spazm brni shunch ktrvi
Lusine
Barev erexeq Jan. Um mot glxa caver srtxarnoc.tikunqiev srti shrjanum caver .shunchs ktrvuma .inch karela anel et depqum.nahapetyan shnorhakalem.
Georgi
Erexeq inchi het kapvac en et kpchun mtqere?
Nare
erexeq um mota doshis 4or woskornere cawum,sexmum,sexduma,shunch@ ktrwum
Lilit
es esel unem kpchun mtqer erexek
Syuzi
Barev erexeq. Tina jan,es el qez em lav haskanum, im mot el e kpchun mtqer haytnvum. @ndhanrapes kpchun mtqer@ haytnvum en stresic heto.