Նևրոզը` դարի հիվանդություն
-Ինձ մոտ ախտորոշել էին նեւրոզ: Բուժումն ընդունելուց հետո ասացին, որ ապաքինվել եմ: Սակայն ինձ այժմ անհանգստացնում են հետեւյալ ախտանիշները. վախի զգացում, ճնշվածություն, սրտխփոց, գլխացավեր, խառը մտքեր… Ի՞նչ անեմ, ի՞նչ խորհուրդ կտաք:
Ալվարդ
Նեւրոզները հոգեծին, նյարդահոգեկան խանգարումներ են, որոնք առաջանում են մարդու կյանքի կարեւոր հարաբերությունների խանգարման ժամանակ, արտահայտվում են կլինիկական ֆենոմեններով եւ բնորոշվում են պսիխոտիկ երեւույթների բացակայությամբ: Ցավոք, տարբեր գործոններով պայմանավորված, նեւրոզով հիվանդների թիվը գնալով աճում է:
“Նեւրոզ” կոչվող հիվանդության սահմանումն անգամ ցույց է տալիս, որ խնդիրը հոգեբանական, հոգեկան ոլորտում է, հետեւաբար մեր ընթերցող Ալվարդի նամակին հնարավորինս արդյունավետ արձագանքելու համար զրուցեցինք ե՛ւ հոգեբանի, ե՛ւ հոգեբույժի հետ:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
Ինչպես նշեց հոգեբան Մարինե Սահակյանը՝
-Անձը գերբարձր արժեք է, նրան ուղղակի մոտենալ չի կարելի, հատկապես եթե նեւրոզն է խնդիրը: Պետք է անպայման խոսել հիվանդի հետ եւ մանրամասներն իմանալ, պետք է պարզել, թե ո՞ր դաշտն է ախտահարված, որտեղի՞ց է խնդիրը, ի՞նչ բնույթի է, ի՞նչ դրսեւորում ունի, առաջացման ինչպիսի՞ պատճառներ կան՝ ժառանգական, հոգեբանական, սեռական անբավարարվածության. չէ՞ որ կան պաթոլոգիայի դրսեւորման տարբեր տարատեսակներ: Իսկ եթե հիվանդը գանգատվում է՝ ասելով, որ ունի վախի զգացողություն, ճնշվածություն, խառը մտքեր, գլխացավ, սրտխփոցներ, խնդիր այստեղ, իհարկե, կա, եւ դա նեւրոտիկ բնույթի է, որն առաջանում է անորոշությունից, կպչուն մտքերից:
Իսկ ահա, մյուս զրուցակիցս՝ հոգեբույժ Գոհար Շիրինի Սրապյանը, նեւրոզների հետ կապված իր մեկնաբանությունը տվեց:
-Ի՞նչ է նեւրոզը, ի՞նչ տեսակներ ունի:
-Նեւրոզը հավաքական հիվանդություն է, որն ունի ֆունկցիոնալ բնույթ (օրգանական հիվանդությամբ պայմանավորված չէ) ունի որոշակի սկիզբ, պատճառ, չի ուղեկցվում հոգեկան խանգարումներով, եւ հիվանդը չի կորցնում իրականության զգացումը: Նեւրոզների համախտանիշներն ու տեսակները բազմազան են՝ ասթենիկ, նեւրասթենիկ, տագնապային եւ դեպրեսիվ, օբսեսիվ եւ ֆոբիկ, ինչպես նաեւ դեպերսոնալիզացիայի եւ դեռեալիզացիայի համախտանիշներ, դեզադապտատիվ եւ սթրեսային հակազդեցություններ, հիպոքոնդրիկ եւ հիսթերիկ խանգարումներ: Նշված տեսակներից ամենաթեթեւը նեւրասթենիկն է (նյարդաթուլություն), որ կազմում է նրանցից յուրաքանչյուրի հիմքը: Այն արտահայտվում է դյուրագրգռությամբ, դյուրաբորբոքությամբ, աղմուկից վիճակի վատթարացմամբ, թուլությամբ, լացկանությամբ, ոչ կայուն դեպրեսիայով, տրամադրության փոփոխականությամբ:
-Նեւրոզները պարտադիր ունենու՞մ են առաջացման պատճառ:
-Կան այնպիսինները, որոնք ունեն առաջացման կոնկրետ պատճառ, կան նաեւ այնպիսիք, որոնք տարիքի հետ են կապված եւ առաջանում են աթերոսկլերոզից, անոթային խնդիրներից, սթրեսներից, կյանքի անբարենպաստ պայմաններից, շատ մեծ նշանակություն ունի նաեւ անձի տեսակը, հոգեբանական որակները: Օրինակ՝ հարմոնիկ մարդկանց մոտ հազվադեպ են նեւրոզներ առաջանում, նեւրոզները հիմնականում բնորոշ են ինչ-որ շեշտվածություն ունեցող մարդկանց:
Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ ժառանգականությունը, ծննդաբերության ժամանակ երեխայի ունեցած վնասվածքները՝ երբ փոքրիկը ծնվում է պորտալարը պարանոցին փաթաթված կամ, ինչպես ասում են, խեղդված. սրանք խնդիրներ են, որոնք աչքի համար ոչ տեսանելի են եւ անգամ ժամանակակից հետազոտություններով հնարավոր չէ հայտնաբերել, բայց հետագայում առաջանում են խնդիրներ բնավորության հետ կապված, որն էլ հող է նախապատրաստում նեւրոզների համար: Կարեւոր է նաեւ դաստիարակությունը, ընտանիքի պայմանները, միջանձնային փոխհարաբերությունները. անհամերաշխությունն ու փոխզիջման բացակայությունը միանշանակ կարող են դառնալ նեւրոզի առաջացման պատճառ:
— Ի՞նչ հիմքեր կարող է ունենալ հասուն տարիքում ի հայտ եկած նեւրոզը:
-Շատ կարեւոր է, թե այժմ անձն ինչ խնդիրներ ունի, ինչ պայմաններում է ապրում, որովհետեւ նախկինում տարած սթրեսները կարծես թե թարմանում են նոր վնասվածքներով եւ բերում նեւրոզների: Օրինակ՝ կենցաղային խնդիրները, ֆինանսական դժվարությունները քիչ-քիչ խաթարում են նյարդային համակարգը, ինչն էլ հետո արտահայտվում է հակազդեցություններով: Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ նախկինում ունեցած հիվանդությունները, անզգայացումները, ուղեղի ցնցումները, գանգուղեղային վնասվածքները, կանանց կլիմաքսի շրջանը:
-Բուժման դեղատոմս առաջարկելիս ի՞նչն եք հաշվի առնում:
-Նեւրոզի ախտորոշման համար պետք է շատ մանրամասն տեղեկություն ունենալ:
Գոյություն ունեն նեւրոզներ, որոնք դեղորայքային լուրջ բուժում են պահանջում, չնայած բոլոր դեպքերում պետք է սկսել նվազագույն չափաբաժնից՝ անկախ նրանից, թե նեւրոզի ինչ աստիճան է հիվանդի մոտ նկատվում: Հիմնականում բուժման ընթացքը համակցվում է հոգեթերապիայի՝ հոգեբանի եւ հոգեբույժի ներգրավմամբ:
-Իսկ ո՞րն է պատճառը, որ մեր ընթերցողի մոտ բուժումից հետո խնդիրը կրկին ի հայտ է եկել:
-Կա երկու տարբերակ՝ կամ բուժումը կիսատ է մնացել, կամ լիարժեք չի եղել: Նեւրոզով հիվանդը պետք է իմանա իր խնդրի առաջացման պատճառն ու կարողանա համապատասխան լուծում գտնել դրա համար, կանխել եւ դեղորայք չօգտագործելուց հետո հասնել նրան, որ հիվանդությունը նորից չկրկնվի: Միգուցե խնդիրը շատ ավելի բարդ է եղել, իսկ հիմա սա է մնացել, ինչը նկարագրում է անձը: Բայց եթե կա գանգատ, որն անհանգստացնում է նրան, պետք է դիմի մասնագետի:
-Իսկ ինչպե՞ս, ի՞նչ խորհրդով կարող եք օգնել մեր ընթերցողին:
-Հիվանդի միայն մի քանի գանգատներով դժվար է կողմնորոշվել: Նույնիսկ անձի տեսքը բավականին բան է ասում՝սանրվածքը, դիմահարդարումը, դեմքի արտահայտությունը: Օրինակ՝ դեպրեսիան բնորոշվում է դեմքի թախծոտ, տխուր արտահայտությամբ, լարվածությամբ: Օգնելու համար անգամ կարիք է լինում դիմել հարազատների միջամտությանը: Հիվանդը հաճախ որոշ կարեւոր բաներ չի հիշում, չի ասում, չի կարողանում պատմել, իսկ հարազատները բավականին շատ տեղեկություն են տալիս: Երբեմն հիվանդները մեզ մոտ ծանր գանգատներ են ներկայացնում, բայց տանն իրենց լավ են զգում, կամ հակառակը՝ հիվանդի վիճակը թեթեւանում է, բայց մտերիմներին ասում է, որ ամբողջ օրն ինքը տանը լաց է լինում:
Ալվարդին կարող եմ առաջարկել բուժման չեզոք տարբերակ, որը նեւրոզի ցանկացած դրսեւորման դեպքում չի վնասի՝ կանոնավոր գրաֆիկով կատվախոտի կաթիլներ խմել, օրական 3 անգամ, 30-ական կաթիլ: “Պերսեն Ֆորտեն” կկարգավորի սրտխփոցի խնդիրը: Նեւրոզների բուժման համար շատ լավ են օգնում նաեւ հանգիստը, պարը, աէրոբիկան, շեյփինգը, լոգանքը, ֆիզիկական այն աշխատանքը, որը հաճելի է: Իսկ լողը նեւրոզի բուժման համար նշվածներից ամենաարդյունավետ տարբերակն է:
-Հայաստանում շա՞տ են նեւրոզով հիվանդ մարդիկ:
-Շա՜տ-շա՜տ: Դրանում վստահ եմ:
-Հնարավո՞ր է նեւրոզ ունենալ եւ չիմանալ դրա մասին:
-Նեւրոզն այն հիվանդություններից է, որն անհանգստացնում է անգամ ամենափոքր աստիճանի դեպքում, նույնիսկ չնչին տագնապից մարդն սկսում է գանգատվել: Սա թաքնված հիվանդություն չէ, հիվանդը միանգամից արձագանքում է եւ պահանջում, որ իրեն լսեն, օգնեն:
Հուսով ենք՝ մեր տված տեղեկություններն ինչ-որ չափով կօգնեն Ձեզ հաղթահարել բոլոր տեսակի հոգեբանական խնդիրներն ու հնարավորինս խուսափել նեւրոզից:
7,146 մեկնաբանույթուն
Monika
Lili lsk et shuncht vor chi heriqum inches anum enqan vatem zgum vor chgitem inch karelia anel
Lili
Che chunem
Karen
Lili jan isk voxnashari caver chunes???
Lili
Haa panikan mishtel ka…haa Monika jan indzela et nexum shat xore shunch qashi bayc et shat chiel ognum
Monika
Lili jan lsk shuncht inch dzeva ktrvum indz eta shat nexum
Karen
Lili jan tesnum es vor menak qo mot chi etpes hamozvecir hima gone,isk voxnashart chi cavum doshit uxxutyamb?mekal asa et jamanak panikayi mej ches enknum myacum vor sirtta u ahavor xarnvum irar???
Lili
Haa nuyn banerna vor asum es
Karen
Lili jan imnel nuyn qo asaci nmana,isk linuma vor sovorakani nman tetev cav chlini,sksi ahavor dzevi caval xe tel sirtt aragana et vaxt,antaneli cava vor anhnar lini dimanale?u mekel asa et jamanak exela qrtnes u tetevaki jermutyun unenas Lili jan
Lili
Karen jan de canra linum et hatvac@ u cav kaa eli sexmuma
Karen
Lili jan indz tvuma ka,spazm boloris motel ka lili jan,isk doshit vor masna cavum aveli shat u inch tesaki cava Lili jan…
Lili
Monika Im mot linuma shncharutyan het xndirner spazm vaxer..Karen jan bayc es vichakic elq chka chgitem
Karen
Lili jan boloris motel nuyn vijakna,haskanum em qez liovin,bayc te inch anel esel chgitem,mnuma spasel huysov urish vojinj,mi husahatvi gitem djvara bayc ayl elq chka
Monika
Lili jan lsk dzer mot el inchera linum kaseq
Lili
Indz motel misht ayd vichakan u voch miayn dranq arden hoqnecnuma es vichak@ kyanq@ lriv anguyna darcel
Karen
Lili jan im mot ka eli em grel dra masin,im mot sovorakan caver chi ayl tarapanqi veracvox caver,srtxpocnel sovorakan bana dardzel…
Lili
Xndrum em kaseq um mot doshi caver kaa mekel srtxpoc
)))))
Monika
Che bacardzak jxaynacac chem lav de aveli lav vor hivand cheq dzez aroxchutyun em cankanum anspar
)))))
Tox lini enpes inches du kases,inchi es tenc jxaynacac bayc,inch vat banem asel qez Monika jyan)))
Monika
Che du hastat hivand es bayc glxic txa jyan
)))))
Ete kmxitarves dranic uremn hivand em Monika jyan))))
Monika
Ayo vor boloris nman hivand eq
)))))
Inchna tenc Monika jan vor hivand em?)))
Monika
Chem hegnum uxaki da tenca Georgi jan
)))))
Ha inches uzum ases dranov,es qez normal banem grel du hegnum es ibr inch?lav tox qo srtov lini Monika jan, es hivand em hetnel anbujeli)))
Monika
Hivand eq u shat xorna dzer mot zgacvuma
)))))
Es hivand chem Monika jan)))
Monika
Kporcem bayc etqanel hesht chi duqel eq hivand khaskanaq)))) jan
)))))
Monika jan grafikov snvi or@ 4ic 5 angam u ashxati vitaminnerov harust snund ogtagorces,miajamanak tetev snund ogtagorci axcanner,apurner,da stamqsi kerakrapoxi larvacutyunica,u mi fixvi dra vra ashati shat sharjves,aroxjutyun qez“`
Monika
Erexeq lsk um mota linum vor voncvor urac lineq manavand mi poqr banel utum em vapshe….u dranic shunchs ktruma u stamoqsis hatvacic miban voncvor qashi xangari
Karen
Москва 92 лет Nare jan???
Nare
♥♥FURSHETNER ♥♥ ♫♪•FURSHETNER ♪♫•
Nare
graca FIRSHETNERI PATVERNER<<senca sayts
Karen
Lil jan et asact amen inche im motel ka u eli shateri mot,hima vor asem bani tex mi dir gitem dranov chem ogni qez,erb im motela linum djvarem karavarum indz kmek chem karum karaavarem qo nman,uxaki piti porces inqt wez hangstacnes gotem djvara bayc anhnar xhi,et asact amen or linuma mots henc zgum em uzum sksi mi kochak hangstacnox em xmum u sksum ergel barzdr dzaynov u ashxatum em gone mi poqr crvem…
Lil
Karen jan et jamanak shunchs ktrvuma ahavor sirts sexmuma anhangist panikaya mejs mtnum voncvor mek@ indz asi shut gna stexic te che kushatapves. Kam sirtsa araganum kamel shat dandaxum demqs u dzerqers tmrum en chnshums barcranum e votqers doxum en mi xosqov inch ased
Mar
De shunchsa ktrum spazma linum u nayev hoqepes em shat vat linum
Karen
Lil jan vatanal aselov konkret inchera linum hett,inchna nexacnum et jamanak vor vates zgum…
Lil
Erexeq umvmota exel vor tex gna vatana uzena shut tun hasni im mot arden ankaravarelie darcel inch anem tanic dursem galis inchvor meki tunem gnum ban xanut mi xosqov shat vatanum em
Karen
Nare jan djvar gtnes anun chka nshannera,du asa gtnem hima…
Gor
Isk inch dzeva linum dzer vatanal@ et pahin
Nare
du asa es gtnem qez
Mar
Haa indz mot linuma Gor jan henc dursem galis poxoc vatem zgum
Gor
Linum dzer het vor tex gnaluc vatanaq?
Karen
Tvyalnert asa lav Nare jan…
Nare
odno unem
Karen
Lav Nare jan,chunes soc kayq nenc xosenq???
Nare
hachaxi ekexeci masnakci qarozneri voncor tetevacela wichaks menak shunchs krtvum,u glxacaver,srtxarnoc
Karen
Ha vonc chi linum Nare jan…
Nare
ha shata linum,,isk linuma patahakan kangnac lines u shuncht sksi ktrevl ujex mi erku or
Karen
Nare jan im motel tochni eta…isk qo mot linuma sirtt arag ashxati Nare jan???