Նևրոզը` դարի հիվանդություն
-Ինձ մոտ ախտորոշել էին նեւրոզ: Բուժումն ընդունելուց հետո ասացին, որ ապաքինվել եմ: Սակայն ինձ այժմ անհանգստացնում են հետեւյալ ախտանիշները. վախի զգացում, ճնշվածություն, սրտխփոց, գլխացավեր, խառը մտքեր… Ի՞նչ անեմ, ի՞նչ խորհուրդ կտաք:
Ալվարդ
Նեւրոզները հոգեծին, նյարդահոգեկան խանգարումներ են, որոնք առաջանում են մարդու կյանքի կարեւոր հարաբերությունների խանգարման ժամանակ, արտահայտվում են կլինիկական ֆենոմեններով եւ բնորոշվում են պսիխոտիկ երեւույթների բացակայությամբ: Ցավոք, տարբեր գործոններով պայմանավորված, նեւրոզով հիվանդների թիվը գնալով աճում է:
“Նեւրոզ” կոչվող հիվանդության սահմանումն անգամ ցույց է տալիս, որ խնդիրը հոգեբանական, հոգեկան ոլորտում է, հետեւաբար մեր ընթերցող Ալվարդի նամակին հնարավորինս արդյունավետ արձագանքելու համար զրուցեցինք ե՛ւ հոգեբանի, ե՛ւ հոգեբույժի հետ:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
Ինչպես նշեց հոգեբան Մարինե Սահակյանը՝
-Անձը գերբարձր արժեք է, նրան ուղղակի մոտենալ չի կարելի, հատկապես եթե նեւրոզն է խնդիրը: Պետք է անպայման խոսել հիվանդի հետ եւ մանրամասներն իմանալ, պետք է պարզել, թե ո՞ր դաշտն է ախտահարված, որտեղի՞ց է խնդիրը, ի՞նչ բնույթի է, ի՞նչ դրսեւորում ունի, առաջացման ինչպիսի՞ պատճառներ կան՝ ժառանգական, հոգեբանական, սեռական անբավարարվածության. չէ՞ որ կան պաթոլոգիայի դրսեւորման տարբեր տարատեսակներ: Իսկ եթե հիվանդը գանգատվում է՝ ասելով, որ ունի վախի զգացողություն, ճնշվածություն, խառը մտքեր, գլխացավ, սրտխփոցներ, խնդիր այստեղ, իհարկե, կա, եւ դա նեւրոտիկ բնույթի է, որն առաջանում է անորոշությունից, կպչուն մտքերից:
Իսկ ահա, մյուս զրուցակիցս՝ հոգեբույժ Գոհար Շիրինի Սրապյանը, նեւրոզների հետ կապված իր մեկնաբանությունը տվեց:
-Ի՞նչ է նեւրոզը, ի՞նչ տեսակներ ունի:
-Նեւրոզը հավաքական հիվանդություն է, որն ունի ֆունկցիոնալ բնույթ (օրգանական հիվանդությամբ պայմանավորված չէ) ունի որոշակի սկիզբ, պատճառ, չի ուղեկցվում հոգեկան խանգարումներով, եւ հիվանդը չի կորցնում իրականության զգացումը: Նեւրոզների համախտանիշներն ու տեսակները բազմազան են՝ ասթենիկ, նեւրասթենիկ, տագնապային եւ դեպրեսիվ, օբսեսիվ եւ ֆոբիկ, ինչպես նաեւ դեպերսոնալիզացիայի եւ դեռեալիզացիայի համախտանիշներ, դեզադապտատիվ եւ սթրեսային հակազդեցություններ, հիպոքոնդրիկ եւ հիսթերիկ խանգարումներ: Նշված տեսակներից ամենաթեթեւը նեւրասթենիկն է (նյարդաթուլություն), որ կազմում է նրանցից յուրաքանչյուրի հիմքը: Այն արտահայտվում է դյուրագրգռությամբ, դյուրաբորբոքությամբ, աղմուկից վիճակի վատթարացմամբ, թուլությամբ, լացկանությամբ, ոչ կայուն դեպրեսիայով, տրամադրության փոփոխականությամբ:
-Նեւրոզները պարտադիր ունենու՞մ են առաջացման պատճառ:
-Կան այնպիսինները, որոնք ունեն առաջացման կոնկրետ պատճառ, կան նաեւ այնպիսիք, որոնք տարիքի հետ են կապված եւ առաջանում են աթերոսկլերոզից, անոթային խնդիրներից, սթրեսներից, կյանքի անբարենպաստ պայմաններից, շատ մեծ նշանակություն ունի նաեւ անձի տեսակը, հոգեբանական որակները: Օրինակ՝ հարմոնիկ մարդկանց մոտ հազվադեպ են նեւրոզներ առաջանում, նեւրոզները հիմնականում բնորոշ են ինչ-որ շեշտվածություն ունեցող մարդկանց:
Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ ժառանգականությունը, ծննդաբերության ժամանակ երեխայի ունեցած վնասվածքները՝ երբ փոքրիկը ծնվում է պորտալարը պարանոցին փաթաթված կամ, ինչպես ասում են, խեղդված. սրանք խնդիրներ են, որոնք աչքի համար ոչ տեսանելի են եւ անգամ ժամանակակից հետազոտություններով հնարավոր չէ հայտնաբերել, բայց հետագայում առաջանում են խնդիրներ բնավորության հետ կապված, որն էլ հող է նախապատրաստում նեւրոզների համար: Կարեւոր է նաեւ դաստիարակությունը, ընտանիքի պայմանները, միջանձնային փոխհարաբերությունները. անհամերաշխությունն ու փոխզիջման բացակայությունը միանշանակ կարող են դառնալ նեւրոզի առաջացման պատճառ:
— Ի՞նչ հիմքեր կարող է ունենալ հասուն տարիքում ի հայտ եկած նեւրոզը:
-Շատ կարեւոր է, թե այժմ անձն ինչ խնդիրներ ունի, ինչ պայմաններում է ապրում, որովհետեւ նախկինում տարած սթրեսները կարծես թե թարմանում են նոր վնասվածքներով եւ բերում նեւրոզների: Օրինակ՝ կենցաղային խնդիրները, ֆինանսական դժվարությունները քիչ-քիչ խաթարում են նյարդային համակարգը, ինչն էլ հետո արտահայտվում է հակազդեցություններով: Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ նախկինում ունեցած հիվանդությունները, անզգայացումները, ուղեղի ցնցումները, գանգուղեղային վնասվածքները, կանանց կլիմաքսի շրջանը:
-Բուժման դեղատոմս առաջարկելիս ի՞նչն եք հաշվի առնում:
-Նեւրոզի ախտորոշման համար պետք է շատ մանրամասն տեղեկություն ունենալ:
Գոյություն ունեն նեւրոզներ, որոնք դեղորայքային լուրջ բուժում են պահանջում, չնայած բոլոր դեպքերում պետք է սկսել նվազագույն չափաբաժնից՝ անկախ նրանից, թե նեւրոզի ինչ աստիճան է հիվանդի մոտ նկատվում: Հիմնականում բուժման ընթացքը համակցվում է հոգեթերապիայի՝ հոգեբանի եւ հոգեբույժի ներգրավմամբ:
-Իսկ ո՞րն է պատճառը, որ մեր ընթերցողի մոտ բուժումից հետո խնդիրը կրկին ի հայտ է եկել:
-Կա երկու տարբերակ՝ կամ բուժումը կիսատ է մնացել, կամ լիարժեք չի եղել: Նեւրոզով հիվանդը պետք է իմանա իր խնդրի առաջացման պատճառն ու կարողանա համապատասխան լուծում գտնել դրա համար, կանխել եւ դեղորայք չօգտագործելուց հետո հասնել նրան, որ հիվանդությունը նորից չկրկնվի: Միգուցե խնդիրը շատ ավելի բարդ է եղել, իսկ հիմա սա է մնացել, ինչը նկարագրում է անձը: Բայց եթե կա գանգատ, որն անհանգստացնում է նրան, պետք է դիմի մասնագետի:
-Իսկ ինչպե՞ս, ի՞նչ խորհրդով կարող եք օգնել մեր ընթերցողին:
-Հիվանդի միայն մի քանի գանգատներով դժվար է կողմնորոշվել: Նույնիսկ անձի տեսքը բավականին բան է ասում՝սանրվածքը, դիմահարդարումը, դեմքի արտահայտությունը: Օրինակ՝ դեպրեսիան բնորոշվում է դեմքի թախծոտ, տխուր արտահայտությամբ, լարվածությամբ: Օգնելու համար անգամ կարիք է լինում դիմել հարազատների միջամտությանը: Հիվանդը հաճախ որոշ կարեւոր բաներ չի հիշում, չի ասում, չի կարողանում պատմել, իսկ հարազատները բավականին շատ տեղեկություն են տալիս: Երբեմն հիվանդները մեզ մոտ ծանր գանգատներ են ներկայացնում, բայց տանն իրենց լավ են զգում, կամ հակառակը՝ հիվանդի վիճակը թեթեւանում է, բայց մտերիմներին ասում է, որ ամբողջ օրն ինքը տանը լաց է լինում:
Ալվարդին կարող եմ առաջարկել բուժման չեզոք տարբերակ, որը նեւրոզի ցանկացած դրսեւորման դեպքում չի վնասի՝ կանոնավոր գրաֆիկով կատվախոտի կաթիլներ խմել, օրական 3 անգամ, 30-ական կաթիլ: “Պերսեն Ֆորտեն” կկարգավորի սրտխփոցի խնդիրը: Նեւրոզների բուժման համար շատ լավ են օգնում նաեւ հանգիստը, պարը, աէրոբիկան, շեյփինգը, լոգանքը, ֆիզիկական այն աշխատանքը, որը հաճելի է: Իսկ լողը նեւրոզի բուժման համար նշվածներից ամենաարդյունավետ տարբերակն է:
-Հայաստանում շա՞տ են նեւրոզով հիվանդ մարդիկ:
-Շա՜տ-շա՜տ: Դրանում վստահ եմ:
-Հնարավո՞ր է նեւրոզ ունենալ եւ չիմանալ դրա մասին:
-Նեւրոզն այն հիվանդություններից է, որն անհանգստացնում է անգամ ամենափոքր աստիճանի դեպքում, նույնիսկ չնչին տագնապից մարդն սկսում է գանգատվել: Սա թաքնված հիվանդություն չէ, հիվանդը միանգամից արձագանքում է եւ պահանջում, որ իրեն լսեն, օգնեն:
Հուսով ենք՝ մեր տված տեղեկություններն ինչ-որ չափով կօգնեն Ձեզ հաղթահարել բոլոր տեսակի հոգեբանական խնդիրներն ու հնարավորինս խուսափել նեւրոզից:
7,196 մեկնաբանույթուն
ANI
Erexeq jan indz tanjum e anydhat en vaxi zgacoxutyny vor hesa srtis het mi ban klini.bayc enqan em stugvel vor vochmi ban chka.bayc et kpchun mitqy indz gangist chi talis.xndrum em aseq inch anel
Tam
Indz el
Vik
Gay Jan yogat sarunakum es
Gay
Vij jan huys chunem vir kmnam espes bayx de as ta astvac ueax em vor du el es lav Vik jan dexer xmum ea eli es el xmwci gites Artur qo nshacn im het amen aravot linuma
Artur
erexeq um heta exel vor pahi tak qez tvuma vor inchvor mi bana durs galis mechict voncvor hoqit durs ga
Gay
Vik jan shat lav em patkeracra inch lav em vor shat barn nshum em mitqs a karevorn hangist du patmi
Tigranuhi
BArev Ani jan,vochinch du vonc es?or@ giti,porcum em arhamarem tesnem kstacvi……du vonc es zgum qez
Ani
Erexek jan vonc ek Tigranuhi jan vonc es kez zgum
Vik
Gay Jan du ures vonces inch popixutyuner unes
Vik
Ani gna hogebani mot vorovhetev nevrapatalikner@dexer en nshanakum xmum es mi jamanak ancnuma u eli sksuma isk hogebanov du haskanum es uxext haskanuma incha katqrvum hetd u été du el inqt sksum es asxatel qo vra ancnuma
ANI
Barev dzez.Es el em tarapum ays hivandutyamb ev indz el e petq ognutyun.unem srti shrjanum kckumner,chnshman tatanum,votqeri dox ,anoroshutyan u vaxi zgacoxutyun.ov giri lav nevrapatologi tex.
Roza
Vika jan du vonc es? Erexeq um mot drakan trxasharj ka,,,greeeq!!!!
Roza
Glxacaver chunem,Tigranuhi jan,,arden lav em,,,,vonc vor qich qich haxtaharum em es vichak@,,,,,,
Vik
ErexeQ vonceq
Tigranuhi
An Janvonc es?erexeq vobc eq dzez zgum?
Tigranuhi
Ecanakneric el a Roza jan.Sa shat sxal exanak e ays sezoni hamar.Karevor@ het@ glxacaver el chunes?
Anush
Barev dzez indz motel e nuyn hivandutyun@ u arden 1 tari e vortex gnum em bolorn asum en nevroz ebujum ein nshabakel dexer@ xmeluc heto noric nuyn vijakbe glxaptuyt srtxarnoc tulutyun odi pakasutyun tvume te hima knknem u shunchs kktrvi el chgitem um dimem xndrum em ognenk ov e bujvel es anter nevrozic ?
Roza
Barev bolorin,,,mi harc eli,,um mota exel,vor puls@ normal lini bayc chnshum@ cacr 90 50,,,
Tigranuhi
Jamanak@ giti Ani jan.Tvacyal gxaptuytner shat em unenaum.U jakats u achqers canracac en
Roza
Gay jan ed erevuytern,vor unenum ei,,qica hima,,,glxaptuyt shat qich em unem,,mi qoch votqers u dzerqers en cavum,,,,du vonc es?
Ani
Tigranuhi jan glxaptuit unenum es urish inj simptomner unes
Tigranuhi
Esel Vikai pes Gay jan or@ giti.Mi or lav,mi or vat shat gitem.Duq vonc eq?
Gay
Vik ur es vonc es eerexek Roza Tigranuhi jan lav ek
arman92
ov ka uzum em meki het xosam crvem inchqan mard ka senc hivand esel gitei menakem shatem pntre nevrozov hivandneri es im hamarna u viberi 093211512
Arman92
Ha hastat azduma 4 taria unem anotayin distonia porcelem tatgel aveli vat em exe eli sksel em porceq mi qich konyak xmel ham taqacnuma ham hangstacnum u duxes arnum
Karen
Xosqe txeqina verabervum. Karoxa shat cxel@ avelia sracnum et vijake
Tigranuhi
Havata Roza jan nkareluc krknaki em vaxenum.Arden chgitem inchic chem vaxenum es.Axr enqan pind mard em exel es,amen inchin dimanum ei
Roza
Tigranuhi jan ed erevuytnern es el em unecel,,,,ed nvrozica,,,,bayc inqd qez hamozelu hamar gluxd nkarir.,,,ktesnes vor amen inch normal e)))
Tigranuhi
Es 29 tarekan em.Vor nstum em che, indz tvum a gluxs gnum galis a.ororvum a.An@ndhat ushqs glxis vra a.Havata indz arden tvum a es glxi xndir unem.U an@ndhat dra masin em mtatzum
Ani
Et glxit ororvelu pah@ vonca linum Tigranuhi jan injes zgum
Ani
Tigranuhi jan im motela linum kani tarekan es du
Tigranuhi
Ani jan im@ shat shutvanic a.Der dorocakan tarineric @ntanekan djvarutyunner kar.Mayrs hivand er an@ndhat ners ei gcum kutakevec.Heti bard tznndaberugyun.Heto mayrikis [email protected] dranq amenametz cavern en.Chem asum poqrik problemneri masin.Hima gluxs ororvum a.Achqis verev@ jnshum.Kartzes xhkaroxanam indz entarkacnel gluxs
Ani
Tigranuhi jan ko mot injica sksel nevroz@ inch tesakia glxacavert glxaptuit unenum es
Tigranuhi
Gay jan rentgen@ cuyc a tvel maqur a.stiscashxatanq@ shat arag a .Angam voyqers wn soxxum.Gluxs tarorinak otorvum.a.bayc chi pttum u akanjners xsshum a.Rima jan shat hanhstacnoxner em axmum
Roza
Erexeq esor es lav em exel,,,,bjishks aswc,vor ahgin popxutyun ka,mek mek vor vat linem,ed nprmala,@ ntacqum kancni,,,energetik dashts hangista,,,,,Tigranuhi jan hangstacnox mi ban xmi,,tekuz tey
Gay
Tigranuhi jan sarn dir jakatit ognuma ete vstah es vor nevrozica borbokum chlini et depkum sarn chi kareli gna eli yogayi gites vonc a ognum sepakan porcic em asum erexel chei havatum stipelov taran bayc aha ardyunkn
Tigranuhi
erexeqqqq vonc eq??????????es hech lav chemmm aseq inch anemmmm?gluxs @nenc lav chi,vzis verev@ u jakats cavum, a u oderum em….
Roza
AAA im akanjner 1 taria znguam,,,,,,Gay patkeracnum es ed jur@ erek chei xmel,esor el,,,u es hima indz vat em zgum,,petqa gnam bjshki mot,,,vor jurs poxi,,,,pastorwn stacvuma ,vor indz ed jurn ognuma,,,petqa anpayman bujumn avartem
Tigranuhi
Natev erexeq vomc eq?Ani jan vonc es?
AAA
Um akanjnerna zngum
Gay
Huys unensnk Roza jan erexek ashuna lrivs unenk glxacav mi vaxecek
Tigranuhi
Lav chem Ani jan.esel unem ubtarorinak glxacav a .
Ani
Erexek jan ov glxaptuit uni u glxacav
Roza
Erexeq vorpes xorhurd,,,,ameno or gone 15 rope pereq inchqan el vat lineq,,,txur erger mi lseq,,,,urax vidoner nayeq,,,,,,u ete cheq asxatum,,,,ashxatanq kam zbaxmunq gteq
Roza
Gay jan anpayman kgrem,,,,,chem kori,,,,Astvac ta bujums lriv ardyunq@ ta,,,,
Ani
Tigranuhi jan im mtkov ancela vonces kez zgum
Tigranuhi
Erexeq hech dzer mtqov ancel a,vor dzer glxi het ban a katarvum?
Gay
Roza jan gites che vor mekd asum ek vor lav ek mejs guysa artnanum mi tesak lavates em darnum ete du 1amus heti verjnakan lav lines es el kogtvem miayn te xndrum en chkores ha kgres Roza jan i
Roza
Gay jan tarberutyunn aknhayta,,,arden ahagin lav em,,,ete en jamanak amboxj or@ indz tvum er k@ nknem,himami 2 angam aedpes linum,kam el,chi linum,,,,der goh em,,bayc de 1 amis petqa xmem
Tigranuhi
Asecin ban chka maqur er.esim.
Vik
Gay Jan esim mekel mi ban eli brnuma mi ban lsem kam mtqer unenan vaxers linuma qo mot vonca