Նևրոզը` դարի հիվանդություն
-Ինձ մոտ ախտորոշել էին նեւրոզ: Բուժումն ընդունելուց հետո ասացին, որ ապաքինվել եմ: Սակայն ինձ այժմ անհանգստացնում են հետեւյալ ախտանիշները. վախի զգացում, ճնշվածություն, սրտխփոց, գլխացավեր, խառը մտքեր… Ի՞նչ անեմ, ի՞նչ խորհուրդ կտաք:
Ալվարդ
Նեւրոզները հոգեծին, նյարդահոգեկան խանգարումներ են, որոնք առաջանում են մարդու կյանքի կարեւոր հարաբերությունների խանգարման ժամանակ, արտահայտվում են կլինիկական ֆենոմեններով եւ բնորոշվում են պսիխոտիկ երեւույթների բացակայությամբ: Ցավոք, տարբեր գործոններով պայմանավորված, նեւրոզով հիվանդների թիվը գնալով աճում է:
“Նեւրոզ” կոչվող հիվանդության սահմանումն անգամ ցույց է տալիս, որ խնդիրը հոգեբանական, հոգեկան ոլորտում է, հետեւաբար մեր ընթերցող Ալվարդի նամակին հնարավորինս արդյունավետ արձագանքելու համար զրուցեցինք ե՛ւ հոգեբանի, ե՛ւ հոգեբույժի հետ:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
Ինչպես նշեց հոգեբան Մարինե Սահակյանը՝
-Անձը գերբարձր արժեք է, նրան ուղղակի մոտենալ չի կարելի, հատկապես եթե նեւրոզն է խնդիրը: Պետք է անպայման խոսել հիվանդի հետ եւ մանրամասներն իմանալ, պետք է պարզել, թե ո՞ր դաշտն է ախտահարված, որտեղի՞ց է խնդիրը, ի՞նչ բնույթի է, ի՞նչ դրսեւորում ունի, առաջացման ինչպիսի՞ պատճառներ կան՝ ժառանգական, հոգեբանական, սեռական անբավարարվածության. չէ՞ որ կան պաթոլոգիայի դրսեւորման տարբեր տարատեսակներ: Իսկ եթե հիվանդը գանգատվում է՝ ասելով, որ ունի վախի զգացողություն, ճնշվածություն, խառը մտքեր, գլխացավ, սրտխփոցներ, խնդիր այստեղ, իհարկե, կա, եւ դա նեւրոտիկ բնույթի է, որն առաջանում է անորոշությունից, կպչուն մտքերից:
Իսկ ահա, մյուս զրուցակիցս՝ հոգեբույժ Գոհար Շիրինի Սրապյանը, նեւրոզների հետ կապված իր մեկնաբանությունը տվեց:
-Ի՞նչ է նեւրոզը, ի՞նչ տեսակներ ունի:
-Նեւրոզը հավաքական հիվանդություն է, որն ունի ֆունկցիոնալ բնույթ (օրգանական հիվանդությամբ պայմանավորված չէ) ունի որոշակի սկիզբ, պատճառ, չի ուղեկցվում հոգեկան խանգարումներով, եւ հիվանդը չի կորցնում իրականության զգացումը: Նեւրոզների համախտանիշներն ու տեսակները բազմազան են՝ ասթենիկ, նեւրասթենիկ, տագնապային եւ դեպրեսիվ, օբսեսիվ եւ ֆոբիկ, ինչպես նաեւ դեպերսոնալիզացիայի եւ դեռեալիզացիայի համախտանիշներ, դեզադապտատիվ եւ սթրեսային հակազդեցություններ, հիպոքոնդրիկ եւ հիսթերիկ խանգարումներ: Նշված տեսակներից ամենաթեթեւը նեւրասթենիկն է (նյարդաթուլություն), որ կազմում է նրանցից յուրաքանչյուրի հիմքը: Այն արտահայտվում է դյուրագրգռությամբ, դյուրաբորբոքությամբ, աղմուկից վիճակի վատթարացմամբ, թուլությամբ, լացկանությամբ, ոչ կայուն դեպրեսիայով, տրամադրության փոփոխականությամբ:
-Նեւրոզները պարտադիր ունենու՞մ են առաջացման պատճառ:
-Կան այնպիսինները, որոնք ունեն առաջացման կոնկրետ պատճառ, կան նաեւ այնպիսիք, որոնք տարիքի հետ են կապված եւ առաջանում են աթերոսկլերոզից, անոթային խնդիրներից, սթրեսներից, կյանքի անբարենպաստ պայմաններից, շատ մեծ նշանակություն ունի նաեւ անձի տեսակը, հոգեբանական որակները: Օրինակ՝ հարմոնիկ մարդկանց մոտ հազվադեպ են նեւրոզներ առաջանում, նեւրոզները հիմնականում բնորոշ են ինչ-որ շեշտվածություն ունեցող մարդկանց:
Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ ժառանգականությունը, ծննդաբերության ժամանակ երեխայի ունեցած վնասվածքները՝ երբ փոքրիկը ծնվում է պորտալարը պարանոցին փաթաթված կամ, ինչպես ասում են, խեղդված. սրանք խնդիրներ են, որոնք աչքի համար ոչ տեսանելի են եւ անգամ ժամանակակից հետազոտություններով հնարավոր չէ հայտնաբերել, բայց հետագայում առաջանում են խնդիրներ բնավորության հետ կապված, որն էլ հող է նախապատրաստում նեւրոզների համար: Կարեւոր է նաեւ դաստիարակությունը, ընտանիքի պայմանները, միջանձնային փոխհարաբերությունները. անհամերաշխությունն ու փոխզիջման բացակայությունը միանշանակ կարող են դառնալ նեւրոզի առաջացման պատճառ:
— Ի՞նչ հիմքեր կարող է ունենալ հասուն տարիքում ի հայտ եկած նեւրոզը:
-Շատ կարեւոր է, թե այժմ անձն ինչ խնդիրներ ունի, ինչ պայմաններում է ապրում, որովհետեւ նախկինում տարած սթրեսները կարծես թե թարմանում են նոր վնասվածքներով եւ բերում նեւրոզների: Օրինակ՝ կենցաղային խնդիրները, ֆինանսական դժվարությունները քիչ-քիչ խաթարում են նյարդային համակարգը, ինչն էլ հետո արտահայտվում է հակազդեցություններով: Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ նախկինում ունեցած հիվանդությունները, անզգայացումները, ուղեղի ցնցումները, գանգուղեղային վնասվածքները, կանանց կլիմաքսի շրջանը:
-Բուժման դեղատոմս առաջարկելիս ի՞նչն եք հաշվի առնում:
-Նեւրոզի ախտորոշման համար պետք է շատ մանրամասն տեղեկություն ունենալ:
Գոյություն ունեն նեւրոզներ, որոնք դեղորայքային լուրջ բուժում են պահանջում, չնայած բոլոր դեպքերում պետք է սկսել նվազագույն չափաբաժնից՝ անկախ նրանից, թե նեւրոզի ինչ աստիճան է հիվանդի մոտ նկատվում: Հիմնականում բուժման ընթացքը համակցվում է հոգեթերապիայի՝ հոգեբանի եւ հոգեբույժի ներգրավմամբ:
-Իսկ ո՞րն է պատճառը, որ մեր ընթերցողի մոտ բուժումից հետո խնդիրը կրկին ի հայտ է եկել:
-Կա երկու տարբերակ՝ կամ բուժումը կիսատ է մնացել, կամ լիարժեք չի եղել: Նեւրոզով հիվանդը պետք է իմանա իր խնդրի առաջացման պատճառն ու կարողանա համապատասխան լուծում գտնել դրա համար, կանխել եւ դեղորայք չօգտագործելուց հետո հասնել նրան, որ հիվանդությունը նորից չկրկնվի: Միգուցե խնդիրը շատ ավելի բարդ է եղել, իսկ հիմա սա է մնացել, ինչը նկարագրում է անձը: Բայց եթե կա գանգատ, որն անհանգստացնում է նրան, պետք է դիմի մասնագետի:
-Իսկ ինչպե՞ս, ի՞նչ խորհրդով կարող եք օգնել մեր ընթերցողին:
-Հիվանդի միայն մի քանի գանգատներով դժվար է կողմնորոշվել: Նույնիսկ անձի տեսքը բավականին բան է ասում՝սանրվածքը, դիմահարդարումը, դեմքի արտահայտությունը: Օրինակ՝ դեպրեսիան բնորոշվում է դեմքի թախծոտ, տխուր արտահայտությամբ, լարվածությամբ: Օգնելու համար անգամ կարիք է լինում դիմել հարազատների միջամտությանը: Հիվանդը հաճախ որոշ կարեւոր բաներ չի հիշում, չի ասում, չի կարողանում պատմել, իսկ հարազատները բավականին շատ տեղեկություն են տալիս: Երբեմն հիվանդները մեզ մոտ ծանր գանգատներ են ներկայացնում, բայց տանն իրենց լավ են զգում, կամ հակառակը՝ հիվանդի վիճակը թեթեւանում է, բայց մտերիմներին ասում է, որ ամբողջ օրն ինքը տանը լաց է լինում:
Ալվարդին կարող եմ առաջարկել բուժման չեզոք տարբերակ, որը նեւրոզի ցանկացած դրսեւորման դեպքում չի վնասի՝ կանոնավոր գրաֆիկով կատվախոտի կաթիլներ խմել, օրական 3 անգամ, 30-ական կաթիլ: “Պերսեն Ֆորտեն” կկարգավորի սրտխփոցի խնդիրը: Նեւրոզների բուժման համար շատ լավ են օգնում նաեւ հանգիստը, պարը, աէրոբիկան, շեյփինգը, լոգանքը, ֆիզիկական այն աշխատանքը, որը հաճելի է: Իսկ լողը նեւրոզի բուժման համար նշվածներից ամենաարդյունավետ տարբերակն է:
-Հայաստանում շա՞տ են նեւրոզով հիվանդ մարդիկ:
-Շա՜տ-շա՜տ: Դրանում վստահ եմ:
-Հնարավո՞ր է նեւրոզ ունենալ եւ չիմանալ դրա մասին:
-Նեւրոզն այն հիվանդություններից է, որն անհանգստացնում է անգամ ամենափոքր աստիճանի դեպքում, նույնիսկ չնչին տագնապից մարդն սկսում է գանգատվել: Սա թաքնված հիվանդություն չէ, հիվանդը միանգամից արձագանքում է եւ պահանջում, որ իրեն լսեն, օգնեն:
Հուսով ենք՝ մեր տված տեղեկություններն ինչ-որ չափով կօգնեն Ձեզ հաղթահարել բոլոր տեսակի հոգեբանական խնդիրներն ու հնարավորինս խուսափել նեւրոզից:
7,196 մեկնաբանույթուն
Gay
Tigranuhi jan vor rentgen arecir inch asecin Vik hpgepes vonc es vax unes
Tigranuhi
Bay Jan tjakayz renqen arel em nor.al a.Bayc jnshums ijnum kam havasarvuma .
Gay
Vik jan da elw a nevrozic mi vaxecu sarn dir Roza jan isk ignuma
Roza
Erexea barev,,,,Gay jan bjishkna jur@ sarqum indz talis es or 3 angam xmum em,,,,ed hatuk bjshkutyuna,,,menak jrabujutyamb zbaxvoxnern en anum
Vik
ErexeQ isk im mot acqersa cavum mrmrum voncvor hoqnac lini uzenam pakem etela nevrozic
Gay
Tigranuhi jan ete vstah es vor nevrozica sarn dir ognuma hangstacnuma jnshumd japel es normala
Tigranui
Erexeq jan vonc eq?Es enqan ujex achqi verevi cav unem.jakati cav.inch vor meki mot exel a?u an@ndhat krknvox
Gay
Tatev jan dex xmi alergiayi kancni Gor es el em unecel ahavor zgacoxutyunner tvuma esa kushatapvem Vik vonc es
Gor
Vat duq vonceq. Erexeq dzer mot larvacutyunic krckavandaki thach zgacoxutyuner arajanuma?
Vik
Erexeq vonceq
Tatev
Vay Gay jan es dranic ahavor panikayi mejem @nknum
Gay
Tatev jan es shat em unecel nervayin alergia urum ei angam
Tatev
Barev erexeq jan ov uni marmni qor u alergiai nman inch vor ban??
Gay
Vik jan mezanov shat djvara heto e l voch dexa voch el karlia anem vonc en anum du gites vonc es dexeric heto ancela vaxerd
Vik
Gay es el em lsel et masin es zangeci bjisk kar xosaci asec sat lava bayc higeban@ asec du qezanov payqari
Gay
Roza jan inchpes es anum manramasn gri eli es el em uzum anem
Roza
En el jnchqaaan
Vik
Isk vaxer mtqer ces unenum
Roza
Glxaptuytner,tulutyun,chei karoxanum votqi vra gangnel,hognacutyun,axorjak chunei,,,gluxs er cavum,sirts er xarnum,,chnshums er ijnum,,,indz tvum er hesa k@ nknem,,,,,ed erevuynter@ qchacela mots,,chnshumsa kargavorvel,,,der bujum@ erkara,,ed 2 orov chi kam mek shabatov,,,,,ete ardyunq@ indz gohacrec,qez kasem,,,,
Vik
Rosa Jan bayc qo mot incer er linum inch simtomner uneir
Roza
Vik jan xmum em,,erek u esor ardwn tarberutyun em zgum,el oderov chem qaylu!menak glxacav em unenum,bayc voch ujex,,,,indz asel a bjoshks,vor petqa der 1 amis el bujvel,,qich qich ardyunq@ kereva
Vik
Hima du xmum es EV et vortexa incha
Roza
Vika jan,dexprayq chi,,,,juraa,sovorakan,licqer en talis ed jrin,nayac te inch hivandutyun unes,,,,u jurn es xmum
Roza
Hemopatia,,angleren,,gemopatia,,ruseren,hatuk bjishkner kan vor jri mijocov en bujum,,,inqnuruyn anel chi lini,,,,mti youtubov nayi. Ahagin nyuter ka,,,patkeracru zgum em vor ognuma,,,
Tigranuhi
ARM jan esel em qo ori hech mi nexvi.Gluxs cavum.glxamashks cavum.ahavor voncvor im@ chlini.Roza jan hl@ mi hat jrabujutyunt asa vonc a?))))))))
Roza
Erexeq patkeracreq,vor es qnnarkumn indz ed vichakic mi qich hanela,,en jamanak gitei menak es em,,,u tvum er te elq chka,,voch mek indz chi haskanum,,2ora kardum em dzer meknabanutyunnern u mi qich tetevanum em,vor irar huys u uj eq talis,,,ete vat el em linum,hishum em,vor eli mardik kan vor im nman en u pordzum en haxtaharel ed vichak@
Roza
Tatev jan 1shabat araj im mot e er nuyn@,,,erexeq chgotwm duq vonc bayc es sksel em havatal,,jrabujutyan@,,,chnshums shat er ijnum,inch sksel em ed bjjum@ 100 70,ic chi ijnum,hacvadep karoxa 90 60,,,huyss eda,vor indz ogni
ARM
Joxovort jan amboxch marmins chem zgum chem karum bacatrem inch tpavorutyuna voncor es es chlinem dzers dnumem glxis voncur urishi gluxe lini u nervers doxuma … inch anem el chem dimanum chgitem inch anem um mot exela u ancela aseq incha are
Tatev
2 ora jermutyun unem amboxj marmins cavuma axorjak chunem chem haskanum es incher ekav kpav indz
Gay
Tatev jan es nevrozic linuma
Tatev
Ova 37 astichan jermutyun unecel aranc patchar xndrumem greq
Vik
Gay Jan et caveri masin mi mtaci uxaki du es pahin kentronaceles dra vra moraci du havata nran vor qo mot hivandutyun cka et qo vnuskeqi ardyunqna isk vor vaxer cunes et arden
Sat lava arden qez hamari bujvac
Gay
Vik jan caver unem vaxer che du vonc es
Tigranuhi
Of Roz jan anem or et a eli.Atamnabuyji mot vaxenalov em gnum.Ha Gay jan shat ahavor priatupnr
Roza
Erexeq xndrum em aseq,qayleluc voreve mekid tvacela,vor hesa k@nkni,esor amboxj orn ed vichakum em
Gay
Tigranuhi jan patkeracnum em ahavora pord a ujex ccavum pridtupi nman
Tigranuhi
Vay Gay jan el mi asa havata tenc a.Enel vonc a cavum.ba vor pristuln a brnum.Havata arden zzvel em…..
Gay
TIranuhi jan es unecel em qo nshac simptomner tepet hima el em unenum vzi cavi jamanak jnshumd chapu im mot ete barcranuma vizs cacvuma patahuma nenc ela cavum jakatsa cavum unks hetn im mot ima shat pors a cavum unes tenc caver
Arman
Barev bolorin erexeq jan es 6 taria es nevroz kochvac hivanduytyambem em tarapumem hets inch aseq vor chi exel el srtxpoc el chnshman tatanum el glxaptuyt el tulutyun el caver srti hatvacum el inch asem amen inch mi kentronaceq dzer ganganeri var sireq dzer gangatner@ T mi kentronaceq lava linelu hastat ktenaq
Tigranuhi
Etexeq jan barev.Vonc eq?mi harc tam eli voreve meki mit exel e chakati cav ujex.tesoxufyan xamrum.Vzi cav voncvor gluxt arandzin lini.Es 2 or a indz tvum a es glxi jricq unem.U amboxch or@ mtqis da a.Shat vat em
Gay
Arm et incha daje senyakum menak chei mbum hima chem vaxenum u da yogayov ancav gnacek erexej Ha isk du k fizicheski simptomner unececel ek te miayn vat mtqer
Tatev
Gay jan indz dexeren nshanakel velaqsin betomaqs bayc esel qo nman chem xmum
. arten tneciqi hetel chem shpvum
HA
Barev erexeq jan mi vaxecheq mi hat gorc Jareq asxateq hastat ban chi lini im porchichem asum gitem miqic djvar klni bayc zorov durs ekeq mardashat texer mi 15 orna djvar dranic heto ktenaq vor laveq es @nenc vatem exel vor tnic kareliya asel vor tpeloven hanel bayc hima es inqsem uzum vor sax or@ durs linem asxatumem u Parq Astcu shat lavem nuyn@ duq areq 100 tokos lav klni mi @ngeq et apus mtqeri xelqin et mitq@ hachacox chkcox shuna
ARM
Gay imaeles baxenum ta ancela es hima menak vochmi tex chem mnum daje aftoel chem qshum
Gay
Tatev jan gitm et incha es nuynniisk mardkancic ei xusapum chei uzum hyur gar es gnayi xnjuykneri chei masnajcum tann menak mnaluc vaxenum ei dexer ches xmum Tatev
Tatev
Esor im# ahavor arager u shunchs ktrvumer
Tigranuhi
Iharke voch ARM.Im mot or ka shat fandax e .or ka hakarak@ shat arag
ARM
Saxit srti ashxatanqe lava?
Tatev
Gay jan indz tvuma es vochmi bani vra chem kara kentronanam khoqnem kam kvatanam
Gay
Lav em haskanum Tatev jan es el unecel em et amen inchn hima el unem bayc tetev vijakov yogayi em gnum ognuma shat