Նևրոզը` դարի հիվանդություն
-Ինձ մոտ ախտորոշել էին նեւրոզ: Բուժումն ընդունելուց հետո ասացին, որ ապաքինվել եմ: Սակայն ինձ այժմ անհանգստացնում են հետեւյալ ախտանիշները. վախի զգացում, ճնշվածություն, սրտխփոց, գլխացավեր, խառը մտքեր… Ի՞նչ անեմ, ի՞նչ խորհուրդ կտաք:
Ալվարդ
Նեւրոզները հոգեծին, նյարդահոգեկան խանգարումներ են, որոնք առաջանում են մարդու կյանքի կարեւոր հարաբերությունների խանգարման ժամանակ, արտահայտվում են կլինիկական ֆենոմեններով եւ բնորոշվում են պսիխոտիկ երեւույթների բացակայությամբ: Ցավոք, տարբեր գործոններով պայմանավորված, նեւրոզով հիվանդների թիվը գնալով աճում է:
“Նեւրոզ” կոչվող հիվանդության սահմանումն անգամ ցույց է տալիս, որ խնդիրը հոգեբանական, հոգեկան ոլորտում է, հետեւաբար մեր ընթերցող Ալվարդի նամակին հնարավորինս արդյունավետ արձագանքելու համար զրուցեցինք ե՛ւ հոգեբանի, ե՛ւ հոգեբույժի հետ:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
Ինչպես նշեց հոգեբան Մարինե Սահակյանը՝
-Անձը գերբարձր արժեք է, նրան ուղղակի մոտենալ չի կարելի, հատկապես եթե նեւրոզն է խնդիրը: Պետք է անպայման խոսել հիվանդի հետ եւ մանրամասներն իմանալ, պետք է պարզել, թե ո՞ր դաշտն է ախտահարված, որտեղի՞ց է խնդիրը, ի՞նչ բնույթի է, ի՞նչ դրսեւորում ունի, առաջացման ինչպիսի՞ պատճառներ կան՝ ժառանգական, հոգեբանական, սեռական անբավարարվածության. չէ՞ որ կան պաթոլոգիայի դրսեւորման տարբեր տարատեսակներ: Իսկ եթե հիվանդը գանգատվում է՝ ասելով, որ ունի վախի զգացողություն, ճնշվածություն, խառը մտքեր, գլխացավ, սրտխփոցներ, խնդիր այստեղ, իհարկե, կա, եւ դա նեւրոտիկ բնույթի է, որն առաջանում է անորոշությունից, կպչուն մտքերից:
Իսկ ահա, մյուս զրուցակիցս՝ հոգեբույժ Գոհար Շիրինի Սրապյանը, նեւրոզների հետ կապված իր մեկնաբանությունը տվեց:
-Ի՞նչ է նեւրոզը, ի՞նչ տեսակներ ունի:
-Նեւրոզը հավաքական հիվանդություն է, որն ունի ֆունկցիոնալ բնույթ (օրգանական հիվանդությամբ պայմանավորված չէ) ունի որոշակի սկիզբ, պատճառ, չի ուղեկցվում հոգեկան խանգարումներով, եւ հիվանդը չի կորցնում իրականության զգացումը: Նեւրոզների համախտանիշներն ու տեսակները բազմազան են՝ ասթենիկ, նեւրասթենիկ, տագնապային եւ դեպրեսիվ, օբսեսիվ եւ ֆոբիկ, ինչպես նաեւ դեպերսոնալիզացիայի եւ դեռեալիզացիայի համախտանիշներ, դեզադապտատիվ եւ սթրեսային հակազդեցություններ, հիպոքոնդրիկ եւ հիսթերիկ խանգարումներ: Նշված տեսակներից ամենաթեթեւը նեւրասթենիկն է (նյարդաթուլություն), որ կազմում է նրանցից յուրաքանչյուրի հիմքը: Այն արտահայտվում է դյուրագրգռությամբ, դյուրաբորբոքությամբ, աղմուկից վիճակի վատթարացմամբ, թուլությամբ, լացկանությամբ, ոչ կայուն դեպրեսիայով, տրամադրության փոփոխականությամբ:
-Նեւրոզները պարտադիր ունենու՞մ են առաջացման պատճառ:
-Կան այնպիսինները, որոնք ունեն առաջացման կոնկրետ պատճառ, կան նաեւ այնպիսիք, որոնք տարիքի հետ են կապված եւ առաջանում են աթերոսկլերոզից, անոթային խնդիրներից, սթրեսներից, կյանքի անբարենպաստ պայմաններից, շատ մեծ նշանակություն ունի նաեւ անձի տեսակը, հոգեբանական որակները: Օրինակ՝ հարմոնիկ մարդկանց մոտ հազվադեպ են նեւրոզներ առաջանում, նեւրոզները հիմնականում բնորոշ են ինչ-որ շեշտվածություն ունեցող մարդկանց:
Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ ժառանգականությունը, ծննդաբերության ժամանակ երեխայի ունեցած վնասվածքները՝ երբ փոքրիկը ծնվում է պորտալարը պարանոցին փաթաթված կամ, ինչպես ասում են, խեղդված. սրանք խնդիրներ են, որոնք աչքի համար ոչ տեսանելի են եւ անգամ ժամանակակից հետազոտություններով հնարավոր չէ հայտնաբերել, բայց հետագայում առաջանում են խնդիրներ բնավորության հետ կապված, որն էլ հող է նախապատրաստում նեւրոզների համար: Կարեւոր է նաեւ դաստիարակությունը, ընտանիքի պայմանները, միջանձնային փոխհարաբերությունները. անհամերաշխությունն ու փոխզիջման բացակայությունը միանշանակ կարող են դառնալ նեւրոզի առաջացման պատճառ:
— Ի՞նչ հիմքեր կարող է ունենալ հասուն տարիքում ի հայտ եկած նեւրոզը:
-Շատ կարեւոր է, թե այժմ անձն ինչ խնդիրներ ունի, ինչ պայմաններում է ապրում, որովհետեւ նախկինում տարած սթրեսները կարծես թե թարմանում են նոր վնասվածքներով եւ բերում նեւրոզների: Օրինակ՝ կենցաղային խնդիրները, ֆինանսական դժվարությունները քիչ-քիչ խաթարում են նյարդային համակարգը, ինչն էլ հետո արտահայտվում է հակազդեցություններով: Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ նախկինում ունեցած հիվանդությունները, անզգայացումները, ուղեղի ցնցումները, գանգուղեղային վնասվածքները, կանանց կլիմաքսի շրջանը:
-Բուժման դեղատոմս առաջարկելիս ի՞նչն եք հաշվի առնում:
-Նեւրոզի ախտորոշման համար պետք է շատ մանրամասն տեղեկություն ունենալ:
Գոյություն ունեն նեւրոզներ, որոնք դեղորայքային լուրջ բուժում են պահանջում, չնայած բոլոր դեպքերում պետք է սկսել նվազագույն չափաբաժնից՝ անկախ նրանից, թե նեւրոզի ինչ աստիճան է հիվանդի մոտ նկատվում: Հիմնականում բուժման ընթացքը համակցվում է հոգեթերապիայի՝ հոգեբանի եւ հոգեբույժի ներգրավմամբ:
-Իսկ ո՞րն է պատճառը, որ մեր ընթերցողի մոտ բուժումից հետո խնդիրը կրկին ի հայտ է եկել:
-Կա երկու տարբերակ՝ կամ բուժումը կիսատ է մնացել, կամ լիարժեք չի եղել: Նեւրոզով հիվանդը պետք է իմանա իր խնդրի առաջացման պատճառն ու կարողանա համապատասխան լուծում գտնել դրա համար, կանխել եւ դեղորայք չօգտագործելուց հետո հասնել նրան, որ հիվանդությունը նորից չկրկնվի: Միգուցե խնդիրը շատ ավելի բարդ է եղել, իսկ հիմա սա է մնացել, ինչը նկարագրում է անձը: Բայց եթե կա գանգատ, որն անհանգստացնում է նրան, պետք է դիմի մասնագետի:
-Իսկ ինչպե՞ս, ի՞նչ խորհրդով կարող եք օգնել մեր ընթերցողին:
-Հիվանդի միայն մի քանի գանգատներով դժվար է կողմնորոշվել: Նույնիսկ անձի տեսքը բավականին բան է ասում՝սանրվածքը, դիմահարդարումը, դեմքի արտահայտությունը: Օրինակ՝ դեպրեսիան բնորոշվում է դեմքի թախծոտ, տխուր արտահայտությամբ, լարվածությամբ: Օգնելու համար անգամ կարիք է լինում դիմել հարազատների միջամտությանը: Հիվանդը հաճախ որոշ կարեւոր բաներ չի հիշում, չի ասում, չի կարողանում պատմել, իսկ հարազատները բավականին շատ տեղեկություն են տալիս: Երբեմն հիվանդները մեզ մոտ ծանր գանգատներ են ներկայացնում, բայց տանն իրենց լավ են զգում, կամ հակառակը՝ հիվանդի վիճակը թեթեւանում է, բայց մտերիմներին ասում է, որ ամբողջ օրն ինքը տանը լաց է լինում:
Ալվարդին կարող եմ առաջարկել բուժման չեզոք տարբերակ, որը նեւրոզի ցանկացած դրսեւորման դեպքում չի վնասի՝ կանոնավոր գրաֆիկով կատվախոտի կաթիլներ խմել, օրական 3 անգամ, 30-ական կաթիլ: “Պերսեն Ֆորտեն” կկարգավորի սրտխփոցի խնդիրը: Նեւրոզների բուժման համար շատ լավ են օգնում նաեւ հանգիստը, պարը, աէրոբիկան, շեյփինգը, լոգանքը, ֆիզիկական այն աշխատանքը, որը հաճելի է: Իսկ լողը նեւրոզի բուժման համար նշվածներից ամենաարդյունավետ տարբերակն է:
-Հայաստանում շա՞տ են նեւրոզով հիվանդ մարդիկ:
-Շա՜տ-շա՜տ: Դրանում վստահ եմ:
-Հնարավո՞ր է նեւրոզ ունենալ եւ չիմանալ դրա մասին:
-Նեւրոզն այն հիվանդություններից է, որն անհանգստացնում է անգամ ամենափոքր աստիճանի դեպքում, նույնիսկ չնչին տագնապից մարդն սկսում է գանգատվել: Սա թաքնված հիվանդություն չէ, հիվանդը միանգամից արձագանքում է եւ պահանջում, որ իրեն լսեն, օգնեն:
Հուսով ենք՝ մեր տված տեղեկություններն ինչ-որ չափով կօգնեն Ձեզ հաղթահարել բոլոր տեսակի հոգեբանական խնդիրներն ու հնարավորինս խուսափել նեւրոզից:
7,196 մեկնաբանույթուն
Vik
ErexeQ Jan vor cist asem sat vatei angam enqan er vaxers satacel ind tvumer élu cem karox tnuc durs gam bayc ham Maryami het zrucelyc heto hamel skseci havatqov axotel u gnal ekexeci EV asem sat popoxutyun em zgum
Ani
Vojinj Qristine Jan du vonc es
Qristine
Barev dzez, vonc eq erexeq?
Mariam
Gay.. Sireli Gayane qani vor kanaci serakan organneri hormonner@ kapvc en uxxexic ekox hormonneri het dra hamar karox en linel kanaci organneri ev krcqagexci caver.. Da arajanum em stessi hetevanqov . Karox e linel naev dtamoqsi ev pori shrjanum caver
Mariam
Barev dzez .. Sireli @ntercoxner es ancel el em ayd ameni mijov .. Ev patrast em dzez ognel ete inch vor mek@ kcankana ancnel trapia karox eq grel dzer hascen es kkapnvem dzez het
Gay
Erexek um mot ka jenski caver
Vik
Vay Gay Jan es el mtacum em arden inch sksec arden taza hivandutyunic ei man gali
Gay
Vik jan um mot shat shat em unecel
Vik
Erexeq Jan um mota linum votqeri tulutyun stresic heto votqers paha linum voncvor tuyl linen
Gay
Ha Vik jan hanfist a
Vik
Gay mtqert ela hangist
Gay
Vik jan calapatik nstum es voxnashard uxix achkerd pak u lriv lrutyan mej hetevum es mtqov qtancqerid odi hosqin 20 rope tox inch vor mekn jamanakin hetevi achqerd chbaces jamn ntri inkf u amen or ara nuyn jamin u ayspes 40 or vaxn imn 40orn lranuma u inc nor meditaciya aselu
vik
GAY JAN CE SKSCEM ES EL ANEL HIMA AVELIYA VAXERS SATACEL MI HAT ASA VONCEM ANELU NSTAC PARKAC ERAJTUTYUNOV MI HAT GRI GAY JAN
Gay
Erexek jab arek im asac meditacian indz shat a ognel
Qristine
Vonc es Vik jan
vik
EREXEQ ES UREQ
Vik
Erexeq Jan vonceQ
vik
Николай Перов EREXEQ YUTUBOV LSEQ IRAN EL LAV OQNUMA
Vik
Qristine Jan im mot linum angam en karcatesneri nman acqers poqracnum em vor parz tesnem heto ancnuma
Qristine
erexeq isk tesoxutyan vatacum linum e dzer mot, mek-mek vonc vor maraxux lini achqerid araj
Qristine
Vik jan, amenachishty huys dir miayn Astco vra u amen inch lav klini
Gay
Vik jan vochinch xmi dex es el jamanak ar jamanak xmum em im asac mediytacian anym es
vik
GAY JAN ES SAT LAV EI ZGUM IND IROQ SATA OQNUM MENAK EN VOR INQ@ QEZ CGITEM HAMOZELOV TE CGITEM INCH METODNEROV QEZ BACATRUMA IRAVICAK@ DU ET VAT PAHERIN EL PANIKAYI MEC CES @NKNUM UXAKI ES VONCVOR TARS LINI AN@NDHAT STRESNERI MECEM EV PATKERACNUM ES INCIC VAXENUM EM AYSINQN ET HOGEKAN HIVANDUTYUNIC MI KIN ETPÏSI HIVAND SKSKEC MIMIKANEROV XOSEL HETS SAT VAXECA ET OR@ LAVEI HAJORD ORNEL ISK HIMA VOC TE VATEM AYL SAT VATEM AN@NDHAT VAXERI MEC CGITEM ENQAN VATEI VOR SKSECI DEX XMEL HIMA AXOTUM EM MENAK ASTCUN XXNDRUM EM ES VICAKIC DURS GAM CXORANA
Gay
Vik ja.n ora lunum moranum em vor hivand em ebkan mitqs hangista linum ora linm twtev linum a bayc asuma kancni qo mot inxh pipoxutyunn ka
Vik
Tatev Jan boloris el unenq et kokordi spazm@ bayc erexeq mi ban asem hamarya lrivet tesak simtomner@ ancela hogebani het xosaluc heto dranq lriv ancela im mit mnacela vaxers u mtqers husov em dranq el kancni
Tigranuhi
Im mot Tetev jan,miayn xextoc che,ayrocner el unem,ujex cav kokordi utenc ankap caver…
Vik
Gay isk mtqert tetevacela et meditacyayic
Gay
T
atev jan im mot ka
tatev
Erexeki um not ka kokordi xextum
Gay
Vik dy vonc es hogebani het ashxatanqi ardyunkn talusa
Gay
Vik jan enkan zbaxvac em xhem el hascnum grem Vik gites vonc orera lunum qngam chem hishum vor hivand em orera linum galusa bayc huys unem vor puti ancni naxkinum es amen rope im mtqun er
Tigranuhi
Qristine jan Im mot et glxacaver@varden veracel en,parq Astzu
Vik
Gay Jan vonces mtqert ancnuma
Gay
im mot exela Vik jan nuynisk votqwru dox erkar kangnac mnaluc
Vik
Erexeq um mot la votqerum mi tesak tulutyun
Qristine
Tigranuhi jan im mot el e exel, isk exel e, vor mi qani or kam jamanak, heto noric sksvi?
Tigranuhi
Qristine jan iharke enel inchqan,erbemn gisher@ gluxsbaraxlit nuynn dirqic che poxum,vor hankattz chlini,u tenc qnov ei ancnum
Qristine
Tigranuhi jan isk et glxacavy, vor asum eir toki nman ancnum er, orva vor maserin er linum, irkuny kam gishery exel e?
irina
An jan mihatel drujit tur moraca jnji heto hisheci
Ani
Ok vik jan tazaia heraxoss hamar@ mnacela en miusi mej asa tox mihat gri
Vik
An Jan lav em qez sat einq man galis Iran asuma mi hat zangi
Qristine
Ani jan dranic em shaat vaxenum
Ani
Qristine jan im hetela linum baic ashxatum em ushadrutiun jdarcnem
Ani
Vik jan normal du vonces es ashxatum em heraxoss pjacel er dra hamar jei grum saitis parolnel moracel em noric petka bacem du asa ko mot inj ka vonc es
Qristine
erexeq isk dzez het exel e qunqi masum vonc vor kraken, eli karch tevox, vonc vor tok ancni, heto vizd e cavum, userd
Gay
Vik jan hogebanakan popoxutyun em nkatum sksel em caveris ushadrutyun chdarcnel amen or nuyn jamin 20rope 40or
Vik
Qrist Jan hogebana asel u es anum em erexeq ekeq sksenq uris hogebanutyun varenq es nevrozi het u teseq or ori vra lavenq lunum
Qristine
apres Vik jan
Qristine
vonc eq erexeq?
Gay
Erexek es hima meditacia em anum kes jam pak achkerov nstek u hetevacek shncharutyann shat effektiva