Նևրոզը` դարի հիվանդություն
-Ինձ մոտ ախտորոշել էին նեւրոզ: Բուժումն ընդունելուց հետո ասացին, որ ապաքինվել եմ: Սակայն ինձ այժմ անհանգստացնում են հետեւյալ ախտանիշները. վախի զգացում, ճնշվածություն, սրտխփոց, գլխացավեր, խառը մտքեր… Ի՞նչ անեմ, ի՞նչ խորհուրդ կտաք:
Ալվարդ
Նեւրոզները հոգեծին, նյարդահոգեկան խանգարումներ են, որոնք առաջանում են մարդու կյանքի կարեւոր հարաբերությունների խանգարման ժամանակ, արտահայտվում են կլինիկական ֆենոմեններով եւ բնորոշվում են պսիխոտիկ երեւույթների բացակայությամբ: Ցավոք, տարբեր գործոններով պայմանավորված, նեւրոզով հիվանդների թիվը գնալով աճում է:
“Նեւրոզ” կոչվող հիվանդության սահմանումն անգամ ցույց է տալիս, որ խնդիրը հոգեբանական, հոգեկան ոլորտում է, հետեւաբար մեր ընթերցող Ալվարդի նամակին հնարավորինս արդյունավետ արձագանքելու համար զրուցեցինք ե՛ւ հոգեբանի, ե՛ւ հոգեբույժի հետ:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
Ինչպես նշեց հոգեբան Մարինե Սահակյանը՝
-Անձը գերբարձր արժեք է, նրան ուղղակի մոտենալ չի կարելի, հատկապես եթե նեւրոզն է խնդիրը: Պետք է անպայման խոսել հիվանդի հետ եւ մանրամասներն իմանալ, պետք է պարզել, թե ո՞ր դաշտն է ախտահարված, որտեղի՞ց է խնդիրը, ի՞նչ բնույթի է, ի՞նչ դրսեւորում ունի, առաջացման ինչպիսի՞ պատճառներ կան՝ ժառանգական, հոգեբանական, սեռական անբավարարվածության. չէ՞ որ կան պաթոլոգիայի դրսեւորման տարբեր տարատեսակներ: Իսկ եթե հիվանդը գանգատվում է՝ ասելով, որ ունի վախի զգացողություն, ճնշվածություն, խառը մտքեր, գլխացավ, սրտխփոցներ, խնդիր այստեղ, իհարկե, կա, եւ դա նեւրոտիկ բնույթի է, որն առաջանում է անորոշությունից, կպչուն մտքերից:
Իսկ ահա, մյուս զրուցակիցս՝ հոգեբույժ Գոհար Շիրինի Սրապյանը, նեւրոզների հետ կապված իր մեկնաբանությունը տվեց:
-Ի՞նչ է նեւրոզը, ի՞նչ տեսակներ ունի:
-Նեւրոզը հավաքական հիվանդություն է, որն ունի ֆունկցիոնալ բնույթ (օրգանական հիվանդությամբ պայմանավորված չէ) ունի որոշակի սկիզբ, պատճառ, չի ուղեկցվում հոգեկան խանգարումներով, եւ հիվանդը չի կորցնում իրականության զգացումը: Նեւրոզների համախտանիշներն ու տեսակները բազմազան են՝ ասթենիկ, նեւրասթենիկ, տագնապային եւ դեպրեսիվ, օբսեսիվ եւ ֆոբիկ, ինչպես նաեւ դեպերսոնալիզացիայի եւ դեռեալիզացիայի համախտանիշներ, դեզադապտատիվ եւ սթրեսային հակազդեցություններ, հիպոքոնդրիկ եւ հիսթերիկ խանգարումներ: Նշված տեսակներից ամենաթեթեւը նեւրասթենիկն է (նյարդաթուլություն), որ կազմում է նրանցից յուրաքանչյուրի հիմքը: Այն արտահայտվում է դյուրագրգռությամբ, դյուրաբորբոքությամբ, աղմուկից վիճակի վատթարացմամբ, թուլությամբ, լացկանությամբ, ոչ կայուն դեպրեսիայով, տրամադրության փոփոխականությամբ:
-Նեւրոզները պարտադիր ունենու՞մ են առաջացման պատճառ:
-Կան այնպիսինները, որոնք ունեն առաջացման կոնկրետ պատճառ, կան նաեւ այնպիսիք, որոնք տարիքի հետ են կապված եւ առաջանում են աթերոսկլերոզից, անոթային խնդիրներից, սթրեսներից, կյանքի անբարենպաստ պայմաններից, շատ մեծ նշանակություն ունի նաեւ անձի տեսակը, հոգեբանական որակները: Օրինակ՝ հարմոնիկ մարդկանց մոտ հազվադեպ են նեւրոզներ առաջանում, նեւրոզները հիմնականում բնորոշ են ինչ-որ շեշտվածություն ունեցող մարդկանց:
Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ ժառանգականությունը, ծննդաբերության ժամանակ երեխայի ունեցած վնասվածքները՝ երբ փոքրիկը ծնվում է պորտալարը պարանոցին փաթաթված կամ, ինչպես ասում են, խեղդված. սրանք խնդիրներ են, որոնք աչքի համար ոչ տեսանելի են եւ անգամ ժամանակակից հետազոտություններով հնարավոր չէ հայտնաբերել, բայց հետագայում առաջանում են խնդիրներ բնավորության հետ կապված, որն էլ հող է նախապատրաստում նեւրոզների համար: Կարեւոր է նաեւ դաստիարակությունը, ընտանիքի պայմանները, միջանձնային փոխհարաբերությունները. անհամերաշխությունն ու փոխզիջման բացակայությունը միանշանակ կարող են դառնալ նեւրոզի առաջացման պատճառ:
— Ի՞նչ հիմքեր կարող է ունենալ հասուն տարիքում ի հայտ եկած նեւրոզը:
-Շատ կարեւոր է, թե այժմ անձն ինչ խնդիրներ ունի, ինչ պայմաններում է ապրում, որովհետեւ նախկինում տարած սթրեսները կարծես թե թարմանում են նոր վնասվածքներով եւ բերում նեւրոզների: Օրինակ՝ կենցաղային խնդիրները, ֆինանսական դժվարությունները քիչ-քիչ խաթարում են նյարդային համակարգը, ինչն էլ հետո արտահայտվում է հակազդեցություններով: Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ նախկինում ունեցած հիվանդությունները, անզգայացումները, ուղեղի ցնցումները, գանգուղեղային վնասվածքները, կանանց կլիմաքսի շրջանը:
-Բուժման դեղատոմս առաջարկելիս ի՞նչն եք հաշվի առնում:
-Նեւրոզի ախտորոշման համար պետք է շատ մանրամասն տեղեկություն ունենալ:
Գոյություն ունեն նեւրոզներ, որոնք դեղորայքային լուրջ բուժում են պահանջում, չնայած բոլոր դեպքերում պետք է սկսել նվազագույն չափաբաժնից՝ անկախ նրանից, թե նեւրոզի ինչ աստիճան է հիվանդի մոտ նկատվում: Հիմնականում բուժման ընթացքը համակցվում է հոգեթերապիայի՝ հոգեբանի եւ հոգեբույժի ներգրավմամբ:
-Իսկ ո՞րն է պատճառը, որ մեր ընթերցողի մոտ բուժումից հետո խնդիրը կրկին ի հայտ է եկել:
-Կա երկու տարբերակ՝ կամ բուժումը կիսատ է մնացել, կամ լիարժեք չի եղել: Նեւրոզով հիվանդը պետք է իմանա իր խնդրի առաջացման պատճառն ու կարողանա համապատասխան լուծում գտնել դրա համար, կանխել եւ դեղորայք չօգտագործելուց հետո հասնել նրան, որ հիվանդությունը նորից չկրկնվի: Միգուցե խնդիրը շատ ավելի բարդ է եղել, իսկ հիմա սա է մնացել, ինչը նկարագրում է անձը: Բայց եթե կա գանգատ, որն անհանգստացնում է նրան, պետք է դիմի մասնագետի:
-Իսկ ինչպե՞ս, ի՞նչ խորհրդով կարող եք օգնել մեր ընթերցողին:
-Հիվանդի միայն մի քանի գանգատներով դժվար է կողմնորոշվել: Նույնիսկ անձի տեսքը բավականին բան է ասում՝սանրվածքը, դիմահարդարումը, դեմքի արտահայտությունը: Օրինակ՝ դեպրեսիան բնորոշվում է դեմքի թախծոտ, տխուր արտահայտությամբ, լարվածությամբ: Օգնելու համար անգամ կարիք է լինում դիմել հարազատների միջամտությանը: Հիվանդը հաճախ որոշ կարեւոր բաներ չի հիշում, չի ասում, չի կարողանում պատմել, իսկ հարազատները բավականին շատ տեղեկություն են տալիս: Երբեմն հիվանդները մեզ մոտ ծանր գանգատներ են ներկայացնում, բայց տանն իրենց լավ են զգում, կամ հակառակը՝ հիվանդի վիճակը թեթեւանում է, բայց մտերիմներին ասում է, որ ամբողջ օրն ինքը տանը լաց է լինում:
Ալվարդին կարող եմ առաջարկել բուժման չեզոք տարբերակ, որը նեւրոզի ցանկացած դրսեւորման դեպքում չի վնասի՝ կանոնավոր գրաֆիկով կատվախոտի կաթիլներ խմել, օրական 3 անգամ, 30-ական կաթիլ: “Պերսեն Ֆորտեն” կկարգավորի սրտխփոցի խնդիրը: Նեւրոզների բուժման համար շատ լավ են օգնում նաեւ հանգիստը, պարը, աէրոբիկան, շեյփինգը, լոգանքը, ֆիզիկական այն աշխատանքը, որը հաճելի է: Իսկ լողը նեւրոզի բուժման համար նշվածներից ամենաարդյունավետ տարբերակն է:
-Հայաստանում շա՞տ են նեւրոզով հիվանդ մարդիկ:
-Շա՜տ-շա՜տ: Դրանում վստահ եմ:
-Հնարավո՞ր է նեւրոզ ունենալ եւ չիմանալ դրա մասին:
-Նեւրոզն այն հիվանդություններից է, որն անհանգստացնում է անգամ ամենափոքր աստիճանի դեպքում, նույնիսկ չնչին տագնապից մարդն սկսում է գանգատվել: Սա թաքնված հիվանդություն չէ, հիվանդը միանգամից արձագանքում է եւ պահանջում, որ իրեն լսեն, օգնեն:
Հուսով ենք՝ մեր տված տեղեկություններն ինչ-որ չափով կօգնեն Ձեզ հաղթահարել բոլոր տեսակի հոգեբանական խնդիրներն ու հնարավորինս խուսափել նեւրոզից:
7,196 մեկնաբանույթուն
VIK
AN JAN BAREV VONCES ES URES GRI TENAM VONCES
Ani
Vik. jan vonc es
vik
VAY ES INCHA GRVEL GOR VOR DU EL EIR VAXENUM HOGEKAN HIVANDUTYUNERIC ET JAMANAK @TENC HIVANDNER VOR TESNUM EIR VATANUM EIR
Vik
Vor vor du el eir @tenc hivandner aysinqn hoqekan vatanum eir
Gor
5 tari araj u michev hima chem dzvum. Bayc de envaxt shat vatei.
Qristine
Ani jan im mot el e etpes karc caver
Aram
Իմ թևնելա ցավում առաջին անգամ երբ ես վատացե
Gor
Aram jan shatem stugel tvel verji angam 2 amis araj astxikum. Bayc chem dzvum. Aselen bolor@ sirtt lav. Bayc te xia 2 taria dzax tevs cavum chem haskanum.
Aram
Գոռ ջան ես հիմա էլ ունեմ նման ցավեր սիրտս երեք հիվանդանոցում ստուգել եմ նորմալա, եսել 31տարեկան եմ, արդեն 2տարիյա ես վիճակում եմ, սիրտտ ստուգել ես???
Gor
Aram jan vaxumem srti het kapvac lini bayc de etqanel mec chem 30 tarekan em. Qo mot linumer im acac caver@?
Aram
Իմ մոտ ցավից բացի հազ էր սկսվում խախտվում էի, ներվային ցավերա
Gor
Voskorners mi tesak cavuma. Krckavandaki himnakanum et inchic klini?
Aram
Գոռ ջան ես մի տարի առաջ ծխում վատանում էի ստիպված թարգեցի շատ մեծ փոփոխություն զգացի սիգարետը տողնելուց հետո, որ ծխում ես ինչա հետտ կատարվում?
Gor
Es shatem neyel u nayumem Lilit jan henc nayumem qnumem. Bolor@ nayelem.
Ani
ha lilit jan. pahi tak linum ancnuma
Լիլիթ
HA Ani jan es unenum em karces sur husanq lini
Լիլիթ
Gor Ani henc hima youtubov miacreq Colak Hakobyan hakastres haxordum@ u nayeq teseq inchqan ktulanaq u lav kzgaq: hnaravor e Gor jan porceq chcxel mi q Ani or kzgaq tarberuthun@
Ani
Erexek. jan esel lav jem zgum esor ova. unenum glxi mej tarber texer karj caver unenum
Gor
Erekvanic shat vatem. Chem haskanu incha hets katarvum uxaki vatem. Es che haskanu cxel@ nerveri vra azduma ov giti? Henc cxumem vatanum em
Լիլիթ
Ինչա պատահել Գոռ ջան
Gor
Shat vat.
Vik
ErexeQ vonceQ
Aram
Իմ ճնշումը տարօրինակա իջնում 115-60, պուլսս մինչև 50 իջնումա, ինձ թվումա ուշագնաց կլինեմ շատ եմ թուլանում
ANNA
Aram jan barcranuma chnshumt te ijnum u inch zgacoxutyun es unenum ed jamanak
Aram
Mek tari araj es erku amis parkel em aranc cnoxneris tnic kes qayl chyi gnum,vorosheci vazel amen aravot 1km vazum., orakan 1jam tnic gnum eyi. Hima parq astcu shat lavem inc menak chnshmsn tatanumnersa xangarum.
Gay
vay Vik jan enkan zbaxvac em exel dra.masin mtacelu jamanak chem unecel shat lav em exel du patmi
Vik
Astvac ta erexeq Jan Qristine Jan bolors el mexq enq mer kyanqic ban cenq haskanum gone ancni aprenq mardavari
Qristine
lav klini Vik jan
Vik
Ha bayc et menak qez tvuma u dranic voc mernum en voc infarkt en xpum mi vaxeci
Lil
IndZ tvuma kmernem kushatapvem infarkt kxpi
Vik
Ver kac mi tex durs ari qez cri antarayin dayner lsi internetov
Vik
Incich es vaxenum
Lil
Anum em anndhat Vik jan uxxaki vaxs chi toxnum kentronanam
Vik
Lil verkac qo hamar snchi qtov pahi sunct mi qic EV beraniv artasnchi mi qani angam ara
Lil
Էրեխեք էսօր շատ վատեմ եղել դեմքս թմրեց սիրտս բերանիցս դուրս էր գալիս շատ թույլեմ պարկած են . Օքնեք ինչ անեմ վախենումեմ
vik
Gay jan vonces incu ces grum tesnenq vonces
vik
Qristine jan im motela @tenc asecin hogebani oqnutyamb kancni hima asxatum em hogebani het tesnem inch klini
Qristine
Vik jan vor hogekans kxangarvi kam ayl hivandutyunneric u erb mi ban em kardum kam imanum invh vor meki mahvan masin, sksum en et vat mtqery gal u shat djvarutyamb em karoxanum crvel
Vik
Qristine aysinqn incic es vaxenum
Qristine
es el unem etpisi vaxer Vik jan
Vik
Lilit um mot linuma bayc gîtes mek or Munch amsekan or@linuma vor cem karoxanum ind zspem
Լիլիթ
Երեխեք իսկ ում մոտ կա անզուսպ ուտելու ցանկություն? Ես աննդհատ պիտի ուտեմ եթե չեմ ուտում վատեմ զգում սիրտս թուլանումա ոտքերս դողում են: թիկունքի ցավել եմ ունեցել Արամ ջան: շատ ուժեղ ցավ բայց հիմա մեկ մեկա լինում
Aram
Barev Gor jan, Vik jan isk cer mot tikunki masum caver linum en
Vik
Gor Jan es el henc es pahin el hogebani hetem asxatum sat manrakrkit bacatruma inca katarvum u ahagin poxvum es kyanqin uris dev es sksum nayel aysinqn aveli cist es sksum aprel .bayc henc mi vat depq lsum em kam kardum em vaxers sksuma mek@mi nor bana grum noric sksuma vaxers
Gor
Tarberutyun chka bolorsel nuyn vichakumen mechenk Vik jan. Gitem vonc es nevrozic es mi ban em haskacel mek@ galisa myus@ gnuma. Amena arajuc vaxenumei gjveluc es hamuzvacem esi kancni mi nor bana skselu motd es hamuzvacem em 5 tarvan mej et amen inch@ haskacel em uxaki chem karum verjnakanapes prcnen es amen inchic.
Vik
Gor Jan erevi ind eir uzum patasxanel grêles Lilit isk vonc ancav parmi eliete djvar ci
Gor
Lilit jan es shat hogebaneri mot em exel iranq bolor@ indz aselen nevrzic hogekan hivanda chen karum u chen gjvum im arajin vaxer@ henc et gjvelu vaxerna exel, bayc dranq 5 tari arajaren exel hima es qez lriv haskanum em. Es hima erkar chanaparh gnalucem em vaxenum gitem chanaparhin kvatanam
vik
erexeq isk vaxer uneq es vaxenum em hogekan hivandutyuneric um mot ka @tencx zgacoxutyun
Լիլիթ
shat lavem haskanum dzez Gor jan,,, es vaxenum em menak mnaluc, vor gnumem dasi vaxenum em vor kvatanam u vatanum em demqs u dzerqers tmruma sirts araga xpum,,, mi xosqov ahavor banera hets katarvum chgitem arden inch anem,,, gnumem bjshki dranicelem vatanum ,,, nuynisk chnshman aparat@ dnum en tevis sirts vatanuma, atam plombeluc sirts vatanuma mi xosqov gjvum em arden
Gor
Es 5 taria Lilit jan hivandem nevrozov shat banera hets exel ancel hima es 2 taria dzax dzerqsa cavum u es 3 amisa jamanak ar jamanak chnshumsa barcranum bolor hetazotutyner@ ancelem asumen sirtt normala, bayc es shtem vaxum chnshumic henc barcranuma @nknumem panikayi mech chem kara bacatrem hets incha katarvum.