Նևրոզը` դարի հիվանդություն
-Ինձ մոտ ախտորոշել էին նեւրոզ: Բուժումն ընդունելուց հետո ասացին, որ ապաքինվել եմ: Սակայն ինձ այժմ անհանգստացնում են հետեւյալ ախտանիշները. վախի զգացում, ճնշվածություն, սրտխփոց, գլխացավեր, խառը մտքեր… Ի՞նչ անեմ, ի՞նչ խորհուրդ կտաք:
Ալվարդ
Նեւրոզները հոգեծին, նյարդահոգեկան խանգարումներ են, որոնք առաջանում են մարդու կյանքի կարեւոր հարաբերությունների խանգարման ժամանակ, արտահայտվում են կլինիկական ֆենոմեններով եւ բնորոշվում են պսիխոտիկ երեւույթների բացակայությամբ: Ցավոք, տարբեր գործոններով պայմանավորված, նեւրոզով հիվանդների թիվը գնալով աճում է:
“Նեւրոզ” կոչվող հիվանդության սահմանումն անգամ ցույց է տալիս, որ խնդիրը հոգեբանական, հոգեկան ոլորտում է, հետեւաբար մեր ընթերցող Ալվարդի նամակին հնարավորինս արդյունավետ արձագանքելու համար զրուցեցինք ե՛ւ հոգեբանի, ե՛ւ հոգեբույժի հետ:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
Ինչպես նշեց հոգեբան Մարինե Սահակյանը՝
-Անձը գերբարձր արժեք է, նրան ուղղակի մոտենալ չի կարելի, հատկապես եթե նեւրոզն է խնդիրը: Պետք է անպայման խոսել հիվանդի հետ եւ մանրամասներն իմանալ, պետք է պարզել, թե ո՞ր դաշտն է ախտահարված, որտեղի՞ց է խնդիրը, ի՞նչ բնույթի է, ի՞նչ դրսեւորում ունի, առաջացման ինչպիսի՞ պատճառներ կան՝ ժառանգական, հոգեբանական, սեռական անբավարարվածության. չէ՞ որ կան պաթոլոգիայի դրսեւորման տարբեր տարատեսակներ: Իսկ եթե հիվանդը գանգատվում է՝ ասելով, որ ունի վախի զգացողություն, ճնշվածություն, խառը մտքեր, գլխացավ, սրտխփոցներ, խնդիր այստեղ, իհարկե, կա, եւ դա նեւրոտիկ բնույթի է, որն առաջանում է անորոշությունից, կպչուն մտքերից:
Իսկ ահա, մյուս զրուցակիցս՝ հոգեբույժ Գոհար Շիրինի Սրապյանը, նեւրոզների հետ կապված իր մեկնաբանությունը տվեց:
-Ի՞նչ է նեւրոզը, ի՞նչ տեսակներ ունի:
-Նեւրոզը հավաքական հիվանդություն է, որն ունի ֆունկցիոնալ բնույթ (օրգանական հիվանդությամբ պայմանավորված չէ) ունի որոշակի սկիզբ, պատճառ, չի ուղեկցվում հոգեկան խանգարումներով, եւ հիվանդը չի կորցնում իրականության զգացումը: Նեւրոզների համախտանիշներն ու տեսակները բազմազան են՝ ասթենիկ, նեւրասթենիկ, տագնապային եւ դեպրեսիվ, օբսեսիվ եւ ֆոբիկ, ինչպես նաեւ դեպերսոնալիզացիայի եւ դեռեալիզացիայի համախտանիշներ, դեզադապտատիվ եւ սթրեսային հակազդեցություններ, հիպոքոնդրիկ եւ հիսթերիկ խանգարումներ: Նշված տեսակներից ամենաթեթեւը նեւրասթենիկն է (նյարդաթուլություն), որ կազմում է նրանցից յուրաքանչյուրի հիմքը: Այն արտահայտվում է դյուրագրգռությամբ, դյուրաբորբոքությամբ, աղմուկից վիճակի վատթարացմամբ, թուլությամբ, լացկանությամբ, ոչ կայուն դեպրեսիայով, տրամադրության փոփոխականությամբ:
-Նեւրոզները պարտադիր ունենու՞մ են առաջացման պատճառ:
-Կան այնպիսինները, որոնք ունեն առաջացման կոնկրետ պատճառ, կան նաեւ այնպիսիք, որոնք տարիքի հետ են կապված եւ առաջանում են աթերոսկլերոզից, անոթային խնդիրներից, սթրեսներից, կյանքի անբարենպաստ պայմաններից, շատ մեծ նշանակություն ունի նաեւ անձի տեսակը, հոգեբանական որակները: Օրինակ՝ հարմոնիկ մարդկանց մոտ հազվադեպ են նեւրոզներ առաջանում, նեւրոզները հիմնականում բնորոշ են ինչ-որ շեշտվածություն ունեցող մարդկանց:
Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ ժառանգականությունը, ծննդաբերության ժամանակ երեխայի ունեցած վնասվածքները՝ երբ փոքրիկը ծնվում է պորտալարը պարանոցին փաթաթված կամ, ինչպես ասում են, խեղդված. սրանք խնդիրներ են, որոնք աչքի համար ոչ տեսանելի են եւ անգամ ժամանակակից հետազոտություններով հնարավոր չէ հայտնաբերել, բայց հետագայում առաջանում են խնդիրներ բնավորության հետ կապված, որն էլ հող է նախապատրաստում նեւրոզների համար: Կարեւոր է նաեւ դաստիարակությունը, ընտանիքի պայմանները, միջանձնային փոխհարաբերությունները. անհամերաշխությունն ու փոխզիջման բացակայությունը միանշանակ կարող են դառնալ նեւրոզի առաջացման պատճառ:
— Ի՞նչ հիմքեր կարող է ունենալ հասուն տարիքում ի հայտ եկած նեւրոզը:
-Շատ կարեւոր է, թե այժմ անձն ինչ խնդիրներ ունի, ինչ պայմաններում է ապրում, որովհետեւ նախկինում տարած սթրեսները կարծես թե թարմանում են նոր վնասվածքներով եւ բերում նեւրոզների: Օրինակ՝ կենցաղային խնդիրները, ֆինանսական դժվարությունները քիչ-քիչ խաթարում են նյարդային համակարգը, ինչն էլ հետո արտահայտվում է հակազդեցություններով: Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ նախկինում ունեցած հիվանդությունները, անզգայացումները, ուղեղի ցնցումները, գանգուղեղային վնասվածքները, կանանց կլիմաքսի շրջանը:
-Բուժման դեղատոմս առաջարկելիս ի՞նչն եք հաշվի առնում:
-Նեւրոզի ախտորոշման համար պետք է շատ մանրամասն տեղեկություն ունենալ:
Գոյություն ունեն նեւրոզներ, որոնք դեղորայքային լուրջ բուժում են պահանջում, չնայած բոլոր դեպքերում պետք է սկսել նվազագույն չափաբաժնից՝ անկախ նրանից, թե նեւրոզի ինչ աստիճան է հիվանդի մոտ նկատվում: Հիմնականում բուժման ընթացքը համակցվում է հոգեթերապիայի՝ հոգեբանի եւ հոգեբույժի ներգրավմամբ:
-Իսկ ո՞րն է պատճառը, որ մեր ընթերցողի մոտ բուժումից հետո խնդիրը կրկին ի հայտ է եկել:
-Կա երկու տարբերակ՝ կամ բուժումը կիսատ է մնացել, կամ լիարժեք չի եղել: Նեւրոզով հիվանդը պետք է իմանա իր խնդրի առաջացման պատճառն ու կարողանա համապատասխան լուծում գտնել դրա համար, կանխել եւ դեղորայք չօգտագործելուց հետո հասնել նրան, որ հիվանդությունը նորից չկրկնվի: Միգուցե խնդիրը շատ ավելի բարդ է եղել, իսկ հիմա սա է մնացել, ինչը նկարագրում է անձը: Բայց եթե կա գանգատ, որն անհանգստացնում է նրան, պետք է դիմի մասնագետի:
-Իսկ ինչպե՞ս, ի՞նչ խորհրդով կարող եք օգնել մեր ընթերցողին:
-Հիվանդի միայն մի քանի գանգատներով դժվար է կողմնորոշվել: Նույնիսկ անձի տեսքը բավականին բան է ասում՝սանրվածքը, դիմահարդարումը, դեմքի արտահայտությունը: Օրինակ՝ դեպրեսիան բնորոշվում է դեմքի թախծոտ, տխուր արտահայտությամբ, լարվածությամբ: Օգնելու համար անգամ կարիք է լինում դիմել հարազատների միջամտությանը: Հիվանդը հաճախ որոշ կարեւոր բաներ չի հիշում, չի ասում, չի կարողանում պատմել, իսկ հարազատները բավականին շատ տեղեկություն են տալիս: Երբեմն հիվանդները մեզ մոտ ծանր գանգատներ են ներկայացնում, բայց տանն իրենց լավ են զգում, կամ հակառակը՝ հիվանդի վիճակը թեթեւանում է, բայց մտերիմներին ասում է, որ ամբողջ օրն ինքը տանը լաց է լինում:
Ալվարդին կարող եմ առաջարկել բուժման չեզոք տարբերակ, որը նեւրոզի ցանկացած դրսեւորման դեպքում չի վնասի՝ կանոնավոր գրաֆիկով կատվախոտի կաթիլներ խմել, օրական 3 անգամ, 30-ական կաթիլ: “Պերսեն Ֆորտեն” կկարգավորի սրտխփոցի խնդիրը: Նեւրոզների բուժման համար շատ լավ են օգնում նաեւ հանգիստը, պարը, աէրոբիկան, շեյփինգը, լոգանքը, ֆիզիկական այն աշխատանքը, որը հաճելի է: Իսկ լողը նեւրոզի բուժման համար նշվածներից ամենաարդյունավետ տարբերակն է:
-Հայաստանում շա՞տ են նեւրոզով հիվանդ մարդիկ:
-Շա՜տ-շա՜տ: Դրանում վստահ եմ:
-Հնարավո՞ր է նեւրոզ ունենալ եւ չիմանալ դրա մասին:
-Նեւրոզն այն հիվանդություններից է, որն անհանգստացնում է անգամ ամենափոքր աստիճանի դեպքում, նույնիսկ չնչին տագնապից մարդն սկսում է գանգատվել: Սա թաքնված հիվանդություն չէ, հիվանդը միանգամից արձագանքում է եւ պահանջում, որ իրեն լսեն, օգնեն:
Հուսով ենք՝ մեր տված տեղեկություններն ինչ-որ չափով կօգնեն Ձեզ հաղթահարել բոլոր տեսակի հոգեբանական խնդիրներն ու հնարավորինս խուսափել նեւրոզից:
7,196 մեկնաբանույթուն
Լիլիթ
բարև ձեղ էրեխեք ջան ,, հա Գոռ ջան ես 22 տարեկան եմ բայվ իմ ճնշումս հաճախակի բարձրանումա,, դրանից էլ վախենում եմ ու սիրտս շատա արագ աշխատում , ընկնում եմ պանիկայի մեջ այն աստիճան որ ինձ թվումա ուշագնաց եմ լինում,,,, Ռիմա ջան իսկ կպնեկուցա ցավում?
Aram
Barev bolorit esel novroz unem arden 2.5 tariya. Mi xndranq mejqi tiakneri hatvacum kaseq ova caver unenum.
Rima
Lilt jan.es unem mashki cav.himael cavum e.dranic e mi vaxecir.
Gor
Barev bolori dzer mej mard ka vor chnshum uni?
Tigranuhi
Ha Qristine jan,ev vzos hatvatz@ ev kokordis,an@nhat larvatz a..
Vardan
Բարև բոլորիտ ես արդեն երկու տարիյա տարապում եմ տարբեր տհաճ սիմպտոմներից, ժամանակա լինիւմ շատ լավեմ ինձ զգում, ամենակարևորը չվախենալնա։
Qristine
isk vzi cav unes Tigranuhi jan, mshtakan che, orva mej zgacnel e talis, meto misht dikomforti zgacoxutyun e vzi shrjanum, misht lavac
Tigranuhi
Es arden mtatzum ei glxis het mi ban e kaarvum Qristine jan,amen tesaki cav unexel em
Qristine
Tigranuhi jan isk cav kar aveli thach zgacoxutyun
Լիլիթ
Erexeq inchic klini vor mashks kpneluc qoreluc ahavor cavuma exela dzer mot . Vaxenumem
Tigranuhi
Qristine jan glxis berexi hatvatzic miangamic toli nman ktar depi vetevi,kam hakarak,kam demqis vrayov kancner u mi qani vayrkyan kam rope,jamanak@ giter.A ancel a Qristine jan,hima el ojordsca a amenorya brnvum,akanjneris tak a galis,esim e
Լիլիթ
Akanjneri xshoc em unenum hachaxaki IndZ tvuma et dzayner@ glxumsa …
Լիլիթ
Jamanak ar jamanak unenum em tulanuma dzerqi, bayc voch misht
Gor
Միլիթ բարեվ ձեզ դւք ձախ ձեռքի ցավ ւնեք?
Լիլիթ
Indz mot anndhat doxi zgacoxytyun ka, vaxenumem amen inchic, indz tvuma kvatanammm . Srtxpoc unemmmm mi xosqovvv anenn Inch. Srti cavvvv indz tvumaaa sirtsaaa u esa mi ban klini hets
Լիլիթ
IndZ mot sarsapeli erevuytneren katarvum caver caver u miayn caver
Լիլիթ
Երեխեք բարևներ ոնղեք, որ կարդում են գիտեմ թե իմ գանգատներից եք խոսում
Qristine
u vor masum?
Qristine
Tigranuhi jan isk inch dzevi e linum, cavum e mi qich
Tigranuhi
Qristine jan Im mot esel a,bayc vor srskveci et ancav
Qristine
erexeq isk mi ban harcnem, voreve meki mot exel e glxov tok ancnely, mi qani vayrkyan, bayc vaxecnox e shat
Art
Lezus chi urum tenc chi tvum uxaki amen inchi mejov ancel em hima himnakan@ kokortsa xextum tetev glxaptuyt chgitem an bacatreli thach cava
Tigranuhi
Vor imanayinArt jan kasei)))ik qo mot akanji cav linum e¿Kam Qez tva lezut beranit mech urum a,u vizt u ayri?
Аrt
Im mot ka Tigranuhi kokorti xextoc vonc anenq ancni?
Tigranuhi
Vonc eq erexeq jan?Rima jan vonc es?erexeq jan um mot ujex xextoc ka kojordi,cav u votqeri hognatzutyun u cav,kam marselu xndir,an@ndhat bqnatzutyun?
Gay
nenc mtqera erexek vor es hivand em es voch mi bani pitani chem Art im mot xexduma Serine jan es el yogayi em gnum hamamit em qo het
Vik
Hamadayn em dez het iroq erexeq etpesa zbaxveq an@ndhat
Serine
Barev dzez erexeq jan,,es mot 1 amis araj nshel ei tarorinak simptomner,,ev noric parzvec nevrozica,nevroz@ bujvuma minchev verj,,ete chen ancnum simptomnern uremn bujum@ kisata mnacel,,kam voch liarjeq eq bujvel,,
Es ogtagorcum em hangstacnogh xotabuyser,,or@ 3 angam,hacaxum em aeroflex kentron,,an@ndhat crvum em,ev ankeghc simptomners ancnum en,,
Mi vaxeceq voch mi simptomic,,dzer mot hogebanakan xndira,voch fizikakan u es hamozvac em,vor estegh grogh yuraqanchyur voq liarjeq bujveluya,,havataceq hamarya bolor simptomnern indz mot el en eghel,bayc Parq Astco chkan,,
Nyutapoxanakutyan process@ lavacneluc heto organizm@ sksuma cisht shnchel,,aryan shrjanarutyunna kargavorvum,dimeq shncharakan kentron,,yoga,logh,,deghorayq ev komplex bujman mijocov liarjeq votqi kkangneq,,,,
Art
Qristine jan isk linum e qo mot kokortt xexti cava?
Qristine
che Vik jan xndir chka, inch tarberutyun? et pahin es el ei et masin uzum harcnel u du grecir)))
Vik
Qristine Jan harcru
Qristine
es ei uzum harcnel Vik jan
Vik
Gay mtqert kancni mi mtaci .hima inca mitqt gri
Gay
fizikapes lav em vik jan mtqers chi hangstanum
Gay
Rima jan im mot mi vaxeci dranica Vik jan lav es
Rima
Erexek isk um mota linum.voncor mi ban sexmi glxi mijic.@nenc em vaxenum.inch tvuma te urish bane.u nuyn texna linum.
Vik
Gay im mot ela linum marlins ela varvum
Rima
Gay jan im mot.
meri
Barev cez . Ani jan et vor grel es votqeris tak pol@ sharjvuma, asem vor mi. Or aytenc asi mer harevanin vor galis em dzer tun voncvor dzer pol@ sharjvum votqeris tak, asanc qeza tvum , ches uzum el mi ari mer tun asi che iskapes voncvor hesa kkotrvi u es knknem , toxeci eka 2,3 or chei gnum nexacel ei hamel, mekel harevans glukh kapac dzerqn mejqin ekav , ba gites incha exel pol@ jardvec @nka mshrvel em, mamas asac lava exel erek axchkas nexacreleir, verev astvac ka, parzvec iroqic sharjvum er es canr marmin em zgacelei inqn poqr marmina enqan gnacel ekel er vrayov vor inc sut hani verj kotrveler,…
Gay
Erexek um mot ka demqi ayroc bayc jermutyun chuni
Qristine
ha Ani jaaan, et amenaantanelin e, isk du?
Ani
Qristine jan glxaptuit unenum es te je
Qristine
ha Ani jan, sharjvum e u ches karoxanum hayacqd fiqsel
Vik
Ha Gay porcum em vor stacvi
Gay
Isk stacvuma mottt
Vik
Gay Jan gites qezanic ela kaxvac iroq été qez tramadres qez stipes qez hamozes kam aranc dra haskanas vor dranq uxaki mtqer en uris vocinc arden kmoranas
Ani
Qristine jan linuma ko mot vor pol@ votkerit tak voncor sharjvi
Gay
Vik isk seansnern inch es karcum kcren vat mtkerd verjnakanapes
Qristine
erexeq vor asum ei Павед Федоренко 30 orya treningin heteveq, shat ogtakar varjutyunner e asum, es erelvanic shcharakany sksel em u popoxutyun zgum em
Vik
Gay es el em asxatum enel baregortakan EV iroq crvum es