Կյանքն առանց նևրոզի
Հոգեկան գերլարվածությունը, սթրեսները եւ մի շարք այլ գործոններ կարող են հանգեցնել նևրոզի: Այս, ցավոք, այժմ տարածված հիվանդությամբ հիմնականում հիվանդանում են թույլ նյարդային համակարգ ունեցող մարդիկ:
Հարցին, թե ի՞նչ է նեւրոզը եւ ինչպե՞ս կարելի է կանխել, պատասխանում է Երեւանի N 1 կլինիկական հիվանդանոցի նյարդաբան Բելլա Գրիգորյանը:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
— Ընդհանրապես ի՞նչ ասել է նեւրոզ:
— Մարդու նյարդային համակարգն օժտված է մեծ կայունությամբ ու ճկունությամբ: Չնայած դրան, այնուամենայնիվ, դրդման եւ արգելակման գործընթացները գերլարման հասցնող գրգռիչների ինտենսիվությունը կամ այդ երկու պրոցեսների բախումը կարող են այնքան զգալի լինել, որ մարդու մոտ առաջանա բարձրագույն նյարդային գործունեության խանգարման հակազդեցություն, եւ նա հիվանդանա նեւրոզով: Այլ կերպ ասած՝ նեւրոզն անձի վատ հարմարվողականությունն է իր շրջապատին եւ իր ապրած կյանքին:
Բոլոր սթրեսները, դրական եւ բացասական գործոններն ազդում են մեր նյարդայինհամակարգիվրա: Եվ երբ խախտվում է օրգանիզմի հավասարակշռությունը, առաջանում է նեւրոզ կոչված հիվանդությունը:
— Կանանց եւ տղամարդկանց մոտ նեւրոզները նո՞ւյն ախտանշաններն ունեն, թե՞ տարբեր կերպ են դրսեւորվում:
— Տղամարդկանց մոտ ավելի հաճախ արտահայտվում է պսիխոսոմատիկայի ձեւով, այսինքն, երբ տղամարդը գանգատվում է տարբեր ներքին օրգանների՝ սրտի, ողնաշարի, գոտկամասի եւ այլնի ցավերից, սակայն իրականում այդ օրգանների հետ կապված որեւէ խնդիր չկա, կա նեւրոտիկ վիճակ:
Կանանց մոտ փոփոխության է ենթարկվում հուզական ոլորտը, այսինքն՝ հաճախ արտասվում են, դյուրագրգիռ են եւ շուտ բռնկվում են: Նեւրոզների առաջացման գործում մեծ ազդեցություն ունի նաեւ վախը: Կանանց մոտ լինում են վախեր տարբեր երեւույթների նկատմամբ, իսկ տղամարդկանց մոտ՝ առողջականի վերաբերյալ:
— Նեւրոզ հիվանդությունը փոխանցվու՞մ է ժառանգաբար:
— Ժառանգաբար՝ ոչ: Բայց եթե մի ընտանիքում կա նեւրոզով հիվանդ մարդ, եւ հատկապես, երբ մայրն է տառապում նեւրոզով, ապա դա անպայման բացասաբար է անդրադառնում երեխայի առողջության եւ նյարդային համակարգի վրա: Նյարդային ոչ նորմալ վիճակում գտնվող մարդու հետ ապրելը բացասաբար է անդրադառնում նաեւ երեխայի ձեւավորման եւ զարգացման վրա:
— Հատկապես ի՞նչ տարիքի եւ ո՞ր սոցիալական խմբի ներկայացուցիչներն են ավելի շատ տառապում նեւրոզով:
-Նեւրոզով տառապողների առանձին խումբ կազմում են արվեստի մարդիկ՝ արվեստագետները, այնուհետեւ՝ ուսուցիչները եւ ղեկավար անձինք, այսինքն՝ նրանք, ովքեր շարունակ կատարում են պատասխանատու աշխատանք:
Իսկ ինչ վերաբերում է տարիքին՝ ասեմ, որ այդ հիվանդությունն իր ճիրանների մեջ է առնում հատկապես երիտասարդ տարիքի անձանձ՝ թե՛ տղամարդկանց, եւ թե՛ կանանց:
— Իրականում արդյո՞ք լիարժեք բուժվում են նեւրոզները, թե՞, այնուամենայնիվ, իրենց հետքը թողնում են մարդու հետագա կյանքի եւ կենսագործունեության վրա:
— Ճիշտ չի լինի ասել, որ հնարավոր է նեւրոզը լիարժեք բուժել, որքան էլ փորձենք մոտենալ բուժման լիարժեքությանը: Այդ հարցում շատ կարեւոր է մարդու տեսակը. մեկը կարող է հաղթահարել, իսկ մյուսն ընկնել այդ հիվանդության շղթայի մեջ: Վերջինիս մոտ հիվանդությունը կարող է շարունակական բնույթ կրել եւ պարբերաբար կրկնվել, ինչը պահանջում է երկարատեւ բուժում: Որպեսզի բուժումը տա դրական արդյունքներ, հիվանդը պետք է նաեւ հավատա եւ վստահի իրեն բուժող բժշկին:
— Նեւրոզների բուժման ի՞նչ մեթոդներ են առաջարկվում:
— Նեւրոզի բուժման գործում միշտ պետք է հիշել, որ այն ոչ միայն նյարդային համակարգի, այլեւ ամբողջ օրգանիզմի հիվանդություն է, եւ որ նրա հիմքում, հոգեկան վնասվածքներից բացի, մեծ մասամբ ընկած են նաեւ սոմատիկ գործոններ (ֆիզիկական հյուծվածություն, զանազան քրոնիկական հիվանդություններ եւ այլն): Այս տեսակետից նեւրոզների բուժումը պետք է տարվի համալիր ձեւով՝ հիմնական շեշտը դնելով արտաքին պայմանների փոփոխության, հիվանդածին ապրումների վերացման եւ ամբողջ օրգանիզմի ու առանձին օրգանների սոմատիկ վիճակների նորմալացման վրա: Լավ կլինի գոնե բուժման շրջանում հիվանդին հեռու պահել ամեն տեսակի տհաճություններից, մտավոր եւ ֆիզիկական գերլարումից, կոնֆլիկտներից, աղմուկից եւ այլն, որոնք կարող են բուժվող նեւրոզների կրկնություններ առաջացնել: Բուժման ձեւերից են հոգեբուժությունը, այսինքն՝ հոգեկան ներգործության միջոցով կատարվող բուժումը, որի ձեւերից է հիվանդին սովորական զրույցի միջոցով համոզելը, բացատրելը, ոգեւորելը, մխիթարելը եւ միտքն իր հիվանդությունից հեռացնելը՝ ուշադրություն դարձնելով աշխատանքի կամ այլ հետաքրքիր գործերի վրա:
— Նեւրոզի բուժման ուրիշ ի՞նչ միջոցներ կան:
— Նեւրոզ հիվանդության բուժման մեթոդներից է նաեւ հիպնոթերապիան՝ հիպնոսի միջոցով կատարվող բուժական ներշնչումը: Դեղորայքային բուժումը տարվում է երկու ուղղությամբ՝ նյարդային համակարգը հանգստացնող, կարգավորող միջոցառումներ եւ ամբողջ օրգանիզմի ու առանձին օրգանների սոմատիկ վիճակը կարգավորող, հյուծվածությունը վերացնող միջոցառումներ: Եթե նեւրոզ ունեցող մարդը տառապում է որեւէ հիվանդությամբ, անհրաժեշտ է անմիջապես ձեռնամուխ լինել դրա բուժմանը համապատասխան մասնագետների օգնությամբ: Բուժման գործում կարեւոր նշանակություն ունեն նաեւ ֆիզիոթերապեւտիկ զանազան արարողակարգերը, բուժական ֆիզկուլտուրան, ինչպես նաեւ 20-րդ դարի հայտնագործությունը՝ հոգեվերլուծությունը:
— Արտաքին տեսքից կարելի՞ է ենթադրել, որ տվյալ մարդը տառապում է նեւրոզ հիվանդությամբ:
— Ոչ միշտ: Սակայն, եթե հիվանդությունը գտնվում է սրացման փուլում, հիվանդի պահվածքից եւ արտաքին տեսքից կարելի է ենթադրել նրա հիվանդության մասին: Այդպիսի մարդիկ հիմնականում լինում են ընկճված, վախեցած, կամ ահավոր անհանգիստ եւ դյուրագրգիռ:
— Կան մարդիկ, որ անկախ առիթից շարունակ ժպտում են, փորձում երեւալ կենսախինդ եւ ինքնավստահ: Կարելի՞ է արդյոք ենթադրել, որ տվյալ մարդն ունի նեւրոզ եւ այդպիսի պահվածքը ինքնապաշտպանական ձեւ է:
-Ե՛վ այո, ե՛ւ ոչ: Հնարավոր է՝ մարդը պարզապես բարեհամբույր է եւ ժպտերես: Միայն այն, որ նա շատ է ժպտում, դեռ նեւրոզի մասին չի վկայում: Սակայն չափից շատ ինքնավստահությունը՝ զուգակցված ոչ պատեհ ժպիտով, կարող է վկայել այն մասին, որ տվյալ անձի մոտ ինչ -որ բան այն չէ: Դա կարող է լինել ե՛ւ նեվրոզ, ե՛ւ մարդու ներաշխարհի հետ կապված որեւէ այլ հիվանդություն:
— Վերջին շրջանում հաճախ է խոսվում այն մասին, որ նեւրոզները միտում ունեն դառնալու դարի հիվանդություն: Ի՞նչ կասեք այդ մասին:
— Նեւրոզները դիտվել եւ նկարագրվել են դեռեւս շատ վաղուց: Առաջին անգամ նեւրոզների մասին գրել են 18-րդ դարում: Նեւրոզների հիմքը դրել է Զիգմունդ Ֆրոյդը, եւ դեռ այն ժամանակներից սկսած համարում էին, որ նեւրոզները դառնալու են դարի հիվանդություն: Այդ տեսակետը շարունակում է արդիական մնալ մինչ օրս:
— Ի՞նչ տարբերություն նեւրոզների ու դեպրեսիաների միջեւ:
— Գոյություն ունի դեպրեսիայի երկու տեսակ՝ մեծ եւ փոքր: Փոքրը նեւրոտիկ դեպրեսիան է: Այս դեպրեսիան համարվում է նեւրոզի ախտանշան: Շատ նեւրոզների մեջ դեպրեսիայի բաղադրիչ կա: Եվ դա հենց նեւրոտիկ դեպրեսիան է: Իսկ մեծ դեպրեսիան առանձին հիվանդություն է, ուստի պահանջում է ճիշտ մոտեցում եւ, հետեւաբար, ճիշտ բուժում, ինչը շատ կարեւոր է:
— Եվ վերջում, Ձեր խորհուրդը մեր ընթերցողներին՝ ինչպե՞ս խուսափել նեւրոզներից, կամ այլ կերպ ասած, ո՞րն է նեւրոզ չունենալու «դեղատոմսը»:
— Նեւրոզ չունենալու «դեղատոմսն» է գտնել կյանքի լիարժեք հաշվեկշիռը, այն է՝ ապրել լիարժեք կյանքով, ունենալ անձնական կյանք: Չի կարելի գիշեր-ցերեկ աշխատել կամ օրերով ոչինչ չանել: Կյանքում ամեն ինչ իր տեղն ունի եւ համաչափորեն անհրաժեշտ է:
Սնկերը գրոհում են
4,344 մեկնաբանույթուն
Nar
Gri gtnem
Arev
Es menak eskard em xmum hima araj mi 4 tari araj xmel em bayc de noric het ceta en orer@ ind menak mtqera U vaxer urish ban cka sayt cunes GTI saytov xosenq
Nar
Es el ei dzvel eqa menak vaxum ei tex gnaluc noric sksec es mtqerov u doxov erku taruc aveler senc mitq u dox chunei hima noric sksec du dex xmum es?
Arev
Im mot lriv Ancel er uxaki es ei mexavor asacner@ careci U + stressner noric et mtqers het ekan
Nar
Erexeq xntrum em aseq mart ka vor haxtaharela en mtqerin vor karoxe gjvel u tagnapin
Arev
Es el skzbic vaxer urish hivandutyun Éric hima et vaxna hogebaneri het sat em xosacel ancnuma mekel noric mi ban sksuma
Nar
Skzbic vaxer merneluc u tarber caver heto et mtqery sksvec es arten erort tarina ches haskanum vonc anes ancni
Arev
Pastoren hogebani mot gnacel es menak et mitqna te dra simtomneri mitqn ela galis im mot dra simtomneri mtqica vax sksum
Nar
Ha voncvor el merneluc chvaxenas menak et gjvelu u patkeracumner mo hoqeban kar mtam asec vor xoranas u tenc mnac et mitqy
Arev
Incj mtqera qo mot ims el himnakanum kpcun mtqer vax xosel em hogebani het jamanak ka ancnuma mek el noric mi ban eli sksuma ims el himnakanum gjvelu vx
Mariam
Sar jan hasce sayt unes karanq xosenq????
Nar
Erexeq jan oma mtqer galis vaxum es gjves mernes mitqy galisa vatanum es tulanum es doxum es
SARA
Mariam jan inchqan jamanaka et vichakumes
SARA
erexeq jan enqan dajan orerem ynecel amen texs cavacela baic hima parq astco indz hamematac lavem zgum en jamanak menak anqam tanic durs chei galis baic hima 2 poqrik erexaneris het tan@ menakem mnum amusins gnacella artagna ashxatanqi
SARA
MARIAM JAN ESELEM NUIN VICHAKUM HIMAEL INDZ VATEM ZGUM SHUNCHS KTRVUMA SIRTS CAKUMA> ESKARDEM XMUM ET JAMANAK Y INDZ LAVEM ZGUM MI VAXECIR ET APUSH NEVROZICA
Mariam
Sara jan srti caver ujex u cakocner unes????el chem dimanum dajan bana.mi qani or eli sksvec mots.en jamanak qicher es mi qani or ahavora kases Sara jan
Kristy
Erexeq jan es el lav chem, et kpchun mtqern indz hangist chen talis, inch anem xndrum em ogneq,
Sara
Ani jan mi vaxecir eselem nyuin vichakum exel vaxenumei tanic durs gai kam tan@ menak mnayi,angam loxanaluc vaxenumei baxniqi dur@ pakey mtacumei kvatanam kmernem chgitem shat djvar orerem ynecel hima parq astco indz lavem zgum linumen orer vor vatem linum baic karoxanumem indz tirapetel
ANI
indz tvum e sirts kkahngni ahavor a
ANI
ahavora erexeq xndrum em ogneq
SARA
MARIAM JAN MI VAXECIR ESELEM NUIN VICHAKUM BAIC ARTEN SOVORAKAN DARCEL INDZ HAMAR 5 TARIA ET VICHAKNA MOTS
Arpi
Pastoren
Mariam
erexeq ogneq indz sirts shat vata ajavpr cakocner dzax koxmum doshics verev.nenca mxktum u sexmum u cakocner talis lacum em et cakocneric.sirtsa hastat es shatek vaxum greq eli ogneq indz.norem amusnace u shat vatem
ANI
INDZEL OGNEQ EREXEQ ETE MARD KA
Arev
Alla Jan enpes ci vor hogebani hetem xose dexel em xmel bayc mi ban noric hayrnvum es dra mej
Alla
Are jan kuzes im bjshki hascen asem gnas? Mi mtaci vat baneri masin, mtaci urax baneri masin mi nexvi vochmibanic, inchqan jamanaka qez mot
Arev
Alla Jan ind motel vaxera kpcun mtqer im vaxn el gjvelyca bayc jamanaka ar jamanak ancnuma mu stress mi ban noric sksuma
Gugo
Barev dzez
Alla
Arev jan indz mot sksec et hivandutyun 5 tari araj , canrabernvacutyan, harazati korusti, ev ailni hetevanqov , es da gitakceci heto,vor da er patcher, arajin simpotmner erb zgaci uxaki ashxateci chnkatelu tal baic gnalov xoracav u ailevs chei karoxanum tirapetel indz, vaxi zgacoxutyunnern anndhat hetapndum ein indz,shat agresiv ei dardzrl,vaxenum ei nuinisk inqs indzanic,dzaineric ei nexvum, amen rope indz tvum er vor voch voq indz chi haskanum nuinisk bjishkner erevi es mi hivandutyuna unem uxaki chen karoxanum gtnel,aid mitqn indz tanjum er , shat huzmunqain ei, glxacaver ei unenum erbemn , srtxarnoc indz tvum er amen vairkian kvatanam kmernem u voch voq chi karoxanum indz ognel, vaxenum ei tanic durs gal baic shat mardkanc mijavairum el chei karoxanum, chei uzum shpvel erbemn ,gisherner srtxpocner ei unenum u vaxi zgacoxutyunner chei karoxanum qnel, kyanqic arandznacvac mekusacvac im mtqerum tarapum ei….baic hima parq astcun shat lavem et amennel Mandela ancialum vorpes vat eraz motavorapes mek tari tarapeci…patmeq dzer masin….miguce karoxanam ognel, chgitem inchi ais amennapreluc heto, karces hrashqov prkveci u amen angam lselov nman patmutyunner uzum em vorbolor bujven
Karine
Alla jan xndrumem ogni indz,asa du vonc lavacar,inch xmecir?es shaaat vatem,hesa klini mi tari arden.Gri eli
Arev
Alla Jan kases incha exel qo het EV inch bujum es stace
Mariam
tat chem gtnum du indz gti MARIAM HOVSPEYAN.es qez chem karum gtnem
tat
mariam jan gti gri es sax unem gti es qwz kasem xia tenc
Mariam
erexeq um mot ka vor aj votqe tev@ glux@ demq@ qashvi..tulana.dzgvi..vaxum em shatt u glxacaver unem.bayc amenic shat et anter qashvelna votqis demqis tevis glxis
Nar
Nare jan hamar kases kuzem hett xosel????esel em shat watt himaa
Karen
Edo jan axpers hamart gri zangem xosanq…
Էդո
Իմ մոտ արդեն բարձր ստադիայիա հասելէս գրողի տարած նևրոզը, նոպաներ եմ ունենում, ամբողջ մարմինս թմրում ու քարանումա, նյարդերս կռկվում են ու բոլոր հոդերս ներս են ծալվում ու քարանում, մինչև շտապ օգնությունը չի գալիս ներարկում անում երակային մագնեզիում, չեմ կարգավորվում… Ընդամենը 2 օրից նոր 18 տարեկան եմ դառնում բայց էս անտեր մնացած կյանքում էնքան բան տեսա որ նևրոզը թաթիկով բարևեց ինձ… Ով ինչ խորհոչրդ կտա?
Alex
Syuzi jan che uxaki grvatsa Es Du feysum, lav hesa kgrem Alex Galustyan gtir erevan
T
Dexer mexer 50% suten,dex ka xmumes u dzvum ,bayc heto parzumes vor et dexe lriv kavichica sarqac ,uxxaki neeshnchnchanqa,amen mard inq@ iran petqa karavari vor et ore chngni,9 taria chem karum gorcs avartin hascnem ,saxin moracel lavaguyn tariners ancem kacnum zut mtacacs iragorcelu,enqan dajan porcutynnerovem ancel vor voch mek chi patkeracni,u ete es indz chkaravarem hastat kgjvem,9 tarin qich chi ,esel 23 em,porceq karavarel inqnert dzez ,u hisheq voch mek mexavor chi dzer vichaki hamar,menak duq…ogneq inqneet dzez
Nare
Hargeli nevrotikner , hima mi ban patmem dzez ! \r\nMit 4 tari araj hunvari 15 indz hamar dardzav shrjadardzayin , es 26 tarekan ei , nor enker unei u patrastvum ei nshanvel , sakayn ayd ore es ardnaca shat tarorinak , ashxatanqis texe gorts anelis miangamic glxum dmdmboc zgaci , heto glxsptuyt mi tesak , chem karox asel glxsptuyt bayc voncvor dzqver , chhaskaca inch er , u etenc amboxj ore , amsi 17 in shat ujex vataca dhunchs ktrvum er , sirtts hazari glxis hetevi madum inchvor thaj zgacoxutyun tulanum ei , shtapognutyun ekav , asec hargelis dzez mot nevroz e dksvum ! \r\nHeto sksvec im tanjanqnere , kpchun mtqer te enkers indz chi sirum , urishin es sirum ev ayln , chei qnum gjvel ei ! Asenq heraxoss erb vercnei 66 tokos er es dranic vaxenum eo , errrrb ushadrutyun dardznei ezpes kliner , heto nshanveci , mtats ei haziv erjanik em es inchi em esqan vat Astvats jan , lacum ei , axotum vor ancner mots, ahavor er joxovrd , anksp dexer ei cm jnshums helnum er esim ur hasnum , heto amusnaca ! Trzev sncav et amene , hxiaca u sksvec irakan glxaptuytnere ahavorrrrrr, erexa unenaluc heto shaaaaaat xndirner exan , vijaks shat vat er , bayc mi ban katarvec es xelqi eka haskaca vor dranic vtang chka , lseq votqi chei karoxanum gluxs sirts ime cher , bayc arhamarum ei dran , asum ei de tox mernem e , bayc es haxteci et groxiiiii tarats nevrozin !!!!!!!!!!!!!! \r\nTisht e lriv chi sncel mots der glxaptuyt unenum ei , shunchs ktrvum e , sirts srag adhxatum bayc amenakarevore sovorel em indz karavarel !!!!!! Aroxjutyun dzez bolorid!!!!
Syuzi
Alexs jan, Dav Alexsn es du?
Alex
Um mota linov vonc vor poshi shnchem u xextvem maqur od em uzum shnchem
Alex
Qristine jan du inch es xmum hangstacnox
Alex
Syuzi jan im feysn grvatsa Es Du erku nkara mekn hayastani gerbna mekn el nura masis u sisna nran mej
Syuzi
Alexs jan, im mot menak kpchun mtqer en. Es odnoyum el kam fesum el.Du qo sayt@ asa es kgtnem.
Alex
Syuzi jan ete dem ches kuzei qo het xosel, qo motela srti shrjanum linum caver tsakocner, du odnoyum kam feysum kas karox enq xosal
Alex
Syuzi jan qez karox em gtnel odnoyum kam feysum ete karelia u dem ches kuzei hett xosel, isk qo mot linuma srti shrjanum caver tsakocner
Syuzi
Shnorhakalutyun, And jan. Ta Astvac, vor mi or aystex haytnvactarer xndirnerov mardkanc vat orerin verj lini, u aystex el groxner chlinen.
And
Erb es poqr ei anhanber spasum ei te erb petqa cnundis or@ gar,orernei hashvum,miayn dra masinei mtacum,u erb galiser et or@ u ancnum arden moranumei dra masin,u tarineri het tulacav et spasum@ cnundi het kapvac u moracvec,..im spasumn u qo mtker@ inchvor tex bnuytov nmanen,bayc irar chen dipchum, irakanum dranq iraric shat tarberen…himi erb qo @ntryal@ qez aveli mot lini havata vor jamanaki het qo mtker@ kheranan qeznic u hangist ktoxnen,u zugaher thach mtkeri poxaren qez kaycelen miayn u miayn hacheli [email protected] hishi mishtel amenamrayl gisheric heto luys@ bacvuma…
Syuzi
Apres Ando jan, du shat chisht bacayrutyun tvecir, es el em qo nman mtacum, angam ete urish kpchun mitq ga, es mi himar mitq@ korelu e. Es el em shat lav haskanum im hogevichak@. Du lav hogeban klines. Qani vor shishy nkaragrecir ed amen inch@, erb vor angam qo het nman chi exel. Es irakanum sirum u spasum em mi hat txayi, ov incanic heru e.Bayc ed sirun zugaher edpisi thach mtqer en galis.
And
Indz hamar irok ansovora en inch asecir,@ndanrapes ete uzumes haskanas mardun petqa mi pah qez patkeracnes ira tex@,u vor patkeracnumem ibr im motela nuyn ban@,et depqum haskanumem vorr petqa azatvem et mtkeric,u im depqum indz kogni orinak ashxatanqov tarvel@,voch meki het dra masin chxosel@,aveli shat shpvel@ hakarak seri het,miguce dra pakasica,nai orinak es mot mi 3 taria vochmeki het chem shpvum u amen or karoxa axjik havanem mi erku or mtacem ira masin u moranam,bayc araj miajamanak 3 axjka hetei shpvum u hoqnelei iranc <bacahayteluc>,u sax indz hamar mekein,sirun klni gesh klni,mtacumei vor sax nuynnen u ushadrutyun chei darcnum,asacs incha im karciqov vor ete du mi txai het shpves miqich erkar sax kga kngni ira tex@ ,bayc hima du petqa @ntres te qez inch@ kogni,senc saytern aveli vaten anradarnum,qich shpvi estexov qurs