Նևրոզը` դարի հիվանդություն
-Ինձ մոտ ախտորոշել էին նեւրոզ: Բուժումն ընդունելուց հետո ասացին, որ ապաքինվել եմ: Սակայն ինձ այժմ անհանգստացնում են հետեւյալ ախտանիշները. վախի զգացում, ճնշվածություն, սրտխփոց, գլխացավեր, խառը մտքեր… Ի՞նչ անեմ, ի՞նչ խորհուրդ կտաք:
Ալվարդ
Նեւրոզները հոգեծին, նյարդահոգեկան խանգարումներ են, որոնք առաջանում են մարդու կյանքի կարեւոր հարաբերությունների խանգարման ժամանակ, արտահայտվում են կլինիկական ֆենոմեններով եւ բնորոշվում են պսիխոտիկ երեւույթների բացակայությամբ: Ցավոք, տարբեր գործոններով պայմանավորված, նեւրոզով հիվանդների թիվը գնալով աճում է:
“Նեւրոզ” կոչվող հիվանդության սահմանումն անգամ ցույց է տալիս, որ խնդիրը հոգեբանական, հոգեկան ոլորտում է, հետեւաբար մեր ընթերցող Ալվարդի նամակին հնարավորինս արդյունավետ արձագանքելու համար զրուցեցինք ե՛ւ հոգեբանի, ե՛ւ հոգեբույժի հետ:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
Ինչպես նշեց հոգեբան Մարինե Սահակյանը՝
-Անձը գերբարձր արժեք է, նրան ուղղակի մոտենալ չի կարելի, հատկապես եթե նեւրոզն է խնդիրը: Պետք է անպայման խոսել հիվանդի հետ եւ մանրամասներն իմանալ, պետք է պարզել, թե ո՞ր դաշտն է ախտահարված, որտեղի՞ց է խնդիրը, ի՞նչ բնույթի է, ի՞նչ դրսեւորում ունի, առաջացման ինչպիսի՞ պատճառներ կան՝ ժառանգական, հոգեբանական, սեռական անբավարարվածության. չէ՞ որ կան պաթոլոգիայի դրսեւորման տարբեր տարատեսակներ: Իսկ եթե հիվանդը գանգատվում է՝ ասելով, որ ունի վախի զգացողություն, ճնշվածություն, խառը մտքեր, գլխացավ, սրտխփոցներ, խնդիր այստեղ, իհարկե, կա, եւ դա նեւրոտիկ բնույթի է, որն առաջանում է անորոշությունից, կպչուն մտքերից:
Իսկ ահա, մյուս զրուցակիցս՝ հոգեբույժ Գոհար Շիրինի Սրապյանը, նեւրոզների հետ կապված իր մեկնաբանությունը տվեց:
-Ի՞նչ է նեւրոզը, ի՞նչ տեսակներ ունի:
-Նեւրոզը հավաքական հիվանդություն է, որն ունի ֆունկցիոնալ բնույթ (օրգանական հիվանդությամբ պայմանավորված չէ) ունի որոշակի սկիզբ, պատճառ, չի ուղեկցվում հոգեկան խանգարումներով, եւ հիվանդը չի կորցնում իրականության զգացումը: Նեւրոզների համախտանիշներն ու տեսակները բազմազան են՝ ասթենիկ, նեւրասթենիկ, տագնապային եւ դեպրեսիվ, օբսեսիվ եւ ֆոբիկ, ինչպես նաեւ դեպերսոնալիզացիայի եւ դեռեալիզացիայի համախտանիշներ, դեզադապտատիվ եւ սթրեսային հակազդեցություններ, հիպոքոնդրիկ եւ հիսթերիկ խանգարումներ: Նշված տեսակներից ամենաթեթեւը նեւրասթենիկն է (նյարդաթուլություն), որ կազմում է նրանցից յուրաքանչյուրի հիմքը: Այն արտահայտվում է դյուրագրգռությամբ, դյուրաբորբոքությամբ, աղմուկից վիճակի վատթարացմամբ, թուլությամբ, լացկանությամբ, ոչ կայուն դեպրեսիայով, տրամադրության փոփոխականությամբ:
-Նեւրոզները պարտադիր ունենու՞մ են առաջացման պատճառ:
-Կան այնպիսինները, որոնք ունեն առաջացման կոնկրետ պատճառ, կան նաեւ այնպիսիք, որոնք տարիքի հետ են կապված եւ առաջանում են աթերոսկլերոզից, անոթային խնդիրներից, սթրեսներից, կյանքի անբարենպաստ պայմաններից, շատ մեծ նշանակություն ունի նաեւ անձի տեսակը, հոգեբանական որակները: Օրինակ՝ հարմոնիկ մարդկանց մոտ հազվադեպ են նեւրոզներ առաջանում, նեւրոզները հիմնականում բնորոշ են ինչ-որ շեշտվածություն ունեցող մարդկանց:
Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ ժառանգականությունը, ծննդաբերության ժամանակ երեխայի ունեցած վնասվածքները՝ երբ փոքրիկը ծնվում է պորտալարը պարանոցին փաթաթված կամ, ինչպես ասում են, խեղդված. սրանք խնդիրներ են, որոնք աչքի համար ոչ տեսանելի են եւ անգամ ժամանակակից հետազոտություններով հնարավոր չէ հայտնաբերել, բայց հետագայում առաջանում են խնդիրներ բնավորության հետ կապված, որն էլ հող է նախապատրաստում նեւրոզների համար: Կարեւոր է նաեւ դաստիարակությունը, ընտանիքի պայմանները, միջանձնային փոխհարաբերությունները. անհամերաշխությունն ու փոխզիջման բացակայությունը միանշանակ կարող են դառնալ նեւրոզի առաջացման պատճառ:
— Ի՞նչ հիմքեր կարող է ունենալ հասուն տարիքում ի հայտ եկած նեւրոզը:
-Շատ կարեւոր է, թե այժմ անձն ինչ խնդիրներ ունի, ինչ պայմաններում է ապրում, որովհետեւ նախկինում տարած սթրեսները կարծես թե թարմանում են նոր վնասվածքներով եւ բերում նեւրոզների: Օրինակ՝ կենցաղային խնդիրները, ֆինանսական դժվարությունները քիչ-քիչ խաթարում են նյարդային համակարգը, ինչն էլ հետո արտահայտվում է հակազդեցություններով: Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ նախկինում ունեցած հիվանդությունները, անզգայացումները, ուղեղի ցնցումները, գանգուղեղային վնասվածքները, կանանց կլիմաքսի շրջանը:
-Բուժման դեղատոմս առաջարկելիս ի՞նչն եք հաշվի առնում:
-Նեւրոզի ախտորոշման համար պետք է շատ մանրամասն տեղեկություն ունենալ:
Գոյություն ունեն նեւրոզներ, որոնք դեղորայքային լուրջ բուժում են պահանջում, չնայած բոլոր դեպքերում պետք է սկսել նվազագույն չափաբաժնից՝ անկախ նրանից, թե նեւրոզի ինչ աստիճան է հիվանդի մոտ նկատվում: Հիմնականում բուժման ընթացքը համակցվում է հոգեթերապիայի՝ հոգեբանի եւ հոգեբույժի ներգրավմամբ:
-Իսկ ո՞րն է պատճառը, որ մեր ընթերցողի մոտ բուժումից հետո խնդիրը կրկին ի հայտ է եկել:
-Կա երկու տարբերակ՝ կամ բուժումը կիսատ է մնացել, կամ լիարժեք չի եղել: Նեւրոզով հիվանդը պետք է իմանա իր խնդրի առաջացման պատճառն ու կարողանա համապատասխան լուծում գտնել դրա համար, կանխել եւ դեղորայք չօգտագործելուց հետո հասնել նրան, որ հիվանդությունը նորից չկրկնվի: Միգուցե խնդիրը շատ ավելի բարդ է եղել, իսկ հիմա սա է մնացել, ինչը նկարագրում է անձը: Բայց եթե կա գանգատ, որն անհանգստացնում է նրան, պետք է դիմի մասնագետի:
-Իսկ ինչպե՞ս, ի՞նչ խորհրդով կարող եք օգնել մեր ընթերցողին:
-Հիվանդի միայն մի քանի գանգատներով դժվար է կողմնորոշվել: Նույնիսկ անձի տեսքը բավականին բան է ասում՝սանրվածքը, դիմահարդարումը, դեմքի արտահայտությունը: Օրինակ՝ դեպրեսիան բնորոշվում է դեմքի թախծոտ, տխուր արտահայտությամբ, լարվածությամբ: Օգնելու համար անգամ կարիք է լինում դիմել հարազատների միջամտությանը: Հիվանդը հաճախ որոշ կարեւոր բաներ չի հիշում, չի ասում, չի կարողանում պատմել, իսկ հարազատները բավականին շատ տեղեկություն են տալիս: Երբեմն հիվանդները մեզ մոտ ծանր գանգատներ են ներկայացնում, բայց տանն իրենց լավ են զգում, կամ հակառակը՝ հիվանդի վիճակը թեթեւանում է, բայց մտերիմներին ասում է, որ ամբողջ օրն ինքը տանը լաց է լինում:
Ալվարդին կարող եմ առաջարկել բուժման չեզոք տարբերակ, որը նեւրոզի ցանկացած դրսեւորման դեպքում չի վնասի՝ կանոնավոր գրաֆիկով կատվախոտի կաթիլներ խմել, օրական 3 անգամ, 30-ական կաթիլ: “Պերսեն Ֆորտեն” կկարգավորի սրտխփոցի խնդիրը: Նեւրոզների բուժման համար շատ լավ են օգնում նաեւ հանգիստը, պարը, աէրոբիկան, շեյփինգը, լոգանքը, ֆիզիկական այն աշխատանքը, որը հաճելի է: Իսկ լողը նեւրոզի բուժման համար նշվածներից ամենաարդյունավետ տարբերակն է:
-Հայաստանում շա՞տ են նեւրոզով հիվանդ մարդիկ:
-Շա՜տ-շա՜տ: Դրանում վստահ եմ:
-Հնարավո՞ր է նեւրոզ ունենալ եւ չիմանալ դրա մասին:
-Նեւրոզն այն հիվանդություններից է, որն անհանգստացնում է անգամ ամենափոքր աստիճանի դեպքում, նույնիսկ չնչին տագնապից մարդն սկսում է գանգատվել: Սա թաքնված հիվանդություն չէ, հիվանդը միանգամից արձագանքում է եւ պահանջում, որ իրեն լսեն, օգնեն:
Հուսով ենք՝ մեր տված տեղեկություններն ինչ-որ չափով կօգնեն Ձեզ հաղթահարել բոլոր տեսակի հոգեբանական խնդիրներն ու հնարավորինս խուսափել նեւրոզից:
7,146 մեկնաբանույթուն
Artak
Barevner.ova tarapum depresiayov kam arten bujvela .es el chem havatum vor kbujvem .
P
Sana jan ayran analis tvel es du ? Qani tarekan es ? Im mot el gluxs a chucht zavum , ayrvum, achks sarum a , sirts a arag achxatum, mejks a ahavor zavum gicher@ chem karoranum qnem micht mrsum em mi xosqov amen or mi texs zavum a te sk qo mot vor mast a ayrvum Son jan ?
Sona
P jan airoce unem sexmox cave unem.odi pakasutyne unem.dzernersa tmrum.kokordsa cacum.glxis verevi masn tmruma.mejqsa ujex caver exnum.doshersa cvum.gishrrnern ahangistem qnum qrtnum em shat.surtsa cakum ahavor araga ashcatum.chnshumsa @ngnum.maters saruma gunatutyna demqis exnum kam hakarakn aiters karmruma.atamnersa cavum.pors doshis taki voskornerna sexmvum ax vor mekn asem hn vor [email protected] el kpatmes qo het inchera linum
P
Sona jan tenz chi im glxi zaver@ im mot ayrozner a glxums u marmnis tarber hatvaznerum , amen or marmnis mi tex@ cavum a Sona jan iak du glxum ayrozner ? Jorovurd jan ov uni xndrum emmgreq eli
Sona
P isk vabshe ches unece temc xndir vor odt cheriqi qez tva od chka vor shnches.isk ujex glxqcaver unes charagaitvox cav voncvor glxit vren fra u antaneli cava voncvor gluxt sexmen.voncvor mi tex anndhat xpes
Sona
Tatev es odi pakasutyan zgacumn arden 4 amis avel mots ka u es antaneli glxacavn.shatem vaxenum inch ases mtacum emmm.qonn inchqan vaxta exe u hima ancela el chunes ed odi pakasi zgacumn????
Sona
Tatev jan baic daje orerov anndhat tenca linum .orva mej kam anndhat temca kam spazmi nman xpuma ods chi heriqum .mekel ujex glxacavera mots fracox cava voncvor gluxs sexmen u tarber hatvacneruma mi tex chi mnum [email protected] unes tenc ban
P
Sana jan im shunch@ chi ktrum im mot el glcis gagat@ vonz vor ayrvi achks sarum a tenz liq@ caver
Tatev
Sona Jan im Mot mi qani or Linum er ind tvuma sirts Chi ashxatum Cheei karoxanum shnchel heto ancnuma et sax nevroza mi vaxeci mek el hnaravora tnshumt ijat lini chapi et pahin
gohar barsegyan
EREXEQ LITYUMI ANALIZ TVEQ SHAT KAREVORA NEVROZNERI HAMAR
Sona
Tatev jan shatem xndrum shat karevora kases inch dzever et shuncht ktrvelnu u amen or exelaaa 2 or ancni meke pahi tak noric brni
Tatev
Im Mot shat erkartariner exela shunchs ktrvumem isk hima gi Linum hima im stamoqs a cavum
Sona
P jan isk im asaci nman ban linuma qo mot shat em xndrum patasxani
P
A im mot linum a zerqeri, votqeri u amborj voskorneri , mkaneri cav
Sona
Xndrum em shatem xndrum anpatasxan chtoxeq aseq ov uni pahi tak spazmi nman mi angamic shncharutynn vatana voncvor od chexni vor shnchi voncbor mi pah qez tba toqert chi ashxatumberant pak lriv shuncht kdri
Ani
A jan imn aveli shat voch te matersa cavum ail minchev armunkis et voskorn voncvor jardvac.isk du ujex glxacaver dahe orerov unes u ahavor cava charagaitvox texic texa poxvum u sexmen gluxs
A
Erexeq kaseq um mota linum dzerqeri matneri caver
Tatev
P im Mot 2 amis stamoqs axiq cavuma chem marsum kerats u shat baner
P
Erexeq jan um ka stamoqsi cav, hast axiqi zav henz mi ban utum em vqnum em isk glxs Gagatum mek el aj koxmum vonz nz vor ayrvi ahqs el vonz vor sari xndrumem paradxaneq eli
Tatev
Ne stamoqst cavuma knkaragees cavert
Alina
Sam xndrum em et shuncht ktrvelu dzevn aveli konkret knkaragres esel anndhat unem et [email protected] ktrvuma voncvor od chlinittvacins chi heriqum spazmi nman xpuma ods pakvuma linuma mi 10 or tencem mi 2 or ancnuma boric sksvuma
Edgar
sam ed shat canot ban a 7 tari lav ces inc nkati unes isk es 2 amis@ amerikayum ed shunc@d ktrvel@ srtit arag asxatel@ kam qcel@ kokordid kextoc@ da tagnapice u ancyali clucac xndirneric de nor erkir heru hayastanic da qo mot karajacni ctres karoti zgacoxutyun manavand vor 7 tari lav ces exe u edpes gnacel es rusereren gites asem videoner nayes ed vicakic durs galu hamar kam konkret nerkayacru incic e sksve ed 7 tarineri vat linel@ asem inc kareli e anel
Tatev
Vochmi ban Ban hima im Mot axiq stamoqs et xndirna
Edgar
kokordi cexmocner@ xexdocner@ da hogesomatik erevuyt e da kapvac e dzer emocianeri het huyzer@ kutakvel en organizmum arajacel e distres ev organizm@ elk e pntrum huyzeri portkman hamar meki mot da kokordn e myusi mot glxi caver meki mot xucap myusi mot tagnap kam mtqer kam ayl tarber baner kokordi het kapvac xhorurd ktam henc ayd pik pahin dzer qti tak srtunki verevi hatvacum 1 ropei cap dzerki matov txtkacnel ta ctres kentron e
T
Tatev jan ba inch ek anum et jamanak
T
Tatev jan ba inch ek anum et jamanak
T
Karces lesus urac lini kokordums
Tatev
Ind Mot Linum e mek mek el daje kul tale Chi stacvum
T
Barev dzes. Um mot e voncvor kokordovs od@ chgna shncheluc voncvor kokords urac lini, voncvor xexdveluc linm
Armen
Tatev janhaskanum em qez bayc duel haskaci vor du hivand4es feys unes qez
Edgar
barev bolorin es asem aragin angam em es egum nax asem vorosh meknabanutyunner kardalov grete 90%@ nevrotik bnuyti e anndhat xoselov nerkayacnelov gangatner@ duk dzer bolor kentronacum@ uxum ek ev snucum ek dzer ayspes kocvac nevroz@ asem avelin nevrotik xangarumner@ liovin ev kayun bujeli en ete ka mardu koxmic dzgtum ev havat xorhurd ktam hogekinezalogiakan varjutyunner vor@ shat karc jamanakum karoxe tetevacnel dzer aprupner@ nevrotik xangarumneri lavaguyn migoc@ ev bujum@ hogeterapian e sakayn mard@ karox e ev inchnurhuyn sovorel varjutyunner ev durs gal aydpisi vijakneric kardacek psixokinezologiayi masin ruserenov kam dpdg terapiai masin ete kan harcer grek mec sirov kpatasxanem
Tatev
Armen es henc mi texs cavuma es mtatum em lurj Bana u sksum em vaxenal arel amboxch ore mtatel
Armen
Tarev jan du in4ic es vaxenum
Tatev
Lana Jan kases 8nch tipe e qo ctamoqs axiqajin cavere
Tatev
Es uzumem vat mtqeric ha em bajc Chi stacvum Petros Jan inch anem asa es an end hat mtatum em vor vat hivandem
Petros
Barev bolorin .es mi jama kartum em bolorit gracner srxpoc jnshumi tatanum poracav doshacav tikunki caver glxaptuyt srxarnoc u lik@ caver marmni tarbet hatvacnerum .uxaki porcek bani tex jdnel uxaki zbaxmunk ktek ev zbaxvek ktenak vor ancnuma,amena karevor@ vat mtker durs hanek dzer uxexic.es 8 taria et vijakum em exel
Lana
Es unem Tatev jan axineri caver unem
Tatev
Erexeq ov uni axinerum stamoqsi caver
Armen
Ani jan exela ahakin ancela mi vaxeci gti indz feysov Armen Matshkalyan
Aro
Sona im mot etpesa.ete karoxem ognel gri indz vibrov stex qichem mtnum animasta
Sona
El um mot e linum kokorti xextocner? Angam mek mek djvaranum em tuqs kul tal, kancni da te che ?
Ani
Armen shat rm vaxenum.es glxacabericem shat vaxum es 5 ora brnela u chi toxum u @ndhanur gluxs chi mek mi komna mek mi ujex voncvor sexmvi.ereke amboxj or@ chakatser u achweriser xpum unqeriselei kpnum cavumer eosr eli hetevna u koxerova xpum.Armen shat em vaxum amenavat hivandutyan masin em mtacum u et indz avelia vatacnum.qo mot temc glxacaver kan
Armen
Ani mi vaxeci kancni
Sona
Arden 7 amisa, u chgitem larvacutyunica te urish banic
Alina
Aro barev vonc es??? Inch arecir laves arden inch norutyn ka vichakict???
Aro
Sona jan inchqan jamanaka etpes mott?
Sona
Barev dzez, es 20 tarekan em , unem kokorti xextoc ,vaxer , vat mtqer en arajanum u sksum em mtacel enqan michev kokorti hatvacum xextoc e arajanum , inch kareli e anel ayd depqum? Porcel em chmtacel chlarvel chi stacvum
Ani
Tatev jan inchna qo mot anndhat linum konkret kases meke shuncht inch dzeva ktrvum u orerov linuma tenc??? Meke ujex glxacaver kinuma orerov u anndhat u fracox cav mek mi komt mek mi mek hetevi masic
Ani
Ne jan im mot sax asacnert exel u linuma daje orerov u daje mi qani ban mi angamic.himi es 3 ora antaneli glxaacaver unem du unes tenc ban.glxis vren cav@ fruma antaneli cava voncvor gluxs sexmen mek glqxis mi koxkna mek mi koxkna mek hetevna u gluxs tmruma es 3 ora tarapum em et cavic mi 20 or arajel kar es cavn 5 or exav ancav nemca cavum dzerelem talis glxis cavic vatanum em
Armen
Ne im mot exela drank sax hmi el ka uxaki im 4nshums barcranumer hmivmekmeka linum kamac dzveci eli