Նևրոզը` դարի հիվանդություն
-Ինձ մոտ ախտորոշել էին նեւրոզ: Բուժումն ընդունելուց հետո ասացին, որ ապաքինվել եմ: Սակայն ինձ այժմ անհանգստացնում են հետեւյալ ախտանիշները. վախի զգացում, ճնշվածություն, սրտխփոց, գլխացավեր, խառը մտքեր… Ի՞նչ անեմ, ի՞նչ խորհուրդ կտաք:
Ալվարդ
Նեւրոզները հոգեծին, նյարդահոգեկան խանգարումներ են, որոնք առաջանում են մարդու կյանքի կարեւոր հարաբերությունների խանգարման ժամանակ, արտահայտվում են կլինիկական ֆենոմեններով եւ բնորոշվում են պսիխոտիկ երեւույթների բացակայությամբ: Ցավոք, տարբեր գործոններով պայմանավորված, նեւրոզով հիվանդների թիվը գնալով աճում է:
“Նեւրոզ” կոչվող հիվանդության սահմանումն անգամ ցույց է տալիս, որ խնդիրը հոգեբանական, հոգեկան ոլորտում է, հետեւաբար մեր ընթերցող Ալվարդի նամակին հնարավորինս արդյունավետ արձագանքելու համար զրուցեցինք ե՛ւ հոգեբանի, ե՛ւ հոգեբույժի հետ:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
Ինչպես նշեց հոգեբան Մարինե Սահակյանը՝
-Անձը գերբարձր արժեք է, նրան ուղղակի մոտենալ չի կարելի, հատկապես եթե նեւրոզն է խնդիրը: Պետք է անպայման խոսել հիվանդի հետ եւ մանրամասներն իմանալ, պետք է պարզել, թե ո՞ր դաշտն է ախտահարված, որտեղի՞ց է խնդիրը, ի՞նչ բնույթի է, ի՞նչ դրսեւորում ունի, առաջացման ինչպիսի՞ պատճառներ կան՝ ժառանգական, հոգեբանական, սեռական անբավարարվածության. չէ՞ որ կան պաթոլոգիայի դրսեւորման տարբեր տարատեսակներ: Իսկ եթե հիվանդը գանգատվում է՝ ասելով, որ ունի վախի զգացողություն, ճնշվածություն, խառը մտքեր, գլխացավ, սրտխփոցներ, խնդիր այստեղ, իհարկե, կա, եւ դա նեւրոտիկ բնույթի է, որն առաջանում է անորոշությունից, կպչուն մտքերից:
Իսկ ահա, մյուս զրուցակիցս՝ հոգեբույժ Գոհար Շիրինի Սրապյանը, նեւրոզների հետ կապված իր մեկնաբանությունը տվեց:
-Ի՞նչ է նեւրոզը, ի՞նչ տեսակներ ունի:
-Նեւրոզը հավաքական հիվանդություն է, որն ունի ֆունկցիոնալ բնույթ (օրգանական հիվանդությամբ պայմանավորված չէ) ունի որոշակի սկիզբ, պատճառ, չի ուղեկցվում հոգեկան խանգարումներով, եւ հիվանդը չի կորցնում իրականության զգացումը: Նեւրոզների համախտանիշներն ու տեսակները բազմազան են՝ ասթենիկ, նեւրասթենիկ, տագնապային եւ դեպրեսիվ, օբսեսիվ եւ ֆոբիկ, ինչպես նաեւ դեպերսոնալիզացիայի եւ դեռեալիզացիայի համախտանիշներ, դեզադապտատիվ եւ սթրեսային հակազդեցություններ, հիպոքոնդրիկ եւ հիսթերիկ խանգարումներ: Նշված տեսակներից ամենաթեթեւը նեւրասթենիկն է (նյարդաթուլություն), որ կազմում է նրանցից յուրաքանչյուրի հիմքը: Այն արտահայտվում է դյուրագրգռությամբ, դյուրաբորբոքությամբ, աղմուկից վիճակի վատթարացմամբ, թուլությամբ, լացկանությամբ, ոչ կայուն դեպրեսիայով, տրամադրության փոփոխականությամբ:
-Նեւրոզները պարտադիր ունենու՞մ են առաջացման պատճառ:
-Կան այնպիսինները, որոնք ունեն առաջացման կոնկրետ պատճառ, կան նաեւ այնպիսիք, որոնք տարիքի հետ են կապված եւ առաջանում են աթերոսկլերոզից, անոթային խնդիրներից, սթրեսներից, կյանքի անբարենպաստ պայմաններից, շատ մեծ նշանակություն ունի նաեւ անձի տեսակը, հոգեբանական որակները: Օրինակ՝ հարմոնիկ մարդկանց մոտ հազվադեպ են նեւրոզներ առաջանում, նեւրոզները հիմնականում բնորոշ են ինչ-որ շեշտվածություն ունեցող մարդկանց:
Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ ժառանգականությունը, ծննդաբերության ժամանակ երեխայի ունեցած վնասվածքները՝ երբ փոքրիկը ծնվում է պորտալարը պարանոցին փաթաթված կամ, ինչպես ասում են, խեղդված. սրանք խնդիրներ են, որոնք աչքի համար ոչ տեսանելի են եւ անգամ ժամանակակից հետազոտություններով հնարավոր չէ հայտնաբերել, բայց հետագայում առաջանում են խնդիրներ բնավորության հետ կապված, որն էլ հող է նախապատրաստում նեւրոզների համար: Կարեւոր է նաեւ դաստիարակությունը, ընտանիքի պայմանները, միջանձնային փոխհարաբերությունները. անհամերաշխությունն ու փոխզիջման բացակայությունը միանշանակ կարող են դառնալ նեւրոզի առաջացման պատճառ:
— Ի՞նչ հիմքեր կարող է ունենալ հասուն տարիքում ի հայտ եկած նեւրոզը:
-Շատ կարեւոր է, թե այժմ անձն ինչ խնդիրներ ունի, ինչ պայմաններում է ապրում, որովհետեւ նախկինում տարած սթրեսները կարծես թե թարմանում են նոր վնասվածքներով եւ բերում նեւրոզների: Օրինակ՝ կենցաղային խնդիրները, ֆինանսական դժվարությունները քիչ-քիչ խաթարում են նյարդային համակարգը, ինչն էլ հետո արտահայտվում է հակազդեցություններով: Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ նախկինում ունեցած հիվանդությունները, անզգայացումները, ուղեղի ցնցումները, գանգուղեղային վնասվածքները, կանանց կլիմաքսի շրջանը:
-Բուժման դեղատոմս առաջարկելիս ի՞նչն եք հաշվի առնում:
-Նեւրոզի ախտորոշման համար պետք է շատ մանրամասն տեղեկություն ունենալ:
Գոյություն ունեն նեւրոզներ, որոնք դեղորայքային լուրջ բուժում են պահանջում, չնայած բոլոր դեպքերում պետք է սկսել նվազագույն չափաբաժնից՝ անկախ նրանից, թե նեւրոզի ինչ աստիճան է հիվանդի մոտ նկատվում: Հիմնականում բուժման ընթացքը համակցվում է հոգեթերապիայի՝ հոգեբանի եւ հոգեբույժի ներգրավմամբ:
-Իսկ ո՞րն է պատճառը, որ մեր ընթերցողի մոտ բուժումից հետո խնդիրը կրկին ի հայտ է եկել:
-Կա երկու տարբերակ՝ կամ բուժումը կիսատ է մնացել, կամ լիարժեք չի եղել: Նեւրոզով հիվանդը պետք է իմանա իր խնդրի առաջացման պատճառն ու կարողանա համապատասխան լուծում գտնել դրա համար, կանխել եւ դեղորայք չօգտագործելուց հետո հասնել նրան, որ հիվանդությունը նորից չկրկնվի: Միգուցե խնդիրը շատ ավելի բարդ է եղել, իսկ հիմա սա է մնացել, ինչը նկարագրում է անձը: Բայց եթե կա գանգատ, որն անհանգստացնում է նրան, պետք է դիմի մասնագետի:
-Իսկ ինչպե՞ս, ի՞նչ խորհրդով կարող եք օգնել մեր ընթերցողին:
-Հիվանդի միայն մի քանի գանգատներով դժվար է կողմնորոշվել: Նույնիսկ անձի տեսքը բավականին բան է ասում՝սանրվածքը, դիմահարդարումը, դեմքի արտահայտությունը: Օրինակ՝ դեպրեսիան բնորոշվում է դեմքի թախծոտ, տխուր արտահայտությամբ, լարվածությամբ: Օգնելու համար անգամ կարիք է լինում դիմել հարազատների միջամտությանը: Հիվանդը հաճախ որոշ կարեւոր բաներ չի հիշում, չի ասում, չի կարողանում պատմել, իսկ հարազատները բավականին շատ տեղեկություն են տալիս: Երբեմն հիվանդները մեզ մոտ ծանր գանգատներ են ներկայացնում, բայց տանն իրենց լավ են զգում, կամ հակառակը՝ հիվանդի վիճակը թեթեւանում է, բայց մտերիմներին ասում է, որ ամբողջ օրն ինքը տանը լաց է լինում:
Ալվարդին կարող եմ առաջարկել բուժման չեզոք տարբերակ, որը նեւրոզի ցանկացած դրսեւորման դեպքում չի վնասի՝ կանոնավոր գրաֆիկով կատվախոտի կաթիլներ խմել, օրական 3 անգամ, 30-ական կաթիլ: “Պերսեն Ֆորտեն” կկարգավորի սրտխփոցի խնդիրը: Նեւրոզների բուժման համար շատ լավ են օգնում նաեւ հանգիստը, պարը, աէրոբիկան, շեյփինգը, լոգանքը, ֆիզիկական այն աշխատանքը, որը հաճելի է: Իսկ լողը նեւրոզի բուժման համար նշվածներից ամենաարդյունավետ տարբերակն է:
-Հայաստանում շա՞տ են նեւրոզով հիվանդ մարդիկ:
-Շա՜տ-շա՜տ: Դրանում վստահ եմ:
-Հնարավո՞ր է նեւրոզ ունենալ եւ չիմանալ դրա մասին:
-Նեւրոզն այն հիվանդություններից է, որն անհանգստացնում է անգամ ամենափոքր աստիճանի դեպքում, նույնիսկ չնչին տագնապից մարդն սկսում է գանգատվել: Սա թաքնված հիվանդություն չէ, հիվանդը միանգամից արձագանքում է եւ պահանջում, որ իրեն լսեն, օգնեն:
Հուսով ենք՝ մեր տված տեղեկություններն ինչ-որ չափով կօգնեն Ձեզ հաղթահարել բոլոր տեսակի հոգեբանական խնդիրներն ու հնարավորինս խուսափել նեւրոզից:
7,146 մեկնաբանույթուն
Vik
Inna qez gtel em bayc ces patasxanum
In
Alin @nencem qez haskanum et ameni mijov eselem ancnum ,du gtar indz feysov?
P
Erexeq jan im mot glxis aj koxm@ taqanum isk achks el sarum a chat em xndtum aseq um mot a tenz linum ?
Alina
In ahavora nemc zgacoxutynner unem.mi amsum 4 kilo niharel em patkeracra.vor gishernel qnac texic kzartnem u trnc baner hets kkatarvi vabshe esim inch klnem.qnac tex ha derqers tmruma. Ha shuncjsa ktrvum sortsa tprtum of vor mekn asem
In
Ha Alin tenca mots u esqani ora arden,isk qo mot linuma portit mot ujex cav zgas ,lsi gti indz gri eli feysov Alin Ина Согомонян nkars erku srtika sev guyni ,gti gri inch klni ,vaxumem arden shunchs chi heriqum mtacumem vsyo hesa hets mi ban lineluya gri inch klni
Alina
In baic anndhat unenumes et vichakn amen or u spazmi nman brni toxi xrni toxi.baaci qitn pakveln spazmi nman chnharutynt vatana.
Sara
Barev dzez kaseq ov axineri ashxatanqi het xndirner uni.vor kam chorpori heto mi angamic porn tulana.kam anndhat iran tva te dus gnalu kariqa zgum gna kisat prat.kam shilayanman es mi amisa et vichakinem
In
Alin im motel tenc linuma shunchs ktruma chem karum shnchem qits pakvuma
Alina
Erexeq sahtem xndrum patasxaneq umshncharutynna kisat um mot ka shncharakani het xndir u vor sax orn dahe orerov et vichakn exni [email protected] ova gishern mi banic zartnum ankax iranic u sirtn annkaragreli arag tprta texic dus ga dra hetel dzernern ha tmri ha ancni u qez tva mi pah gitakcucyn korchuma galis korchuma galis
Sona
Joxovurd xndrum em aseq ov uni qashi korust ova niharel es vichakneric u inchqn vaxtum qani kilo xndrum em kisveq eli.
In
Vik jan kgres vonc gtnem kam vonc hett kap hastatem uzumem xosel indz ases vonca qo mot da stacve
In
Inch dzevi nkara etem asum ,uxaki etpes shat marda berum
Vik
Im nkarna
In
Vik Xachatryan vonc gtnem qez?inch nkara feyst
Vik
Erexeq Jan es sat vaxuc estex grum si EV der nman amen inchi mejov Ancel em sarsapeli vaxer u kpchun mtqer em une ce inch grum EQ es dranq unecel em EV dexer em xme EV tesa vor élu nuynna vorosheci xosem hogebani het EV des asem xoseci arkadi mehrabyani het voir asem oqut ctvec sut klini bayc verjnakan myus hogebani het xoseluc vicaks lavacav hima des xorhurd em talis xoseq EV prteq et vicakic été kuzeq xosel il het grès feysis vik xachatryan
Alina
Che lana jan uxaki hangstutyan hamar vor kaskacners chtanjen indz.
Lana
Alina kanaci caver unecel es vor gnacel es stugman
Alina
Lan axr ahaviren vaxers amen varkyan dranice xpum shunchs avelia vatanum liarjeq chem karum shnchem u gluxs voncvor tmri
Lana
Alina gites es chem vaxum, es el ahavor vaxer unem vor mi texs cavuma inch vat hivandutyuna ka veragrum em inc mtacum em te mahanalu em vochmi bani haves chunem senyakics durs gal chem uzum et vat mtqern hangist chen talis
Alina
Lana ahavor vaxa mejs annkaragreli uxwxs esim inchera.amen varkyan mi suti banic esim incherem mtacum.vor urucqem vor anbujeli hivandem vor es kmernem ai tenc vaxera mejs ches patkeracni inch aprumneri mejem.axr aranc patchar xi petqa mardu het tenc baner lini dzernern tmri shunchn ktrvi.glxacaver.vordexi cav ases lini of chgitem arden gjvum em es vichakneric saiterne kmtnem aveli kvatanam baci urucqic ban chem gtnum vaxs vabsheya xoranum te cavs meka darnuma 100
Lana
Vot etqan vaxenum es dra hamer ete vochmi ban chka mi vaxeci
Alina
Ha lana jan angam kanaciem stugel aryan @ndhanur analic.mezi analiz.vorovain.sirt zobi analiz hormon. Paranoci sonografya.toqer .mnacela stamoqss u axiners .inchies harcnum?
Lana
Alina du stugmneri gnacel es
Alina
Ha baic et saxi het es shncahrutyan vatacum unem pahi tak spazmi nman kam celi orn kara tenc exni
Lana
Araj unenum ei shncharutyan xangarumner hima che
P
Alina jan chun4s cher ktrvum bayz mnazaz lriv simtomner@ unei ham axiqners er xarnvel ham
Stamoqss er zavum, sirts er xarnum , beranums dar@ ham er, yes fransiayum em aprum inz bjichkn asez vor petq a amen or ttvaynutyun@ ijeznox der xmem u kzu, ttu, ari, yurot chutem ete utem dexn el chi ogni
Lana
ES et nevrotik vichaknern iranc chaseci
Alina
Lana baic du bjshkin asecir inchera hett linum asec et gastritic u axiqneri et virusica tenc ha???
Alina
lana isk linuma vor mi pah voncvor gitakcutynt korcnelu zgacum arajana mi 2 varkyani chap.lana isk shncharutynt linuma vor anndhat voncvor od chlini shmches voncvor qtert pak odt toqerict chga
Lana
Es 5 amis klini vor glxacaver unem amen or ujex tuyl u glxi tarber hatvacnerum unem dzerqeri tmracutyun kokordi spazm u liq tenc baner
Alina
Lana baic du shncharucynt vatanumer??? Dzernert tmrumer??? Kam sarer???.glxacaver unenumes ujex tarber glxi hatvacum???
Lana
Alina jan es hima Ukrainayum em stexem gnacel stugumneri nax asem gastritn da vtangavor chi maedkanc 90%mot linuma axiqneri hamar et stamoqsi bjishkn uxarkec uzi arecin parzvec vor axiqneri het el problem ka liq dexeren nshanakel …Es tarber stugumner em ancel skzbum glxi vzi u mejqi caver uneyi u ahavor glxaptuyt gnacelem yamer aselen normala heto asum ein karoxa anemiaya gnaci aryan analiz tveci etel er normal heto caver uneyi kuyraxiqi u lexaparki hatvacum noric analizner uzi u eli ban chkar nervapatalogi mot el em gnacel liq nerveri dexer em xmel
Alina
P jan isk du mrsumeir dranic.axiqnert xangarvacer.kam aravotyan srtxarnoc.shuncht vatanar odt cheriqer vot dzer tmrer exela et stamoqsit vaxt u vor imaceles bujumen nshanake ancela
P
Yes el unei stamoqsi ayroz ,vqnum ei ,kokords xextvum er zond kul tvi asezin gastrit a stamoqsi ttvaynutyun@ barzranum a draniz a
Alina
lana xndrum em vor mtnes manramasn kpatasxanes eli xndrum em shat karevoraaa.u meke konkret nkaragri es amenn vonca qo mot sksve inchera hett exneluc exe
Alina
Lana et mekn meki het kapvaca ete stamoqst xndir uni axiqnert 100 tokosa unenum.et kaskacs im mej vaxuc kar vor stamoqsica hastat baic tara che amen tex stugumes baci vorde vor petqa
Alina
Lana baic du iranc asecir inchera hett katarvum.asecir vor dzer vot tmruma tarbber tex cavuma.ba axiqnert vonc stugin lan????.lana chishtn asac eselem kaskacum tenc mi ban .lan vordees gnace?
Lana
Ha gnaci kul tveci asecin gastrita u virus ka axiqnerum bujum en nshanakel u xorhurd ktam bolorin vor et sax cavern nerveri het chkapeq u gnaq normal stugumneri
Aro
Alina stamoqst chi ,es hastatem asum dimi hogebani gone ,kam gri indz tex asem gna stex el chem kara mtnem
Alina
Lana jan inch arecir gnazir zond kul talu???
Lana
Ha Alina im motel henc et tesak cavera axiqnerum ankanon ashxatanq u caver inc uxarkel en zondavorman
Ne
erexeq ov uni kuyraxiqi mot caver.2 or cavum 2 or chi cavum.um heta exel tenc.ahavor cava
Alina
Lana stamoqst stugeles???.lana im nshac texn voncvor henc stamoqsi entagexdza incha etexa cavum.lan isk qo axiqnernela xangarvac anndhat voncvor gazer lini anharmarutyn u durs gnaluce normal chi
Lana
Alina es el unem vorovayni et cavern hamel stamiqsum unem ujex caver erek gnaci bjshki stugman
Alina
Ani jan chishtn asaccc et shnchis het himimel vorovainis amenaverevi hatvaci masn vor ka.konkret portit uxxutyamb amenaverevi masn depi doshert ai et hatvacum antaneli cava sksve vor sexmumel em avelia ujexanum cavic esim inchem exnum.dra hetel es shnchrutyans vatacumna u lrivem indz korcnum
P
A motavorspes 3 amis ka chka, qo mot a nch zevi qor a ?
A
P inchqan jamanaka qor@ mott
Aro
Alina jan tencel spaseci chgrir,gri indz ogtakar klinem hastat
Ani
Alına jan arxayin es et shrjanum chgitei inch asel e xore shunch qashel u amen angam dranic aveli u aveli ei vatanum, hima vor hishum em cicaxs el e galis. Es asem endhanrapes um patmum ei cicaxum ein vras djvaranum en mardik haskanal asenq vonc karoxa aroxj organizme annormal erevuytner zga cav zga. Chgitem enqan djvar e mez hamar erb chen haskanum caxrum en da mez vra aveli vat e azdum. . Mer uxexe chgitem uxaki sxal e ashxatum sxal hrahangner a talis. Sa lriv veranal est is chi karox, da mer bnavorutyunn e kam petq e lriv poxenq mez. Mi xosqov hamberutyun mez
Alina
Amboxj orn et shncahutyans patcharov mtqera esim incheea.ushq u mitqs vat hivandutyna.inch linuma mtacum em dra het kap uni erexeq arden gjvum em lriv indz korcrel em chem karum karavarem indz chem karum chi linum.ahavor vichakneri mejem @nknum en annshan mi banic vaxic esim incherem mtacum