Նևրոզը` դարի հիվանդություն
-Ինձ մոտ ախտորոշել էին նեւրոզ: Բուժումն ընդունելուց հետո ասացին, որ ապաքինվել եմ: Սակայն ինձ այժմ անհանգստացնում են հետեւյալ ախտանիշները. վախի զգացում, ճնշվածություն, սրտխփոց, գլխացավեր, խառը մտքեր… Ի՞նչ անեմ, ի՞նչ խորհուրդ կտաք:
Ալվարդ
Նեւրոզները հոգեծին, նյարդահոգեկան խանգարումներ են, որոնք առաջանում են մարդու կյանքի կարեւոր հարաբերությունների խանգարման ժամանակ, արտահայտվում են կլինիկական ֆենոմեններով եւ բնորոշվում են պսիխոտիկ երեւույթների բացակայությամբ: Ցավոք, տարբեր գործոններով պայմանավորված, նեւրոզով հիվանդների թիվը գնալով աճում է:
“Նեւրոզ” կոչվող հիվանդության սահմանումն անգամ ցույց է տալիս, որ խնդիրը հոգեբանական, հոգեկան ոլորտում է, հետեւաբար մեր ընթերցող Ալվարդի նամակին հնարավորինս արդյունավետ արձագանքելու համար զրուցեցինք ե՛ւ հոգեբանի, ե՛ւ հոգեբույժի հետ:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
Ինչպես նշեց հոգեբան Մարինե Սահակյանը՝
-Անձը գերբարձր արժեք է, նրան ուղղակի մոտենալ չի կարելի, հատկապես եթե նեւրոզն է խնդիրը: Պետք է անպայման խոսել հիվանդի հետ եւ մանրամասներն իմանալ, պետք է պարզել, թե ո՞ր դաշտն է ախտահարված, որտեղի՞ց է խնդիրը, ի՞նչ բնույթի է, ի՞նչ դրսեւորում ունի, առաջացման ինչպիսի՞ պատճառներ կան՝ ժառանգական, հոգեբանական, սեռական անբավարարվածության. չէ՞ որ կան պաթոլոգիայի դրսեւորման տարբեր տարատեսակներ: Իսկ եթե հիվանդը գանգատվում է՝ ասելով, որ ունի վախի զգացողություն, ճնշվածություն, խառը մտքեր, գլխացավ, սրտխփոցներ, խնդիր այստեղ, իհարկե, կա, եւ դա նեւրոտիկ բնույթի է, որն առաջանում է անորոշությունից, կպչուն մտքերից:
Իսկ ահա, մյուս զրուցակիցս՝ հոգեբույժ Գոհար Շիրինի Սրապյանը, նեւրոզների հետ կապված իր մեկնաբանությունը տվեց:
-Ի՞նչ է նեւրոզը, ի՞նչ տեսակներ ունի:
-Նեւրոզը հավաքական հիվանդություն է, որն ունի ֆունկցիոնալ բնույթ (օրգանական հիվանդությամբ պայմանավորված չէ) ունի որոշակի սկիզբ, պատճառ, չի ուղեկցվում հոգեկան խանգարումներով, եւ հիվանդը չի կորցնում իրականության զգացումը: Նեւրոզների համախտանիշներն ու տեսակները բազմազան են՝ ասթենիկ, նեւրասթենիկ, տագնապային եւ դեպրեսիվ, օբսեսիվ եւ ֆոբիկ, ինչպես նաեւ դեպերսոնալիզացիայի եւ դեռեալիզացիայի համախտանիշներ, դեզադապտատիվ եւ սթրեսային հակազդեցություններ, հիպոքոնդրիկ եւ հիսթերիկ խանգարումներ: Նշված տեսակներից ամենաթեթեւը նեւրասթենիկն է (նյարդաթուլություն), որ կազմում է նրանցից յուրաքանչյուրի հիմքը: Այն արտահայտվում է դյուրագրգռությամբ, դյուրաբորբոքությամբ, աղմուկից վիճակի վատթարացմամբ, թուլությամբ, լացկանությամբ, ոչ կայուն դեպրեսիայով, տրամադրության փոփոխականությամբ:
-Նեւրոզները պարտադիր ունենու՞մ են առաջացման պատճառ:
-Կան այնպիսինները, որոնք ունեն առաջացման կոնկրետ պատճառ, կան նաեւ այնպիսիք, որոնք տարիքի հետ են կապված եւ առաջանում են աթերոսկլերոզից, անոթային խնդիրներից, սթրեսներից, կյանքի անբարենպաստ պայմաններից, շատ մեծ նշանակություն ունի նաեւ անձի տեսակը, հոգեբանական որակները: Օրինակ՝ հարմոնիկ մարդկանց մոտ հազվադեպ են նեւրոզներ առաջանում, նեւրոզները հիմնականում բնորոշ են ինչ-որ շեշտվածություն ունեցող մարդկանց:
Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ ժառանգականությունը, ծննդաբերության ժամանակ երեխայի ունեցած վնասվածքները՝ երբ փոքրիկը ծնվում է պորտալարը պարանոցին փաթաթված կամ, ինչպես ասում են, խեղդված. սրանք խնդիրներ են, որոնք աչքի համար ոչ տեսանելի են եւ անգամ ժամանակակից հետազոտություններով հնարավոր չէ հայտնաբերել, բայց հետագայում առաջանում են խնդիրներ բնավորության հետ կապված, որն էլ հող է նախապատրաստում նեւրոզների համար: Կարեւոր է նաեւ դաստիարակությունը, ընտանիքի պայմանները, միջանձնային փոխհարաբերությունները. անհամերաշխությունն ու փոխզիջման բացակայությունը միանշանակ կարող են դառնալ նեւրոզի առաջացման պատճառ:
— Ի՞նչ հիմքեր կարող է ունենալ հասուն տարիքում ի հայտ եկած նեւրոզը:
-Շատ կարեւոր է, թե այժմ անձն ինչ խնդիրներ ունի, ինչ պայմաններում է ապրում, որովհետեւ նախկինում տարած սթրեսները կարծես թե թարմանում են նոր վնասվածքներով եւ բերում նեւրոզների: Օրինակ՝ կենցաղային խնդիրները, ֆինանսական դժվարությունները քիչ-քիչ խաթարում են նյարդային համակարգը, ինչն էլ հետո արտահայտվում է հակազդեցություններով: Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ նախկինում ունեցած հիվանդությունները, անզգայացումները, ուղեղի ցնցումները, գանգուղեղային վնասվածքները, կանանց կլիմաքսի շրջանը:
-Բուժման դեղատոմս առաջարկելիս ի՞նչն եք հաշվի առնում:
-Նեւրոզի ախտորոշման համար պետք է շատ մանրամասն տեղեկություն ունենալ:
Գոյություն ունեն նեւրոզներ, որոնք դեղորայքային լուրջ բուժում են պահանջում, չնայած բոլոր դեպքերում պետք է սկսել նվազագույն չափաբաժնից՝ անկախ նրանից, թե նեւրոզի ինչ աստիճան է հիվանդի մոտ նկատվում: Հիմնականում բուժման ընթացքը համակցվում է հոգեթերապիայի՝ հոգեբանի եւ հոգեբույժի ներգրավմամբ:
-Իսկ ո՞րն է պատճառը, որ մեր ընթերցողի մոտ բուժումից հետո խնդիրը կրկին ի հայտ է եկել:
-Կա երկու տարբերակ՝ կամ բուժումը կիսատ է մնացել, կամ լիարժեք չի եղել: Նեւրոզով հիվանդը պետք է իմանա իր խնդրի առաջացման պատճառն ու կարողանա համապատասխան լուծում գտնել դրա համար, կանխել եւ դեղորայք չօգտագործելուց հետո հասնել նրան, որ հիվանդությունը նորից չկրկնվի: Միգուցե խնդիրը շատ ավելի բարդ է եղել, իսկ հիմա սա է մնացել, ինչը նկարագրում է անձը: Բայց եթե կա գանգատ, որն անհանգստացնում է նրան, պետք է դիմի մասնագետի:
-Իսկ ինչպե՞ս, ի՞նչ խորհրդով կարող եք օգնել մեր ընթերցողին:
-Հիվանդի միայն մի քանի գանգատներով դժվար է կողմնորոշվել: Նույնիսկ անձի տեսքը բավականին բան է ասում՝սանրվածքը, դիմահարդարումը, դեմքի արտահայտությունը: Օրինակ՝ դեպրեսիան բնորոշվում է դեմքի թախծոտ, տխուր արտահայտությամբ, լարվածությամբ: Օգնելու համար անգամ կարիք է լինում դիմել հարազատների միջամտությանը: Հիվանդը հաճախ որոշ կարեւոր բաներ չի հիշում, չի ասում, չի կարողանում պատմել, իսկ հարազատները բավականին շատ տեղեկություն են տալիս: Երբեմն հիվանդները մեզ մոտ ծանր գանգատներ են ներկայացնում, բայց տանն իրենց լավ են զգում, կամ հակառակը՝ հիվանդի վիճակը թեթեւանում է, բայց մտերիմներին ասում է, որ ամբողջ օրն ինքը տանը լաց է լինում:
Ալվարդին կարող եմ առաջարկել բուժման չեզոք տարբերակ, որը նեւրոզի ցանկացած դրսեւորման դեպքում չի վնասի՝ կանոնավոր գրաֆիկով կատվախոտի կաթիլներ խմել, օրական 3 անգամ, 30-ական կաթիլ: “Պերսեն Ֆորտեն” կկարգավորի սրտխփոցի խնդիրը: Նեւրոզների բուժման համար շատ լավ են օգնում նաեւ հանգիստը, պարը, աէրոբիկան, շեյփինգը, լոգանքը, ֆիզիկական այն աշխատանքը, որը հաճելի է: Իսկ լողը նեւրոզի բուժման համար նշվածներից ամենաարդյունավետ տարբերակն է:
-Հայաստանում շա՞տ են նեւրոզով հիվանդ մարդիկ:
-Շա՜տ-շա՜տ: Դրանում վստահ եմ:
-Հնարավո՞ր է նեւրոզ ունենալ եւ չիմանալ դրա մասին:
-Նեւրոզն այն հիվանդություններից է, որն անհանգստացնում է անգամ ամենափոքր աստիճանի դեպքում, նույնիսկ չնչին տագնապից մարդն սկսում է գանգատվել: Սա թաքնված հիվանդություն չէ, հիվանդը միանգամից արձագանքում է եւ պահանջում, որ իրեն լսեն, օգնեն:
Հուսով ենք՝ մեր տված տեղեկություններն ինչ-որ չափով կօգնեն Ձեզ հաղթահարել բոլոր տեսակի հոգեբանական խնդիրներն ու հնարավորինս խուսափել նեւրոզից:
7,146 մեկնաբանույթուն
Lana
Aro u Ar duq nuyn mardn eq????
Aro
Aravot vaxta linum srtxarnoca linum artnanaluc,glxaptuyt orva mej linuma miqani angam,hima porsa cavum u mejqs ,azganunt vonca ?asa gtnem
Alina
Aro isk aravot henc achqert bacumes vat mtqer galisa?.parkac text.sirtt xarni??? Gluxt fra tmracutyn unenumes u et sax irar het linuma tenc
Aro
Ha Alina vonc chunem inch asumes mots ka kamel exela,du ches uzum dimel bujvelu hamar?feyst vona Alina u azganunt?
Alina
Aro imneler maters himike es qani ora aj tevsa u henc armunkic sksac depi us…meke ujex glxacaver unes kam tmrox.kam es qneraknerit hatvacic ujex sexmox caver voncvor gluxt mi banov sexmen pristupi nman
Aro
uss cavuma im Alina bayc matnersa tmrum himnakanum im mot
Alina
ha.joxovurt patasxaneq inch klini
Aro
Alina mijic Ejmiacin?
Alina
Es ejmiacnic em Aro …aseq ov uni aj kam dzax dzerqi armunki verevic depi us ujex cav kam tmracutyn
Sona
Barevv bolorin joxovurd xndrum em aseq um mot ka senc ban qnac texic hlh achqert nprmal chese hascre baces uxext mi angamic vat mtqer @ngni.sirtt xarni.tevert tmrac lini.u glxaptuit unenas parkac text shat em xndrum aseq ov uni
Ar
Stex mard ka vor feysum grupa kara baci mtnenq zrucenq normal?
Aro
Alina jan ha imnel voncod mrmra ancni ,du vortexices Alina?
Alina
Ne jan et sexmocn toqerit masova u shunchtela vatanum voncvor od chexni??? Srtxarnoc eselem unenum glxacavne verevi hatvacna u tmruma
Lana
Erexeq ahavor vzi cav unem um mot ka vzi dzgvacutyun u cav
Ne
xeq ov uni tikunqum 2 koxmic ujex sexmoc u cav srtxarnoc glxacav enqan vatem voncor mernem
Alina
aro cav chi imn pahi tak verqin vor axen anum vonca mrmrum ai tenca linum u spazmi nman linuma ancnum linuma ancnum.u shunchsa shat ktrum chi heriqum voch te parkac ail spasmi nman pahi tak ktrvuma dzvum u tenc celi or kara lini.ods chi heriqum voncvor ttvacin chli.qonn tenca
Aro
Alina jan et tikunqis cav@ parkac vaxta ujexanum im mot gisherayin jamerin ,ahagin vaxta tenca,lsi du xi ches uzum dimel nevrozi hamar masnageti,@nker unes?
Alina
Ne jan eselem qo vichakin fra het mektexel shunchsa vatanum ods chi heriqum.toqeris hatvacum ujex mxktuma cavuma.Ne jan duel qan imdz bolori mahi mej mi xoraci u qez veragri.et derasann shat vat bana exe vor mahacela baic inqn shaqarain diabetova tarapeluc exe
Alina
ha Ar9 nenc chi vor es amen rope unem es esqan vaxt chemel unece aravota exe 2 angam chapelem.Aro isk et toqeret hatvaci mrmrocn u cavn inchqan vaxta tevum u inchqan vaxtn meka ancnum krknvum
Aro
Alina vonc es?
Aro
Ha Alina esel unem jermutyunn bayc misht che ,demqs karmruma,nexanalu ban chka es qo hamarem asum vor gres hets xoses mi guce qez kogni,ete ches uzum da el du gites
Lana
Che Alina jan es jermutyun chem unenum
Alina
Aro chasir du unenumes jermutyn tenc aranc patchar
Ne
ov uni doshis voskorneri cav xedoc sexmoc srti shrjanum caver.henc norel kardaci vor derasan derasan levon muradyann e mahacel srtic u vapshe vatacaa
Alina
Aro jan mi nexaci uxaki himi iroq chem kara urish saitov
Alina
lana jan arden daelem vaxenum chem karq vaxenum em ba vor gnam vat ban asen asa qo mot exele etenc jermutyn 37-37.1 asa xndrum em
Lana
Alina jan etqan vaxenalu poxaren gna bjshki ev hetazotvir
Aro
che Alina jan et qo bolor adacnernel nevrozina bnorosg,xies qez tenc vat drutyan mej gcum heriqa mtnes kardas enpisi baner vor qo mot chka ,qez aseci gri ,kam feyst asa grem ,spasumem gri indz
Alina
Aro mernum em arden esqann qicher himike es jermutynn xndrum em asa duel unes tenc ban chapumes aranc patchar linuma tenc??? 37-37.1 ha asaaa?. Aro chishtn asqc mi urish nevrozi saitum kardaci grlein meknabanutynnerum vor nevrozic jermutyn erpek chi linum.et nshanakuma vor organizmum borboquma sksve aveli vaxeca.aro qo mot hachaxa linum jermutyn
Aro
Alina jan es qez haskanum em uzumes kisves enpisi mardu het ov qez khaskana .es im tvyalner@ tvelem inchi ches grum
Aro
Alina nevrozica ,ha im motela linum qo asaci pes,du hivand ches inches qez tenc tramadrel verjacru
Alina
Inchi mekt che ardzaganqum chem haskanum
Alina
Mariam jan henc eta eli taqutyns 37.1 toqeris hatvacum mxktuma cavuma.shunchsa vatanum voncor ods cheriqi dra hamarem kaskacum toqersa u shatem vaxenum dra hamarem harcnum ov uni nman ban jermutyn 37 kam 37.1 haskanam nevrozica da te incha
Mariam
Alina jan nax ete mard toqeric hivanda linum jermutyun ela unenum caver el kan.enpes chi vor mard@ patahakan kara @ngni u merni petqa 1 xndir unena
Alina
Joxovurd xndrum em aseq ova unenum jermutyn 37-37.1 xndrum em patasxaneq um mota linum shat karevora shatem xndrum aseq ov uni jermutyn
Alina
Aro araj toqeris es hatvacn senc cher linum sirtser ujex cakum u srtis uxutyamb mejqis et hatvacn mtacumei hastat sirtsa gnaci exo arin asin aroxj axjikes gnaa.h8ma es mi amisa et toqeris airocna brnvacutyn@@ shunchsa pahi tak ahavor vatanum voncvor ods cheriqi pahi tak mi qani rope linuma ancnum kam amboxj orn tenca.dra hamarem mtacum toqersa.du unenumes nshacs vochaknern haa?
Aro
Alina toqers chem nkare uxaki stugelem bjshki mot toqaborbi hamar ,isk minchev et urish hivandutyun mtaceles vor unes?hima indz motel shunchs lav chi sirts tprtuma ,mejqs cavuma voncor varvi ,taqutyuna talis vras ;u shat qo nkaragrac baneroc da nevroza,es qez aseci gri indz ,enpes aveli shut kpatasxanem u kporcem qez het xosel ognel miguce cres et mtqert vor tenc ban chka qo het da uxaki erevakayutyuna ,gri vibris
Alina
aro henc eta es toqers chem nkare dra hamare vaxs esqan meca himike ahavor vaxenum em vor gnam toqers nkarsm.chgitem inch anem u vaxs nranuma vor im cavern himnakanum mejqis maseruma u krcqavandakum ete kardumem vorde ases toqeri qaxcqexi nshana
Alina
Aro asa xndum em duel unes shncharutyan ujex vatacum oddt cheriqi u da lini shat hankarcaki mi qani rope kam celi or zndrum em asaaa.dra het mektexel glxacav ujex sexmox caver.u ankax qeznic eresnert voncvor varven karmres baic taqutyn chunenas dzax ust cavuma tevt hetn.es nshacnerics konkret vor mekn himi ka mott
Alina
Lan gri xndrum em asa demic vonca sksve mott m8 angamic mi or adrnaceles u sksela te vonc
Ar
Vat mtqer aveli shit vat tramdrutyun ka vor es vichakic durs chem karoxanum gal ,kam erb sksuma nopaners xoranal et jamanak tagnapa linum mots
Aro
Alina eliem asum du vonces qez diagnoz dnum du chunes bavarar giteliq dra hamar,mer mot funkcional bnuyti xangarumnera,im mot henc hima tikunqs cavuma chem karum vochmi dzevi mejqi parkem,pors sexmuma ujex shunchs vata ,bayc chemel porcum inchvor hivandutyun man gal ,vortev gitem ete stugvelem ban chka uremn nevrozna et mi mtaci tenc vat ,es qez 096181805 vibra eli hishacnem vor karas gres te qez kogni ,kxosem hett ,el vochmi ban mi karda et kayqerum
Lana
Isk kpchun vat mtqer unes
Ar
Lana jan ,sirt,stamoqs,aryan analiz,toqer,vaganadzev gexdz,tenc inchi vra kaskacelem stugvelem ,vochmi organakan hivandutyun chi exe
Alina
Aro nenc vat em cheq patkeracni incha hets katarvum ogneq eli indz mi qich patmeq dzer mot inchera linum mi guce et sirts tetevacni.amot chanem amboxj dzenov goralov klacem es incha hwts katarvum aravotic uxexsem qce vor im toqernela uremn tenc.Aro vorde mtnum.kardumem toqeri qaxcgexi nshan graca shncharutyan vatacum mejqi caver axtanshanneric.ete tenum em lriv vatanum em inch anem aseq ogneq xndrum em
Alina
lana baic toqert nkareles du??? Lan isk shunchtela vatanum v9ncvor pahi tak odt cheriqi linuma tenc ban pahi tak exbi ancni kam amboxj orn tenc exni
Lana
Ar isk du inch hetazotutyunner es ancel?
Ar
Lana jan lav klini ,esel es nevrozi patcharov shat lurj baneric zrkvelem uxaki ,stex aselu chi incherem korcre ,bayc piti durs gam es vichakic vonc uzuma lini ,het veradarnanq nor u aveli lav kyanqi
Lana
Alina jan im mot vor qaxckexic xosumen es vatanum em es el toqeri masum unem caver
Lana
Ar jan Es 4amsic avel et vichakumem sovorelem arden arden chgitem lav lineln vorna