Նևրոզը` դարի հիվանդություն
-Ինձ մոտ ախտորոշել էին նեւրոզ: Բուժումն ընդունելուց հետո ասացին, որ ապաքինվել եմ: Սակայն ինձ այժմ անհանգստացնում են հետեւյալ ախտանիշները. վախի զգացում, ճնշվածություն, սրտխփոց, գլխացավեր, խառը մտքեր… Ի՞նչ անեմ, ի՞նչ խորհուրդ կտաք:
Ալվարդ
Նեւրոզները հոգեծին, նյարդահոգեկան խանգարումներ են, որոնք առաջանում են մարդու կյանքի կարեւոր հարաբերությունների խանգարման ժամանակ, արտահայտվում են կլինիկական ֆենոմեններով եւ բնորոշվում են պսիխոտիկ երեւույթների բացակայությամբ: Ցավոք, տարբեր գործոններով պայմանավորված, նեւրոզով հիվանդների թիվը գնալով աճում է:
“Նեւրոզ” կոչվող հիվանդության սահմանումն անգամ ցույց է տալիս, որ խնդիրը հոգեբանական, հոգեկան ոլորտում է, հետեւաբար մեր ընթերցող Ալվարդի նամակին հնարավորինս արդյունավետ արձագանքելու համար զրուցեցինք ե՛ւ հոգեբանի, ե՛ւ հոգեբույժի հետ:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
Ինչպես նշեց հոգեբան Մարինե Սահակյանը՝
-Անձը գերբարձր արժեք է, նրան ուղղակի մոտենալ չի կարելի, հատկապես եթե նեւրոզն է խնդիրը: Պետք է անպայման խոսել հիվանդի հետ եւ մանրամասներն իմանալ, պետք է պարզել, թե ո՞ր դաշտն է ախտահարված, որտեղի՞ց է խնդիրը, ի՞նչ բնույթի է, ի՞նչ դրսեւորում ունի, առաջացման ինչպիսի՞ պատճառներ կան՝ ժառանգական, հոգեբանական, սեռական անբավարարվածության. չէ՞ որ կան պաթոլոգիայի դրսեւորման տարբեր տարատեսակներ: Իսկ եթե հիվանդը գանգատվում է՝ ասելով, որ ունի վախի զգացողություն, ճնշվածություն, խառը մտքեր, գլխացավ, սրտխփոցներ, խնդիր այստեղ, իհարկե, կա, եւ դա նեւրոտիկ բնույթի է, որն առաջանում է անորոշությունից, կպչուն մտքերից:
Իսկ ահա, մյուս զրուցակիցս՝ հոգեբույժ Գոհար Շիրինի Սրապյանը, նեւրոզների հետ կապված իր մեկնաբանությունը տվեց:
-Ի՞նչ է նեւրոզը, ի՞նչ տեսակներ ունի:
-Նեւրոզը հավաքական հիվանդություն է, որն ունի ֆունկցիոնալ բնույթ (օրգանական հիվանդությամբ պայմանավորված չէ) ունի որոշակի սկիզբ, պատճառ, չի ուղեկցվում հոգեկան խանգարումներով, եւ հիվանդը չի կորցնում իրականության զգացումը: Նեւրոզների համախտանիշներն ու տեսակները բազմազան են՝ ասթենիկ, նեւրասթենիկ, տագնապային եւ դեպրեսիվ, օբսեսիվ եւ ֆոբիկ, ինչպես նաեւ դեպերսոնալիզացիայի եւ դեռեալիզացիայի համախտանիշներ, դեզադապտատիվ եւ սթրեսային հակազդեցություններ, հիպոքոնդրիկ եւ հիսթերիկ խանգարումներ: Նշված տեսակներից ամենաթեթեւը նեւրասթենիկն է (նյարդաթուլություն), որ կազմում է նրանցից յուրաքանչյուրի հիմքը: Այն արտահայտվում է դյուրագրգռությամբ, դյուրաբորբոքությամբ, աղմուկից վիճակի վատթարացմամբ, թուլությամբ, լացկանությամբ, ոչ կայուն դեպրեսիայով, տրամադրության փոփոխականությամբ:
-Նեւրոզները պարտադիր ունենու՞մ են առաջացման պատճառ:
-Կան այնպիսինները, որոնք ունեն առաջացման կոնկրետ պատճառ, կան նաեւ այնպիսիք, որոնք տարիքի հետ են կապված եւ առաջանում են աթերոսկլերոզից, անոթային խնդիրներից, սթրեսներից, կյանքի անբարենպաստ պայմաններից, շատ մեծ նշանակություն ունի նաեւ անձի տեսակը, հոգեբանական որակները: Օրինակ՝ հարմոնիկ մարդկանց մոտ հազվադեպ են նեւրոզներ առաջանում, նեւրոզները հիմնականում բնորոշ են ինչ-որ շեշտվածություն ունեցող մարդկանց:
Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ ժառանգականությունը, ծննդաբերության ժամանակ երեխայի ունեցած վնասվածքները՝ երբ փոքրիկը ծնվում է պորտալարը պարանոցին փաթաթված կամ, ինչպես ասում են, խեղդված. սրանք խնդիրներ են, որոնք աչքի համար ոչ տեսանելի են եւ անգամ ժամանակակից հետազոտություններով հնարավոր չէ հայտնաբերել, բայց հետագայում առաջանում են խնդիրներ բնավորության հետ կապված, որն էլ հող է նախապատրաստում նեւրոզների համար: Կարեւոր է նաեւ դաստիարակությունը, ընտանիքի պայմանները, միջանձնային փոխհարաբերությունները. անհամերաշխությունն ու փոխզիջման բացակայությունը միանշանակ կարող են դառնալ նեւրոզի առաջացման պատճառ:
— Ի՞նչ հիմքեր կարող է ունենալ հասուն տարիքում ի հայտ եկած նեւրոզը:
-Շատ կարեւոր է, թե այժմ անձն ինչ խնդիրներ ունի, ինչ պայմաններում է ապրում, որովհետեւ նախկինում տարած սթրեսները կարծես թե թարմանում են նոր վնասվածքներով եւ բերում նեւրոզների: Օրինակ՝ կենցաղային խնդիրները, ֆինանսական դժվարությունները քիչ-քիչ խաթարում են նյարդային համակարգը, ինչն էլ հետո արտահայտվում է հակազդեցություններով: Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ նախկինում ունեցած հիվանդությունները, անզգայացումները, ուղեղի ցնցումները, գանգուղեղային վնասվածքները, կանանց կլիմաքսի շրջանը:
-Բուժման դեղատոմս առաջարկելիս ի՞նչն եք հաշվի առնում:
-Նեւրոզի ախտորոշման համար պետք է շատ մանրամասն տեղեկություն ունենալ:
Գոյություն ունեն նեւրոզներ, որոնք դեղորայքային լուրջ բուժում են պահանջում, չնայած բոլոր դեպքերում պետք է սկսել նվազագույն չափաբաժնից՝ անկախ նրանից, թե նեւրոզի ինչ աստիճան է հիվանդի մոտ նկատվում: Հիմնականում բուժման ընթացքը համակցվում է հոգեթերապիայի՝ հոգեբանի եւ հոգեբույժի ներգրավմամբ:
-Իսկ ո՞րն է պատճառը, որ մեր ընթերցողի մոտ բուժումից հետո խնդիրը կրկին ի հայտ է եկել:
-Կա երկու տարբերակ՝ կամ բուժումը կիսատ է մնացել, կամ լիարժեք չի եղել: Նեւրոզով հիվանդը պետք է իմանա իր խնդրի առաջացման պատճառն ու կարողանա համապատասխան լուծում գտնել դրա համար, կանխել եւ դեղորայք չօգտագործելուց հետո հասնել նրան, որ հիվանդությունը նորից չկրկնվի: Միգուցե խնդիրը շատ ավելի բարդ է եղել, իսկ հիմա սա է մնացել, ինչը նկարագրում է անձը: Բայց եթե կա գանգատ, որն անհանգստացնում է նրան, պետք է դիմի մասնագետի:
-Իսկ ինչպե՞ս, ի՞նչ խորհրդով կարող եք օգնել մեր ընթերցողին:
-Հիվանդի միայն մի քանի գանգատներով դժվար է կողմնորոշվել: Նույնիսկ անձի տեսքը բավականին բան է ասում՝սանրվածքը, դիմահարդարումը, դեմքի արտահայտությունը: Օրինակ՝ դեպրեսիան բնորոշվում է դեմքի թախծոտ, տխուր արտահայտությամբ, լարվածությամբ: Օգնելու համար անգամ կարիք է լինում դիմել հարազատների միջամտությանը: Հիվանդը հաճախ որոշ կարեւոր բաներ չի հիշում, չի ասում, չի կարողանում պատմել, իսկ հարազատները բավականին շատ տեղեկություն են տալիս: Երբեմն հիվանդները մեզ մոտ ծանր գանգատներ են ներկայացնում, բայց տանն իրենց լավ են զգում, կամ հակառակը՝ հիվանդի վիճակը թեթեւանում է, բայց մտերիմներին ասում է, որ ամբողջ օրն ինքը տանը լաց է լինում:
Ալվարդին կարող եմ առաջարկել բուժման չեզոք տարբերակ, որը նեւրոզի ցանկացած դրսեւորման դեպքում չի վնասի՝ կանոնավոր գրաֆիկով կատվախոտի կաթիլներ խմել, օրական 3 անգամ, 30-ական կաթիլ: “Պերսեն Ֆորտեն” կկարգավորի սրտխփոցի խնդիրը: Նեւրոզների բուժման համար շատ լավ են օգնում նաեւ հանգիստը, պարը, աէրոբիկան, շեյփինգը, լոգանքը, ֆիզիկական այն աշխատանքը, որը հաճելի է: Իսկ լողը նեւրոզի բուժման համար նշվածներից ամենաարդյունավետ տարբերակն է:
-Հայաստանում շա՞տ են նեւրոզով հիվանդ մարդիկ:
-Շա՜տ-շա՜տ: Դրանում վստահ եմ:
-Հնարավո՞ր է նեւրոզ ունենալ եւ չիմանալ դրա մասին:
-Նեւրոզն այն հիվանդություններից է, որն անհանգստացնում է անգամ ամենափոքր աստիճանի դեպքում, նույնիսկ չնչին տագնապից մարդն սկսում է գանգատվել: Սա թաքնված հիվանդություն չէ, հիվանդը միանգամից արձագանքում է եւ պահանջում, որ իրեն լսեն, օգնեն:
Հուսով ենք՝ մեր տված տեղեկություններն ինչ-որ չափով կօգնեն Ձեզ հաղթահարել բոլոր տեսակի հոգեբանական խնդիրներն ու հնարավորինս խուսափել նեւրոզից:
7,146 մեկնաբանույթուն
Ar
Lana jan enqan shata mots et cavern u zgacumner@ chgitem vorn asem ,hastat imaci qo mot inch linuma im motela tenc
Lana
Ar isk du inch tesaki caver unes?
Ar
Che Lana jan chem bujvel et erku texnel chem dime ,bayc uzumem motaka jamanakners dimem bujvem uxaki der chem koxmnoroshvum vortex
Alina
Aro isk gracn gri voxnashari choxvacq hayerenov kberi
Alina
aasenq enenc banes asum es iranic tvyal vorduc unenam vor parz aseci pesais barekama inchvor u pesesa iran harcre vor senc banera linum hets aseler ete sirtn u zob stugela ban chka uremn 99 tokos havanakana vor vpxnasharna tox voxnashar@ nkari el ira tvyaln chshtelu inch ka?
Lana
Ar du bujvel Es????isk kases inch tesaki caver es unecel
Ar
Stres kentrona u nevrozi klinika stex urish nyardabanakan es parkelem anogut lriv
Lana
Chishtn asac chgitem der
Ar
Vortexes voroshe ?bujvel
Lana
Ha michev amsi 20 galu em
Ar
Lana du galues hayastanum bujman?
In
Sonografia arecin Mariam u heto nayecin ban chkar,stamoqsis cavern ahavora shat ujex cakocner u gxtocneren linum mots .qez tvyalners tvelem gri indz feysov
Lana
Stamoqsi caver unem aj koxqi cav ham kuyraxiqi hatvacum ham lexaparki ham vorovayni bayc gnacel em analiz em tvel amboxj mejqov vorovaynov yzi en arel asel en ban chka
Mariam
In incht stugecin?mekel stamoqsi cav unes ujex
In
Mariam im vorqs qashvumer u koxqs aj ujex cav tali shunchs ktrum ;gnaci bjshki asecin ban chka stugveci
Aro
Alina jan et bjshkic tvyal ktas kam indz kases vortex kardam et qo asaci masin?
Mariam
Lana jan inch caver unes kgres imanam.isk stamoqsi pristupner el unes
Lana
Mariam jan qo nshac cavern es hima unim
Alina
Aro inch grem???
Mariam
In inch simptomner es unecel vor gnacel es
Alina
An asem imanas cor et qo asac mejq8 cavin ches dimana en jamanaka linum erp vor astvac chani shat bardacaca u virahatutyana linum.isk im asacnern es ankap chem asum mteq saitove kardaceq voxnashari choxvacqi jamanak inch caveren linum
Armen
In4 in4 simptomner uneir
Aro
Alina kgres uzumem miqich indz texekutyun tas
In
Mariam esorem qo asac simptomnerov gnace bjshki,asecin ban chka
Mariam
Armen isk stamoqsi caver unes u aj votqt qashvi xpi kuyraxiqit
Armen2
Kardum em mardik kan ed nerv brnat senyakic chen uzum dus gan stipelov arek im portit em asum etpes mi arek . U simtomnerov kisvelov ban chek poxi stugum ek der simtom vorice inchr ban poxvav che.
Armen2
Es im portit em asum bolort el kpel ek der simtomneric dranov aprum kisvum u inch ogut tnecoc glux tanelov vaxerov inchkan et foni tak mnal verj tvek u gtek dran haxtelu uxin hastat ka gone ahagin kancni
Armen2
U bolorit xorhurt ktam simtomneric mi kaxvek dranic ban chu poxvi menak kxoratni etex ban chka bujelu voch mi organe che da larvadutyune nerveri stresic xangarvume nervi funkcyan uxakki shat dandaxe verakangnvum vorovhetev menk etpisin enk bnutyunic estex bolornel bnavorutyan nuyn mardik enk henc dae mexavor . Ktrvek simtomneric chek merni rak chek motecox hivandutyune chka uxaki zgatoxutyun .
Armen2
Mariam jan ayo es ey . Estex 2 Armen ka . Aj koxmi cav unem andatar daje nman kuyr axu pristupi pes baytz drank sax sut en et tvum e miayn u bolor simtomner tvacyal en et uxaki nerveri ujex larvatutyune simtomner chen ancni minchev tvyal nervi funkcyan verakangnvi et el asum en hogeban karoxe mi qich chem havatum .
Mariam
Armen du eir ov uni aj koxmum caver kuyraxiqi mot cavee pristupner
Aro
Alina jan mihat tvyal asa kapnvem qo het lav?kam du kapnvi
Armen
Ete voxnasharic lini mejki cavin 4ek dimana
Alina
Aro moskva gnalu poxaren ete etqan bann areles manavand ete mejt kaskac @ngav u asumes vor dranic araj mejqi hete xndires unece gna mi hat voxnashart nkarel tur.es zarmanum em bjishkneri vren neujeli asenq amen ban haskacumen ur ases uxarkum en stugvelu et mi ban@ chen haskanum
Aro
De voxnasharumen nyarder@ Alina jan,vor tenc asir mejs kaskac @nkav es vatanalucs mi 10 or araj mejqi vnasvacqeyi stace parapunqic ,et bjishk@ vortexa kases,xndrum em te djvar chi mihat kapnvi hets kam tvyal tur es hett kapnvem lav?karevora shat petq lini kgnam Moskva ete kbujvem
Alina
aro voxnashari choxvacqi jamanaak wt tvarqacners bolorn linuma dra het mektex userum vzi hatvacum caver.glxaptuit axineri het xangarum.srt8 cakocner dzerqi tmracutyn et patcharove arajinn kaskacumen sirtn heto arden mekn meki mota uxarkum
Alina
Aro jan canot bjishka qrojs amusnu barekamna rusastan iranicen harcre aselen vor incha hets katarve bacatrela u ase vor 99 tokos havanakana vor voxnasharna u misht shbotum en ail hivandutyan het u shat bjishk chi haskanum mek@ meki dzera qcum.
Aro
Alina jan umiceq imacel mihat vor xndrem asa imanam lav spasumem
Armen
Amen mard petka ikn iran bozi
Aro
Qiso jan aj koxmumsa exel ,sryxarnoc himael unem u stamowsi caver tarber ,mi mtaci tenc ,ete kuzes vibrs verevum nayi grelem karoxes grel entex xosel hets
Qiso
vor maserumt e exel u et pahin srtxarnoc eles unecel ogni eli indz shat vatemshat vatem
Aro
Qiso jan ayo im mot exela nmanatip caver
Qiso
erexeq mard ka ov uni aj koxqi caver kuyraxiqi mot caver cakocner greq eli
Aro
Alina jan es chem nkare voxnashars,bayc vor asume et vatanaluc araj es mejqs cavecreleyi ujex,es sportovem zbaxve erkar vaxt,bayc dranic kara lini stamoqsi xangarum,u shat tenc baner ?
Armen
Eskan grum enk estex bolrs el vat enk vor estex enk mer kaskatneri hamar vor haskanank irok nevroz enk te urish bane boloris mitkne da e mi hat bjishk chi barehajum estex gre oogne
Alina
Aro idk mi ban harcnem du voxnashart nkareles u ste cankacc mard nkarela vorovhetev canot bjjshk8c imacelenq vor voxnashari choxvacqi depqum lriv es nuin axtanishnerna drsevorvum.dzerqi dox tmracutyn
Glxaptuit.glxacav.srti cakoc mejqi cav sax linuma voxnashari choxvacqi depqum u misht shbotum en urish hivandutyan het
Aro
Alina indz tvuma amen depqum petqa dimel lav masnageti u chisht,eseleyi qo nman mtacum skzbi 3 amis@ heto vor xoracav arden aveli djvara bujum@ ,shat lava vor husaxap ches linum et nuynpes karevora,mardu kyanqum inchvor ban poxvelovel kara et verana bayc
In
Mariam jan indz inchi chgrecir ba?
Qiso
nara tunavorvum es te panikana galis u et pahin tunavorvelu nshannnern en galis mott
Mariam
ov uni stamoqsi spazm.caver.mrmroc.ahavor vatem kgreq???
Alina
Aro chem dimel chemel uzum meka imast chka et antern vonc ekela tencel miamit kgna antexi inchi indz tanjem ete bjishknern iranc beranov asum en dran bujum chka.es huiss chem korcnum im astvacn im heta u hastat esenc amboxj kyanq tanjanqov chi toxi.uxaki piti hangist linenq crvenq.vat baneric heru mnanq ashxatenq amen inchin tetev naenq ankap baneri patcharov chnervainananq.u et anterine vor galisa uxaki arhamarenq mez karananq et mi qani ropen karavarenq u inq@ qich qich vor zga chi karum tulacni kancni