Նևրոզը` դարի հիվանդություն
-Ինձ մոտ ախտորոշել էին նեւրոզ: Բուժումն ընդունելուց հետո ասացին, որ ապաքինվել եմ: Սակայն ինձ այժմ անհանգստացնում են հետեւյալ ախտանիշները. վախի զգացում, ճնշվածություն, սրտխփոց, գլխացավեր, խառը մտքեր… Ի՞նչ անեմ, ի՞նչ խորհուրդ կտաք:
Ալվարդ
Նեւրոզները հոգեծին, նյարդահոգեկան խանգարումներ են, որոնք առաջանում են մարդու կյանքի կարեւոր հարաբերությունների խանգարման ժամանակ, արտահայտվում են կլինիկական ֆենոմեններով եւ բնորոշվում են պսիխոտիկ երեւույթների բացակայությամբ: Ցավոք, տարբեր գործոններով պայմանավորված, նեւրոզով հիվանդների թիվը գնալով աճում է:
“Նեւրոզ” կոչվող հիվանդության սահմանումն անգամ ցույց է տալիս, որ խնդիրը հոգեբանական, հոգեկան ոլորտում է, հետեւաբար մեր ընթերցող Ալվարդի նամակին հնարավորինս արդյունավետ արձագանքելու համար զրուցեցինք ե՛ւ հոգեբանի, ե՛ւ հոգեբույժի հետ:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
Ինչպես նշեց հոգեբան Մարինե Սահակյանը՝
-Անձը գերբարձր արժեք է, նրան ուղղակի մոտենալ չի կարելի, հատկապես եթե նեւրոզն է խնդիրը: Պետք է անպայման խոսել հիվանդի հետ եւ մանրամասներն իմանալ, պետք է պարզել, թե ո՞ր դաշտն է ախտահարված, որտեղի՞ց է խնդիրը, ի՞նչ բնույթի է, ի՞նչ դրսեւորում ունի, առաջացման ինչպիսի՞ պատճառներ կան՝ ժառանգական, հոգեբանական, սեռական անբավարարվածության. չէ՞ որ կան պաթոլոգիայի դրսեւորման տարբեր տարատեսակներ: Իսկ եթե հիվանդը գանգատվում է՝ ասելով, որ ունի վախի զգացողություն, ճնշվածություն, խառը մտքեր, գլխացավ, սրտխփոցներ, խնդիր այստեղ, իհարկե, կա, եւ դա նեւրոտիկ բնույթի է, որն առաջանում է անորոշությունից, կպչուն մտքերից:
Իսկ ահա, մյուս զրուցակիցս՝ հոգեբույժ Գոհար Շիրինի Սրապյանը, նեւրոզների հետ կապված իր մեկնաբանությունը տվեց:
-Ի՞նչ է նեւրոզը, ի՞նչ տեսակներ ունի:
-Նեւրոզը հավաքական հիվանդություն է, որն ունի ֆունկցիոնալ բնույթ (օրգանական հիվանդությամբ պայմանավորված չէ) ունի որոշակի սկիզբ, պատճառ, չի ուղեկցվում հոգեկան խանգարումներով, եւ հիվանդը չի կորցնում իրականության զգացումը: Նեւրոզների համախտանիշներն ու տեսակները բազմազան են՝ ասթենիկ, նեւրասթենիկ, տագնապային եւ դեպրեսիվ, օբսեսիվ եւ ֆոբիկ, ինչպես նաեւ դեպերսոնալիզացիայի եւ դեռեալիզացիայի համախտանիշներ, դեզադապտատիվ եւ սթրեսային հակազդեցություններ, հիպոքոնդրիկ եւ հիսթերիկ խանգարումներ: Նշված տեսակներից ամենաթեթեւը նեւրասթենիկն է (նյարդաթուլություն), որ կազմում է նրանցից յուրաքանչյուրի հիմքը: Այն արտահայտվում է դյուրագրգռությամբ, դյուրաբորբոքությամբ, աղմուկից վիճակի վատթարացմամբ, թուլությամբ, լացկանությամբ, ոչ կայուն դեպրեսիայով, տրամադրության փոփոխականությամբ:
-Նեւրոզները պարտադիր ունենու՞մ են առաջացման պատճառ:
-Կան այնպիսինները, որոնք ունեն առաջացման կոնկրետ պատճառ, կան նաեւ այնպիսիք, որոնք տարիքի հետ են կապված եւ առաջանում են աթերոսկլերոզից, անոթային խնդիրներից, սթրեսներից, կյանքի անբարենպաստ պայմաններից, շատ մեծ նշանակություն ունի նաեւ անձի տեսակը, հոգեբանական որակները: Օրինակ՝ հարմոնիկ մարդկանց մոտ հազվադեպ են նեւրոզներ առաջանում, նեւրոզները հիմնականում բնորոշ են ինչ-որ շեշտվածություն ունեցող մարդկանց:
Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ ժառանգականությունը, ծննդաբերության ժամանակ երեխայի ունեցած վնասվածքները՝ երբ փոքրիկը ծնվում է պորտալարը պարանոցին փաթաթված կամ, ինչպես ասում են, խեղդված. սրանք խնդիրներ են, որոնք աչքի համար ոչ տեսանելի են եւ անգամ ժամանակակից հետազոտություններով հնարավոր չէ հայտնաբերել, բայց հետագայում առաջանում են խնդիրներ բնավորության հետ կապված, որն էլ հող է նախապատրաստում նեւրոզների համար: Կարեւոր է նաեւ դաստիարակությունը, ընտանիքի պայմանները, միջանձնային փոխհարաբերությունները. անհամերաշխությունն ու փոխզիջման բացակայությունը միանշանակ կարող են դառնալ նեւրոզի առաջացման պատճառ:
— Ի՞նչ հիմքեր կարող է ունենալ հասուն տարիքում ի հայտ եկած նեւրոզը:
-Շատ կարեւոր է, թե այժմ անձն ինչ խնդիրներ ունի, ինչ պայմաններում է ապրում, որովհետեւ նախկինում տարած սթրեսները կարծես թե թարմանում են նոր վնասվածքներով եւ բերում նեւրոզների: Օրինակ՝ կենցաղային խնդիրները, ֆինանսական դժվարությունները քիչ-քիչ խաթարում են նյարդային համակարգը, ինչն էլ հետո արտահայտվում է հակազդեցություններով: Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ նախկինում ունեցած հիվանդությունները, անզգայացումները, ուղեղի ցնցումները, գանգուղեղային վնասվածքները, կանանց կլիմաքսի շրջանը:
-Բուժման դեղատոմս առաջարկելիս ի՞նչն եք հաշվի առնում:
-Նեւրոզի ախտորոշման համար պետք է շատ մանրամասն տեղեկություն ունենալ:
Գոյություն ունեն նեւրոզներ, որոնք դեղորայքային լուրջ բուժում են պահանջում, չնայած բոլոր դեպքերում պետք է սկսել նվազագույն չափաբաժնից՝ անկախ նրանից, թե նեւրոզի ինչ աստիճան է հիվանդի մոտ նկատվում: Հիմնականում բուժման ընթացքը համակցվում է հոգեթերապիայի՝ հոգեբանի եւ հոգեբույժի ներգրավմամբ:
-Իսկ ո՞րն է պատճառը, որ մեր ընթերցողի մոտ բուժումից հետո խնդիրը կրկին ի հայտ է եկել:
-Կա երկու տարբերակ՝ կամ բուժումը կիսատ է մնացել, կամ լիարժեք չի եղել: Նեւրոզով հիվանդը պետք է իմանա իր խնդրի առաջացման պատճառն ու կարողանա համապատասխան լուծում գտնել դրա համար, կանխել եւ դեղորայք չօգտագործելուց հետո հասնել նրան, որ հիվանդությունը նորից չկրկնվի: Միգուցե խնդիրը շատ ավելի բարդ է եղել, իսկ հիմա սա է մնացել, ինչը նկարագրում է անձը: Բայց եթե կա գանգատ, որն անհանգստացնում է նրան, պետք է դիմի մասնագետի:
-Իսկ ինչպե՞ս, ի՞նչ խորհրդով կարող եք օգնել մեր ընթերցողին:
-Հիվանդի միայն մի քանի գանգատներով դժվար է կողմնորոշվել: Նույնիսկ անձի տեսքը բավականին բան է ասում՝սանրվածքը, դիմահարդարումը, դեմքի արտահայտությունը: Օրինակ՝ դեպրեսիան բնորոշվում է դեմքի թախծոտ, տխուր արտահայտությամբ, լարվածությամբ: Օգնելու համար անգամ կարիք է լինում դիմել հարազատների միջամտությանը: Հիվանդը հաճախ որոշ կարեւոր բաներ չի հիշում, չի ասում, չի կարողանում պատմել, իսկ հարազատները բավականին շատ տեղեկություն են տալիս: Երբեմն հիվանդները մեզ մոտ ծանր գանգատներ են ներկայացնում, բայց տանն իրենց լավ են զգում, կամ հակառակը՝ հիվանդի վիճակը թեթեւանում է, բայց մտերիմներին ասում է, որ ամբողջ օրն ինքը տանը լաց է լինում:
Ալվարդին կարող եմ առաջարկել բուժման չեզոք տարբերակ, որը նեւրոզի ցանկացած դրսեւորման դեպքում չի վնասի՝ կանոնավոր գրաֆիկով կատվախոտի կաթիլներ խմել, օրական 3 անգամ, 30-ական կաթիլ: “Պերսեն Ֆորտեն” կկարգավորի սրտխփոցի խնդիրը: Նեւրոզների բուժման համար շատ լավ են օգնում նաեւ հանգիստը, պարը, աէրոբիկան, շեյփինգը, լոգանքը, ֆիզիկական այն աշխատանքը, որը հաճելի է: Իսկ լողը նեւրոզի բուժման համար նշվածներից ամենաարդյունավետ տարբերակն է:
-Հայաստանում շա՞տ են նեւրոզով հիվանդ մարդիկ:
-Շա՜տ-շա՜տ: Դրանում վստահ եմ:
-Հնարավո՞ր է նեւրոզ ունենալ եւ չիմանալ դրա մասին:
-Նեւրոզն այն հիվանդություններից է, որն անհանգստացնում է անգամ ամենափոքր աստիճանի դեպքում, նույնիսկ չնչին տագնապից մարդն սկսում է գանգատվել: Սա թաքնված հիվանդություն չէ, հիվանդը միանգամից արձագանքում է եւ պահանջում, որ իրեն լսեն, օգնեն:
Հուսով ենք՝ մեր տված տեղեկություններն ինչ-որ չափով կօգնեն Ձեզ հաղթահարել բոլոր տեսակի հոգեբանական խնդիրներն ու հնարավորինս խուսափել նեւրոզից:
7,196 մեկնաբանույթուն
Gay
Erexek um heta exel vorovaynum anbacatreli erevuytner katarvi
Gay
Vik jan seansic heto fizicheskin ela ancnum
Ani
Qtistine. ja. im. hetela. exel. et. erevuitner@. u. linuma. himael. baic. voj. arajva. nman. ko. mot. aveli. shat. et. ororvel@. vor. jamanaka. linum
Tigranuhi
Erexeqqqq jan ind el amenashat@ kojordi a cavn a anhangstacnum,an@ndhat cavum a,talis akanjs,voncvor kojordi a viskornert el cava.
Vik
Gay vorovhetev du kentronaceles et hatvaci vra dra hamar qo mot et hatvacna cavum cakum moraci
Gay
Qristine jan isk cakocner vik jsn shat ursx em qo hamsr
vik
GAY JAN LAVEM NORMAL EN GITEM GAY JAN VOR ET MARD@ MANRAKRKIT BACATRUMA MER VICAK@ VORPESI HASKANANQ VAXERNEL STRESNERNEL TE DRANC HETEVANQOV INCHA LINUM VONCA LINUM HENC ET HASKANANQ VERJ NEVROZIN VOROVHETEV EREXEQ ETE MENQ ISKAKAN HIVAND LINENQ UREMN SIMTOMNER@ KLINI MIST VOC TE EN JAMANAK VOR MENQ HUZVUM ENQ KAM STRES ENQ TANUM
Qristine
ha Gay jan unecel em vorovyni caver
Gay
Qristine jan es unecel em minchev hima el ete mi banic vaxenum em kam anhangstanum eli linuma Qristine jan vorovayni caver unek kam cakocner
Gay
Art gna yogayi es im porcic em asum Vik jan du vonc es inc shat a hetaqrqrum hogebani ashxatanqi ardyunkn
Qristine
srtxpoc unes Rima jan?
Rima
Qristine jan.arten mi kani or klini vor unem.nuynisk hima ka.zgum em.dox voncor votkers tulanan.vor mikich inch cik chpahem nuynisk kara calvi votkers.
Qristine
Ani jan eli nstac kam parkac ororvum es kam qez tva vor ynknum es u et pahin arag sharjumner es anum, heto srtxpoch, shunchd araganum e, shunchd ktrvum e
Qristine
mersi Rima jaan, iskapes et cavery vonc vor taparox linen, tarber texer, bayc aveli shat vizs, users, dzax dzerqs, votqers….RIma jan isk votqeri dox unecel es, asenq mi banic vor vaxecel es,ay etpes dox, shat ujex che,, bayc ka
Rima
Qristina jan.u ashxati kaxcric heru mna.mi oktagorci.et aveliya xoracnum.es im amboxch kyankum kaxcri pahanj chem unecel.baic es nevrozic.uxum em misht kaxcr utem.baic chem utum .eta inc oknel mi pah chey haskanum vor petk chi utel.incanic durs utum ey.baic erp inc prafesr asac.vor dranic e kaxcri pahanj.petke chutes.vor lav lines
Rima
Wristine jan im het exela.baic hima et glxaptuyt park aso chka.menak pahi tak srtxpoc.ev et caver.kamu nman man e galis.aveli shat.chakats.users.ev paranocs e cavum.Wristine jan henc et tesak caver kam henc vat mtker unecar et pahin mi dajak jur xmir.ete chuzesel.zoroven xmi.
Ani
Qristine. jan. im. hetela. linum.
Qristine
Rima jan es el unem et cavrric, hatkapes dzax dzerqi,votqeri, cnkneri, vzi caver, es qani ory aveli artahaytvac e, mek cavum e, mek cakum, dran gumarac srtxpoc, arag hncharutyun u et ororvely, nstac jamanak, indz tvume ynknumem, dzer het linum e nman ban
Rima
Gor jan.cerks cav voncor kami lini.mek verevna mek nerkev.amboxch marmnovs man e galis.
Art
Lox@ chi oqnum
Vik
Loxi cista SATA oqnum
Gay
Erexek gnacek loxi kam yogayi eta mer prkutyunn
Tigranuhi
Iharke tarel em Art ev hima el nuynn iravitjakum m
Gor
Mot 2 tari Rima. Isk dzerqit vor masna cavum?
Gay
Kokords el akanjners el at amnashars el erexek hima imn menak pors a cavum u mejks
Art
Es mot 8 amis et cavern em qashum bayc arten erku amis e et amen inchi 20 tokosn e mots mnacel hatkapes kokorti cav@
Art
Nevroz tarel eq? Im kokordnel e cavum
Tigranuhi
Erexeq vonc eq?dzez vonc eq zgum?erexeq jan patahum a dzer mot vor pateh anpateh dzer kokord@ cava.kartzes kokordi voskornern en cavum.tuq@ kul taluc cava.bayc mrsatzutyun chunenaq?
Gay
vik jan da drakaan mituma es el vor skzbum yogayi ei gnum ayd or inc shat lav ei zgum hajord orn voch u husahatvum ri bayc aha ardyunkn qo mot el enpes kancni ches el nkati
Gay
Vik jan de skizbna isk du drakan dinamika ches nkatum inchqan e tevum 1 seansn
Vik
Gay Jan xist argelela nevrozi masin kardam kam lsem de mi ban kardum enq anmijapes vercnum enq ce hl@ci stacvum ha uzum em kardam imanam mi vat ban el linuma élu sksum em mtqers xarnvuma
Gay
Vik jan es el em uzum gnam hogebani mot uxaki uxum em tesnem inch ardyunk unes cruma vat mtqerd
Vik
Gay Jan stex em lavem duq vonceq Gay sayt back vorovhetev karoxa qez el sat oqni gracnerw
Gay
Vik ur es vonc es
Rima
ANI JAN MI VAXECI ET HASTAT NEVROZICA.URUSH VOCINCH.
Rima
Gor arten mi tari .isk ko mot.nora sksvel
Ani
vojinj. Tigranuhi. jan. du. vonc. es
Tigranuhi
Erexeq jan vonc eq?
Ani
Rima. jan. im. mot. enkan. texa. cavacel. u. hima. eli. mek. mek. cavuma baic. es. es. glxaptuitneric. em. vaxenum. mekel. et. vor. pahi. tak. voncor. uxext. anjatvi.
Gor
Rima erkar jamanaka et qo caver@ vor ka?
Rima
Ani jan.orinak kara et pahin im het zrucem es anjatvem.u et pahan enkan em anjatvum vor karam lriv urish temsyic xrucem.et pahin nuynisk im erexanerin ushadir chlinem.vortev chem haskanum vocinch.anjatvum em.u ete erkar inch het zrucecin es chem kara.ahavor larvum em.achkers voncor chakatics sexmen.nervaynanum em.of chgitem vir asem.An jan.
Ani
Rima. jan. inja. linum. asa. xndrum. em. injes. zgum. et. pahin
Rima
Erexek isk pah exela vor glxum inchor ban zgak bayc chaskanak te inch e.chkomnoroshvek te inch ek zgum
Rima
Gor im mot ka henc et ko asac caver.ev akanjneri xshoc.
Gor
che im mot @tenc ban chi exel, stamoqi hatvacuma linum caver im@. amena arajuc srtxpocer heto glxaptuyt shat uqex erkar jamanakov u @tenc liq@ baner hima im mot dzax tevsa vzis dzax koxm@ mekel akanjneris mej misht xshoca dzer mot ka akanjneri xshoc?
Gay
Gor im mot exela bayc ancela im mot ela exel shat baner hima amboxj vorovaynov caver unem u mek mek el da ancnum a sksum portis koxkn cakocner qo mot exel a nman ban
Gor
barev bolorin es mi harc unem bolorit ov kkarda. es mot 6 tari e unem nevroz shat banern ekel ancel gnacel hima es 2 tar e dzax dzerqsa cavum u amen or kaseq mard ka, vor ira motela exel???
Qristine
Rima jan im mot el e linum nman ban, et pahin glxaptuyt em zgum glxov, sirts arag e ashxaum u տոթ է տալիս վրաս, դա տևում է մի պահ
Qristine
Tigranuhi, Rima jan shaat hnaravor e, vor vzi ostexondroz lini, ete vziic ancnum e user, heto dzax dzerq, mi mtaceq vat baneri masin, lav klini amen inch….im mot el orva mej linum vzi, useri, cav, cakocner, bayc pordzum em ushadrutyun chdarcnel, heto ancnum e
Qristine
barev dzez erexeq, vonc eq?