Նևրոզը` դարի հիվանդություն
-Ինձ մոտ ախտորոշել էին նեւրոզ: Բուժումն ընդունելուց հետո ասացին, որ ապաքինվել եմ: Սակայն ինձ այժմ անհանգստացնում են հետեւյալ ախտանիշները. վախի զգացում, ճնշվածություն, սրտխփոց, գլխացավեր, խառը մտքեր… Ի՞նչ անեմ, ի՞նչ խորհուրդ կտաք:
Ալվարդ
Նեւրոզները հոգեծին, նյարդահոգեկան խանգարումներ են, որոնք առաջանում են մարդու կյանքի կարեւոր հարաբերությունների խանգարման ժամանակ, արտահայտվում են կլինիկական ֆենոմեններով եւ բնորոշվում են պսիխոտիկ երեւույթների բացակայությամբ: Ցավոք, տարբեր գործոններով պայմանավորված, նեւրոզով հիվանդների թիվը գնալով աճում է:
“Նեւրոզ” կոչվող հիվանդության սահմանումն անգամ ցույց է տալիս, որ խնդիրը հոգեբանական, հոգեկան ոլորտում է, հետեւաբար մեր ընթերցող Ալվարդի նամակին հնարավորինս արդյունավետ արձագանքելու համար զրուցեցինք ե՛ւ հոգեբանի, ե՛ւ հոգեբույժի հետ:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
Ինչպես նշեց հոգեբան Մարինե Սահակյանը՝
-Անձը գերբարձր արժեք է, նրան ուղղակի մոտենալ չի կարելի, հատկապես եթե նեւրոզն է խնդիրը: Պետք է անպայման խոսել հիվանդի հետ եւ մանրամասներն իմանալ, պետք է պարզել, թե ո՞ր դաշտն է ախտահարված, որտեղի՞ց է խնդիրը, ի՞նչ բնույթի է, ի՞նչ դրսեւորում ունի, առաջացման ինչպիսի՞ պատճառներ կան՝ ժառանգական, հոգեբանական, սեռական անբավարարվածության. չէ՞ որ կան պաթոլոգիայի դրսեւորման տարբեր տարատեսակներ: Իսկ եթե հիվանդը գանգատվում է՝ ասելով, որ ունի վախի զգացողություն, ճնշվածություն, խառը մտքեր, գլխացավ, սրտխփոցներ, խնդիր այստեղ, իհարկե, կա, եւ դա նեւրոտիկ բնույթի է, որն առաջանում է անորոշությունից, կպչուն մտքերից:
Իսկ ահա, մյուս զրուցակիցս՝ հոգեբույժ Գոհար Շիրինի Սրապյանը, նեւրոզների հետ կապված իր մեկնաբանությունը տվեց:
-Ի՞նչ է նեւրոզը, ի՞նչ տեսակներ ունի:
-Նեւրոզը հավաքական հիվանդություն է, որն ունի ֆունկցիոնալ բնույթ (օրգանական հիվանդությամբ պայմանավորված չէ) ունի որոշակի սկիզբ, պատճառ, չի ուղեկցվում հոգեկան խանգարումներով, եւ հիվանդը չի կորցնում իրականության զգացումը: Նեւրոզների համախտանիշներն ու տեսակները բազմազան են՝ ասթենիկ, նեւրասթենիկ, տագնապային եւ դեպրեսիվ, օբսեսիվ եւ ֆոբիկ, ինչպես նաեւ դեպերսոնալիզացիայի եւ դեռեալիզացիայի համախտանիշներ, դեզադապտատիվ եւ սթրեսային հակազդեցություններ, հիպոքոնդրիկ եւ հիսթերիկ խանգարումներ: Նշված տեսակներից ամենաթեթեւը նեւրասթենիկն է (նյարդաթուլություն), որ կազմում է նրանցից յուրաքանչյուրի հիմքը: Այն արտահայտվում է դյուրագրգռությամբ, դյուրաբորբոքությամբ, աղմուկից վիճակի վատթարացմամբ, թուլությամբ, լացկանությամբ, ոչ կայուն դեպրեսիայով, տրամադրության փոփոխականությամբ:
-Նեւրոզները պարտադիր ունենու՞մ են առաջացման պատճառ:
-Կան այնպիսինները, որոնք ունեն առաջացման կոնկրետ պատճառ, կան նաեւ այնպիսիք, որոնք տարիքի հետ են կապված եւ առաջանում են աթերոսկլերոզից, անոթային խնդիրներից, սթրեսներից, կյանքի անբարենպաստ պայմաններից, շատ մեծ նշանակություն ունի նաեւ անձի տեսակը, հոգեբանական որակները: Օրինակ՝ հարմոնիկ մարդկանց մոտ հազվադեպ են նեւրոզներ առաջանում, նեւրոզները հիմնականում բնորոշ են ինչ-որ շեշտվածություն ունեցող մարդկանց:
Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ ժառանգականությունը, ծննդաբերության ժամանակ երեխայի ունեցած վնասվածքները՝ երբ փոքրիկը ծնվում է պորտալարը պարանոցին փաթաթված կամ, ինչպես ասում են, խեղդված. սրանք խնդիրներ են, որոնք աչքի համար ոչ տեսանելի են եւ անգամ ժամանակակից հետազոտություններով հնարավոր չէ հայտնաբերել, բայց հետագայում առաջանում են խնդիրներ բնավորության հետ կապված, որն էլ հող է նախապատրաստում նեւրոզների համար: Կարեւոր է նաեւ դաստիարակությունը, ընտանիքի պայմանները, միջանձնային փոխհարաբերությունները. անհամերաշխությունն ու փոխզիջման բացակայությունը միանշանակ կարող են դառնալ նեւրոզի առաջացման պատճառ:
— Ի՞նչ հիմքեր կարող է ունենալ հասուն տարիքում ի հայտ եկած նեւրոզը:
-Շատ կարեւոր է, թե այժմ անձն ինչ խնդիրներ ունի, ինչ պայմաններում է ապրում, որովհետեւ նախկինում տարած սթրեսները կարծես թե թարմանում են նոր վնասվածքներով եւ բերում նեւրոզների: Օրինակ՝ կենցաղային խնդիրները, ֆինանսական դժվարությունները քիչ-քիչ խաթարում են նյարդային համակարգը, ինչն էլ հետո արտահայտվում է հակազդեցություններով: Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ նախկինում ունեցած հիվանդությունները, անզգայացումները, ուղեղի ցնցումները, գանգուղեղային վնասվածքները, կանանց կլիմաքսի շրջանը:
-Բուժման դեղատոմս առաջարկելիս ի՞նչն եք հաշվի առնում:
-Նեւրոզի ախտորոշման համար պետք է շատ մանրամասն տեղեկություն ունենալ:
Գոյություն ունեն նեւրոզներ, որոնք դեղորայքային լուրջ բուժում են պահանջում, չնայած բոլոր դեպքերում պետք է սկսել նվազագույն չափաբաժնից՝ անկախ նրանից, թե նեւրոզի ինչ աստիճան է հիվանդի մոտ նկատվում: Հիմնականում բուժման ընթացքը համակցվում է հոգեթերապիայի՝ հոգեբանի եւ հոգեբույժի ներգրավմամբ:
-Իսկ ո՞րն է պատճառը, որ մեր ընթերցողի մոտ բուժումից հետո խնդիրը կրկին ի հայտ է եկել:
-Կա երկու տարբերակ՝ կամ բուժումը կիսատ է մնացել, կամ լիարժեք չի եղել: Նեւրոզով հիվանդը պետք է իմանա իր խնդրի առաջացման պատճառն ու կարողանա համապատասխան լուծում գտնել դրա համար, կանխել եւ դեղորայք չօգտագործելուց հետո հասնել նրան, որ հիվանդությունը նորից չկրկնվի: Միգուցե խնդիրը շատ ավելի բարդ է եղել, իսկ հիմա սա է մնացել, ինչը նկարագրում է անձը: Բայց եթե կա գանգատ, որն անհանգստացնում է նրան, պետք է դիմի մասնագետի:
-Իսկ ինչպե՞ս, ի՞նչ խորհրդով կարող եք օգնել մեր ընթերցողին:
-Հիվանդի միայն մի քանի գանգատներով դժվար է կողմնորոշվել: Նույնիսկ անձի տեսքը բավականին բան է ասում՝սանրվածքը, դիմահարդարումը, դեմքի արտահայտությունը: Օրինակ՝ դեպրեսիան բնորոշվում է դեմքի թախծոտ, տխուր արտահայտությամբ, լարվածությամբ: Օգնելու համար անգամ կարիք է լինում դիմել հարազատների միջամտությանը: Հիվանդը հաճախ որոշ կարեւոր բաներ չի հիշում, չի ասում, չի կարողանում պատմել, իսկ հարազատները բավականին շատ տեղեկություն են տալիս: Երբեմն հիվանդները մեզ մոտ ծանր գանգատներ են ներկայացնում, բայց տանն իրենց լավ են զգում, կամ հակառակը՝ հիվանդի վիճակը թեթեւանում է, բայց մտերիմներին ասում է, որ ամբողջ օրն ինքը տանը լաց է լինում:
Ալվարդին կարող եմ առաջարկել բուժման չեզոք տարբերակ, որը նեւրոզի ցանկացած դրսեւորման դեպքում չի վնասի՝ կանոնավոր գրաֆիկով կատվախոտի կաթիլներ խմել, օրական 3 անգամ, 30-ական կաթիլ: “Պերսեն Ֆորտեն” կկարգավորի սրտխփոցի խնդիրը: Նեւրոզների բուժման համար շատ լավ են օգնում նաեւ հանգիստը, պարը, աէրոբիկան, շեյփինգը, լոգանքը, ֆիզիկական այն աշխատանքը, որը հաճելի է: Իսկ լողը նեւրոզի բուժման համար նշվածներից ամենաարդյունավետ տարբերակն է:
-Հայաստանում շա՞տ են նեւրոզով հիվանդ մարդիկ:
-Շա՜տ-շա՜տ: Դրանում վստահ եմ:
-Հնարավո՞ր է նեւրոզ ունենալ եւ չիմանալ դրա մասին:
-Նեւրոզն այն հիվանդություններից է, որն անհանգստացնում է անգամ ամենափոքր աստիճանի դեպքում, նույնիսկ չնչին տագնապից մարդն սկսում է գանգատվել: Սա թաքնված հիվանդություն չէ, հիվանդը միանգամից արձագանքում է եւ պահանջում, որ իրեն լսեն, օգնեն:
Հուսով ենք՝ մեր տված տեղեկություններն ինչ-որ չափով կօգնեն Ձեզ հաղթահարել բոլոր տեսակի հոգեբանական խնդիրներն ու հնարավորինս խուսափել նեւրոզից:
7,146 մեկնաբանույթուն
N
Es esorel gnaci bjshki erexeq jan toqersel nkareci amena tankanoc sarqov nkareci srtabani motel gnaci nayec asecin laves bayc chgitem hets incha katarvum
Lili
Shush jan du indz @nkeranalu hayt@ uxarkeles @ndunelem lav nayi Es qo @nkernei mejem duel im
Shush
Lil es qo tvyalner@ chgitem vonc grem.
N
Erexeq jan exela vor jur xmeq shunch ktrvi
N
Im motela tenc tangnapayin inch vor bana mtnum mejs ankax indznic larvumem u sksumem vat baner mtacel bayc mi qani jam qashumem et tangnapayin vichakn
N
Qti mijnapati tequmnela qter pakum indz unem u pastayani paka voncvor grip linem
Lili
Shush jan du gteles indz ete karas du gri indz I’m mot cuyc ta
In
J.i qez fbum vonc gtnem xosenq,kam erexeq Ина Согомонян fbum esem greq indz stex chem mtnum shat greq entex xosenq
Shush
Lil xi instayov ches grum vor gteles
Ա Ա
Ne jan im mot hatkapes aravotyana shat linum srtxarnoc,bqnumem shut shutt,u glxacav glxaptuyt qtersa pakvum u liqy tenc banerr
Ne
erexeq ov uni ahavor srtxarnoccc u stamoqsi caver..et srtxarnoc@ ahavor dajana.u psxum el ka mots.greq eli
Ա Ա
erexeq chem karum gluxs kaxem sexmuma ujex chakats,N jan im motela aravotyan akanjneeris meji xshocy shat ujexx,amboxj marmins larvuma ankax indznicc
N
Ա Ա ha bayc aravot helneluca linum mekel barr dzayneric
Ա Ա
N jan isk akanjum axmuk unes vor voncvor xshaluc exni
Lili
Shush ures chkas
Gohar
Sara Jan es ubem et qo nkaragracn UNC tvuma toqers chi ashxatum shunchs ktrvuma kteris men mi cevi mxmxuma u gluxs tmruma
J.l
Erexeq mi banel harcnem um krcqavandaki u tikunqi hatvacum caver ka.
N
Ա Ա indz unem bayc chakatis koxqna cav chunem bayc voncvor mi ban zgacnel ta canr ban lini kaxvac mekel achqsa trtralis
J.l
In ayo.
Ա Ա
bari or dzez,es arden 3 tari unem nevroz kochvacy,xndrumem aseq um mot ka chakati cav sexmvacutyun,verjers e grips lavacel bayc chakatiis hatvacum ujex sexmoc unem,achqers en shat hognac
In
Ha unem J.I ,du axjikes?
J.l
Barev In jan zer asac axtanshaneric indz motel ka e asum en daela nevrozi het kapvacc.isk du ayroc unes.
In
Um krcqavandakna cavum ham dzax hamel aj koxmer@,u tarber caver sexmox u sur ,heto tikunqic cav xpi ,user@ ,tevataker@ cavan um ka kam exela aseq eli
Lili
Erexeq jan koxoskri tak exela dzer het dzer tas cava gnaci sonografia areci aseci Es ereq ora mtacumem pochkeser asec et pocket chi kam axiqnerta kam mkanayin cava off chgitem nenc cavuma kpnumem et hatvacin ahavor cavuma
Lili
Gtelelem Shush jan du I’m @nkerneri mejes arden
Shush
Lil ches gtnum
In
Lili jan nman cav@ es gitem vor sura u du et piti zgas nayev durs gnaluc
Lili
Erexeq mard ka vor erkami cav uni avaz kam qar uni xndrunem patasxaneq eli ereq ora pochkais hatvacum caver unem uzumem imanam avazi kam qari depqum inch dzevia cavum
Shush
olg.arm
N
U daje dzerqersa tulanum erexeq jan
N
Barev dzez erexeq jan grete mecamasnutyunn kardaci komentnern grete 1 taruc avel es chgitem nevrozem te voch asem dzez votqeri cav unem 37 taqutyun unem chnshums mi 2 angam ijela 60 40 akanjnerums bardzr dzayneric xshoca galic mekel artnanaluca et dzaynn galis achqersa karmrav tetevi mej naxancyal tari opshi marmnovs doxer @ngel voncvor paralich xpac lini u nerka pahin mot arden 20 ora achqsa trtralis u mekel glxis pulss voncvor dzgvac lini u tagnapayin inch vor bana mtnum marmins erekoyan grete 18 00 ic sksac chgitem hetd incha katarvum shunchs ktrvum jurem xmum nenc tpavorutyuna voncvor chi etum
Ann
Ha Sara jan nuyn dzev indz mota linum toqeris shrjanum sexmvuma u shat vat em zgum.jishtn asac es mek tari araj toqi trombner em unecel bayc bujvel em u indz bjishkner@ asum en dranic nman baner chi linum.uxaki es shat met stres apreci et jamanak u minchev hima amen or vatanum em
Sara
Anna jan chishtn asac vaxta exnum vabshe indz chem tramadrum angam moracacem exnum dra masin mel antern mi angamic et vochakn sksvuma u karam es daje 2-3 lav linem shat u mi angamic noric nuinn u tenc 2-3 or
Lili
Vonces grancvac Shush
Shush
Ha kam instagramunm
Armen
Sara jan sax nerverica du mi banara vor irikunerna linum sax orn larvac mi spasi vor esa mutn kngni u du qez vat kzgas
Sara
Indz himnakanum nerka pahin nexuma et toqeris hatvaci cavern.u vor mi angamic voncvor kokords sh8nchs paki u djvaranam chmchem qters hetn voncvor gripi jamanak vonca pakvum ai tenca linum u himnakanum mutn @nknelu heta xoranum
Sara
Anna jan chnshumis ankexc asac tenc ushadrutyn chem darcnum baic vor chamup em mi 10 astichan sovorakanic kam ijaca kam barcra .isk du stugumner anceles oqeri voxnashari normala? Qez konkret axtoroshel en nevroz???
Anna
Sara jan et vijak@ indz motel amen yereko linuma,u es el arden 1 tariya tarapum em.isk qez mot jnshman xndir ja?
Sara
Erexeq xndrum em aseq shat karevor dzer motela himnakanum et vichaknern mutn @ngnelu het xoranum.lav es mekwl mi angamic vat zgas qez shuncht kdri qtert pakvi voncvor hrip exnes.u anndhat achqit araj vat baner ga qez tvq esa mernelues.qez merac patkeracnes vaxenas et patkeracumic.toqert qez tva liarjeq chi ashxatum xndrum em aseq ha shat karevora
Aro
Im mot ka srti hatvacum caver dzgvacutyun cakocner Ne jan
Ne
Lili jan qani kg es????u inchqan es ijel..srti caver ov uni erexeq
Lili
Erexeq xndrumem parasxaneq dzer mot exela qashi korust nenc vaxenumem mtnumem internet porprumem vat banerem kardum vatanum
Lili
Shush jan karoxa insta unenas hima fb is kod@ moracelem chem karum mtnem minchev sarqem
Max
barev dzez esel unem nevroz ,u porcum em bujvel ov inch xorhurd kta bujman ?
Shush
Olga Arman
Narine
Shush jan chem karum gtnem qez..faceebook ov em man galis.Toshni kases vonc es grvac
Shush
Lil kases gtnem qez @ndexov grvenq .stex ush ushes mtnum .te uzumes du gti inci Olg Arm axjkas nkarna glavnin
Arev
Erexeq um mot ka vaxer kpcun mtqer ev um mot ka gjvelu vaxvax
Lili
Ha Shush jan unem