Նևրոզը` դարի հիվանդություն
-Ինձ մոտ ախտորոշել էին նեւրոզ: Բուժումն ընդունելուց հետո ասացին, որ ապաքինվել եմ: Սակայն ինձ այժմ անհանգստացնում են հետեւյալ ախտանիշները. վախի զգացում, ճնշվածություն, սրտխփոց, գլխացավեր, խառը մտքեր… Ի՞նչ անեմ, ի՞նչ խորհուրդ կտաք:
Ալվարդ
Նեւրոզները հոգեծին, նյարդահոգեկան խանգարումներ են, որոնք առաջանում են մարդու կյանքի կարեւոր հարաբերությունների խանգարման ժամանակ, արտահայտվում են կլինիկական ֆենոմեններով եւ բնորոշվում են պսիխոտիկ երեւույթների բացակայությամբ: Ցավոք, տարբեր գործոններով պայմանավորված, նեւրոզով հիվանդների թիվը գնալով աճում է:
“Նեւրոզ” կոչվող հիվանդության սահմանումն անգամ ցույց է տալիս, որ խնդիրը հոգեբանական, հոգեկան ոլորտում է, հետեւաբար մեր ընթերցող Ալվարդի նամակին հնարավորինս արդյունավետ արձագանքելու համար զրուցեցինք ե՛ւ հոգեբանի, ե՛ւ հոգեբույժի հետ:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
Ինչպես նշեց հոգեբան Մարինե Սահակյանը՝
-Անձը գերբարձր արժեք է, նրան ուղղակի մոտենալ չի կարելի, հատկապես եթե նեւրոզն է խնդիրը: Պետք է անպայման խոսել հիվանդի հետ եւ մանրամասներն իմանալ, պետք է պարզել, թե ո՞ր դաշտն է ախտահարված, որտեղի՞ց է խնդիրը, ի՞նչ բնույթի է, ի՞նչ դրսեւորում ունի, առաջացման ինչպիսի՞ պատճառներ կան՝ ժառանգական, հոգեբանական, սեռական անբավարարվածության. չէ՞ որ կան պաթոլոգիայի դրսեւորման տարբեր տարատեսակներ: Իսկ եթե հիվանդը գանգատվում է՝ ասելով, որ ունի վախի զգացողություն, ճնշվածություն, խառը մտքեր, գլխացավ, սրտխփոցներ, խնդիր այստեղ, իհարկե, կա, եւ դա նեւրոտիկ բնույթի է, որն առաջանում է անորոշությունից, կպչուն մտքերից:
Իսկ ահա, մյուս զրուցակիցս՝ հոգեբույժ Գոհար Շիրինի Սրապյանը, նեւրոզների հետ կապված իր մեկնաբանությունը տվեց:
-Ի՞նչ է նեւրոզը, ի՞նչ տեսակներ ունի:
-Նեւրոզը հավաքական հիվանդություն է, որն ունի ֆունկցիոնալ բնույթ (օրգանական հիվանդությամբ պայմանավորված չէ) ունի որոշակի սկիզբ, պատճառ, չի ուղեկցվում հոգեկան խանգարումներով, եւ հիվանդը չի կորցնում իրականության զգացումը: Նեւրոզների համախտանիշներն ու տեսակները բազմազան են՝ ասթենիկ, նեւրասթենիկ, տագնապային եւ դեպրեսիվ, օբսեսիվ եւ ֆոբիկ, ինչպես նաեւ դեպերսոնալիզացիայի եւ դեռեալիզացիայի համախտանիշներ, դեզադապտատիվ եւ սթրեսային հակազդեցություններ, հիպոքոնդրիկ եւ հիսթերիկ խանգարումներ: Նշված տեսակներից ամենաթեթեւը նեւրասթենիկն է (նյարդաթուլություն), որ կազմում է նրանցից յուրաքանչյուրի հիմքը: Այն արտահայտվում է դյուրագրգռությամբ, դյուրաբորբոքությամբ, աղմուկից վիճակի վատթարացմամբ, թուլությամբ, լացկանությամբ, ոչ կայուն դեպրեսիայով, տրամադրության փոփոխականությամբ:
-Նեւրոզները պարտադիր ունենու՞մ են առաջացման պատճառ:
-Կան այնպիսինները, որոնք ունեն առաջացման կոնկրետ պատճառ, կան նաեւ այնպիսիք, որոնք տարիքի հետ են կապված եւ առաջանում են աթերոսկլերոզից, անոթային խնդիրներից, սթրեսներից, կյանքի անբարենպաստ պայմաններից, շատ մեծ նշանակություն ունի նաեւ անձի տեսակը, հոգեբանական որակները: Օրինակ՝ հարմոնիկ մարդկանց մոտ հազվադեպ են նեւրոզներ առաջանում, նեւրոզները հիմնականում բնորոշ են ինչ-որ շեշտվածություն ունեցող մարդկանց:
Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ ժառանգականությունը, ծննդաբերության ժամանակ երեխայի ունեցած վնասվածքները՝ երբ փոքրիկը ծնվում է պորտալարը պարանոցին փաթաթված կամ, ինչպես ասում են, խեղդված. սրանք խնդիրներ են, որոնք աչքի համար ոչ տեսանելի են եւ անգամ ժամանակակից հետազոտություններով հնարավոր չէ հայտնաբերել, բայց հետագայում առաջանում են խնդիրներ բնավորության հետ կապված, որն էլ հող է նախապատրաստում նեւրոզների համար: Կարեւոր է նաեւ դաստիարակությունը, ընտանիքի պայմանները, միջանձնային փոխհարաբերությունները. անհամերաշխությունն ու փոխզիջման բացակայությունը միանշանակ կարող են դառնալ նեւրոզի առաջացման պատճառ:
— Ի՞նչ հիմքեր կարող է ունենալ հասուն տարիքում ի հայտ եկած նեւրոզը:
-Շատ կարեւոր է, թե այժմ անձն ինչ խնդիրներ ունի, ինչ պայմաններում է ապրում, որովհետեւ նախկինում տարած սթրեսները կարծես թե թարմանում են նոր վնասվածքներով եւ բերում նեւրոզների: Օրինակ՝ կենցաղային խնդիրները, ֆինանսական դժվարությունները քիչ-քիչ խաթարում են նյարդային համակարգը, ինչն էլ հետո արտահայտվում է հակազդեցություններով: Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ նախկինում ունեցած հիվանդությունները, անզգայացումները, ուղեղի ցնցումները, գանգուղեղային վնասվածքները, կանանց կլիմաքսի շրջանը:
-Բուժման դեղատոմս առաջարկելիս ի՞նչն եք հաշվի առնում:
-Նեւրոզի ախտորոշման համար պետք է շատ մանրամասն տեղեկություն ունենալ:
Գոյություն ունեն նեւրոզներ, որոնք դեղորայքային լուրջ բուժում են պահանջում, չնայած բոլոր դեպքերում պետք է սկսել նվազագույն չափաբաժնից՝ անկախ նրանից, թե նեւրոզի ինչ աստիճան է հիվանդի մոտ նկատվում: Հիմնականում բուժման ընթացքը համակցվում է հոգեթերապիայի՝ հոգեբանի եւ հոգեբույժի ներգրավմամբ:
-Իսկ ո՞րն է պատճառը, որ մեր ընթերցողի մոտ բուժումից հետո խնդիրը կրկին ի հայտ է եկել:
-Կա երկու տարբերակ՝ կամ բուժումը կիսատ է մնացել, կամ լիարժեք չի եղել: Նեւրոզով հիվանդը պետք է իմանա իր խնդրի առաջացման պատճառն ու կարողանա համապատասխան լուծում գտնել դրա համար, կանխել եւ դեղորայք չօգտագործելուց հետո հասնել նրան, որ հիվանդությունը նորից չկրկնվի: Միգուցե խնդիրը շատ ավելի բարդ է եղել, իսկ հիմա սա է մնացել, ինչը նկարագրում է անձը: Բայց եթե կա գանգատ, որն անհանգստացնում է նրան, պետք է դիմի մասնագետի:
-Իսկ ինչպե՞ս, ի՞նչ խորհրդով կարող եք օգնել մեր ընթերցողին:
-Հիվանդի միայն մի քանի գանգատներով դժվար է կողմնորոշվել: Նույնիսկ անձի տեսքը բավականին բան է ասում՝սանրվածքը, դիմահարդարումը, դեմքի արտահայտությունը: Օրինակ՝ դեպրեսիան բնորոշվում է դեմքի թախծոտ, տխուր արտահայտությամբ, լարվածությամբ: Օգնելու համար անգամ կարիք է լինում դիմել հարազատների միջամտությանը: Հիվանդը հաճախ որոշ կարեւոր բաներ չի հիշում, չի ասում, չի կարողանում պատմել, իսկ հարազատները բավականին շատ տեղեկություն են տալիս: Երբեմն հիվանդները մեզ մոտ ծանր գանգատներ են ներկայացնում, բայց տանն իրենց լավ են զգում, կամ հակառակը՝ հիվանդի վիճակը թեթեւանում է, բայց մտերիմներին ասում է, որ ամբողջ օրն ինքը տանը լաց է լինում:
Ալվարդին կարող եմ առաջարկել բուժման չեզոք տարբերակ, որը նեւրոզի ցանկացած դրսեւորման դեպքում չի վնասի՝ կանոնավոր գրաֆիկով կատվախոտի կաթիլներ խմել, օրական 3 անգամ, 30-ական կաթիլ: “Պերսեն Ֆորտեն” կկարգավորի սրտխփոցի խնդիրը: Նեւրոզների բուժման համար շատ լավ են օգնում նաեւ հանգիստը, պարը, աէրոբիկան, շեյփինգը, լոգանքը, ֆիզիկական այն աշխատանքը, որը հաճելի է: Իսկ լողը նեւրոզի բուժման համար նշվածներից ամենաարդյունավետ տարբերակն է:
-Հայաստանում շա՞տ են նեւրոզով հիվանդ մարդիկ:
-Շա՜տ-շա՜տ: Դրանում վստահ եմ:
-Հնարավո՞ր է նեւրոզ ունենալ եւ չիմանալ դրա մասին:
-Նեւրոզն այն հիվանդություններից է, որն անհանգստացնում է անգամ ամենափոքր աստիճանի դեպքում, նույնիսկ չնչին տագնապից մարդն սկսում է գանգատվել: Սա թաքնված հիվանդություն չէ, հիվանդը միանգամից արձագանքում է եւ պահանջում, որ իրեն լսեն, օգնեն:
Հուսով ենք՝ մեր տված տեղեկություններն ինչ-որ չափով կօգնեն Ձեզ հաղթահարել բոլոր տեսակի հոգեբանական խնդիրներն ու հնարավորինս խուսափել նեւրոզից:
7,146 մեկնաբանույթուն
In
Ani jan Ина Согомонян gri fbov gti indz xosenq mi vaxeci
Ani
Narine jan im mot el edpisi vaxer kan, u voch miajn im handed, nayev harazat u mot mardkanc hamar em vaxenum, Arden chgitem te inch anem, normal ches karoxanum anc kacnel ord, misht tagnapajin u xuchapajin vichakum, mtacum em dimem hogebani, chgitem vorqanov kogni
Shush
Olg Arm erexus nkarna glavnin.iskakan anuns Olgaya inc tunn Shushanen asum.asumem vor chmtaces txaem.gti gri
Ani
Elina jan es el kuzenaji shpveinq fb ov, karox es tvyalnerd grel gtnem, es najeci qo anum azganunov, bajc shat ein chimaca vor mekn es
Narine
Ne jan che shat ujex chi menak aravotyan vor piti durs gam tualet ahavor nersi cavera linum nor datarkvuma axiqners. Shushan jan facebook unes xosenq? Kgres tvyalnert gtnem qez zrucenq miqich tetevananq
Shush
Narine jan im mot ka nman vax vor shat qich unem aprelu vochinch chem hascni anem.misht gitem anbujeli hivandem.inch hivandutyan masin lsumem mtnum internet porprum imanum te inch simtomnera linum u ankax incanic sksuma caver thaj erevuytner
ne
inchqan jamanak e stamoqsi caver unes?u ujex caver e te che????u mekel gaz@ micarel ei esor te voncer exe anter@ teqva tesnem chi miace u gaz@ gnuma u nenc panikay mejem hima ha gitem ushqs kgna
Narine
Es mi amis araj em zond kul tvel tetev borboqvaca exel uxaki dexer xmel em fsyo bayc lurj ban chi exel indz tvuma anyndhat uxexumsa et dranic chi ancnum henc hac em utum spasum em vor hesa kcava u et mi ropeya tevum.isk dzer mot ka nenc ban vor miban planavores apagayi masin bayc qez tva te ches lini et vaxt.et vaxere erexeq spanum en..
ne
Narine jan es ahavor stamoqsi caver unem,arden 1 shabat e,,u anndat gitem stamoqss hivanda u kmernem,,hima vaxic chgitem inch anem
Narine
Erexeq es gjvum em arden.nevrozic kara stamoqs axiq xarnvi irar?axiqners pristupnera talis hacem utum te che sksuma mi 2rope stamoqss cavel.axiqners misht kisata datarkvum,mekel mard ka vor mtatsi fsyo inqe anbujelia u vor jran shat qicha mnacel.esinch dajana mama jan 3 erexa unem chem karum kentronanam.es 6taria esa amcnuma u eli sksum.kxndrei ardzaganqeq.
Aro
Ani jan vonc es?
Shush
Elina jan et mi nkarna te urishel ka
In
Kam te karoxes fbum gri Ина Согомонян kberi indz 2 hat srtika nkars drac sev guyni
In
Elina jan chem gtnum apsos shat kuzeyi zruceyinq
elina
erexeq es 8 amsva mej 2 angam zond em kul tvel, kt em ancel ambox marmins, angam rengen voch mi ban ashxrhi analiznern em tvel chka voch mi ban bayc es or ori niharum em u caveri mej tarapum
In
Meqenayi moti nkarovnes du gcavor shapikov
In
Elina jan fbum vonces grancvac gtnem?
Էլինա
barev dzez, vonc eq. Erexeq es 2 or lav em, 10 or vat sirt, stamoqs, axiqner, votqeri cav dox, amen inch u inch anum em chi ognum. mi ban em haskacel erb nevroz gluxb e bardzracnum da kapvats e nayev imuniteti het. pordzeq dimadroxakanutyunn kam imunitet bardzracnox baner ogtagortseq. isk aveli jisht ekeq bolors mi tex handipenq shabat 1 angam ktesneq te inchqan lav klinenq, es eli em arajarkel. indz karox eq gtnel FB um Elina Khachatryan kauyt shapikov , ev groupkaranq bacenq u xisenq . tox mekn zbaxvi et harcov ok
Shush
Nuyn qo nman Lil jan.Lil fb unes
Lili
Eeee Shush jan stexem himael dzax koxmis caverovem tarapummm vonces
Ne
im mot exela sirts.gluxs.aj koxms caver lyard kuyraxiq pochka.hima el stamoqsa srtxarnocna u anndat sirts tulanuma
Ar
Um mota exe vor dzax dzerq@ tmri u tenc mna erkar jamanak?
Armen
Ne jan arten 4 tarie e unem et vijakne de nevroz linume mi hamakargi u organi . Mer depkum marsoxakan hamakargne harvadi tak exe . Mardiķ kan u estex el engrum sirt anotayin boxokum .
Ne
Armen inchqan jamanak e stamoqst cavum.u et pahin linuma guynt spitaki stamoqst ujex pristup ta.sirtt xarni ujex
Aro
Shata xangarum normal kyanqov aprelun Ani jan ;liarjeq indz tvuma kbujvi erb ancni et mer hogebanakan xndir@,te che dexerov suta bujum@
Ani
Es mtacum em vor sran liarjeq bujum chka, bajc shaat ban meznica kaxvac, vor gone tetev yntacq unena
Aro
Bayc inchvor ogut staceles et dexeric ?es hivandanocelem parke nyardabanakan bujum@ chi ogne,nyardabani bujelu chi indz tvuma,du inches mtacum liarjeq bujvelu hamar Ani?
Shush
Lil es ures ches grum
Aro
Ani jan vonc es?
Armen
U bolori xorhurdner bani tex mi drekn es lsum baytz da anhnare bani tex chdnel me simtom che vor ases ha vat mtker vaxer caver nerkin organeri sxal ashxatank . Vorin arhamares el chides u hetne chides kancni te che anorosh himar ban
Armen
Gitek inchic el em nexvum erevi bolort el voch mek mez chi haskanum mez het inche katarvum nuynisk bjishkner. Nayum es dekerin u haskanum vor qez @ndunum en dev tapoxi kam vaxkoti ov stic me cavic vatanume .
Armen
Joxovurd ov inch dexe xmum ?? Ove xmel rexetin u ogut stace
Armen
Ne jan amen or cavv u cav stamoks liard axiki u vat zgal . Me ropem datar chka u mi ban hartnem linume dzkvatutyan zgatoxutyun
Ne
amen ora stamoqst cavum u srtxarnoc linum????
Aro
Ha Ani jan petqa durs gal tnic im mot cavera shat@ es tenc vaxer chunem uxaki et caveri mej vochmibani haves chunem,inch dexeres xmum?
Ani
Tnic durs galis em Aro jan, chishta misht hets dexer u chnshman aparat em vercnum,bajc aveli shat hima kpchun mtqer, anhimn vaxer unem, hatkapes vaxer mot mardkanc Veraberyal,
Shush
Erevi chisht klini harcnes inch chi linum .@nenc tarorinak banera katarvum u linum arten zzvum es
Ne
isk et pahin linuma ujex pristup stamoqsit u voncor stamoqsit mej 1 ban varvi u srtxarnoc ujex
Shush
Kckvum em u ahavor srtxarnoc unenum
Ne
Shush jan vonca linum kases????ime es 3 or cavuma u sirts xarnum..ahavora et cav@ stamoqsis mernum em u axorjak chunem
Shush
Im mot shata linum @tenc
Ne
erexeq um mot ka srtxarnoc u stamoqsi cav.shat vatem
Aro
Ani jan porcumes durs gal tnic ?qo aroryayov aprel te djvaranum es?
Ani
Aro jan nopanery hamarya te ancela, isk caver unenum em orva yntacqum, isk achqers mishta ed vichakum, ankax nranic caver unem te Che , baci dranic anyndhat vat mtqer em unenum, vor inc hangist chen tails
Shush
Chem ashxatum unem mi balik menak zbaxmunqs da e ameninch unem lav aprelu hamar lav @ntaniq.bayc es vaxern un gangatnern chen toxum vayelem.inc mek mek tvuma vor el chem dimana es amenin uzumem henc et pahin mernem.vor chmtacem hivandutyunri masin mahvan masin inc tvuma te es im sax kyanq@ aprelu em senc vaxeri u caveri het
Ar
Bayc Shus jan du inchvor banov zbaxvum es?vor crves moranas
Shush
Es vochmeki chem dimel uxaki anhndat boxoqner unenalov gnacel stugvel em lurj ban chi exel .sirts nkarelen lriv normala exel bayc es anhndat vat mtqer vaxer caver em unenum.u gangatner nuyn en inch aystexi mardkanc gangatner
Aro
Ani jan ora linum vor et nopaneri jamanak achqeris araj@ mshushota linum ,bayc es etqan chem fiqsvum dra vra ,im mot cavera u nopaner hima ,qo mot ancela dranq?
Ani
Aro jan isk heto ancela ed vichaky?
Shush
Lil jan es rusastanum em stex sonografya arecin aseci sax normala.bayc de cav@ ka