Նևրոզը` դարի հիվանդություն
-Ինձ մոտ ախտորոշել էին նեւրոզ: Բուժումն ընդունելուց հետո ասացին, որ ապաքինվել եմ: Սակայն ինձ այժմ անհանգստացնում են հետեւյալ ախտանիշները. վախի զգացում, ճնշվածություն, սրտխփոց, գլխացավեր, խառը մտքեր… Ի՞նչ անեմ, ի՞նչ խորհուրդ կտաք:
Ալվարդ
Նեւրոզները հոգեծին, նյարդահոգեկան խանգարումներ են, որոնք առաջանում են մարդու կյանքի կարեւոր հարաբերությունների խանգարման ժամանակ, արտահայտվում են կլինիկական ֆենոմեններով եւ բնորոշվում են պսիխոտիկ երեւույթների բացակայությամբ: Ցավոք, տարբեր գործոններով պայմանավորված, նեւրոզով հիվանդների թիվը գնալով աճում է:
“Նեւրոզ” կոչվող հիվանդության սահմանումն անգամ ցույց է տալիս, որ խնդիրը հոգեբանական, հոգեկան ոլորտում է, հետեւաբար մեր ընթերցող Ալվարդի նամակին հնարավորինս արդյունավետ արձագանքելու համար զրուցեցինք ե՛ւ հոգեբանի, ե՛ւ հոգեբույժի հետ:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
Ինչպես նշեց հոգեբան Մարինե Սահակյանը՝
-Անձը գերբարձր արժեք է, նրան ուղղակի մոտենալ չի կարելի, հատկապես եթե նեւրոզն է խնդիրը: Պետք է անպայման խոսել հիվանդի հետ եւ մանրամասներն իմանալ, պետք է պարզել, թե ո՞ր դաշտն է ախտահարված, որտեղի՞ց է խնդիրը, ի՞նչ բնույթի է, ի՞նչ դրսեւորում ունի, առաջացման ինչպիսի՞ պատճառներ կան՝ ժառանգական, հոգեբանական, սեռական անբավարարվածության. չէ՞ որ կան պաթոլոգիայի դրսեւորման տարբեր տարատեսակներ: Իսկ եթե հիվանդը գանգատվում է՝ ասելով, որ ունի վախի զգացողություն, ճնշվածություն, խառը մտքեր, գլխացավ, սրտխփոցներ, խնդիր այստեղ, իհարկե, կա, եւ դա նեւրոտիկ բնույթի է, որն առաջանում է անորոշությունից, կպչուն մտքերից:
Իսկ ահա, մյուս զրուցակիցս՝ հոգեբույժ Գոհար Շիրինի Սրապյանը, նեւրոզների հետ կապված իր մեկնաբանությունը տվեց:
-Ի՞նչ է նեւրոզը, ի՞նչ տեսակներ ունի:
-Նեւրոզը հավաքական հիվանդություն է, որն ունի ֆունկցիոնալ բնույթ (օրգանական հիվանդությամբ պայմանավորված չէ) ունի որոշակի սկիզբ, պատճառ, չի ուղեկցվում հոգեկան խանգարումներով, եւ հիվանդը չի կորցնում իրականության զգացումը: Նեւրոզների համախտանիշներն ու տեսակները բազմազան են՝ ասթենիկ, նեւրասթենիկ, տագնապային եւ դեպրեսիվ, օբսեսիվ եւ ֆոբիկ, ինչպես նաեւ դեպերսոնալիզացիայի եւ դեռեալիզացիայի համախտանիշներ, դեզադապտատիվ եւ սթրեսային հակազդեցություններ, հիպոքոնդրիկ եւ հիսթերիկ խանգարումներ: Նշված տեսակներից ամենաթեթեւը նեւրասթենիկն է (նյարդաթուլություն), որ կազմում է նրանցից յուրաքանչյուրի հիմքը: Այն արտահայտվում է դյուրագրգռությամբ, դյուրաբորբոքությամբ, աղմուկից վիճակի վատթարացմամբ, թուլությամբ, լացկանությամբ, ոչ կայուն դեպրեսիայով, տրամադրության փոփոխականությամբ:
-Նեւրոզները պարտադիր ունենու՞մ են առաջացման պատճառ:
-Կան այնպիսինները, որոնք ունեն առաջացման կոնկրետ պատճառ, կան նաեւ այնպիսիք, որոնք տարիքի հետ են կապված եւ առաջանում են աթերոսկլերոզից, անոթային խնդիրներից, սթրեսներից, կյանքի անբարենպաստ պայմաններից, շատ մեծ նշանակություն ունի նաեւ անձի տեսակը, հոգեբանական որակները: Օրինակ՝ հարմոնիկ մարդկանց մոտ հազվադեպ են նեւրոզներ առաջանում, նեւրոզները հիմնականում բնորոշ են ինչ-որ շեշտվածություն ունեցող մարդկանց:
Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ ժառանգականությունը, ծննդաբերության ժամանակ երեխայի ունեցած վնասվածքները՝ երբ փոքրիկը ծնվում է պորտալարը պարանոցին փաթաթված կամ, ինչպես ասում են, խեղդված. սրանք խնդիրներ են, որոնք աչքի համար ոչ տեսանելի են եւ անգամ ժամանակակից հետազոտություններով հնարավոր չէ հայտնաբերել, բայց հետագայում առաջանում են խնդիրներ բնավորության հետ կապված, որն էլ հող է նախապատրաստում նեւրոզների համար: Կարեւոր է նաեւ դաստիարակությունը, ընտանիքի պայմանները, միջանձնային փոխհարաբերությունները. անհամերաշխությունն ու փոխզիջման բացակայությունը միանշանակ կարող են դառնալ նեւրոզի առաջացման պատճառ:
— Ի՞նչ հիմքեր կարող է ունենալ հասուն տարիքում ի հայտ եկած նեւրոզը:
-Շատ կարեւոր է, թե այժմ անձն ինչ խնդիրներ ունի, ինչ պայմաններում է ապրում, որովհետեւ նախկինում տարած սթրեսները կարծես թե թարմանում են նոր վնասվածքներով եւ բերում նեւրոզների: Օրինակ՝ կենցաղային խնդիրները, ֆինանսական դժվարությունները քիչ-քիչ խաթարում են նյարդային համակարգը, ինչն էլ հետո արտահայտվում է հակազդեցություններով: Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ նախկինում ունեցած հիվանդությունները, անզգայացումները, ուղեղի ցնցումները, գանգուղեղային վնասվածքները, կանանց կլիմաքսի շրջանը:
-Բուժման դեղատոմս առաջարկելիս ի՞նչն եք հաշվի առնում:
-Նեւրոզի ախտորոշման համար պետք է շատ մանրամասն տեղեկություն ունենալ:
Գոյություն ունեն նեւրոզներ, որոնք դեղորայքային լուրջ բուժում են պահանջում, չնայած բոլոր դեպքերում պետք է սկսել նվազագույն չափաբաժնից՝ անկախ նրանից, թե նեւրոզի ինչ աստիճան է հիվանդի մոտ նկատվում: Հիմնականում բուժման ընթացքը համակցվում է հոգեթերապիայի՝ հոգեբանի եւ հոգեբույժի ներգրավմամբ:
-Իսկ ո՞րն է պատճառը, որ մեր ընթերցողի մոտ բուժումից հետո խնդիրը կրկին ի հայտ է եկել:
-Կա երկու տարբերակ՝ կամ բուժումը կիսատ է մնացել, կամ լիարժեք չի եղել: Նեւրոզով հիվանդը պետք է իմանա իր խնդրի առաջացման պատճառն ու կարողանա համապատասխան լուծում գտնել դրա համար, կանխել եւ դեղորայք չօգտագործելուց հետո հասնել նրան, որ հիվանդությունը նորից չկրկնվի: Միգուցե խնդիրը շատ ավելի բարդ է եղել, իսկ հիմա սա է մնացել, ինչը նկարագրում է անձը: Բայց եթե կա գանգատ, որն անհանգստացնում է նրան, պետք է դիմի մասնագետի:
-Իսկ ինչպե՞ս, ի՞նչ խորհրդով կարող եք օգնել մեր ընթերցողին:
-Հիվանդի միայն մի քանի գանգատներով դժվար է կողմնորոշվել: Նույնիսկ անձի տեսքը բավականին բան է ասում՝սանրվածքը, դիմահարդարումը, դեմքի արտահայտությունը: Օրինակ՝ դեպրեսիան բնորոշվում է դեմքի թախծոտ, տխուր արտահայտությամբ, լարվածությամբ: Օգնելու համար անգամ կարիք է լինում դիմել հարազատների միջամտությանը: Հիվանդը հաճախ որոշ կարեւոր բաներ չի հիշում, չի ասում, չի կարողանում պատմել, իսկ հարազատները բավականին շատ տեղեկություն են տալիս: Երբեմն հիվանդները մեզ մոտ ծանր գանգատներ են ներկայացնում, բայց տանն իրենց լավ են զգում, կամ հակառակը՝ հիվանդի վիճակը թեթեւանում է, բայց մտերիմներին ասում է, որ ամբողջ օրն ինքը տանը լաց է լինում:
Ալվարդին կարող եմ առաջարկել բուժման չեզոք տարբերակ, որը նեւրոզի ցանկացած դրսեւորման դեպքում չի վնասի՝ կանոնավոր գրաֆիկով կատվախոտի կաթիլներ խմել, օրական 3 անգամ, 30-ական կաթիլ: “Պերսեն Ֆորտեն” կկարգավորի սրտխփոցի խնդիրը: Նեւրոզների բուժման համար շատ լավ են օգնում նաեւ հանգիստը, պարը, աէրոբիկան, շեյփինգը, լոգանքը, ֆիզիկական այն աշխատանքը, որը հաճելի է: Իսկ լողը նեւրոզի բուժման համար նշվածներից ամենաարդյունավետ տարբերակն է:
-Հայաստանում շա՞տ են նեւրոզով հիվանդ մարդիկ:
-Շա՜տ-շա՜տ: Դրանում վստահ եմ:
-Հնարավո՞ր է նեւրոզ ունենալ եւ չիմանալ դրա մասին:
-Նեւրոզն այն հիվանդություններից է, որն անհանգստացնում է անգամ ամենափոքր աստիճանի դեպքում, նույնիսկ չնչին տագնապից մարդն սկսում է գանգատվել: Սա թաքնված հիվանդություն չէ, հիվանդը միանգամից արձագանքում է եւ պահանջում, որ իրեն լսեն, օգնեն:
Հուսով ենք՝ մեր տված տեղեկություններն ինչ-որ չափով կօգնեն Ձեզ հաղթահարել բոլոր տեսակի հոգեբանական խնդիրներն ու հնարավորինս խուսափել նեւրոզից:
7,146 մեկնաբանույթուն
Lilit
bayc meronq poqr cexatesaki shunen gnel померанский шпиц orva mec masy iranovem zbaxvac linum orva mech qichen mtqer galis nervers hangstanuma
Lilit
Tina jan im mot vaxera mahi handep es 2 angam shat usjex vaxecelem ushagnac exel dranic heto im mot nevroz aknhayt ekav
Georgi
Tina jan qo mtqere inchi heten kapvac,inchic es nexvum inchna qez tenc anhangstacnum u tanjum…
Tina
Lilt jan esel unem kpchun vat mtqer u da indz tanjuma,vor hla mardik koxqic indz naxandzum en,chimanalov vor tenc tanjox mtqera linum vaxer
Armen
Xi ete kuzek zangeq tenam xieq tenc vat karciqi dzer uzeri vra verevum grel em im hamarn iharke haskanum em dzes bayc hamenayn deps meks miusi kognenk Lilit jan
Lilit
Armen ayo aynel inch nevroz mahkanacus knqumem
Armen
Duk in4 boxok unek nevroza Lilit jan senc 4em karum grem
Armen
Mtacum em dra hamarel asum em vor 4mtaci zbaxmunk gtni u morana crvi
Lilit
ha bayc du ches mtacum inqn irene galis ayd mtqery ba inchi en asum kpchun mtqer uma hajeli vat bani masin mtaci
Armen
Suzi jan uremn petka zbaxmunkt poxes shat spves imaci vor nevrozic 4en mernum ayl erkaren aprum u koxkinerinel kamac spanum en enkan boxokumen iŕanc arox4akanic ancel em dranc mejov
Armen
Lilit jan 4aseci mi apri iren orinak bereci vor mtqer menak vat baner mtacelu hamar4i ayl kara lav npatakneri hamar mtaci saxnel nevrozi zamanak @nk4vacen linum mtacum en
Syuzi
Armen jan, kpchun mtqer en dranq, vor konkret che, mek mi mitq e galis ancnum, heto urish.Che, amusnacac che, bnakanabar erexaner el chunem.
Lilit
Armen en axchiky asec 29 tarekana chasec erexeq chunem inch giteq chuni kam ov erexa chuni el mtacelu ban chka kyanqi imasty koruma da inch kap uni yuraqanchyurnel uzuma apri
Armen
Syuz jan henc vaxes kzanges 094788799
Armen
Syuzi jan In4es mtacum in4 vat mtqeres unenum vor vaxum es hla asa tenam 29 tarekani hmar erexeq 4unes irancov npatakner dnes mtaces vor in4 anes vortex sovorecnes urax baneri hmar mtaces
Syuzi
29 tarekan em.2tari araj mi animast patchari hamar stres tara, u kpchun mtqer sksvecin mots. Bayc himnakanum dzmerayin sezonin e ed kpchun mtqer@ galis.
Armen
Mersi syuzi jan in4kan vaxta et vi4akum es u qani tarekan es
Syuzi
Shnorhakalutyun Armen jan, izur che,vor anund Armen e, im chanachac bolor Armenner@ lav mardik en.
Armen
Karine ete nevroza uremn tarber dzeverov kara azdi menak duq 4ek et vi4akum uxaki petka arhamares 4fiksves qo vra u inkn kamac ancnuma aysinkn nevrozic petk4i vaxena bayc vaxumenk saxsel et pahin u erb vor vaxumenk avelienk vatanum vaxumes sirt@t sksuma araganal 4nshumt tatanvel vizt dzqvel ahun4t ktrel
Karin
Isk um mota exe mechqi cav vor et cavic shunch@ ktrvi
An
Um mota exel sirt@ tulana chnshumn ijneluc u vatana tulana lriv anjatvi.iran tva ushq@ gnuma.u chshumn el 70-40 lini
Armen
Syuz jan vejt 4dnes lava linelu
Syuzi
Vay erexeq jan, im kpchum mtqern el chen ancnum, es qani dzmer e ed vichakum em. Arden hognel em, uzum em hangist aprem chi stacvum. Mi kpchun mitq e galis u inc tvum e verj el chi ancni, mek el tesnum em ancav hima el urish mitq e galis.
Armen
Juli de lava vor ancnuma orinak imn 4nshumsa tatanvum hazar texem gnacel asumen nevrozica heto envaxt shun4s ktrvum er gluxs frumer u tenc baner a4kers varvel kesnel 4em hishum eskardem xmel mekel valeryanai ko4akneric tenc mi or lav mi or vat de asumen kancni
Juli
Che ayroc himayel unem sirts ankanona ashxatum bayc indz chem tramadrum chem fiqsvum dr3a vra ancnuma u dex chem xmum
Juli
Barev dzez erexeq jan es 4 tari unem nevroz bayc asem indz vocmi djishk vocmi dex chi ognel es inqs em et vishakic indz hanel hima im mot ahavor ayroc ka votqerics teveris srjanum erevi esela nevrozi het kapvac
Nar
Barev dzez esel unem et xndirnere doshi caver srti canrutyun glxi srtxpoc
Armen
Es menak gitem vor es nevrozic in4 ases linuma u petq 4i shat bananel u dra het mek tex valeryana xmi dexin ko4akneric orn erek ankam erek hatic eskard xmek mekel valikardion limonov tey u shat mrkexen u kancni mekin shut mekinel miki4 ush batc ancnuma
Armen
De nevrozica kancni mtqerov urish bani masin mtaci ancnox bana 4mtaces exav
SARA
CHSHUMS AMEN ANGAM CHEM CAPUM BAIC HIMNAKANUM ICHNUMA
Armen
4nshumt in4kan linum et pahin sara jan u in4kan vaxta et vi4akumes
Armen
Sara de et sax nevrozica et sax dranica et vat mtqern nenc vor petka hasvi 4arnel u petk4i vaxenal vonc mtela nencel khelni
Sara
Barev bolorin.Erexeq jan ov yni srti srjanum sexmocner,dzax koxms voncor dzqvac lini shat tuilem linumy et vichakic shat vaxenumem indz tvuma hesa mi vat ban klini
Armen
De erevi enkan mtacum es qo et vi4aki masin hac 4es utum normal tenc niharum es gxtocner@ saxnel utumen hac u gxtum
Arm
inz mot nayev qashi nvazum ka
Arm
Barev zez isk zer mot gxtocner linuma uteluc heto
Armen
Qani tarekan es
Armen
Ena i4numa dra hamarel tulanum es kofe xmi qaxcr ker tox shat chi4ni eli
AN
es sirt tulanale nora exel,im mot chkar et bane,,dzerqers votqers doxuma,tulanum em anjatvum,,,voncor ushsqs uzuma gna,,sirts anhangista linum,,chnshums ijnuma 80-40 u tulanum em,,lacum
Armen
Vor erku tari 4ek merel uremn nevroza mi mtaci kancni 4vaxes duxt texn
Armen
Im sirts dzqvuma voncvor xextvem voncvor vat zgacoxutyun lini tmruma dzerqers anhavasarutyuns pahi tak koruma u tenc banera linum
AN
Isk dzer sirtnaa tulanum te che..u dzez tvum kmerneq achqerit deme sevanuma.tvum kmerneq.atden 2 tari
Armen
In4kan vaxta tenceq
Armen
An De imn 4apumem tenumem tatanvuma dra hamarem tulanum qani tarekanek ete psakvac4es kpsaves aveli shut kancni menak 4vaxes lav klni
AN
Chnshums chem capel
AN
Voncor srtics 1 ban pokvi u gna.chnahyns cchem chapel.bayc ahawor tulanum em anjatvum shat vatem eeee
Armen
AN Vonca tulanum in4es zgum 4nshumt barcranuma ha te tatanvuma vor tuylanymate4e imn orinak 4nsman tatanumnera tali voters dzerqers tmruma u ancnum
Artak
Ha arden mot 1taria nevroz unem bayc verjin 1 amsva @ntacqum et simtomnern en im mot
AN
Ujexa tulanum..ime ahavoraa
Armen
AN nevrozn tenca eli es antern in4i vra fiksvumes etiel skauma caval kam tulanal u kamac ancnyma inkn iran zamanaki xndira im sirtnelatulanum