Նևրոզը` դարի հիվանդություն
-Ինձ մոտ ախտորոշել էին նեւրոզ: Բուժումն ընդունելուց հետո ասացին, որ ապաքինվել եմ: Սակայն ինձ այժմ անհանգստացնում են հետեւյալ ախտանիշները. վախի զգացում, ճնշվածություն, սրտխփոց, գլխացավեր, խառը մտքեր… Ի՞նչ անեմ, ի՞նչ խորհուրդ կտաք:
Ալվարդ
Նեւրոզները հոգեծին, նյարդահոգեկան խանգարումներ են, որոնք առաջանում են մարդու կյանքի կարեւոր հարաբերությունների խանգարման ժամանակ, արտահայտվում են կլինիկական ֆենոմեններով եւ բնորոշվում են պսիխոտիկ երեւույթների բացակայությամբ: Ցավոք, տարբեր գործոններով պայմանավորված, նեւրոզով հիվանդների թիվը գնալով աճում է:
“Նեւրոզ” կոչվող հիվանդության սահմանումն անգամ ցույց է տալիս, որ խնդիրը հոգեբանական, հոգեկան ոլորտում է, հետեւաբար մեր ընթերցող Ալվարդի նամակին հնարավորինս արդյունավետ արձագանքելու համար զրուցեցինք ե՛ւ հոգեբանի, ե՛ւ հոգեբույժի հետ:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
Ինչպես նշեց հոգեբան Մարինե Սահակյանը՝
-Անձը գերբարձր արժեք է, նրան ուղղակի մոտենալ չի կարելի, հատկապես եթե նեւրոզն է խնդիրը: Պետք է անպայման խոսել հիվանդի հետ եւ մանրամասներն իմանալ, պետք է պարզել, թե ո՞ր դաշտն է ախտահարված, որտեղի՞ց է խնդիրը, ի՞նչ բնույթի է, ի՞նչ դրսեւորում ունի, առաջացման ինչպիսի՞ պատճառներ կան՝ ժառանգական, հոգեբանական, սեռական անբավարարվածության. չէ՞ որ կան պաթոլոգիայի դրսեւորման տարբեր տարատեսակներ: Իսկ եթե հիվանդը գանգատվում է՝ ասելով, որ ունի վախի զգացողություն, ճնշվածություն, խառը մտքեր, գլխացավ, սրտխփոցներ, խնդիր այստեղ, իհարկե, կա, եւ դա նեւրոտիկ բնույթի է, որն առաջանում է անորոշությունից, կպչուն մտքերից:
Իսկ ահա, մյուս զրուցակիցս՝ հոգեբույժ Գոհար Շիրինի Սրապյանը, նեւրոզների հետ կապված իր մեկնաբանությունը տվեց:
-Ի՞նչ է նեւրոզը, ի՞նչ տեսակներ ունի:
-Նեւրոզը հավաքական հիվանդություն է, որն ունի ֆունկցիոնալ բնույթ (օրգանական հիվանդությամբ պայմանավորված չէ) ունի որոշակի սկիզբ, պատճառ, չի ուղեկցվում հոգեկան խանգարումներով, եւ հիվանդը չի կորցնում իրականության զգացումը: Նեւրոզների համախտանիշներն ու տեսակները բազմազան են՝ ասթենիկ, նեւրասթենիկ, տագնապային եւ դեպրեսիվ, օբսեսիվ եւ ֆոբիկ, ինչպես նաեւ դեպերսոնալիզացիայի եւ դեռեալիզացիայի համախտանիշներ, դեզադապտատիվ եւ սթրեսային հակազդեցություններ, հիպոքոնդրիկ եւ հիսթերիկ խանգարումներ: Նշված տեսակներից ամենաթեթեւը նեւրասթենիկն է (նյարդաթուլություն), որ կազմում է նրանցից յուրաքանչյուրի հիմքը: Այն արտահայտվում է դյուրագրգռությամբ, դյուրաբորբոքությամբ, աղմուկից վիճակի վատթարացմամբ, թուլությամբ, լացկանությամբ, ոչ կայուն դեպրեսիայով, տրամադրության փոփոխականությամբ:
-Նեւրոզները պարտադիր ունենու՞մ են առաջացման պատճառ:
-Կան այնպիսինները, որոնք ունեն առաջացման կոնկրետ պատճառ, կան նաեւ այնպիսիք, որոնք տարիքի հետ են կապված եւ առաջանում են աթերոսկլերոզից, անոթային խնդիրներից, սթրեսներից, կյանքի անբարենպաստ պայմաններից, շատ մեծ նշանակություն ունի նաեւ անձի տեսակը, հոգեբանական որակները: Օրինակ՝ հարմոնիկ մարդկանց մոտ հազվադեպ են նեւրոզներ առաջանում, նեւրոզները հիմնականում բնորոշ են ինչ-որ շեշտվածություն ունեցող մարդկանց:
Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ ժառանգականությունը, ծննդաբերության ժամանակ երեխայի ունեցած վնասվածքները՝ երբ փոքրիկը ծնվում է պորտալարը պարանոցին փաթաթված կամ, ինչպես ասում են, խեղդված. սրանք խնդիրներ են, որոնք աչքի համար ոչ տեսանելի են եւ անգամ ժամանակակից հետազոտություններով հնարավոր չէ հայտնաբերել, բայց հետագայում առաջանում են խնդիրներ բնավորության հետ կապված, որն էլ հող է նախապատրաստում նեւրոզների համար: Կարեւոր է նաեւ դաստիարակությունը, ընտանիքի պայմանները, միջանձնային փոխհարաբերությունները. անհամերաշխությունն ու փոխզիջման բացակայությունը միանշանակ կարող են դառնալ նեւրոզի առաջացման պատճառ:
— Ի՞նչ հիմքեր կարող է ունենալ հասուն տարիքում ի հայտ եկած նեւրոզը:
-Շատ կարեւոր է, թե այժմ անձն ինչ խնդիրներ ունի, ինչ պայմաններում է ապրում, որովհետեւ նախկինում տարած սթրեսները կարծես թե թարմանում են նոր վնասվածքներով եւ բերում նեւրոզների: Օրինակ՝ կենցաղային խնդիրները, ֆինանսական դժվարությունները քիչ-քիչ խաթարում են նյարդային համակարգը, ինչն էլ հետո արտահայտվում է հակազդեցություններով: Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ նախկինում ունեցած հիվանդությունները, անզգայացումները, ուղեղի ցնցումները, գանգուղեղային վնասվածքները, կանանց կլիմաքսի շրջանը:
-Բուժման դեղատոմս առաջարկելիս ի՞նչն եք հաշվի առնում:
-Նեւրոզի ախտորոշման համար պետք է շատ մանրամասն տեղեկություն ունենալ:
Գոյություն ունեն նեւրոզներ, որոնք դեղորայքային լուրջ բուժում են պահանջում, չնայած բոլոր դեպքերում պետք է սկսել նվազագույն չափաբաժնից՝ անկախ նրանից, թե նեւրոզի ինչ աստիճան է հիվանդի մոտ նկատվում: Հիմնականում բուժման ընթացքը համակցվում է հոգեթերապիայի՝ հոգեբանի եւ հոգեբույժի ներգրավմամբ:
-Իսկ ո՞րն է պատճառը, որ մեր ընթերցողի մոտ բուժումից հետո խնդիրը կրկին ի հայտ է եկել:
-Կա երկու տարբերակ՝ կամ բուժումը կիսատ է մնացել, կամ լիարժեք չի եղել: Նեւրոզով հիվանդը պետք է իմանա իր խնդրի առաջացման պատճառն ու կարողանա համապատասխան լուծում գտնել դրա համար, կանխել եւ դեղորայք չօգտագործելուց հետո հասնել նրան, որ հիվանդությունը նորից չկրկնվի: Միգուցե խնդիրը շատ ավելի բարդ է եղել, իսկ հիմա սա է մնացել, ինչը նկարագրում է անձը: Բայց եթե կա գանգատ, որն անհանգստացնում է նրան, պետք է դիմի մասնագետի:
-Իսկ ինչպե՞ս, ի՞նչ խորհրդով կարող եք օգնել մեր ընթերցողին:
-Հիվանդի միայն մի քանի գանգատներով դժվար է կողմնորոշվել: Նույնիսկ անձի տեսքը բավականին բան է ասում՝սանրվածքը, դիմահարդարումը, դեմքի արտահայտությունը: Օրինակ՝ դեպրեսիան բնորոշվում է դեմքի թախծոտ, տխուր արտահայտությամբ, լարվածությամբ: Օգնելու համար անգամ կարիք է լինում դիմել հարազատների միջամտությանը: Հիվանդը հաճախ որոշ կարեւոր բաներ չի հիշում, չի ասում, չի կարողանում պատմել, իսկ հարազատները բավականին շատ տեղեկություն են տալիս: Երբեմն հիվանդները մեզ մոտ ծանր գանգատներ են ներկայացնում, բայց տանն իրենց լավ են զգում, կամ հակառակը՝ հիվանդի վիճակը թեթեւանում է, բայց մտերիմներին ասում է, որ ամբողջ օրն ինքը տանը լաց է լինում:
Ալվարդին կարող եմ առաջարկել բուժման չեզոք տարբերակ, որը նեւրոզի ցանկացած դրսեւորման դեպքում չի վնասի՝ կանոնավոր գրաֆիկով կատվախոտի կաթիլներ խմել, օրական 3 անգամ, 30-ական կաթիլ: “Պերսեն Ֆորտեն” կկարգավորի սրտխփոցի խնդիրը: Նեւրոզների բուժման համար շատ լավ են օգնում նաեւ հանգիստը, պարը, աէրոբիկան, շեյփինգը, լոգանքը, ֆիզիկական այն աշխատանքը, որը հաճելի է: Իսկ լողը նեւրոզի բուժման համար նշվածներից ամենաարդյունավետ տարբերակն է:
-Հայաստանում շա՞տ են նեւրոզով հիվանդ մարդիկ:
-Շա՜տ-շա՜տ: Դրանում վստահ եմ:
-Հնարավո՞ր է նեւրոզ ունենալ եւ չիմանալ դրա մասին:
-Նեւրոզն այն հիվանդություններից է, որն անհանգստացնում է անգամ ամենափոքր աստիճանի դեպքում, նույնիսկ չնչին տագնապից մարդն սկսում է գանգատվել: Սա թաքնված հիվանդություն չէ, հիվանդը միանգամից արձագանքում է եւ պահանջում, որ իրեն լսեն, օգնեն:
Հուսով ենք՝ մեր տված տեղեկություններն ինչ-որ չափով կօգնեն Ձեզ հաղթահարել բոլոր տեսակի հոգեբանական խնդիրներն ու հնարավորինս խուսափել նեւրոզից:
7,146 մեկնաբանույթուն
Tina
Erexeq isk ov uni kpchun mtqer
SARA
ES ERVI 1 TARI XMELEM BAIC ES HIVANDUTYUN@ @NENCA VOR KAROXA MEK KEZ LAV ZGAS MEKEL @NENC VAT LINES Y CHIMANAS INCH ANES Y ET DEXERNEL CHEN OGNUM KAROXA ET PAHIN KEZ ANJATUMA TMRACNUMA BAIC AZDECUTYUN@ VOR ANCNUMA NORIC VATES KEZ ZGUM
Arman
Isk qani amis e vor dexer es xmel.Es arden 7amis e xmum em.
SARA
shatem xmel baic mot mi 6 amisa chem xmum hima im prkutyun@ eskardna henc vatem linum etem xmum arten sovorelem et dexin tan@ misht piti ynenam
Arman
Et bolor simptomner im mot el en esor el pahi tak tot@ tvec vras tulaca u aydpes hamarya amen or.Isk Sara jan dexer xmum es
Georgi
Im mot asact amen inche ka Sara jan…
SARA
erexeq mekel ymmota vor achqeri arach ameinch xjbja y voncor chanracac linen achqer@
SARA
erexeq jan esel tulanumem votqers tulanuma haziv qailumem vaxenumem tanic durs gam karoxa lav linem baic mi tex vor gnumem arten chanaparin vaxic vatanumem shchs sksuma ktrvel gluxs pttvel el chgitem inch anem arten hoqnelem
Erik
Barev dzez,inch nshel eq esel unem erexeq,Monika qo nshac@ nuynpes,hnaravora vor hakaraknel lini,parkac texic kangnes et jamanak aaragana kam dandaxi,parkes dandaxi kangnes aragana,giteem thaj bana,bqyc etel nuynpes larvelucq u kentronanaluc,mi or bolornel kancnen,es hstak mi ban karam asem,es vijaki amenavat koxme wna vor menq vaxenum enq u misht et vaxic larvac enq,u zud dranica galis te caver@ ev te mnacac bolore srti araganal dandaxel glxacaver ev ayln,bolor amen inch@vaxic u larvacutyunica vor mer organizmin stipuma gerlarvel uir bnakanon ashxatanqic shexvel u payqarel nayev ayl uxutyamb.
Monika
Isk um mota linum vor henc parkes sirtt aragana u dranic tagnapi mech @nknes
Arm
Mi bani tex dreq kancni imnèla tenc
Mane
Sara jan esel em hac uteluc heto vat zgum ..du vonc es vat zgum?? es ha tulanum em erexeq shunchs ha ktrvuma qayleluc glorvum em ..uff chgitem el inch anem vor ancni ..mi tex chem.karum gnam (((
Georgi
Inch dzevova artahaytum vat zgalt Sara jan?
SARA
im mot @tenca henc hacem ytum sksumem indz vat zgal
Georgi
Sara jan mi vaxeci,im motel ka et asacnert ay henc hima,isk mi banel es harcnem,um mot ka vqnacutyun uteluc heto avelia shatanum,sksuma shunchs ktrvel texs nexanuma…
Sara
EREXeq jan eselem indz shat vat zgum sirts cakuma shunchs ktrvuma gluxs ahavor cavuma voncor dzqvac lini shatem vaxenum chgitem inch anem
Georgi
Arman jan im mot ka axper,voters u dzerners vechni tuyl en obshi marmins el.
Arman
Cer mot orva @ntacqum tulutyun ka im mot aravotyan ev orva tarber jameri votqers u tevers tulanum en heto ancnum e u krkin linum e
Nare
Erexeq um mota shunch@ ujex ktrwum srti shrjanum cakocner ahawor tikunqi hatwacum cawer
Gor
Mane jan barev es arden 1 tariya kofe chem xmum xmum em vatanum em. Kases du inch dzev es vatanum kofeic?
Sat
Es cem karum kofe xmem Mane jan chnshums barcranuma vatanum em shat sirtsel araganuma. Es hima cgem xmum
Nare
21
Mane
Erexeq dzezanic ova kofeic vat zgum.????..es henc xmum em vat em zgum chgitem..asum.en vor kofen nerveri vra azduma..erevi jisht en asum
Arman
Qani tarekan es Nare jan
Nare
ime sirtsaaaa cakum ujex hesa kmernem e,cakuma u cavuma e sirtsssss shunchs ktrwumaaaa kmernem hesaaaa
Arman
Erexeq enqan em hognel vor nuynisk chem uzum gnam ashxatanqi baci nevrozic zgum em vor mots gerhognacutyun el ka dzer mot el e linum vor pahi tak tot@ ta demqit tulanas voncvor ushagnac lines
Ani
erexek jan isk um mota glxaptuit linum u voncor oderi mej lines
Nare
esel chunem bayc nenca cakum mernum em cawic u doshis wokornere xexduma cawumaaaaaaa
Monika
Verjin angam erevi mi qani amis araj de srti het xndir chunem nevrozica
Nare
Isk werjin angam erbes sirtt nkarel u inchen asel..esel unem es 1 shabat cakocner u shat watem ee…
Monika
Nare jan es qani ora unem 18 tarekan em
Nare
Isk sirtt erbewe stugel es..es 5 amise mek gnum em stugum..5 amis araj em gnacel e stugman asecin ban chka..hima el cakuma
Nare
Isk 4es waxenum wor cakumA…u in4qan jamanaka cakocner unes Monika jan..qani tarekan es
Georgi
Monika jan vonces,hech dzvel es gone???
Monika
Nare jan indz mota linum srti cakocner u mechki hatvacumel
Nare
Erexeq um sirtna cakum ujexxx himaa
Lilit
Լուս շնորհակալուտյուն գրիպը ոչնչացված է
Lus
Che chgitem xotabuyser chem karcum kaxvacutyun gript vor ancni inch kaxvacutyun klini mi mtaci xmi vor mtaces klini es xmel em aranc mtacelu u sax ancela
Lilit
Lus isk xotabuyser chkan ayd texahaberner@ kaxvacutyun chen arachacnum?
Lilit
barev dzes indz inch texahaber karacharkeq gripi u kokorti caveri hamar
Lus
Miayn petke havatkov paykaren ays mtkerin vor tshnamin partvi sax ira mtkerna vor vaxecni kez mi @ ndunek et mtkern inkna berum husahatutyun vax misht merjek u axotek amen or u varkyan miayn dranov ek hangstutyun gtnum ekexeci gnacek es misht astco xoskovem uj gtnum the che cheyi dimana ur ases stugvel em mer mitkna piti bjshkvi chvaxenak tshnamuc misht nayek Astcun u kga dzer xaxaxutyun@
Lusi
Indz motela nuyn xndir@ erkar jamanaka unem srti araganal shunchs ktrvuma vat mtker mi mitk vor galisa vraz sirts araganuma sexmum beruma infakti vaxenum em unem vax araj cheyi karum tan@ mnal hima mnum em bayc ha vaxumem srtics
Karen
Kar jan asum es stugvel es,kases incht es stugel esqan jamanak axper jan?
Кар
Es arum em rusastanum shat em stugvel asum en ban chka . hima arden vaxenum em menak mnam kam menak durs gam . chgitem inch anem
Кар
Барев болорин им мот арден 5 6тарие ка сртхпос кокорди хехтоц вонц вор гланнерс ури у чкароханам шнчел унем ерку ереха . чем кароханум физикакан горц нормаль анем астичан чем кароханум барцранам сиртс араганума у сксум ем евал 26 таракан ем. Ка меке ов аедкан еркар жаманака бохоки амен ор
Monika
Arman jan es pahin karvalol valeryanka tenc baner bayc de chi ognum suta
Monika
Gohar jan esel nozakar em pchum anndhat imnela tenc qits gripi nman brnvuma u hamel doshis hatvacic sksuma shunchs ahavor ktrvel
Gohar
Monika jan xndrum em gri vonca shuncht ktrvum Inc tvuma kits brnelen u choranuma ktis mej shatem vaxenum
Arman
Or@ 2angam em xmum et vor xmum em chem mtacum himar baneri masin chist e unenum em srtxpoc or tarber jameri pahi tak marmins tulanum e bayc porcum em bani tex chdnel.Ba Monika jan duq dexer cheq xmum
Monika
Arman jan lsk afobazol@ vor xmum eq vonc eq popoxutyun@ zgum u qani hat eq xmum