Նևրոզը` դարի հիվանդություն
-Ինձ մոտ ախտորոշել էին նեւրոզ: Բուժումն ընդունելուց հետո ասացին, որ ապաքինվել եմ: Սակայն ինձ այժմ անհանգստացնում են հետեւյալ ախտանիշները. վախի զգացում, ճնշվածություն, սրտխփոց, գլխացավեր, խառը մտքեր… Ի՞նչ անեմ, ի՞նչ խորհուրդ կտաք:
Ալվարդ
Նեւրոզները հոգեծին, նյարդահոգեկան խանգարումներ են, որոնք առաջանում են մարդու կյանքի կարեւոր հարաբերությունների խանգարման ժամանակ, արտահայտվում են կլինիկական ֆենոմեններով եւ բնորոշվում են պսիխոտիկ երեւույթների բացակայությամբ: Ցավոք, տարբեր գործոններով պայմանավորված, նեւրոզով հիվանդների թիվը գնալով աճում է:
“Նեւրոզ” կոչվող հիվանդության սահմանումն անգամ ցույց է տալիս, որ խնդիրը հոգեբանական, հոգեկան ոլորտում է, հետեւաբար մեր ընթերցող Ալվարդի նամակին հնարավորինս արդյունավետ արձագանքելու համար զրուցեցինք ե՛ւ հոգեբանի, ե՛ւ հոգեբույժի հետ:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
Ինչպես նշեց հոգեբան Մարինե Սահակյանը՝
-Անձը գերբարձր արժեք է, նրան ուղղակի մոտենալ չի կարելի, հատկապես եթե նեւրոզն է խնդիրը: Պետք է անպայման խոսել հիվանդի հետ եւ մանրամասներն իմանալ, պետք է պարզել, թե ո՞ր դաշտն է ախտահարված, որտեղի՞ց է խնդիրը, ի՞նչ բնույթի է, ի՞նչ դրսեւորում ունի, առաջացման ինչպիսի՞ պատճառներ կան՝ ժառանգական, հոգեբանական, սեռական անբավարարվածության. չէ՞ որ կան պաթոլոգիայի դրսեւորման տարբեր տարատեսակներ: Իսկ եթե հիվանդը գանգատվում է՝ ասելով, որ ունի վախի զգացողություն, ճնշվածություն, խառը մտքեր, գլխացավ, սրտխփոցներ, խնդիր այստեղ, իհարկե, կա, եւ դա նեւրոտիկ բնույթի է, որն առաջանում է անորոշությունից, կպչուն մտքերից:
Իսկ ահա, մյուս զրուցակիցս՝ հոգեբույժ Գոհար Շիրինի Սրապյանը, նեւրոզների հետ կապված իր մեկնաբանությունը տվեց:
-Ի՞նչ է նեւրոզը, ի՞նչ տեսակներ ունի:
-Նեւրոզը հավաքական հիվանդություն է, որն ունի ֆունկցիոնալ բնույթ (օրգանական հիվանդությամբ պայմանավորված չէ) ունի որոշակի սկիզբ, պատճառ, չի ուղեկցվում հոգեկան խանգարումներով, եւ հիվանդը չի կորցնում իրականության զգացումը: Նեւրոզների համախտանիշներն ու տեսակները բազմազան են՝ ասթենիկ, նեւրասթենիկ, տագնապային եւ դեպրեսիվ, օբսեսիվ եւ ֆոբիկ, ինչպես նաեւ դեպերսոնալիզացիայի եւ դեռեալիզացիայի համախտանիշներ, դեզադապտատիվ եւ սթրեսային հակազդեցություններ, հիպոքոնդրիկ եւ հիսթերիկ խանգարումներ: Նշված տեսակներից ամենաթեթեւը նեւրասթենիկն է (նյարդաթուլություն), որ կազմում է նրանցից յուրաքանչյուրի հիմքը: Այն արտահայտվում է դյուրագրգռությամբ, դյուրաբորբոքությամբ, աղմուկից վիճակի վատթարացմամբ, թուլությամբ, լացկանությամբ, ոչ կայուն դեպրեսիայով, տրամադրության փոփոխականությամբ:
-Նեւրոզները պարտադիր ունենու՞մ են առաջացման պատճառ:
-Կան այնպիսինները, որոնք ունեն առաջացման կոնկրետ պատճառ, կան նաեւ այնպիսիք, որոնք տարիքի հետ են կապված եւ առաջանում են աթերոսկլերոզից, անոթային խնդիրներից, սթրեսներից, կյանքի անբարենպաստ պայմաններից, շատ մեծ նշանակություն ունի նաեւ անձի տեսակը, հոգեբանական որակները: Օրինակ՝ հարմոնիկ մարդկանց մոտ հազվադեպ են նեւրոզներ առաջանում, նեւրոզները հիմնականում բնորոշ են ինչ-որ շեշտվածություն ունեցող մարդկանց:
Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ ժառանգականությունը, ծննդաբերության ժամանակ երեխայի ունեցած վնասվածքները՝ երբ փոքրիկը ծնվում է պորտալարը պարանոցին փաթաթված կամ, ինչպես ասում են, խեղդված. սրանք խնդիրներ են, որոնք աչքի համար ոչ տեսանելի են եւ անգամ ժամանակակից հետազոտություններով հնարավոր չէ հայտնաբերել, բայց հետագայում առաջանում են խնդիրներ բնավորության հետ կապված, որն էլ հող է նախապատրաստում նեւրոզների համար: Կարեւոր է նաեւ դաստիարակությունը, ընտանիքի պայմանները, միջանձնային փոխհարաբերությունները. անհամերաշխությունն ու փոխզիջման բացակայությունը միանշանակ կարող են դառնալ նեւրոզի առաջացման պատճառ:
— Ի՞նչ հիմքեր կարող է ունենալ հասուն տարիքում ի հայտ եկած նեւրոզը:
-Շատ կարեւոր է, թե այժմ անձն ինչ խնդիրներ ունի, ինչ պայմաններում է ապրում, որովհետեւ նախկինում տարած սթրեսները կարծես թե թարմանում են նոր վնասվածքներով եւ բերում նեւրոզների: Օրինակ՝ կենցաղային խնդիրները, ֆինանսական դժվարությունները քիչ-քիչ խաթարում են նյարդային համակարգը, ինչն էլ հետո արտահայտվում է հակազդեցություններով: Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ նախկինում ունեցած հիվանդությունները, անզգայացումները, ուղեղի ցնցումները, գանգուղեղային վնասվածքները, կանանց կլիմաքսի շրջանը:
-Բուժման դեղատոմս առաջարկելիս ի՞նչն եք հաշվի առնում:
-Նեւրոզի ախտորոշման համար պետք է շատ մանրամասն տեղեկություն ունենալ:
Գոյություն ունեն նեւրոզներ, որոնք դեղորայքային լուրջ բուժում են պահանջում, չնայած բոլոր դեպքերում պետք է սկսել նվազագույն չափաբաժնից՝ անկախ նրանից, թե նեւրոզի ինչ աստիճան է հիվանդի մոտ նկատվում: Հիմնականում բուժման ընթացքը համակցվում է հոգեթերապիայի՝ հոգեբանի եւ հոգեբույժի ներգրավմամբ:
-Իսկ ո՞րն է պատճառը, որ մեր ընթերցողի մոտ բուժումից հետո խնդիրը կրկին ի հայտ է եկել:
-Կա երկու տարբերակ՝ կամ բուժումը կիսատ է մնացել, կամ լիարժեք չի եղել: Նեւրոզով հիվանդը պետք է իմանա իր խնդրի առաջացման պատճառն ու կարողանա համապատասխան լուծում գտնել դրա համար, կանխել եւ դեղորայք չօգտագործելուց հետո հասնել նրան, որ հիվանդությունը նորից չկրկնվի: Միգուցե խնդիրը շատ ավելի բարդ է եղել, իսկ հիմա սա է մնացել, ինչը նկարագրում է անձը: Բայց եթե կա գանգատ, որն անհանգստացնում է նրան, պետք է դիմի մասնագետի:
-Իսկ ինչպե՞ս, ի՞նչ խորհրդով կարող եք օգնել մեր ընթերցողին:
-Հիվանդի միայն մի քանի գանգատներով դժվար է կողմնորոշվել: Նույնիսկ անձի տեսքը բավականին բան է ասում՝սանրվածքը, դիմահարդարումը, դեմքի արտահայտությունը: Օրինակ՝ դեպրեսիան բնորոշվում է դեմքի թախծոտ, տխուր արտահայտությամբ, լարվածությամբ: Օգնելու համար անգամ կարիք է լինում դիմել հարազատների միջամտությանը: Հիվանդը հաճախ որոշ կարեւոր բաներ չի հիշում, չի ասում, չի կարողանում պատմել, իսկ հարազատները բավականին շատ տեղեկություն են տալիս: Երբեմն հիվանդները մեզ մոտ ծանր գանգատներ են ներկայացնում, բայց տանն իրենց լավ են զգում, կամ հակառակը՝ հիվանդի վիճակը թեթեւանում է, բայց մտերիմներին ասում է, որ ամբողջ օրն ինքը տանը լաց է լինում:
Ալվարդին կարող եմ առաջարկել բուժման չեզոք տարբերակ, որը նեւրոզի ցանկացած դրսեւորման դեպքում չի վնասի՝ կանոնավոր գրաֆիկով կատվախոտի կաթիլներ խմել, օրական 3 անգամ, 30-ական կաթիլ: “Պերսեն Ֆորտեն” կկարգավորի սրտխփոցի խնդիրը: Նեւրոզների բուժման համար շատ լավ են օգնում նաեւ հանգիստը, պարը, աէրոբիկան, շեյփինգը, լոգանքը, ֆիզիկական այն աշխատանքը, որը հաճելի է: Իսկ լողը նեւրոզի բուժման համար նշվածներից ամենաարդյունավետ տարբերակն է:
-Հայաստանում շա՞տ են նեւրոզով հիվանդ մարդիկ:
-Շա՜տ-շա՜տ: Դրանում վստահ եմ:
-Հնարավո՞ր է նեւրոզ ունենալ եւ չիմանալ դրա մասին:
-Նեւրոզն այն հիվանդություններից է, որն անհանգստացնում է անգամ ամենափոքր աստիճանի դեպքում, նույնիսկ չնչին տագնապից մարդն սկսում է գանգատվել: Սա թաքնված հիվանդություն չէ, հիվանդը միանգամից արձագանքում է եւ պահանջում, որ իրեն լսեն, օգնեն:
Հուսով ենք՝ մեր տված տեղեկություններն ինչ-որ չափով կօգնեն Ձեզ հաղթահարել բոլոր տեսակի հոգեբանական խնդիրներն ու հնարավորինս խուսափել նեւրոզից:
7,146 մեկնաբանույթուն
Arman
Erexeq es el em et nuyn vichakum xmeq Afobazol shat lav dex e skzbic cheq zga bayc mek shabatic popoxutyun kzgaq.Es arden 5 amis e bujum em stanum
Monika
Kaseq um mota linum srti canrutyun voncvor amboxj marmin@ doxxa srti het xpi
Lilit
im mot dmerain derpesya e sksel qaxci pahanj unem stamoqsis arach@ chem karum arnem anverch utele em uzum vor sksumem utel el kang chem arnum xndrumem mi xorurd tveq inchpes haxtaharem qaxc@
Monika
Nemisil xmeq nurofen mekel taq tey
Lilit
Տաքության գրիպի մեջ մահկանացուս եմ կնքում ինչ կառաջարկեք,որ մինչև առավոտ ինձ մարդ զգամ?
Monika
Gohar jan indz motela da shat krcqavandakis motic durs chi galis shunchs chem karoxanum shnchem u shatem vaxenum
Gogar
erexeq et shunch ktrveln voncvor Inc mot mshtakan darcac lini shat@ dranicem vaxenum xarnvumem irar
Ani
Gtel em
Karen
Ani jan vonc graca kopirovat ara poisk tur berei miangamic… ☆K a R e N☆
Ani
Che chgta Karen jan
Karen
Che Ani jan 24 tarekan Erevan…
Ani
33 tarekan Vladivastok?
Karen
Ani jan tenc vonc grel em copy ara poisk tur arajine beruma…
Karen
☆K a R e N☆ Ani jan glavni nkarum txaya varde dzerqin,rozvi varda…
Ani
Odnoklassnikum kas anunt gri
Karen
Ani jan mi tarberak asa xosenq lav,soc sayt ete ka asa,mi anhangstaci nexutyun chem ta qez…uxaki uzum em zrucenq poxanakvenq mtqerov…
Ani
Parza bayc mi mtaci kancni jamanaka petq mi zbaxmunq gti
Karen
Ani jan mi tari mi poqr avel…
Ani
Karen es gitem menak vor menq enq anum. Inchqan jamanaka tenc es?
Karen
Ani jan vonc asa ete gites…
Ani
VaAy esqan indz nman? Karen jan es el gitei amen tex sirtsa Astvac ta shut prcnes
Karen
Ani jan dzers dnum em poris orinak tesnum em vonca dzerqs srtis pulsi het sharjvum,etenc baner es erbeq chem unecel,kam vonca amboxj marmins srtis p pulseri het gnum galis,dajan bana…
Ani
Vay Karen jan voncor indz nkaragres xndrum em HAVATA nevrozica u kancni hech chvaxenas es el qo pes sax or@ sran nran harcnum ei vor mi tokos kaskacei kasei gna noric stugvi
Bayc 100 % gitem nevroz es tanum henc skses iranc @ndunel sovorakan
Ches el zga vonc ancav Karen zbaxmunq gti inch vor qez kshexi
Karen
Esor aravotic et vijakna doshs u amboxj vorovayns canr lini voncvor u amboxj tikunqs minjev gotkatexs u cánr em shnchum,sirts nenc canra ashxatum,dmp dmp dmp Ani jan,dzerqers votqers sarum en u tmrum,dzerqeris meje qrtnuma,sranq el en norin mecutyun nevrozic Ani jan?
Ani
Anchap anchap bayc hima che vorovhetev gitem vor es em anum im vaxica linum du srti xndir chunes da qo nerverica u qo uxexic vor amen vayrkyan dra masina mtacum
Karen
Ha da unem Ani jan,mek mek linuma sirts tulanuma mi tesak,chgitem vonc bacatrem normal ashxatuma u pahi tak tulanuma sirts,erevi da aritmia a Ani jan,larvac em linum.erevi sirtsel larvaca ashxatum.pshi tak tulanumla,exela qqo het nman ban?
Ani
Srtxpoc da arag ashxatanqna vor kara lini hankarcaki isk heto arden tulanum es qo vaxic bayc ira patjarnern uni vaxenalu nersumt ka inch vor angitakcakan makardakum
Karen
Nayel em Ani jan,ira aselov nevrozi himqum enkaca mardu anvstahutyune inqn ir handep erb mard inqn iren teragnahatuma ijecnuma iren bolori araj teragnahatuma inqn iren,mekel mi hav eli vor asum en srtxpoc da nkati unen srti arag ashxatanqe? Te en vor sirte normal ashxatum u pahi tak xpuma tulacnum amboxj marmine…
Ani
Karen jan verevum de grel ei amen inch akanjnerum zngoc kokordi xexdoc srtxpoc cav amen ur uteluc daje qits er pakvum chei shnchum vatanum ei ankap gxtocner voxnashari caver amen inch dox nenc vor atamners zngzngum ein isk mtqers enqan xar@ datark
animastvochinch cher uraxavmcnum nexvum ei an guyn er darel amen inch zzveli zgacoxutyunner vor anbacatreli en.du lsi et Alekseyin ches poshmani
Monika
Erexeq lsk um mota linum vor shunch@ cheriqi sax jan@ doxa sirt@ xpii esor enqan vatey zgum indz tvuma mernum em
Karen
Ani jan kases het arhasarak incher en exel te fizikapes te hogepes,ete djvar chi manramasn asa lav…
Ani
Shat shat lav em haskanum ches el patkeracni henc barekamnerin patmum ein vonc em vatacel es arden lav chei chgitei incha katarvum u bjishkneri drneric tun chei galis minchev vor mi hat canot asec menak hogeterapiana ognum. Mek el you tube ov Aleksey Krasikov nayi simptomneri masin shat lava bacatrum anpayman lsi
Karen
Ani jan tenc sksvec indz tvum er infarkt em stanum et mtqic ahavor vaxeci,u tencel mtqics chkareca hanem u gnalov xoracav,patkeracru vor kyanqums erbeq jnshum chem unecel u mekel mi or sksuma shunchs chheriqel u jnshums hasnuma 180 vonc ei vaxecel,chem uzum hishem nuynisk,u et barduyte chkaraca hanem mejics u gnalov xoracav xoracav u arden ay es vijakum em…
Ani
Havats chi gali imn el tenca sksvel u vaxic xoracav lriv nuyn patmutyunna
Karen
Ani jan mi angam shunchs sksec chheriqel vaxeca dranic et vaxic u larvacutyunic jnshums bardracav ahavor u et im bijakic vaxeci ahavor indz tvum er mernum em esa sirts kkangni u minjev hima mrqics chi gnum u u et orvanic es kom qich qich xoranalov hasa arden im es vijakin es antaneli vijakin…
Ani
Es hogeterapevtı mot em gnum bayc et djoxqi mijov ancel em aranc hogemet dexeri indz shexelov dimanalov mek mek mtacum em inchqan ujex enq menq vor dimanum enq sran. Indz el tex chkar chkaskacei vor hivand em bayc jamanakı het ancnuma gna hogebani iroq ognuma bayc du inchic es tenc vaxecel?
Karen
Ani jan ba inch es arel vor ancela,isk exela vor sirtt canr ashxati,voncvor canrabernvac ashxati verji ujerov vor chkamgni???
Ani
Ha Karen jan daje cicaxum em hima vor hishum em qo vijak@ indz ahavor shata nman mi vaxi
Karen
Ani jan bayc et astijani vata exelqo mot vonc esem nkaragrum?mard uje vaxuma hac uti aranc etel vechni urac vijaka,voncvor traqeluc linem Ani jan,daje mi kum jur em xmum indz tvuma esa ktraqem,ahavor vqnum em ods chi heriqum…
Ani
Karen jan im mota exel ancel em et etap@ iroq nerverica djvara havatal bayc tenca
Karen
Isk vqnacutyun ov uni,uteluc heto avelia shatanum,uzum em bxkam tetevanam chi linum,voncvor urac lini vorovayns u et jamanak ods chi herqum,mi tesak nenc tpavorutyuna vor nerss amboxje odov lcvac lii…
Tina
Erexeq im voxnashars ela ahavor cavum
Ani
Gor jan havata nevrozic amen tex kara cavi es el an@ndhat kaskacum ei voxnashars el cavacela karcum ei xndir unem bayc mecn nevroz@ iroq shat hzora
Tina
Im motel ka ayd simtomneric,unem nayev vaxer kpchun mtqer,kyanq@ vonc vor animast lini,u vonc vor vochinch chzgas,chkaroxanas mi banovel uraxanas
Gor
Es unem voxnashari caver verevi hatvacum u unem doshi caver. Kokordi xexdoc. Stamoqsi vqnacutyun ov uni es simtomner@?
Karen
Isk jnshumt chapum es et jamanak normala linum Lili jan?
Lili
Haa indz motela nuyn banere u indz tvuma boloris mot nuynna…ashxati es kayqer chmtnes sranqela vnasum
Karen
Lili jan henc nor sksvec doshis cave,antaneli sexmuma krcqavandakis et voskorna shat cavum,tmruma dzerqers votqers sksuma sarel,tulanum em,qo mot nuynpes es dzeva linum Lili jan?
Lili
Haa cakocner unem Karen
Karen
Lili jan isk glxi caver unenum es?kam erbeve achqert cavacel en???