Նևրոզը` դարի հիվանդություն
-Ինձ մոտ ախտորոշել էին նեւրոզ: Բուժումն ընդունելուց հետո ասացին, որ ապաքինվել եմ: Սակայն ինձ այժմ անհանգստացնում են հետեւյալ ախտանիշները. վախի զգացում, ճնշվածություն, սրտխփոց, գլխացավեր, խառը մտքեր… Ի՞նչ անեմ, ի՞նչ խորհուրդ կտաք:
Ալվարդ
Նեւրոզները հոգեծին, նյարդահոգեկան խանգարումներ են, որոնք առաջանում են մարդու կյանքի կարեւոր հարաբերությունների խանգարման ժամանակ, արտահայտվում են կլինիկական ֆենոմեններով եւ բնորոշվում են պսիխոտիկ երեւույթների բացակայությամբ: Ցավոք, տարբեր գործոններով պայմանավորված, նեւրոզով հիվանդների թիվը գնալով աճում է:
“Նեւրոզ” կոչվող հիվանդության սահմանումն անգամ ցույց է տալիս, որ խնդիրը հոգեբանական, հոգեկան ոլորտում է, հետեւաբար մեր ընթերցող Ալվարդի նամակին հնարավորինս արդյունավետ արձագանքելու համար զրուցեցինք ե՛ւ հոգեբանի, ե՛ւ հոգեբույժի հետ:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
Ինչպես նշեց հոգեբան Մարինե Սահակյանը՝
-Անձը գերբարձր արժեք է, նրան ուղղակի մոտենալ չի կարելի, հատկապես եթե նեւրոզն է խնդիրը: Պետք է անպայման խոսել հիվանդի հետ եւ մանրամասներն իմանալ, պետք է պարզել, թե ո՞ր դաշտն է ախտահարված, որտեղի՞ց է խնդիրը, ի՞նչ բնույթի է, ի՞նչ դրսեւորում ունի, առաջացման ինչպիսի՞ պատճառներ կան՝ ժառանգական, հոգեբանական, սեռական անբավարարվածության. չէ՞ որ կան պաթոլոգիայի դրսեւորման տարբեր տարատեսակներ: Իսկ եթե հիվանդը գանգատվում է՝ ասելով, որ ունի վախի զգացողություն, ճնշվածություն, խառը մտքեր, գլխացավ, սրտխփոցներ, խնդիր այստեղ, իհարկե, կա, եւ դա նեւրոտիկ բնույթի է, որն առաջանում է անորոշությունից, կպչուն մտքերից:
Իսկ ահա, մյուս զրուցակիցս՝ հոգեբույժ Գոհար Շիրինի Սրապյանը, նեւրոզների հետ կապված իր մեկնաբանությունը տվեց:
-Ի՞նչ է նեւրոզը, ի՞նչ տեսակներ ունի:
-Նեւրոզը հավաքական հիվանդություն է, որն ունի ֆունկցիոնալ բնույթ (օրգանական հիվանդությամբ պայմանավորված չէ) ունի որոշակի սկիզբ, պատճառ, չի ուղեկցվում հոգեկան խանգարումներով, եւ հիվանդը չի կորցնում իրականության զգացումը: Նեւրոզների համախտանիշներն ու տեսակները բազմազան են՝ ասթենիկ, նեւրասթենիկ, տագնապային եւ դեպրեսիվ, օբսեսիվ եւ ֆոբիկ, ինչպես նաեւ դեպերսոնալիզացիայի եւ դեռեալիզացիայի համախտանիշներ, դեզադապտատիվ եւ սթրեսային հակազդեցություններ, հիպոքոնդրիկ եւ հիսթերիկ խանգարումներ: Նշված տեսակներից ամենաթեթեւը նեւրասթենիկն է (նյարդաթուլություն), որ կազմում է նրանցից յուրաքանչյուրի հիմքը: Այն արտահայտվում է դյուրագրգռությամբ, դյուրաբորբոքությամբ, աղմուկից վիճակի վատթարացմամբ, թուլությամբ, լացկանությամբ, ոչ կայուն դեպրեսիայով, տրամադրության փոփոխականությամբ:
-Նեւրոզները պարտադիր ունենու՞մ են առաջացման պատճառ:
-Կան այնպիսինները, որոնք ունեն առաջացման կոնկրետ պատճառ, կան նաեւ այնպիսիք, որոնք տարիքի հետ են կապված եւ առաջանում են աթերոսկլերոզից, անոթային խնդիրներից, սթրեսներից, կյանքի անբարենպաստ պայմաններից, շատ մեծ նշանակություն ունի նաեւ անձի տեսակը, հոգեբանական որակները: Օրինակ՝ հարմոնիկ մարդկանց մոտ հազվադեպ են նեւրոզներ առաջանում, նեւրոզները հիմնականում բնորոշ են ինչ-որ շեշտվածություն ունեցող մարդկանց:
Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ ժառանգականությունը, ծննդաբերության ժամանակ երեխայի ունեցած վնասվածքները՝ երբ փոքրիկը ծնվում է պորտալարը պարանոցին փաթաթված կամ, ինչպես ասում են, խեղդված. սրանք խնդիրներ են, որոնք աչքի համար ոչ տեսանելի են եւ անգամ ժամանակակից հետազոտություններով հնարավոր չէ հայտնաբերել, բայց հետագայում առաջանում են խնդիրներ բնավորության հետ կապված, որն էլ հող է նախապատրաստում նեւրոզների համար: Կարեւոր է նաեւ դաստիարակությունը, ընտանիքի պայմանները, միջանձնային փոխհարաբերությունները. անհամերաշխությունն ու փոխզիջման բացակայությունը միանշանակ կարող են դառնալ նեւրոզի առաջացման պատճառ:
— Ի՞նչ հիմքեր կարող է ունենալ հասուն տարիքում ի հայտ եկած նեւրոզը:
-Շատ կարեւոր է, թե այժմ անձն ինչ խնդիրներ ունի, ինչ պայմաններում է ապրում, որովհետեւ նախկինում տարած սթրեսները կարծես թե թարմանում են նոր վնասվածքներով եւ բերում նեւրոզների: Օրինակ՝ կենցաղային խնդիրները, ֆինանսական դժվարությունները քիչ-քիչ խաթարում են նյարդային համակարգը, ինչն էլ հետո արտահայտվում է հակազդեցություններով: Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ նախկինում ունեցած հիվանդությունները, անզգայացումները, ուղեղի ցնցումները, գանգուղեղային վնասվածքները, կանանց կլիմաքսի շրջանը:
-Բուժման դեղատոմս առաջարկելիս ի՞նչն եք հաշվի առնում:
-Նեւրոզի ախտորոշման համար պետք է շատ մանրամասն տեղեկություն ունենալ:
Գոյություն ունեն նեւրոզներ, որոնք դեղորայքային լուրջ բուժում են պահանջում, չնայած բոլոր դեպքերում պետք է սկսել նվազագույն չափաբաժնից՝ անկախ նրանից, թե նեւրոզի ինչ աստիճան է հիվանդի մոտ նկատվում: Հիմնականում բուժման ընթացքը համակցվում է հոգեթերապիայի՝ հոգեբանի եւ հոգեբույժի ներգրավմամբ:
-Իսկ ո՞րն է պատճառը, որ մեր ընթերցողի մոտ բուժումից հետո խնդիրը կրկին ի հայտ է եկել:
-Կա երկու տարբերակ՝ կամ բուժումը կիսատ է մնացել, կամ լիարժեք չի եղել: Նեւրոզով հիվանդը պետք է իմանա իր խնդրի առաջացման պատճառն ու կարողանա համապատասխան լուծում գտնել դրա համար, կանխել եւ դեղորայք չօգտագործելուց հետո հասնել նրան, որ հիվանդությունը նորից չկրկնվի: Միգուցե խնդիրը շատ ավելի բարդ է եղել, իսկ հիմա սա է մնացել, ինչը նկարագրում է անձը: Բայց եթե կա գանգատ, որն անհանգստացնում է նրան, պետք է դիմի մասնագետի:
-Իսկ ինչպե՞ս, ի՞նչ խորհրդով կարող եք օգնել մեր ընթերցողին:
-Հիվանդի միայն մի քանի գանգատներով դժվար է կողմնորոշվել: Նույնիսկ անձի տեսքը բավականին բան է ասում՝սանրվածքը, դիմահարդարումը, դեմքի արտահայտությունը: Օրինակ՝ դեպրեսիան բնորոշվում է դեմքի թախծոտ, տխուր արտահայտությամբ, լարվածությամբ: Օգնելու համար անգամ կարիք է լինում դիմել հարազատների միջամտությանը: Հիվանդը հաճախ որոշ կարեւոր բաներ չի հիշում, չի ասում, չի կարողանում պատմել, իսկ հարազատները բավականին շատ տեղեկություն են տալիս: Երբեմն հիվանդները մեզ մոտ ծանր գանգատներ են ներկայացնում, բայց տանն իրենց լավ են զգում, կամ հակառակը՝ հիվանդի վիճակը թեթեւանում է, բայց մտերիմներին ասում է, որ ամբողջ օրն ինքը տանը լաց է լինում:
Ալվարդին կարող եմ առաջարկել բուժման չեզոք տարբերակ, որը նեւրոզի ցանկացած դրսեւորման դեպքում չի վնասի՝ կանոնավոր գրաֆիկով կատվախոտի կաթիլներ խմել, օրական 3 անգամ, 30-ական կաթիլ: “Պերսեն Ֆորտեն” կկարգավորի սրտխփոցի խնդիրը: Նեւրոզների բուժման համար շատ լավ են օգնում նաեւ հանգիստը, պարը, աէրոբիկան, շեյփինգը, լոգանքը, ֆիզիկական այն աշխատանքը, որը հաճելի է: Իսկ լողը նեւրոզի բուժման համար նշվածներից ամենաարդյունավետ տարբերակն է:
-Հայաստանում շա՞տ են նեւրոզով հիվանդ մարդիկ:
-Շա՜տ-շա՜տ: Դրանում վստահ եմ:
-Հնարավո՞ր է նեւրոզ ունենալ եւ չիմանալ դրա մասին:
-Նեւրոզն այն հիվանդություններից է, որն անհանգստացնում է անգամ ամենափոքր աստիճանի դեպքում, նույնիսկ չնչին տագնապից մարդն սկսում է գանգատվել: Սա թաքնված հիվանդություն չէ, հիվանդը միանգամից արձագանքում է եւ պահանջում, որ իրեն լսեն, օգնեն:
Հուսով ենք՝ մեր տված տեղեկություններն ինչ-որ չափով կօգնեն Ձեզ հաղթահարել բոլոր տեսակի հոգեբանական խնդիրներն ու հնարավորինս խուսափել նեւրոզից:
7,146 մեկնաբանույթուն
Nare
HA AY APRES TENCA MENAK SIRTS HA SIRTSS
Karen
Indzel misht tvuma sirts Nare jan,hogebanoren vates zgum qez???
Ananun
Ov kpatasxani? Um mot a srtxpoc sksvel u chi ancnum?
Ananun
Ete ancel a,erb? Xndir um empatasxaneq
Nare
Anndat vaxenum em srtics e.vor hivanda kmernem e
Karen
Mi vaxeci et vijakic normal snvi Nare jan…
Karen
Hac es utum normal Nare jan
Nare
u anndat asum em xiem niharel,xiem niharel,,,u guyns vonor gcac lini
Karen
Im Nare jan,inch nshel es im mot ka…
Nare
erexeq um mota ujex glxacav,dosheri xexdoc,,shat tuyllllllllll
Nare
Mariam jan du inch masnaget es?
Mar
Isk sa uni bujum te jamanaki @ntacqum ancnuma Mariam jan
Karen
Mariam jan isk et kaskacamtutyunn u kpchunutyune vonc karelia veracnel???
Lusi
Erexek isk linuma vor amen baric sirtt@vatana sexmi chunch@ktrvi isk um mota linum jxaynutyun amen inchic beruma anhangstutyun vax tagnap vor hesa mi. Ban klini
Մարիամ
Նևրոզը իրենւց ներկայացնում է ներքին կոնֆլիկտ, որը հիմնականում հիմնված է լինում անցյալում առկա տրավմաների ու ներկայում մեր հոգեկանում ձևավորված խնդիրների հիման վրա, որը մեր հոգեկանը ընկալում է իբրև անլուծելի:Իսկ այդ հիվանդությունների սիմպտոմները, օրինակ շունչս կտրվելը- մեկնաբանվում է իբրև մի երևույթ, որը թույլ չի տալիս շնչել, շունչ կտրվելն էլ կապված է մեր հայերիս մոտ առկա շունչը փչեց, այսինքն մահացավ կապակցության հետ, որը տագնապ է առաջացնում: Ժամանակակից հոգեբանության մեջ, բացի հոգեվերլուծությունից կան նաև տարբեր ուղղություններ, որոնք կարող են օգնել, օրինակ կոգնիտիվ, գեշտալտ և այլն, որոնք ավելի կարճ ժամանակամիջոցում են օգնում:
Իսկ նևրոզից դուրս գալու համար, որպես կանոն խանգարում են բնավորության մեջ առկա կասկածամտությունն և կպչունությունը:
Nare
erexeq xndrum em patasxaneq um mota vor sirt@ dandaxa ashxatum,voncor iranc tva hesa sirt@ kkangni u chen kara shnchenmpuls@ 60-a u shunch@ chi heriqum aseq eli
Karen
Gor jan esel em et orin sax uje axperen darel,bayc xies mtacum vor sirtta inchna nexacum inchvor cav ka te larvacityun kam sirtta arag ashxatum te urish mi ban, ,te uxaki meht vaxa mtel vor srti xndir unes…
Gor
Arden 7 taria arden linum vor es vichakum em hayastani amenachanachvac srtabaneri het arden bareveluc pachum enq irar sax aselen srti xndir chunes bayc meka vaxum em.
Aram
Lusi jan karoxenq urish saytov xosel indz motela nuyn banere
Karen
Mi urish tvyal el kases hesht gtnem Lusi jan
Lusi
Karen jan es im anun azganunov em grancvac…Anush Sargsyan gti fachebookum im.nkarna kremvi bluskayov em …
Karen
Lusi jan mi tesak chor haza vechni ka es verjers pahi taka brnum,et nevrozica est nyardabani aselu,aseci asec dranica
Karen
Lusi jan ete kaq soc kayqerum aseq gtnenq irar zrucenq kisvenq,eli kan mardik vornc het shpvum enq xosum meks miusis xorhurd talis u mi tesak tetevanum,ete dem ches asa gtnenq zrucenq,kam grupa bacenq mi qani jogov hangist xosanq…
Lusi
Karern jan isk inch tipia qo haz@ kbacatres ..mshtakana te pahi taka brnum?? Chora te tac haza
Lusi
Karen jan 24 tarekan em ….menk hasakakicner enk
Karen
Es unem Gor jan,vechni vqnac urac vijaka,de krcqavandaki caveri masin el chem asum,axpers isk qo mot li u.a vor sirtt mi tesak canr ashxati xpocnerov,nenc vor ashxatanqe du lses srtit,xosqi paarkac text tenas vonca sirtt ashxatum doshit vra et xpocnere ereva,voncvor sirtt texic durs ga u xpocnerov besamp…
Gor
Barev dzez erexeq ov uni stamoqsi vqnacutyun u saver krckavandakum.
Karen
Lusi jan de hima eta unenq u piti gtnenq dzeve haxtaharenq,du qani tarekan es Lusi jan…
Lusi
Nare jan qo asacneric menak doahsa xexdum ahunchsa ktrvum.canr em shnchum aortsa xarnum …es et shunch mtrveluc em shat nexvum
Nare
Lusi jan isk linuma vor shunct ktrvi,sirtt caki,glxit hetev@ cava ujex,uxaxt caki,doshers xexdi,srtxarnoc unenas,,glxis hetevi cavnel antaneli
Lusi
chgitem inch mtacem arden 1 taria chi ancnum erevi xronikakan a darel mera dex xmelov..bjishknel asuma nervayin haza…pastoren es nevrozic daje haz ela linum… chgitem Karen jan mtacum em es tariqum mer inchi petqa nevroz unenak hima mer en tariqna vor petqa kyanq@ vayelenk bayc nstel caveri u thaj zgacoxutyunneri mej enk .. bayc de oetqa park tank mer Astcum vor lurj hivand chenk
Karen
Unem Lusi jan etel unem…
Lusi
Aysinqn chor haz el unes Karen jan ??? Indz eta anhngstacnum…ha shnchsela ktrvum vonc vor canr shnchem et tpavorutyunna …qo asaci pes chi bayc ktrvuma vonc vor od@ chheriqi
Karen
Ay Lusi jan es unem et asact amen inche,mejqs u doshs nenca cavum vvor annkaragrelia,tulanum em lriv votqis vra chem karum mbam,isk exela hett vor sshches u shnchelis kyrtelov shnches,mi tesak endhutmnerov ktor ktor shnches…chgitem vonc bacatrem aveli konkret
Lusi
Isk ov uni nevrotik chor haz ?????.. shumchs ktrvuma mrjqs u doshs cavuma sexmvuma brnvuma u od@ vonc vor chheriqi u tulanum em et pahin … ahavor thajaa…
Lusi
Erexeq jan hastat petq chi vaxenal es animast nevroz kojvacic es es hamarum em porcutyun vor petqa ancnem esel em vay zgum bayc mi ban hastat gitem vor voch mi lurj hivand chenk..lurj hivandutyunner@ shut en haytnabervum 1 kam 2 tari chen tevum sirt@ lini te urish ban shut en imanum ete stugvel eq vaxenalu ban chka hastat…es menak nexvum em nranic vor ha vat em zgum chnayac vor indz stipum em mtqers crel u panikayi mej chngnel uxxaki shat thaja manavand erb tex es gnum u janaparhin vatanum es .
Uzum em et ornel ga vor verjnakan lav klinem ev es ev duq nuynpes..axotenk lav klini Astvac mer heta
Karen
Nare jan amen asact el linuma bolore anxtir,amen or el linuma nshact bolor erevuytnere,partadir amen or…
Karen
NR jan qo mot der teteva artahaytvum im moteler skzbum tenc,mi toxni xorana shut gna hogebani mot es chgnaci u heto poshmaneci,indzel asum ein gna chlseci u arden ay senc lulrjacav,xorhurd ktam uxakki shut arajn arnes Nar jan…
Nar
Amen pahin chi linum.jamanaka linum hangstanum em,azat shpvum em masnakcum em amen tesak zrucnerin,hangist em linum tany moranum em vor nman xndir unem, jamanak el linuma vor mtqics durs chi galis et animast mtqery,larvacutyunic chem karoxanum gluxs barcracnem xusapum em u hankarc vor tema e linum vor inez dur chi galais shiknum em anhangis sharjumnerem anum bayc inchu chem haskanum gitakcumem vor inz inch e linum vor xosum en …
Nare
inchqan jamanaka duq uneq Karen???isk pah linuma vor voncr lezut kul gna,glxit hetev@ cava ujex,sirts xarni,doshert xexdi,uzenas menak mnal,shuncht ktrvi
Nare
sa miayn mtqi ardyunq e voric menq inqners mez vatacnum u gcum enq esim incheri mej,,petqa ashxatenq u mtqer@ hanenq mer mijic,,gnaceq ekexeci masnakceq qarozneri lava lineli,,huysnert dreq Astco vra
KarenH
Ha etpesa Ani et bare lsum em sax ors pchanuma,bolori hamar normal bara bayc menq enqan canr enq tanum vor vatanum enq…
Nar
Barev dez.Es chem karox asel nevroz e Inez mote te vouch bac ayn inch Inez het katarvum e normal che.unem srtxpoc anhangist Vicks,larvacutyun, ynkchvacutyun ,vax,kpchun mtqer,karmrum em mardkanc het xoselis,xusapum em shpumic,tramadrutyuns ynknume im aninqnavstahutyunic,sa inch e inch anem
Nare
hogebans asela erb mitq@ galisa duq @Nduneq asa ha kmernem tox glxic mernem,kam srtic,,,,et depqum mez ban chi lini,u vochmi tex chi cava,asuma da uxxaki mitqna urish vochinch vor@ xangaruma shpvel shrjapati het
Nare
ha eti satanana xabum
Ani
Ha Nare jan u chgites inchi uxex@ mer eti chi @ndunum
Nare
inchpes asum er hogebans dzer sirt@ 1 tarekan erexu srtic el arojka uxxaki duq histerik eq,u @Nknum eq pahikayi mej,,,,
Ani
Ha Karen jan et i nkati unem tenc ches du? Es et baric angam arden vatanum ei. Piti zgas vor barna vor iravijakna qez cavacnum verluces Inch@ kara patjar lini. Mardik el klinen vor kazden vrat vax@ dır mi koxm sksi haskanal hogit incha uzum. Ayo mez boloris aroxjutyun tepet menq iroq aroxj enq. Mez uxaki jamanaka petq lucelu kyanqi es anchap bard xndir@.
Karen
Ani jan nkati unes vorkaroxa nman depqeri masin lsem u vaxic kmtacem vor indzhetela linelu?ha esel misht mtnum em u kardum bolor hivandutyunnere angir gitem arden,…mersi shat bolorin aroxjutyun voch miayn indz u qsz)))
Nare
infakt stanum en nranq ovqer srti xndir unen
Ani
Karen jan dzev@ du es lurj em asum. Ayo skzbum shat djvara u vonc fras ha klses infarkti depqer u kmtaces qez el klni bayc ete sirtt stugel es manavand jahel es anhnara da lini es dzez haskanum em glxovs nora ancel qez voch mek chi haskanum giten dzever es anum enqan djvara mez haskanal tvuma anhuys es elq chka bayc amen inch skizb u verj uni amen mtqin vor bani tex dnes iranq aktivanum en u sksuma cavel amen tex. Internetic chei helnum sax hivandutyunnern angir ei arel vay esia vay ena.gjvel ei bayc mi poqr huys misht kar vor lav klninem. Hima lriv chem dzvel bayc enqan bani mijov anca tshnamis el tox chtesni. Ktesnes mi or kdzves u khishes vor es jisht ei. .
Qez aroxjutyun.
Karen
Ay et nuny barere indzen asum misht)))mi angam mi bjishk indz gites inch asec,asec kneress txa jan bayc qo nman mtacox mardkanc mi barov karelia uxarkel gerezman mi barov el hanel entexic,nkati uner et mer unecac vnushken…