Նևրոզը` դարի հիվանդություն
-Ինձ մոտ ախտորոշել էին նեւրոզ: Բուժումն ընդունելուց հետո ասացին, որ ապաքինվել եմ: Սակայն ինձ այժմ անհանգստացնում են հետեւյալ ախտանիշները. վախի զգացում, ճնշվածություն, սրտխփոց, գլխացավեր, խառը մտքեր… Ի՞նչ անեմ, ի՞նչ խորհուրդ կտաք:
Ալվարդ
Նեւրոզները հոգեծին, նյարդահոգեկան խանգարումներ են, որոնք առաջանում են մարդու կյանքի կարեւոր հարաբերությունների խանգարման ժամանակ, արտահայտվում են կլինիկական ֆենոմեններով եւ բնորոշվում են պսիխոտիկ երեւույթների բացակայությամբ: Ցավոք, տարբեր գործոններով պայմանավորված, նեւրոզով հիվանդների թիվը գնալով աճում է:
“Նեւրոզ” կոչվող հիվանդության սահմանումն անգամ ցույց է տալիս, որ խնդիրը հոգեբանական, հոգեկան ոլորտում է, հետեւաբար մեր ընթերցող Ալվարդի նամակին հնարավորինս արդյունավետ արձագանքելու համար զրուցեցինք ե՛ւ հոգեբանի, ե՛ւ հոգեբույժի հետ:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
Ինչպես նշեց հոգեբան Մարինե Սահակյանը՝
-Անձը գերբարձր արժեք է, նրան ուղղակի մոտենալ չի կարելի, հատկապես եթե նեւրոզն է խնդիրը: Պետք է անպայման խոսել հիվանդի հետ եւ մանրամասներն իմանալ, պետք է պարզել, թե ո՞ր դաշտն է ախտահարված, որտեղի՞ց է խնդիրը, ի՞նչ բնույթի է, ի՞նչ դրսեւորում ունի, առաջացման ինչպիսի՞ պատճառներ կան՝ ժառանգական, հոգեբանական, սեռական անբավարարվածության. չէ՞ որ կան պաթոլոգիայի դրսեւորման տարբեր տարատեսակներ: Իսկ եթե հիվանդը գանգատվում է՝ ասելով, որ ունի վախի զգացողություն, ճնշվածություն, խառը մտքեր, գլխացավ, սրտխփոցներ, խնդիր այստեղ, իհարկե, կա, եւ դա նեւրոտիկ բնույթի է, որն առաջանում է անորոշությունից, կպչուն մտքերից:
Իսկ ահա, մյուս զրուցակիցս՝ հոգեբույժ Գոհար Շիրինի Սրապյանը, նեւրոզների հետ կապված իր մեկնաբանությունը տվեց:
-Ի՞նչ է նեւրոզը, ի՞նչ տեսակներ ունի:
-Նեւրոզը հավաքական հիվանդություն է, որն ունի ֆունկցիոնալ բնույթ (օրգանական հիվանդությամբ պայմանավորված չէ) ունի որոշակի սկիզբ, պատճառ, չի ուղեկցվում հոգեկան խանգարումներով, եւ հիվանդը չի կորցնում իրականության զգացումը: Նեւրոզների համախտանիշներն ու տեսակները բազմազան են՝ ասթենիկ, նեւրասթենիկ, տագնապային եւ դեպրեսիվ, օբսեսիվ եւ ֆոբիկ, ինչպես նաեւ դեպերսոնալիզացիայի եւ դեռեալիզացիայի համախտանիշներ, դեզադապտատիվ եւ սթրեսային հակազդեցություններ, հիպոքոնդրիկ եւ հիսթերիկ խանգարումներ: Նշված տեսակներից ամենաթեթեւը նեւրասթենիկն է (նյարդաթուլություն), որ կազմում է նրանցից յուրաքանչյուրի հիմքը: Այն արտահայտվում է դյուրագրգռությամբ, դյուրաբորբոքությամբ, աղմուկից վիճակի վատթարացմամբ, թուլությամբ, լացկանությամբ, ոչ կայուն դեպրեսիայով, տրամադրության փոփոխականությամբ:
-Նեւրոզները պարտադիր ունենու՞մ են առաջացման պատճառ:
-Կան այնպիսինները, որոնք ունեն առաջացման կոնկրետ պատճառ, կան նաեւ այնպիսիք, որոնք տարիքի հետ են կապված եւ առաջանում են աթերոսկլերոզից, անոթային խնդիրներից, սթրեսներից, կյանքի անբարենպաստ պայմաններից, շատ մեծ նշանակություն ունի նաեւ անձի տեսակը, հոգեբանական որակները: Օրինակ՝ հարմոնիկ մարդկանց մոտ հազվադեպ են նեւրոզներ առաջանում, նեւրոզները հիմնականում բնորոշ են ինչ-որ շեշտվածություն ունեցող մարդկանց:
Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ ժառանգականությունը, ծննդաբերության ժամանակ երեխայի ունեցած վնասվածքները՝ երբ փոքրիկը ծնվում է պորտալարը պարանոցին փաթաթված կամ, ինչպես ասում են, խեղդված. սրանք խնդիրներ են, որոնք աչքի համար ոչ տեսանելի են եւ անգամ ժամանակակից հետազոտություններով հնարավոր չէ հայտնաբերել, բայց հետագայում առաջանում են խնդիրներ բնավորության հետ կապված, որն էլ հող է նախապատրաստում նեւրոզների համար: Կարեւոր է նաեւ դաստիարակությունը, ընտանիքի պայմանները, միջանձնային փոխհարաբերությունները. անհամերաշխությունն ու փոխզիջման բացակայությունը միանշանակ կարող են դառնալ նեւրոզի առաջացման պատճառ:
— Ի՞նչ հիմքեր կարող է ունենալ հասուն տարիքում ի հայտ եկած նեւրոզը:
-Շատ կարեւոր է, թե այժմ անձն ինչ խնդիրներ ունի, ինչ պայմաններում է ապրում, որովհետեւ նախկինում տարած սթրեսները կարծես թե թարմանում են նոր վնասվածքներով եւ բերում նեւրոզների: Օրինակ՝ կենցաղային խնդիրները, ֆինանսական դժվարությունները քիչ-քիչ խաթարում են նյարդային համակարգը, ինչն էլ հետո արտահայտվում է հակազդեցություններով: Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ նախկինում ունեցած հիվանդությունները, անզգայացումները, ուղեղի ցնցումները, գանգուղեղային վնասվածքները, կանանց կլիմաքսի շրջանը:
-Բուժման դեղատոմս առաջարկելիս ի՞նչն եք հաշվի առնում:
-Նեւրոզի ախտորոշման համար պետք է շատ մանրամասն տեղեկություն ունենալ:
Գոյություն ունեն նեւրոզներ, որոնք դեղորայքային լուրջ բուժում են պահանջում, չնայած բոլոր դեպքերում պետք է սկսել նվազագույն չափաբաժնից՝ անկախ նրանից, թե նեւրոզի ինչ աստիճան է հիվանդի մոտ նկատվում: Հիմնականում բուժման ընթացքը համակցվում է հոգեթերապիայի՝ հոգեբանի եւ հոգեբույժի ներգրավմամբ:
-Իսկ ո՞րն է պատճառը, որ մեր ընթերցողի մոտ բուժումից հետո խնդիրը կրկին ի հայտ է եկել:
-Կա երկու տարբերակ՝ կամ բուժումը կիսատ է մնացել, կամ լիարժեք չի եղել: Նեւրոզով հիվանդը պետք է իմանա իր խնդրի առաջացման պատճառն ու կարողանա համապատասխան լուծում գտնել դրա համար, կանխել եւ դեղորայք չօգտագործելուց հետո հասնել նրան, որ հիվանդությունը նորից չկրկնվի: Միգուցե խնդիրը շատ ավելի բարդ է եղել, իսկ հիմա սա է մնացել, ինչը նկարագրում է անձը: Բայց եթե կա գանգատ, որն անհանգստացնում է նրան, պետք է դիմի մասնագետի:
-Իսկ ինչպե՞ս, ի՞նչ խորհրդով կարող եք օգնել մեր ընթերցողին:
-Հիվանդի միայն մի քանի գանգատներով դժվար է կողմնորոշվել: Նույնիսկ անձի տեսքը բավականին բան է ասում՝սանրվածքը, դիմահարդարումը, դեմքի արտահայտությունը: Օրինակ՝ դեպրեսիան բնորոշվում է դեմքի թախծոտ, տխուր արտահայտությամբ, լարվածությամբ: Օգնելու համար անգամ կարիք է լինում դիմել հարազատների միջամտությանը: Հիվանդը հաճախ որոշ կարեւոր բաներ չի հիշում, չի ասում, չի կարողանում պատմել, իսկ հարազատները բավականին շատ տեղեկություն են տալիս: Երբեմն հիվանդները մեզ մոտ ծանր գանգատներ են ներկայացնում, բայց տանն իրենց լավ են զգում, կամ հակառակը՝ հիվանդի վիճակը թեթեւանում է, բայց մտերիմներին ասում է, որ ամբողջ օրն ինքը տանը լաց է լինում:
Ալվարդին կարող եմ առաջարկել բուժման չեզոք տարբերակ, որը նեւրոզի ցանկացած դրսեւորման դեպքում չի վնասի՝ կանոնավոր գրաֆիկով կատվախոտի կաթիլներ խմել, օրական 3 անգամ, 30-ական կաթիլ: “Պերսեն Ֆորտեն” կկարգավորի սրտխփոցի խնդիրը: Նեւրոզների բուժման համար շատ լավ են օգնում նաեւ հանգիստը, պարը, աէրոբիկան, շեյփինգը, լոգանքը, ֆիզիկական այն աշխատանքը, որը հաճելի է: Իսկ լողը նեւրոզի բուժման համար նշվածներից ամենաարդյունավետ տարբերակն է:
-Հայաստանում շա՞տ են նեւրոզով հիվանդ մարդիկ:
-Շա՜տ-շա՜տ: Դրանում վստահ եմ:
-Հնարավո՞ր է նեւրոզ ունենալ եւ չիմանալ դրա մասին:
-Նեւրոզն այն հիվանդություններից է, որն անհանգստացնում է անգամ ամենափոքր աստիճանի դեպքում, նույնիսկ չնչին տագնապից մարդն սկսում է գանգատվել: Սա թաքնված հիվանդություն չէ, հիվանդը միանգամից արձագանքում է եւ պահանջում, որ իրեն լսեն, օգնեն:
Հուսով ենք՝ մեր տված տեղեկություններն ինչ-որ չափով կօգնեն Ձեզ հաղթահարել բոլոր տեսակի հոգեբանական խնդիրներն ու հնարավորինս խուսափել նեւրոզից:
7,196 մեկնաբանույթուն
Ani
Gay. jan. im. mot. linuma. orinak. injkan. erkar. pahi
Qristine
Gay jan im mot et cakocnery karch en, bayc tarber maserum, dzerqeris, votqeris, srtis shrjanum, pori hatvacum
Gay
Erexek isk linuma vor ed cakocn erkar pahi
Gay
Che Vik jan mi 2or simpatil em xmel tesa chi ognum toxeci es koxkks canot bjshkuhi unei um vstahum ei inkn payqarec vor dex chxmem asum er piti kaxves drancic
Vik
Gay inch hivandutyunic es vaxenum
vik
Gay isk dexer xmeles
Gay
Jisht es vika jan mtacum m hivandutyan masin ani jan ed glxaptuytn es el em unecel gites qani angam em mtacel vay esa kngnem
Vik
Gay dra hamar mi nexvi.te qez tvuma te inc cavera inch hivandutyun karoxa unenas manavand masnaget es anhangstanalu kariq HEC cunes
Ani
Gay. jan. imnel. vor. gluxs. fruma. etes. anhangstacnum. inc
Gay
Ha Ani jan hima menak eda inc vax patjarum u tarbertesaki caver a linum erexek mek ambixj vorovaynova cavum mek cakokocnera linim
Ani
Gay. jan. et. cakocner@. amen. tex. linuma. dranic. mi. vaxeci
Vik
Ha Gay unecel em nstacs tex@ vonc vor caki
Rima
Gay jan inch et vax chapel oknec.u im tramadrvacutyun.teche vochmi dex vichel bjishk .
Gay
Nstatexum el ek erbemn ujex cav zgum erexek
Vik
Gay Jan bolor simtomnernel exela ind mot im mot el mnacela mtqers dranq el aynpes ci vor an@ndhata erbemn linuma orer cem el hisum mekel été vat lur lsem kam kardam ksksi
Ani
Gay. jan. cakoci. nman. cav
Gay
Ani jan inc hetaqrqir edzer mot exel e aynpisi caver vor mek tevd mej caki mek votqid mek porti shurj cavi ev aydpes erexek jan ete voreve mekid mot exxel e xndrum em grek
Gay
Amen inch sksvec vaxic skzbum tetev shnchargelutyun erbayc ha xtaharum ei ashunn srvec dox ujex shnchargelutyun jnshums 60-40 votqeri dox vorovayni ev mejki ujex caver ujex glxacaver jnshums erbemn barcranum er 160 srtxpoc psxum dzax tevi tulutyun kokordi spazm erbemn jermutyun marmni qor vaxi antaneli zgacoxutyun tann angam im senyakum menak mnaluc vaxenum ei mtacum ei lurj hivand em tanic durs gal chri uzum hyurer chei uzum hima bujvel em miayn te mtqis anhangist vijakn mnacel e
Ani
Gay. jan. ko. mot. inj. simptomnera. exel
Gay
Rima jan vaxd chapelo nevrotik fiziologiakan simptomnern ancela
Gay
Spitakic
Rima
Gay jan vortexic es.
Gay
27 bayc arden 3tari e es vijakum embayc fransiayum el piti vor ardyunavet bujen
Rima
Gay jan orinak es pah e galis bor vaxenum em herustacuyc naem.et vat baner vor cuyc en talis .es vaxenum em.ete imanam vor mek hivanbe.kam mahacele inc tvuma vor.eselem etpes linelu.
Vik
Gay Jan qani tarekanes
Vik
Es vaxenum em hogekans xangqarvi .été es @tenc hivand em tesnum .kam lsum em et hivandutyan masin cgitem inca katarvum hets
Gay
Vik jan konkret inchic es vaxenum orinak im vaxn hivandutyuneric a
vik
Gay jan es el enqan em kardacel usumnasirel el aselu ci bayc mekel tesnum es sksum em vaxenal
Rima
Ani jan menk lav enk linelu.uxaki petke haxtaharenk es dajan hivandutyun.es vojmeki chem cankana zgan ays hivanbutyun.
Ani
ha. Rima. jan. vojmek. mez. jen. haskanum
Rima
Mersi Gay jan.senc vor xosum enk irar het kisvum enk @nenc em hangstanum.vorovhetev ov vor nevroz kojvacov chi hivandacel.mez chen haskana.ete patmenkel kara mez vra cicaxen che erexek.
Gay
Erexek jan mi vaxecek nevrozic hogekan chi xangarvum es hogeban em lav usumnasirel em
Rima
Ha vik jan im mot lunima.ahavor e et zgacoxutyun.
Vik
Erexeq linum vor vaxenaq hogekan xangarumic
Rimas
Ahavor voncor kamu nman man gar mejs.mek ujex shshocner.mek cakocner.voxnasharis.u tikunkis caver ahabor ein.gluxs chey kara uxix pahei.chey dimanum cavin.chnshumsel ko nman.misht @nkac er.pahi taki nuynisk normal chey el kara xosa.lezus voncor brnver.crvac.vochinch chey hishum.pahi tak karay meki het zrucey.lriv urish ban asey.chgitem ahavor er.
Gay
Himnakanum varjutyuner mek mek naev meditacia bayc fransiayum puti vor lav dexer luni hangstacnix
Vik
Sncarakan vqrjutyuner EQ anum te meditacya
Gay
gna yogayi hastat kogni
Gay
Ha Ani jan inc tvum er angam kngnem bayc hima anceancela im mot himnakanum aj koxmum em zgum cavers pori shrjanum el unem votkis vra el unem cakocner
Ani
Gay. jan. et. cakocner@. esel. em. unecel. votis. ceric. minjev. gluxs. stamoksi. cav. kckum. ahavor. vijak. er. hima. drank. jka. hima. glxaptuitic. em. nexvum. ko. mot. exela. glxaptuit
Gay
Vay Vik jan indzanic terahavat mard chkar 2tari zbaxvel em yogayov amboxjn ancav uxaki hima noric stres tara poqr mi qani simptom noric i hayt ekav bayc kamac kamac a ognum vortexic es
Gay
Rima jan inch tipi caver ein im mot mek nstatexsa caci cavum mek porti shrjanum em cakocner zgum mi xoskov tarber texer mek tuyl cav mek cakocner xndrum em kpatasxanek
Gay
Sksvec stresic ujex vax ei zgum jnshums 60-40ic cher b barcranum votkers doxum ein kokords xexdum er vorovayni ev mejki hatvacum ujex caver glxacaver shar ujex voch mi dex cher ognum axineri kap kam tulutyun kokkordi spazm lezvis tak asexneri zgacoxutyun dzax tevu tulutyun andhat psxum ev eli anbacatreli erevuytner isk hogebaakan bnutagrov tanic durs gal chei uzum hyurer ndunel chei uzum bayc ev menakutyunic el ei vaxenum koxks misht mard kar yogayov es erevuytneri mec masn ancav erexek jan
Vik
Gay inch simptomnera excel motd EV inch yogayes arel es el em septemberic anelu bayc mtacum em koqni te ce
Rima
Es unecelem Gay jan.hima baic lavem
Gay
Erexek jan es yogayov em bujvep
Gay
Barev dzez es el unem nevroz isk ov uni marmni tarber hatvacneri caver
Rima
Im vaxs Samvelne chapel.hivandanoc gnacel wm.okut chi tvel.ira mot piti gnam.vor zods duji.maryami mot kisat em gnacel.daic popoxutyun zgum em.
Ani
esel. zob. unem. Rima. jan. ova. ko. vax@. japel. du. hivandanocum. jes. hetazotvel
Rima
Ani jan es dex chem.xmel.ink cerk brel bujel e.u vaxs e brnel.Arshaluys gnacel em zobis hamar.Bayc el chem gnum.Estex mer motnem gnum.