Նևրոզը` դարի հիվանդություն
-Ինձ մոտ ախտորոշել էին նեւրոզ: Բուժումն ընդունելուց հետո ասացին, որ ապաքինվել եմ: Սակայն ինձ այժմ անհանգստացնում են հետեւյալ ախտանիշները. վախի զգացում, ճնշվածություն, սրտխփոց, գլխացավեր, խառը մտքեր… Ի՞նչ անեմ, ի՞նչ խորհուրդ կտաք:
Ալվարդ
Նեւրոզները հոգեծին, նյարդահոգեկան խանգարումներ են, որոնք առաջանում են մարդու կյանքի կարեւոր հարաբերությունների խանգարման ժամանակ, արտահայտվում են կլինիկական ֆենոմեններով եւ բնորոշվում են պսիխոտիկ երեւույթների բացակայությամբ: Ցավոք, տարբեր գործոններով պայմանավորված, նեւրոզով հիվանդների թիվը գնալով աճում է:
“Նեւրոզ” կոչվող հիվանդության սահմանումն անգամ ցույց է տալիս, որ խնդիրը հոգեբանական, հոգեկան ոլորտում է, հետեւաբար մեր ընթերցող Ալվարդի նամակին հնարավորինս արդյունավետ արձագանքելու համար զրուցեցինք ե՛ւ հոգեբանի, ե՛ւ հոգեբույժի հետ:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
Ինչպես նշեց հոգեբան Մարինե Սահակյանը՝
-Անձը գերբարձր արժեք է, նրան ուղղակի մոտենալ չի կարելի, հատկապես եթե նեւրոզն է խնդիրը: Պետք է անպայման խոսել հիվանդի հետ եւ մանրամասներն իմանալ, պետք է պարզել, թե ո՞ր դաշտն է ախտահարված, որտեղի՞ց է խնդիրը, ի՞նչ բնույթի է, ի՞նչ դրսեւորում ունի, առաջացման ինչպիսի՞ պատճառներ կան՝ ժառանգական, հոգեբանական, սեռական անբավարարվածության. չէ՞ որ կան պաթոլոգիայի դրսեւորման տարբեր տարատեսակներ: Իսկ եթե հիվանդը գանգատվում է՝ ասելով, որ ունի վախի զգացողություն, ճնշվածություն, խառը մտքեր, գլխացավ, սրտխփոցներ, խնդիր այստեղ, իհարկե, կա, եւ դա նեւրոտիկ բնույթի է, որն առաջանում է անորոշությունից, կպչուն մտքերից:
Իսկ ահա, մյուս զրուցակիցս՝ հոգեբույժ Գոհար Շիրինի Սրապյանը, նեւրոզների հետ կապված իր մեկնաբանությունը տվեց:
-Ի՞նչ է նեւրոզը, ի՞նչ տեսակներ ունի:
-Նեւրոզը հավաքական հիվանդություն է, որն ունի ֆունկցիոնալ բնույթ (օրգանական հիվանդությամբ պայմանավորված չէ) ունի որոշակի սկիզբ, պատճառ, չի ուղեկցվում հոգեկան խանգարումներով, եւ հիվանդը չի կորցնում իրականության զգացումը: Նեւրոզների համախտանիշներն ու տեսակները բազմազան են՝ ասթենիկ, նեւրասթենիկ, տագնապային եւ դեպրեսիվ, օբսեսիվ եւ ֆոբիկ, ինչպես նաեւ դեպերսոնալիզացիայի եւ դեռեալիզացիայի համախտանիշներ, դեզադապտատիվ եւ սթրեսային հակազդեցություններ, հիպոքոնդրիկ եւ հիսթերիկ խանգարումներ: Նշված տեսակներից ամենաթեթեւը նեւրասթենիկն է (նյարդաթուլություն), որ կազմում է նրանցից յուրաքանչյուրի հիմքը: Այն արտահայտվում է դյուրագրգռությամբ, դյուրաբորբոքությամբ, աղմուկից վիճակի վատթարացմամբ, թուլությամբ, լացկանությամբ, ոչ կայուն դեպրեսիայով, տրամադրության փոփոխականությամբ:
-Նեւրոզները պարտադիր ունենու՞մ են առաջացման պատճառ:
-Կան այնպիսինները, որոնք ունեն առաջացման կոնկրետ պատճառ, կան նաեւ այնպիսիք, որոնք տարիքի հետ են կապված եւ առաջանում են աթերոսկլերոզից, անոթային խնդիրներից, սթրեսներից, կյանքի անբարենպաստ պայմաններից, շատ մեծ նշանակություն ունի նաեւ անձի տեսակը, հոգեբանական որակները: Օրինակ՝ հարմոնիկ մարդկանց մոտ հազվադեպ են նեւրոզներ առաջանում, նեւրոզները հիմնականում բնորոշ են ինչ-որ շեշտվածություն ունեցող մարդկանց:
Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ ժառանգականությունը, ծննդաբերության ժամանակ երեխայի ունեցած վնասվածքները՝ երբ փոքրիկը ծնվում է պորտալարը պարանոցին փաթաթված կամ, ինչպես ասում են, խեղդված. սրանք խնդիրներ են, որոնք աչքի համար ոչ տեսանելի են եւ անգամ ժամանակակից հետազոտություններով հնարավոր չէ հայտնաբերել, բայց հետագայում առաջանում են խնդիրներ բնավորության հետ կապված, որն էլ հող է նախապատրաստում նեւրոզների համար: Կարեւոր է նաեւ դաստիարակությունը, ընտանիքի պայմանները, միջանձնային փոխհարաբերությունները. անհամերաշխությունն ու փոխզիջման բացակայությունը միանշանակ կարող են դառնալ նեւրոզի առաջացման պատճառ:
— Ի՞նչ հիմքեր կարող է ունենալ հասուն տարիքում ի հայտ եկած նեւրոզը:
-Շատ կարեւոր է, թե այժմ անձն ինչ խնդիրներ ունի, ինչ պայմաններում է ապրում, որովհետեւ նախկինում տարած սթրեսները կարծես թե թարմանում են նոր վնասվածքներով եւ բերում նեւրոզների: Օրինակ՝ կենցաղային խնդիրները, ֆինանսական դժվարությունները քիչ-քիչ խաթարում են նյարդային համակարգը, ինչն էլ հետո արտահայտվում է հակազդեցություններով: Մեծ նշանակություն ունեն նաեւ նախկինում ունեցած հիվանդությունները, անզգայացումները, ուղեղի ցնցումները, գանգուղեղային վնասվածքները, կանանց կլիմաքսի շրջանը:
-Բուժման դեղատոմս առաջարկելիս ի՞նչն եք հաշվի առնում:
-Նեւրոզի ախտորոշման համար պետք է շատ մանրամասն տեղեկություն ունենալ:
Գոյություն ունեն նեւրոզներ, որոնք դեղորայքային լուրջ բուժում են պահանջում, չնայած բոլոր դեպքերում պետք է սկսել նվազագույն չափաբաժնից՝ անկախ նրանից, թե նեւրոզի ինչ աստիճան է հիվանդի մոտ նկատվում: Հիմնականում բուժման ընթացքը համակցվում է հոգեթերապիայի՝ հոգեբանի եւ հոգեբույժի ներգրավմամբ:
-Իսկ ո՞րն է պատճառը, որ մեր ընթերցողի մոտ բուժումից հետո խնդիրը կրկին ի հայտ է եկել:
-Կա երկու տարբերակ՝ կամ բուժումը կիսատ է մնացել, կամ լիարժեք չի եղել: Նեւրոզով հիվանդը պետք է իմանա իր խնդրի առաջացման պատճառն ու կարողանա համապատասխան լուծում գտնել դրա համար, կանխել եւ դեղորայք չօգտագործելուց հետո հասնել նրան, որ հիվանդությունը նորից չկրկնվի: Միգուցե խնդիրը շատ ավելի բարդ է եղել, իսկ հիմա սա է մնացել, ինչը նկարագրում է անձը: Բայց եթե կա գանգատ, որն անհանգստացնում է նրան, պետք է դիմի մասնագետի:
-Իսկ ինչպե՞ս, ի՞նչ խորհրդով կարող եք օգնել մեր ընթերցողին:
-Հիվանդի միայն մի քանի գանգատներով դժվար է կողմնորոշվել: Նույնիսկ անձի տեսքը բավականին բան է ասում՝սանրվածքը, դիմահարդարումը, դեմքի արտահայտությունը: Օրինակ՝ դեպրեսիան բնորոշվում է դեմքի թախծոտ, տխուր արտահայտությամբ, լարվածությամբ: Օգնելու համար անգամ կարիք է լինում դիմել հարազատների միջամտությանը: Հիվանդը հաճախ որոշ կարեւոր բաներ չի հիշում, չի ասում, չի կարողանում պատմել, իսկ հարազատները բավականին շատ տեղեկություն են տալիս: Երբեմն հիվանդները մեզ մոտ ծանր գանգատներ են ներկայացնում, բայց տանն իրենց լավ են զգում, կամ հակառակը՝ հիվանդի վիճակը թեթեւանում է, բայց մտերիմներին ասում է, որ ամբողջ օրն ինքը տանը լաց է լինում:
Ալվարդին կարող եմ առաջարկել բուժման չեզոք տարբերակ, որը նեւրոզի ցանկացած դրսեւորման դեպքում չի վնասի՝ կանոնավոր գրաֆիկով կատվախոտի կաթիլներ խմել, օրական 3 անգամ, 30-ական կաթիլ: “Պերսեն Ֆորտեն” կկարգավորի սրտխփոցի խնդիրը: Նեւրոզների բուժման համար շատ լավ են օգնում նաեւ հանգիստը, պարը, աէրոբիկան, շեյփինգը, լոգանքը, ֆիզիկական այն աշխատանքը, որը հաճելի է: Իսկ լողը նեւրոզի բուժման համար նշվածներից ամենաարդյունավետ տարբերակն է:
-Հայաստանում շա՞տ են նեւրոզով հիվանդ մարդիկ:
-Շա՜տ-շա՜տ: Դրանում վստահ եմ:
-Հնարավո՞ր է նեւրոզ ունենալ եւ չիմանալ դրա մասին:
-Նեւրոզն այն հիվանդություններից է, որն անհանգստացնում է անգամ ամենափոքր աստիճանի դեպքում, նույնիսկ չնչին տագնապից մարդն սկսում է գանգատվել: Սա թաքնված հիվանդություն չէ, հիվանդը միանգամից արձագանքում է եւ պահանջում, որ իրեն լսեն, օգնեն:
Հուսով ենք՝ մեր տված տեղեկություններն ինչ-որ չափով կօգնեն Ձեզ հաղթահարել բոլոր տեսակի հոգեբանական խնդիրներն ու հնարավորինս խուսափել նեւրոզից:
7,194 մեկնաբանույթուն
Alla
Բարև երեխեք ձեր մոտ եղել է ձեռքի և ոտքի մկանային ցավեր նաև ոսկրային ցավեր խնդրում եմ արձագանքեք
Roza
Erexeeq xndrum em aseq,,um mpta akanjneri xsshoc@ 1 taruc avel exel kam der ka!
Roza
Tina jan,amboxj dektember@ es ed vichakum em exel,,enqan hac chei kerel,vor ahavor niharwl ei
Roza
Es unem nshikner
Aram
Ժողովուրդ բոլորիտ նշիկներ ունեք թե հեռացրածա
Tina
Erexeq enqan em vaxenum,stamoqss uruma,xextum,uzum em psxem,niharel em,mtacum em vor lurj hi and em,qnkotutyun u tulutyuna
Gay
Erexek hima nshum em en simptimnern vorink ancel en srtxarnoc psxum srti aragutyun votkeri dox dzax tevi cav u tulutyun jnshum 60-40 kam 160-90 axineri kap spazm kokordi jermutyun mejki cav u eli tarorinak erevuytner vor chem karox nkaragrel ases lezvi tak asexner drvac lineinamboxj orn lac um el tanic durs chei galis voch mekin tesnel chei uzzum tesnei u daje mernel ei uzum hamozum ein gnayi yogayo da el amisnerov hozecin minchev gnaciu u shat goh em
Tat
im amboxj marminna cavum voncor kotrtvi.. um mot ka nman ban??
Tina
Gay isk qo mot mejqi,useri,teveri cav linum er?
Art
Ai Gai jan axr im mot voch te mitqna arajin@ ayl cavn u thacherevuyt@ nor dranic mtqer@ ihayt en galis spazmi tipi baner en mots arachanum es vortexic ekav kpav mez piti xelq xelqi tanq bujenq mez
արտ
բարեվ ձեզ
Արտակ
բարեվ ձեզ նեվրոզ դեպրեսիա նույն են թե տարբեր ով գիտի
Gay
Erexek inchi ek dzez tanjun gnacek yogayi reklam chem im porcic em asum mtqers hangista u dranuc es res arden lav em panikayi mej chem nknum kam gnacek loxi dexn ogut chi dandaxa bujum bayc bujuma
Tina
Es ed bolor erevuytneric unem,dzerqersa cavum,mejqsa shat cavum,tulutyun,bolor@ alum en piti ujex lines,bayc chi stacvum
Tat
barev erexeq jan es inchqaneq shatacel… vonceq??
ov uni mkanayin caver tulutyun?
Kar
Joxovur mi harci patasxaneq exela vor kokortic miqich nerqev inch vor ban kangnac lini xextuma inch anumem chi ancnum inch anem??
Art
Roza jan vor ujexanuma dex em xmum inch anem urish tarberak chka ichqan uzum es crvi chi linum esim inch karqi an uxex piti lines vor qezn u qez mtaces ban chka
Roza
Art 3 taria amen amar,3 amsov cov em gnum,,,,menak ed pahina ognum,,,,en el misht che,,,es im vra zgacel em,vor ed kap chuni,,,menak es em karoxanum oindz ed vichakic mi qoch hanwm,erb mtacum em,vor amen inchi kdimanam,kpayqarem,khaxtaharem,vor es hivandutyun@ chi karoxana kyanqs pchhacnel
HHH
Barev dzez um mota linum glxamashki ahavor cav
Roza
Art ed pahin inch es anum? Gay popoxutyun ka mtacelakerpid mej,,,inch es hima zgum?
V
BAREV EREXEQ JAN .ISK DUQ GNACELEQ NEVROZNERI KLINIKA. ARJI GNAL ENTEX .CER MECH IC KA GNACOX.
Art
Ha Roza jan mi vorosh jamanak lav es linum mtacum es vay hesa dzvum em mekekel paha galis brnuma esel em et pahin mtacum hesa knknem glxaptutic Gay ha amsva 20 or@ et vichakna xextuma nyuj eli chka mek@ et porcutyunov ancac lini mi xorhurd ta mek asuma gna cov hangstanalu mekn urish bana asum vnuchkic achqis vochmi ban chi galis
Tina
Alla jan es el unem jermutyan tatanum,bayc im@ ijnuma,el chem el chapum,mrsacnum ei an@ndhat,hima el mek mek karoxa dox sksvii
Gay
Alla jan es unecel em jermutyun dex el chei xmum ibkn iran ijnum er Art thaja shat et xextocn bayc de eta ddan jar chka naxkan yogayi gnals amsva 20or et vijakum ei
Aram
Tigranuhi jan im motel ka nman erevuyt kokordi het kapvac, kases konkret incha linum hett, mekel glan unes te voch.
Alla
Erexeq isk dzer mot exel e djermutyan tatanum minchev 37.5 ev kokordics minchev stamoks ases ban sharvac lini
Tigranuhi
Esele em normal Gay jan.Qo pes or ka shat lav,or ka che…Anen inch lav klini Gay jan.petq a uxxaki havatal.Tina jan bolirn el unen nman mtqer.Mi qani shabat araj mtatzun ei glxi urucq unem.Hima el kokordis aj hatvacn a cavum.tevs u indz tvuma a im kokordi vra urucq ka.Et mtqer@ petq a porces cres.te che kyanqt kbardana
Roza
Barev bolorin,,erexeq,,,ahagin lav ei,bayc es qani ora nuyn erevuytnerna mots inch Artna grel,,,,chnshms normala,bauc pahi tak gluxxs pttvuma,tvuma k@nknem
Art
Gay srti koxm@ erkarutyap cakoc unenum em bayc shat nexuma kokorti verevi masi xextoc@ shata chnshum dranic an tramadir vichakum em linum
Tina
Erexeq isk ova mtacnum vor anbujeli hivanda?mi tex@ cavuma vaxuma?mtacuma lurj bana,urucqic,infaktic tenc vaxera unenum
Gay
Es ur eir Tigranuhi jan lav em vochinch eli du vonc es Art chhaskaca gites cakocnern vortex ?
Art
Gay linuma seti hatvacum cakoc de et vijak@ zgalu jamanak bnazdabar vax de yogayi jamanak chka gnam
Tigranuhi
Gay jan vonc es.?erexeq jan vonc ew zgum dzez?
Tina
Gay jan es el gitem te menak esem tenc
Gay
Tin im mot misht sarna vT
Tina
Isk um m ota linum demqi u votqeri saracutyun,dzerqeri guyni popoxutyun,v vor por@ uraca linum?
Gay
Art yogayi em gnum qo mot menak xextuma el urish simptom chunes
Art
GAY JAN INCH ES AREL ANCELA
Gay
Art jan es tarinerov unecel em hima chunem dranic ban ches linelu mi vaxeci
Art
Erexek um kokortuma ujex xextoc brnum vor anqam gcum e depresyai mej?
Gay
vay Ani jan es qani ora et vijakum em el ujex glxacav el glxaptuit
Ani
erexek jan um mota glxaptuit linum
Gayh
Vik es qani ora ujex glxacavna tanjum
Vik
Gay es el ei unenum srtxarnoc bayc hima ancela
Tina
Gay jan I’m motela edpes,tuluyun,axojaki bacakayutyun,srtxarnoc,achqeri tak uracutyun,u qnkotutyun
Gay
Zartnun em pori ujex cavov srtxarnocov u ndhanur vat em zgum inc u heto ancnuma bayc amen aravot nuyn vijakna
Vik
Gay incha linum vor gâtés zgum
Gay
erexek ka mard vor niayn aravotyan a vat zgum
Tina
Erexeq ed stamoqsi gazernela n evrozic,stamoqsin u kokordin spazma talis,petqa stamoqsi dex xmel
Anna
Stugvelem martunu eranos gyuxum shat Lav bjishka chishta nevrozel unem bayc es amboxj cavers asec voxnadharica
Gay
Anna jan vortex ws stugvel erevanum te ayo vor hivandanicum