Կյանքն առանց նևրոզի
Հոգեկան գերլարվածությունը, սթրեսները եւ մի շարք այլ գործոններ կարող են հանգեցնել նևրոզի: Այս, ցավոք, այժմ տարածված հիվանդությամբ հիմնականում հիվանդանում են թույլ նյարդային համակարգ ունեցող մարդիկ:
Հարցին, թե ի՞նչ է նեւրոզը եւ ինչպե՞ս կարելի է կանխել, պատասխանում է Երեւանի N 1 կլինիկական հիվանդանոցի նյարդաբան Բելլա Գրիգորյանը:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
— Ընդհանրապես ի՞նչ ասել է նեւրոզ:
— Մարդու նյարդային համակարգն օժտված է մեծ կայունությամբ ու ճկունությամբ: Չնայած դրան, այնուամենայնիվ, դրդման եւ արգելակման գործընթացները գերլարման հասցնող գրգռիչների ինտենսիվությունը կամ այդ երկու պրոցեսների բախումը կարող են այնքան զգալի լինել, որ մարդու մոտ առաջանա բարձրագույն նյարդային գործունեության խանգարման հակազդեցություն, եւ նա հիվանդանա նեւրոզով: Այլ կերպ ասած՝ նեւրոզն անձի վատ հարմարվողականությունն է իր շրջապատին եւ իր ապրած կյանքին:
Բոլոր սթրեսները, դրական եւ բացասական գործոններն ազդում են մեր նյարդայինհամակարգիվրա: Եվ երբ խախտվում է օրգանիզմի հավասարակշռությունը, առաջանում է նեւրոզ կոչված հիվանդությունը:
— Կանանց եւ տղամարդկանց մոտ նեւրոզները նո՞ւյն ախտանշաններն ունեն, թե՞ տարբեր կերպ են դրսեւորվում:
— Տղամարդկանց մոտ ավելի հաճախ արտահայտվում է պսիխոսոմատիկայի ձեւով, այսինքն, երբ տղամարդը գանգատվում է տարբեր ներքին օրգանների՝ սրտի, ողնաշարի, գոտկամասի եւ այլնի ցավերից, սակայն իրականում այդ օրգանների հետ կապված որեւէ խնդիր չկա, կա նեւրոտիկ վիճակ:
Կանանց մոտ փոփոխության է ենթարկվում հուզական ոլորտը, այսինքն՝ հաճախ արտասվում են, դյուրագրգիռ են եւ շուտ բռնկվում են: Նեւրոզների առաջացման գործում մեծ ազդեցություն ունի նաեւ վախը: Կանանց մոտ լինում են վախեր տարբեր երեւույթների նկատմամբ, իսկ տղամարդկանց մոտ՝ առողջականի վերաբերյալ:
— Նեւրոզ հիվանդությունը փոխանցվու՞մ է ժառանգաբար:
— Ժառանգաբար՝ ոչ: Բայց եթե մի ընտանիքում կա նեւրոզով հիվանդ մարդ, եւ հատկապես, երբ մայրն է տառապում նեւրոզով, ապա դա անպայման բացասաբար է անդրադառնում երեխայի առողջության եւ նյարդային համակարգի վրա: Նյարդային ոչ նորմալ վիճակում գտնվող մարդու հետ ապրելը բացասաբար է անդրադառնում նաեւ երեխայի ձեւավորման եւ զարգացման վրա:
— Հատկապես ի՞նչ տարիքի եւ ո՞ր սոցիալական խմբի ներկայացուցիչներն են ավելի շատ տառապում նեւրոզով:
-Նեւրոզով տառապողների առանձին խումբ կազմում են արվեստի մարդիկ՝ արվեստագետները, այնուհետեւ՝ ուսուցիչները եւ ղեկավար անձինք, այսինքն՝ նրանք, ովքեր շարունակ կատարում են պատասխանատու աշխատանք:
Իսկ ինչ վերաբերում է տարիքին՝ ասեմ, որ այդ հիվանդությունն իր ճիրանների մեջ է առնում հատկապես երիտասարդ տարիքի անձանձ՝ թե՛ տղամարդկանց, եւ թե՛ կանանց:
— Իրականում արդյո՞ք լիարժեք բուժվում են նեւրոզները, թե՞, այնուամենայնիվ, իրենց հետքը թողնում են մարդու հետագա կյանքի եւ կենսագործունեության վրա:
— Ճիշտ չի լինի ասել, որ հնարավոր է նեւրոզը լիարժեք բուժել, որքան էլ փորձենք մոտենալ բուժման լիարժեքությանը: Այդ հարցում շատ կարեւոր է մարդու տեսակը. մեկը կարող է հաղթահարել, իսկ մյուսն ընկնել այդ հիվանդության շղթայի մեջ: Վերջինիս մոտ հիվանդությունը կարող է շարունակական բնույթ կրել եւ պարբերաբար կրկնվել, ինչը պահանջում է երկարատեւ բուժում: Որպեսզի բուժումը տա դրական արդյունքներ, հիվանդը պետք է նաեւ հավատա եւ վստահի իրեն բուժող բժշկին:
— Նեւրոզների բուժման ի՞նչ մեթոդներ են առաջարկվում:
— Նեւրոզի բուժման գործում միշտ պետք է հիշել, որ այն ոչ միայն նյարդային համակարգի, այլեւ ամբողջ օրգանիզմի հիվանդություն է, եւ որ նրա հիմքում, հոգեկան վնասվածքներից բացի, մեծ մասամբ ընկած են նաեւ սոմատիկ գործոններ (ֆիզիկական հյուծվածություն, զանազան քրոնիկական հիվանդություններ եւ այլն): Այս տեսակետից նեւրոզների բուժումը պետք է տարվի համալիր ձեւով՝ հիմնական շեշտը դնելով արտաքին պայմանների փոփոխության, հիվանդածին ապրումների վերացման եւ ամբողջ օրգանիզմի ու առանձին օրգանների սոմատիկ վիճակների նորմալացման վրա: Լավ կլինի գոնե բուժման շրջանում հիվանդին հեռու պահել ամեն տեսակի տհաճություններից, մտավոր եւ ֆիզիկական գերլարումից, կոնֆլիկտներից, աղմուկից եւ այլն, որոնք կարող են բուժվող նեւրոզների կրկնություններ առաջացնել: Բուժման ձեւերից են հոգեբուժությունը, այսինքն՝ հոգեկան ներգործության միջոցով կատարվող բուժումը, որի ձեւերից է հիվանդին սովորական զրույցի միջոցով համոզելը, բացատրելը, ոգեւորելը, մխիթարելը եւ միտքն իր հիվանդությունից հեռացնելը՝ ուշադրություն դարձնելով աշխատանքի կամ այլ հետաքրքիր գործերի վրա:
— Նեւրոզի բուժման ուրիշ ի՞նչ միջոցներ կան:
— Նեւրոզ հիվանդության բուժման մեթոդներից է նաեւ հիպնոթերապիան՝ հիպնոսի միջոցով կատարվող բուժական ներշնչումը: Դեղորայքային բուժումը տարվում է երկու ուղղությամբ՝ նյարդային համակարգը հանգստացնող, կարգավորող միջոցառումներ եւ ամբողջ օրգանիզմի ու առանձին օրգանների սոմատիկ վիճակը կարգավորող, հյուծվածությունը վերացնող միջոցառումներ: Եթե նեւրոզ ունեցող մարդը տառապում է որեւէ հիվանդությամբ, անհրաժեշտ է անմիջապես ձեռնամուխ լինել դրա բուժմանը համապատասխան մասնագետների օգնությամբ: Բուժման գործում կարեւոր նշանակություն ունեն նաեւ ֆիզիոթերապեւտիկ զանազան արարողակարգերը, բուժական ֆիզկուլտուրան, ինչպես նաեւ 20-րդ դարի հայտնագործությունը՝ հոգեվերլուծությունը:
— Արտաքին տեսքից կարելի՞ է ենթադրել, որ տվյալ մարդը տառապում է նեւրոզ հիվանդությամբ:
— Ոչ միշտ: Սակայն, եթե հիվանդությունը գտնվում է սրացման փուլում, հիվանդի պահվածքից եւ արտաքին տեսքից կարելի է ենթադրել նրա հիվանդության մասին: Այդպիսի մարդիկ հիմնականում լինում են ընկճված, վախեցած, կամ ահավոր անհանգիստ եւ դյուրագրգիռ:
— Կան մարդիկ, որ անկախ առիթից շարունակ ժպտում են, փորձում երեւալ կենսախինդ եւ ինքնավստահ: Կարելի՞ է արդյոք ենթադրել, որ տվյալ մարդն ունի նեւրոզ եւ այդպիսի պահվածքը ինքնապաշտպանական ձեւ է:
-Ե՛վ այո, ե՛ւ ոչ: Հնարավոր է՝ մարդը պարզապես բարեհամբույր է եւ ժպտերես: Միայն այն, որ նա շատ է ժպտում, դեռ նեւրոզի մասին չի վկայում: Սակայն չափից շատ ինքնավստահությունը՝ զուգակցված ոչ պատեհ ժպիտով, կարող է վկայել այն մասին, որ տվյալ անձի մոտ ինչ -որ բան այն չէ: Դա կարող է լինել ե՛ւ նեվրոզ, ե՛ւ մարդու ներաշխարհի հետ կապված որեւէ այլ հիվանդություն:
— Վերջին շրջանում հաճախ է խոսվում այն մասին, որ նեւրոզները միտում ունեն դառնալու դարի հիվանդություն: Ի՞նչ կասեք այդ մասին:
— Նեւրոզները դիտվել եւ նկարագրվել են դեռեւս շատ վաղուց: Առաջին անգամ նեւրոզների մասին գրել են 18-րդ դարում: Նեւրոզների հիմքը դրել է Զիգմունդ Ֆրոյդը, եւ դեռ այն ժամանակներից սկսած համարում էին, որ նեւրոզները դառնալու են դարի հիվանդություն: Այդ տեսակետը շարունակում է արդիական մնալ մինչ օրս:
— Ի՞նչ տարբերություն նեւրոզների ու դեպրեսիաների միջեւ:
— Գոյություն ունի դեպրեսիայի երկու տեսակ՝ մեծ եւ փոքր: Փոքրը նեւրոտիկ դեպրեսիան է: Այս դեպրեսիան համարվում է նեւրոզի ախտանշան: Շատ նեւրոզների մեջ դեպրեսիայի բաղադրիչ կա: Եվ դա հենց նեւրոտիկ դեպրեսիան է: Իսկ մեծ դեպրեսիան առանձին հիվանդություն է, ուստի պահանջում է ճիշտ մոտեցում եւ, հետեւաբար, ճիշտ բուժում, ինչը շատ կարեւոր է:
— Եվ վերջում, Ձեր խորհուրդը մեր ընթերցողներին՝ ինչպե՞ս խուսափել նեւրոզներից, կամ այլ կերպ ասած, ո՞րն է նեւրոզ չունենալու «դեղատոմսը»:
— Նեւրոզ չունենալու «դեղատոմսն» է գտնել կյանքի լիարժեք հաշվեկշիռը, այն է՝ ապրել լիարժեք կյանքով, ունենալ անձնական կյանք: Չի կարելի գիշեր-ցերեկ աշխատել կամ օրերով ոչինչ չանել: Կյանքում ամեն ինչ իր տեղն ունի եւ համաչափորեն անհրաժեշտ է:
Սնկերը գրոհում են
4,344 մեկնաբանույթուն
Anna
soc cancerum kaq aseq gtnen dzez,odno,insta feys
Amalya
Anna jan gti indzodnoum kyanq arandz nevrozi lacox axchka nkara drac
Anna
Ha Vazgen jan haskanum em vor petqa qo vra ashxates,bayc vorqanel ashxates meka nuynn es mnalu,senc mi qij tetevanum em depresiv vijaka,gites te hesa mi vat bana linelu anndhat spasumov ,inch karas anes dra dem
Vazgen
Anna jan sra mej mtnelu tex@ vaxerit dem heli sksi ashxatel vret qez tvuma estex vor mtar klavanas voch petqe ashxades qo vra
Anna
barev dzez bayc xi chmtnenq ,che vor senc grum enq tetevanum enq gone ,senc gone karanq meks myusis ognenq,es vor tenum em im nman mardik kan uraxanum em mi qich vor gone menak es chem .
Gohar
CH Syuzi Jan 4 rari et nevrozb unem bayc nman ba Chem unece ahavora ktrvum kterus mech mi tesak chorutun ka odn chi heriqum menak daya mnace u cakocner ktis mej
Vazgen
hima lsi Syuz jan es hogebani hetem ashxatum u ahagin karoxem qez ognel kam feist asa kam odnot asa kam mi hamar tox mi dzev kapnvi kteladrem kgres u amen or et varjutyun@ kanes ete menak eta xndirt shut kancnivstah exir.baic xosq es talu aisinqn irar xosqenq talu vor es sait chpti mtnenq lav? vortev bolorin tvuma es sait mtnelov tetevanumen baic da tenc chi uxxaki et pahin en tetevanum heto urishneri proplemnern kardalov sax iranc vra en vercnum u vijak@ gnalov vatanuma okei?
Syuzi
Voch te vat mardkanc masin, ayl ayn mardkanc, vor karox e ed mardkanc sires, ed past@ qez hamar thach lini, vor nman ban chi lini, bayc kpchun mtqi nman galis e u inc anhangstacnum. Ed kpchun mtqer en, es irakanum sirum u spasum em urishin.
Vazgen
aisinqn mtacumek or vat mardkanc masin ha Syuzi jan ?
Syuzi
Vazgen jan,nevrozic chen gjvum, menak animast tanjvum en, isk gij@ erbeq chi haskanum ir vichak@. Ed @ndamen@ kpchun mtqer en.Es mardkancic chem vaxenum, im mot urish kpchun mtqer en arajanum.Patkeracreq srtid mej urishin sirum es, bayc kmtaces es mardun karoxe sires, u edpes sksum em ed ankap, thach mtqerov qez tanjes, u harcn ayn e, vor qez hamar thach mardik en linum menak, inc dur ekac mardkanc masin edpes chem mtacum, menak thach mardkanc.
Vazgen
isk ume tvumoresa kgjvi kam gjvele arden um mot ka senc erevuit or tarber baneric vaxena daje mardkancic asenq erkar demqin naeluc karoxa sarsapem
Syuzi
Gohar jan, qo shunch@ chi ktrvum,voch el kktrvi.Da nevrozic e, du kentronanum es, shnchartyand vra u qez tvum e shunchd kktrvi. Es 17 tarekanum nman vichakum haytnvel em, mek shabat inc tvum e, shunchs kktrvi u kmahanam.Bayc vaxs chapeluc heto, kaman-kamanx ancav. Da himnakanum paraputyunic e galis, erb vor menq chen sovorum, chenq ashxatum, sksum enq kentronanal tarber erevuytneri vra.Du zbaxmunq gtir, ktesnes kancni.
Gohar
Xndrum em greq ov uni shncharutyan het xndir shunchs ahavor annkaragreli ktrvuma u grew vonca nkatvum
Lia
1. mi vaxeceq ayn bolor erevuytneric vor linuma dzez het-glxacacer, glxaptuytner, mkanayin caver, stamoqsi u vorovayni caver u diskomfort, arag srtxpocner u caver krcqavandaki shrjanum ev ayln
2. dem durs ari bolor caverin u erevuytnerin u aranc vaxenalu durs ari tanic u aprir sovorakan kyanqov
3. mi kentronacir te inch es zgum, kam te vortexta cavum, henc aravityan artnacir u mi mtaci organizmit masin
4. xusapir shpves ayn mardkanc het ovqer hivandutyunneric en xosum kam bacasakan baneric, ev inqt mi xosa @ntaniqit kam harazatnerit het qo vichaki u caveri masin
5. qez aroxj zga qani vor du hivand ches u voch el xelagarvum es ayl sa @ndhamen@ qo nyardayin xangarumi hetevanqna u hishir vor organizmt aroxja
Lia
barev bolorin,,mi poqr kardaci dzer gracner@ u haskaca vor bolorit mot nevroz e, voch mi dex voronq dexabuyseric e patrastvac kam baxadrutyan mej vitaminner ka chi karox ognel, aravelevs bujel nevroz@. Inchpes orinak ver@ nshvac nonstress forten chi ognum zur mi xmeq. Inch verabervum e antidepresantnerin dranq jamanakavorapes hangstacnum en nyarder@ bayc chen bujum nevroz@ u karox e kaxvacutyun arajacnel
Diana
Jenya jan ay et amen@ inch asacir bar ar bar im het linuma,marimns dxrduma karces,karces elektrashokin nstac linem,nersic amboxjs dxrduma sirts grete miisht araga ahavor,
jenya
Toma jan es xmel em 15 or anoguta, es hima shat arag srtxpoc unem vonc vor sirts uzena paxni ira texic, unem glxaptuyt, glxacaver, srtxarnoc, vonc vor marmins drdra nersic toki tvac linen, xmeci et dex@ anoguta
Sam
barevd zez jox jan 17 tarekan em amarvanic ancac amarvanic sksvela mots voncvor mkanners pahi tak hosanqi mej lini trtra…skzbic mtacum ey nerverica heto zgaci vor che amen ora tenc cakocner srti shrajnum marnmni tarber hatvacnerum cav…glxi caver mek u mej mek tetev mek shsox caver…gluxs kaxeluc caver texics parkel ver kenaluc.gjvumem arden bayc…zgacelem ete yngnumem lav shrjapat harzatneris mej kam im aroryayin gorcerov…aveli tetev em zgum indz….u aysqanic heto xndrem mekt xorhrurd tveq inch anem vonc anem vor chist lini…mi tesak stexi comery kardaluc heto tetevutyun em aprum vor indz haskacox klni..
narine voskanyan Rudiki
es el unem heraxosov xoselis herustacuic ditelis kam hamakargchi arjev nstac tuil glxaptuit. da el e nevroz? baic indz mot huzakan dasht2 XAXAX E
Toma
?
Toma
erexeq jan barev dzez…mard ka vor Non Stres forte a xmel ?
Lilit
Барев дез ес нуйнпес узум ем мианал дез кани вор ес ел унем нуйн проблемн.
Artyom
Barev Lilit jan uzumes miacir inch xndir unes
Лилит
Барев дез ерехек джан ес ел ем узум миана дез
Narine
Barev dzez esel em uzum mianal dzez
Syuzi
Erik, aveli chisht klini du qo tvyal@ ases, menq gtnenq.
Erik
Tvyal aseq Lilit gtnem dzez.
Lilit
ha de indzel miacrek chatin
Lilit
Erik chatoveq shbvum miajamanak?
Erik
Parza Syuzi jan,ete kuzes miaci mez.
Syuzi
Erik, sxal es haskacel,es cicaxelu nshan mtacvac chem drel, nuynisk chei el xoracel, vor D tar@ cicaxelu nshan e, harcakanic heto miamit ekel e, chei el tesel.
Syuzi
Vor saytov eq xosum? D
Erik
Syuzi jan soc cancerum ete kaq aseq zrucenq,eli mi qani hogi kan miasin zrucum enq kisvum tetevanum,himnakanum axjikner en,karox eq hangist asel arandz kashkandvelu Syuzi jan.
Syuzi
Shat shnorhakal em, Erik jan.
Erik
Syuzi jan inch kariq ka etpes severvel dra vra,da boloris kyanqi mi masna linelu mi or,parzapes entri nran um sirtta uzum,aylapes ete menq unenq bnavorutyun erb sxal voroshumic heto piti inqners mez tanjenq amboxj kyanqum,uremn mer miak tarberake vor i ogut meza da uxaki josht voroshum endunela Syuzi jan.
Syuzi
U vat ayn e, vor es mtavum em da chi ancnelu.
Syuzi
29, erku tari araj el es jamanakum mec stres tara, eli nmanatip patcharov, kama- kamac lavaca, es qani amis er kyanqs poxvel er depi lav@, lusavor er darcel,hima es patchar@ inc anhangstacrec.
Erik
Syuzi jan qani tarekan eq.
Syuzi
Chisht es, Erik jan, erbemn mer erevakayakan@ mez hamar tvum e irakan.
Erik
Syuzi jan es qez hrashali em haskanum,bayc mi kentronaci dra vra,heto miguce erb shat severves dra vra karoxa chardaracvac voroshum kayacnes,jishta es et tesaki xndir chem unecel kobkret soro harcum,bayc kan depqer votr mi ayl ban uzum es mi urishe anum,aranc inqtel gitakcelu te inchi nman voroshum kayacri.
Syuzi
Shat shnorhakal em, Erik jan.Uxxaki ed kpchun mitq e, vor chem karoxanum mtqics hanel.
Erik
Syuzi jan inchi es temc qez tramadrel vor karoxa sires en miusin,hogebanakan xndira da,qez tuyl chpahes hankarc,petq chi mexqi zgacumi patharov sepakan kyanqe sarqel xax,mtaci qo masin vojte ayloc.
Syuzi
Barev dzez.Erexeq jan mez hamar karces hangist kyanq chka. Inch lav e, vor gone espisi kayq ka, vor kardum em dzer gracnet@ tetevanum em, u im aprumnerov cankaca kisvel dzer het. Mer mot hogeban chka, vor iren dimem, Es inc shat lav ei zgum, kpchun mtqer unei orva mej, bayc inc cher anhangstacnum. Hima tarorinak zgacumner unem.Patchar ka, bayc animast e,uxxaki es amen inch@ canr em tanum. Mi hat txa ka,vor im het cankanum e it kyanq@ kapi,bayc es im kyanq@ ir het chem patkeracnum,iren chem el uzun angam hervic tesnem, patcharn ayn e, vor inq@ im dur@ chi galis.Es sirum em urishin, inq@ incnic heru e, bayc es iren spasum em, es im kyanq@ menak ir het em patkeracnum.Bayc erexeq vax ka mots, vor en myus txun karoxe sirem kam durs ga, ahavor e.Tagnapayin vichak e mots, mexqi zgacum unem, hogekan andorrs xaxtvel e.Uzum em hangist aprem.
Erik
Toma jan im votqernel ahavor tuyl en,et liarjeq chzgale im mot arden erkar jamanak e,mi husahatveq erbeq,mardik anbujeli hivandutyun en haxtaharum,menqel sa khaxtaharenq
Narine
Ibr nevroz@ bujvoxe
Toma
chnorhakalem ..ete votqeris mkanneri dzgvacutyun@ arden indz nexutyuna talis ev chi dadarum vochmi varkyan indz moracuctyan chem.karoxanum tal..cakocner tarber marmnis maserum chnchman tatanum..iskk dzax votqs arhasarak paha linum karses varvi takic..porcumem indz vra achxatel bayc mi ban xangarum ….angam chem karoxanum liarjeq idz zgam
Arega
Toma jan dez vonc karam gtnem
Erik
Toma jan ete vstah es nevroza,uremn xorhurd ena vor arhasarak vojmeki el chdimes,uxaki kamq drsevori u zbaxvi ayl banerov mitq tox hangstana,vojmi bjishk el qez chi ogni,bayc ete kuzes dimi hogeban hogeterapevti Toma jan…
Toma
miayn aryan analizem tvel vor@ maqure exel ..hiam dexerem xmum bayc lurj popoxutyun chem zgum ..esel arden chgidem.inch anem.um dimem
Erik
Barev Toma dzez el aroxjutyun mersi shat,dzer nshac xndirnere bnorosh en nevrozin,esel unem votqeri dzerqeri dzgvacutyun,u amen inch inch bnorosha nevrozin,duq heyazotvel eq dzer nshac organnere???
Toma
barev dzez …nax bolorin aroxchutyunem maxtum..hargeliners es tarspumem nuyn hivandutyamb arden 3 amis y ays @ntacqum poxelem 3 bjichk bun bujum@ chichte nuyne bayc popoxutyun chem zgum .glxaptuyt.srtxarnoc sirt toq stamoqs sax xarnvela irar unrmenum chnchman tata um y votqers dzgvacen voncvor saren y taqanan inch xorhurtd ktaq ovqer haxtaharelen hivandutyun@
Artyom
Lil jan inc tvuma du piti mi xbaxmunq gtnes qez u zbaxves et paraputyunica
Lilit
Artyom isk es anverch utelem uzum verchi 2 amis@ hayrs ir meqenan vajarec vor im stamoqsis kariqner@ luci bayc hima gumar@ verchacela bayc es eli utelem uzum vor sarnaran@ bacumem datarka linum derpesyai mechem @ngnum et vijak@ mots avelia srvum\\\\\\\\r\\\\\\\\n
Artyom
Lilit jan nayc jamanan ora linum vor es djatem zgum qaxcri kariq