Կյանքն առանց նևրոզի
Հոգեկան գերլարվածությունը, սթրեսները եւ մի շարք այլ գործոններ կարող են հանգեցնել նևրոզի: Այս, ցավոք, այժմ տարածված հիվանդությամբ հիմնականում հիվանդանում են թույլ նյարդային համակարգ ունեցող մարդիկ:
Հարցին, թե ի՞նչ է նեւրոզը եւ ինչպե՞ս կարելի է կանխել, պատասխանում է Երեւանի N 1 կլինիկական հիվանդանոցի նյարդաբան Բելլա Գրիգորյանը:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
— Ընդհանրապես ի՞նչ ասել է նեւրոզ:
— Մարդու նյարդային համակարգն օժտված է մեծ կայունությամբ ու ճկունությամբ: Չնայած դրան, այնուամենայնիվ, դրդման եւ արգելակման գործընթացները գերլարման հասցնող գրգռիչների ինտենսիվությունը կամ այդ երկու պրոցեսների բախումը կարող են այնքան զգալի լինել, որ մարդու մոտ առաջանա բարձրագույն նյարդային գործունեության խանգարման հակազդեցություն, եւ նա հիվանդանա նեւրոզով: Այլ կերպ ասած՝ նեւրոզն անձի վատ հարմարվողականությունն է իր շրջապատին եւ իր ապրած կյանքին:
Բոլոր սթրեսները, դրական եւ բացասական գործոններն ազդում են մեր նյարդայինհամակարգիվրա: Եվ երբ խախտվում է օրգանիզմի հավասարակշռությունը, առաջանում է նեւրոզ կոչված հիվանդությունը:
— Կանանց եւ տղամարդկանց մոտ նեւրոզները նո՞ւյն ախտանշաններն ունեն, թե՞ տարբեր կերպ են դրսեւորվում:
— Տղամարդկանց մոտ ավելի հաճախ արտահայտվում է պսիխոսոմատիկայի ձեւով, այսինքն, երբ տղամարդը գանգատվում է տարբեր ներքին օրգանների՝ սրտի, ողնաշարի, գոտկամասի եւ այլնի ցավերից, սակայն իրականում այդ օրգանների հետ կապված որեւէ խնդիր չկա, կա նեւրոտիկ վիճակ:
Կանանց մոտ փոփոխության է ենթարկվում հուզական ոլորտը, այսինքն՝ հաճախ արտասվում են, դյուրագրգիռ են եւ շուտ բռնկվում են: Նեւրոզների առաջացման գործում մեծ ազդեցություն ունի նաեւ վախը: Կանանց մոտ լինում են վախեր տարբեր երեւույթների նկատմամբ, իսկ տղամարդկանց մոտ՝ առողջականի վերաբերյալ:
— Նեւրոզ հիվանդությունը փոխանցվու՞մ է ժառանգաբար:
— Ժառանգաբար՝ ոչ: Բայց եթե մի ընտանիքում կա նեւրոզով հիվանդ մարդ, եւ հատկապես, երբ մայրն է տառապում նեւրոզով, ապա դա անպայման բացասաբար է անդրադառնում երեխայի առողջության եւ նյարդային համակարգի վրա: Նյարդային ոչ նորմալ վիճակում գտնվող մարդու հետ ապրելը բացասաբար է անդրադառնում նաեւ երեխայի ձեւավորման եւ զարգացման վրա:
— Հատկապես ի՞նչ տարիքի եւ ո՞ր սոցիալական խմբի ներկայացուցիչներն են ավելի շատ տառապում նեւրոզով:
-Նեւրոզով տառապողների առանձին խումբ կազմում են արվեստի մարդիկ՝ արվեստագետները, այնուհետեւ՝ ուսուցիչները եւ ղեկավար անձինք, այսինքն՝ նրանք, ովքեր շարունակ կատարում են պատասխանատու աշխատանք:
Իսկ ինչ վերաբերում է տարիքին՝ ասեմ, որ այդ հիվանդությունն իր ճիրանների մեջ է առնում հատկապես երիտասարդ տարիքի անձանձ՝ թե՛ տղամարդկանց, եւ թե՛ կանանց:
— Իրականում արդյո՞ք լիարժեք բուժվում են նեւրոզները, թե՞, այնուամենայնիվ, իրենց հետքը թողնում են մարդու հետագա կյանքի եւ կենսագործունեության վրա:
— Ճիշտ չի լինի ասել, որ հնարավոր է նեւրոզը լիարժեք բուժել, որքան էլ փորձենք մոտենալ բուժման լիարժեքությանը: Այդ հարցում շատ կարեւոր է մարդու տեսակը. մեկը կարող է հաղթահարել, իսկ մյուսն ընկնել այդ հիվանդության շղթայի մեջ: Վերջինիս մոտ հիվանդությունը կարող է շարունակական բնույթ կրել եւ պարբերաբար կրկնվել, ինչը պահանջում է երկարատեւ բուժում: Որպեսզի բուժումը տա դրական արդյունքներ, հիվանդը պետք է նաեւ հավատա եւ վստահի իրեն բուժող բժշկին:
— Նեւրոզների բուժման ի՞նչ մեթոդներ են առաջարկվում:
— Նեւրոզի բուժման գործում միշտ պետք է հիշել, որ այն ոչ միայն նյարդային համակարգի, այլեւ ամբողջ օրգանիզմի հիվանդություն է, եւ որ նրա հիմքում, հոգեկան վնասվածքներից բացի, մեծ մասամբ ընկած են նաեւ սոմատիկ գործոններ (ֆիզիկական հյուծվածություն, զանազան քրոնիկական հիվանդություններ եւ այլն): Այս տեսակետից նեւրոզների բուժումը պետք է տարվի համալիր ձեւով՝ հիմնական շեշտը դնելով արտաքին պայմանների փոփոխության, հիվանդածին ապրումների վերացման եւ ամբողջ օրգանիզմի ու առանձին օրգանների սոմատիկ վիճակների նորմալացման վրա: Լավ կլինի գոնե բուժման շրջանում հիվանդին հեռու պահել ամեն տեսակի տհաճություններից, մտավոր եւ ֆիզիկական գերլարումից, կոնֆլիկտներից, աղմուկից եւ այլն, որոնք կարող են բուժվող նեւրոզների կրկնություններ առաջացնել: Բուժման ձեւերից են հոգեբուժությունը, այսինքն՝ հոգեկան ներգործության միջոցով կատարվող բուժումը, որի ձեւերից է հիվանդին սովորական զրույցի միջոցով համոզելը, բացատրելը, ոգեւորելը, մխիթարելը եւ միտքն իր հիվանդությունից հեռացնելը՝ ուշադրություն դարձնելով աշխատանքի կամ այլ հետաքրքիր գործերի վրա:
— Նեւրոզի բուժման ուրիշ ի՞նչ միջոցներ կան:
— Նեւրոզ հիվանդության բուժման մեթոդներից է նաեւ հիպնոթերապիան՝ հիպնոսի միջոցով կատարվող բուժական ներշնչումը: Դեղորայքային բուժումը տարվում է երկու ուղղությամբ՝ նյարդային համակարգը հանգստացնող, կարգավորող միջոցառումներ եւ ամբողջ օրգանիզմի ու առանձին օրգանների սոմատիկ վիճակը կարգավորող, հյուծվածությունը վերացնող միջոցառումներ: Եթե նեւրոզ ունեցող մարդը տառապում է որեւէ հիվանդությամբ, անհրաժեշտ է անմիջապես ձեռնամուխ լինել դրա բուժմանը համապատասխան մասնագետների օգնությամբ: Բուժման գործում կարեւոր նշանակություն ունեն նաեւ ֆիզիոթերապեւտիկ զանազան արարողակարգերը, բուժական ֆիզկուլտուրան, ինչպես նաեւ 20-րդ դարի հայտնագործությունը՝ հոգեվերլուծությունը:
— Արտաքին տեսքից կարելի՞ է ենթադրել, որ տվյալ մարդը տառապում է նեւրոզ հիվանդությամբ:
— Ոչ միշտ: Սակայն, եթե հիվանդությունը գտնվում է սրացման փուլում, հիվանդի պահվածքից եւ արտաքին տեսքից կարելի է ենթադրել նրա հիվանդության մասին: Այդպիսի մարդիկ հիմնականում լինում են ընկճված, վախեցած, կամ ահավոր անհանգիստ եւ դյուրագրգիռ:
— Կան մարդիկ, որ անկախ առիթից շարունակ ժպտում են, փորձում երեւալ կենսախինդ եւ ինքնավստահ: Կարելի՞ է արդյոք ենթադրել, որ տվյալ մարդն ունի նեւրոզ եւ այդպիսի պահվածքը ինքնապաշտպանական ձեւ է:
-Ե՛վ այո, ե՛ւ ոչ: Հնարավոր է՝ մարդը պարզապես բարեհամբույր է եւ ժպտերես: Միայն այն, որ նա շատ է ժպտում, դեռ նեւրոզի մասին չի վկայում: Սակայն չափից շատ ինքնավստահությունը՝ զուգակցված ոչ պատեհ ժպիտով, կարող է վկայել այն մասին, որ տվյալ անձի մոտ ինչ -որ բան այն չէ: Դա կարող է լինել ե՛ւ նեվրոզ, ե՛ւ մարդու ներաշխարհի հետ կապված որեւէ այլ հիվանդություն:
— Վերջին շրջանում հաճախ է խոսվում այն մասին, որ նեւրոզները միտում ունեն դառնալու դարի հիվանդություն: Ի՞նչ կասեք այդ մասին:
— Նեւրոզները դիտվել եւ նկարագրվել են դեռեւս շատ վաղուց: Առաջին անգամ նեւրոզների մասին գրել են 18-րդ դարում: Նեւրոզների հիմքը դրել է Զիգմունդ Ֆրոյդը, եւ դեռ այն ժամանակներից սկսած համարում էին, որ նեւրոզները դառնալու են դարի հիվանդություն: Այդ տեսակետը շարունակում է արդիական մնալ մինչ օրս:
— Ի՞նչ տարբերություն նեւրոզների ու դեպրեսիաների միջեւ:
— Գոյություն ունի դեպրեսիայի երկու տեսակ՝ մեծ եւ փոքր: Փոքրը նեւրոտիկ դեպրեսիան է: Այս դեպրեսիան համարվում է նեւրոզի ախտանշան: Շատ նեւրոզների մեջ դեպրեսիայի բաղադրիչ կա: Եվ դա հենց նեւրոտիկ դեպրեսիան է: Իսկ մեծ դեպրեսիան առանձին հիվանդություն է, ուստի պահանջում է ճիշտ մոտեցում եւ, հետեւաբար, ճիշտ բուժում, ինչը շատ կարեւոր է:
— Եվ վերջում, Ձեր խորհուրդը մեր ընթերցողներին՝ ինչպե՞ս խուսափել նեւրոզներից, կամ այլ կերպ ասած, ո՞րն է նեւրոզ չունենալու «դեղատոմսը»:
— Նեւրոզ չունենալու «դեղատոմսն» է գտնել կյանքի լիարժեք հաշվեկշիռը, այն է՝ ապրել լիարժեք կյանքով, ունենալ անձնական կյանք: Չի կարելի գիշեր-ցերեկ աշխատել կամ օրերով ոչինչ չանել: Կյանքում ամեն ինչ իր տեղն ունի եւ համաչափորեն անհրաժեշտ է:
Սնկերը գրոհում են
4,344 մեկնաբանույթուն
Lilit
isk ov qaxcki pahanj uni
Karen
Lilit Jan Che sxal es anum vor ches vstayum bjshknerin Chem asum bolorin havata bayc qez aveli shat kokni bjishk@ qanc qo harevaner@ ka urishner@ gmacek bjshki shat banov karoxe oktakar lini
Artgom
Barev cez Lilit jan esel unem et nevroz u incela hetaqrqir eselem qash korcnum
Vazgen
LILIT CHNAYAC INC SXAL HASKACAR BAIC VOCHINCH INCNIC QEZ XORURD DIMI HOKEBANI LAV HOKEBANI HETNEL ZUGAHER KAROXES NYARDABANAKAN OGNUTYUN STANAL KOGNEN AHAGIN
Lilit
che bjshki chem gnacel es irenc chem havatum bayc harevaneris het kisvelem im xndirneri masin
Karen
Isk porcel ek inchor bjshki Kam hokebani Kam barekam cnoxnerit het kisvel asel vor qo het inche katarvm?
Lilit
mersi Karen jan
Vazgen
ANI JAN MARDKANC UZUMES OGNEL MARDIK SXAL EN MTACUM . ANI JAN FEISS ASEM INC GTI U ARI IRAR XOSK TANQ VOR EL ESTEX CHENQ MTNELU LAV?
Karen
Voch Lilit Jan hangist exek amen inch shat Lav klini uxaki misht lav@ mtacek petke Che vor martik tujen u patjare chka vor tujen Der patjarov ete dez mot erku amis exav aveli hesht Karas azatves MI mtaci te ches karox ankarox Vochinch chka uxaki cankucun u amen inch klii
hayk
Barev Dzez Bolorit ! uremn asem Bella grigoryanin shat shnorhakautyun shat graget u haskanali e bacatrum nevrozi masin!
Lilit
2 amis bayc inq@ xostacela vor misht koxsa linelu ete es durs cheka ays vijakic mardiken tujelu
Karen
Lilit Jan ishkan jamanak e dez sksvel et cavali hivanducun@?
Lilit
es dzeznic hamar cheyi uzel Adolf
Lilit
hargeli Vazgen duq mi ogtveq im anhuys vijakic u dzes cinizm pahek
Ani
Vazgen jan ay tenc urishin ogni u qez el orinak darcu.
Vazgen
chka tenc ban kdzves el mi vnushat ara zangi asem inch anes 093 550714
Lilit
Vazgen Che xosqa twel wor misht koxksa linelu
Lilit
inch utem?
HARUTYUN MARTIROSYAN
BAREV DZES JOXOVURD JAN MI VAXECHEQ ES ANCHELEM DRA MECHOV DZER MOTICHEL KANCHNI STIC BANA HAVAYI MTQERA KAROXEQ FESBUQOV GREQ KXOSEM HARUT MARTIROSYAN 29 TAREKAN EREXU HET NKARA GLAVNIS RESTORANUM
Vazgen
Lilit aravotyan shut hel u qez stipi vor durs gas stipelov qez hac ker akanjakal miacra lav erg dir u sportov zbaxvi kdzves chmtaces
Lilit
ինձ կասեք դեպրեսսիայից դուրս գալու միջոց(մինչև առավոտյան ժամը 9ը)
Lilit
barev dzes es Lilitnem 18 tarekan niharelem 13 kilogram xndrumem oqnek
Vazgen
ba gnumes hokebani mot incha asum inch anrnq vor lavananq Ani jab
Ani
Lav em lav du hangist exi dranic ches darna hogekan da uxaki vaxta
Vazgen
MEK LAV MEK VAT ANI JAN MI PAH TOXUMA URISH BANEM MTACUM ES INC ASUMEM INC BANEL CHKA TETEVANUMEM MEKEL HOP SKSVEC U SHAT ANMIT MTQER EN GALI INC TVUME TE HOGEKANEM DARE GIJEM SENC BANER ELI AN JAN DU VONCES?U
Ani
Lav es gone Vazgen?
Vazgen
CHE AN JAN ODNO CHUNEM
Ani
Odnoklassnik?
Vazgen
ha Ani jan unem KODO E GRAC POISK TUR KGTNES ETE CHGTAR ASSA ES QEZ GTNEM
Ani
Vazgen unes facebook?
Vazgen
Ani jan es hima nkelem noric depresiai mej krknvec depresian lac em linum anndhat chem qnum inch anem asa hokebann inch xorurde talis ognir xndrumem
Ani
Vazgen erb mernuma huys@ cnvuma havat@ mi mtaci jamanakavora amen mtqi mi bani tex dır hishi vor ancoxik shrjana gitem djvara bayc kancni havata
Vazgen
arden chgitem Ani jan ahavor zgacume uje mard huisnele korcnum
RABIZ
Asexnabujutyan ova gnacel ? asumen miak chisht bujumna, inch karciqner uneq
Sara
Esel erexanerics heto tarapelem tariner es bolor verenshvac vijakneric u simptomneric. Estex mez mot (Evropayum) hakadepresantneren nshanakum vorn el avelia vatacnum vijake (hamenayn deps im depqum).\r\nHayastanic mamas afobazol dexe uxarkec xmeci, asem vor ognuma. Bayc miarjamanak piti zbaxmunq unenak vorpesi mtqert cres. Hima ashxatumem u indz aveli lavem zgum ( bayc tariner araj shaaaaat vater vijaks).chmoranam sheshtel vor indz shat ognec natev avetearanakan ekexeci hajaxele u gnumem michev ors u lselov Astco xosqe aveli huysov u uraxutyamb el lcvum. Astvac boloris pahapan
Ani
Shat canot erevuyta hangist exi sranic chen darnum hogekan vstah em asum ete vaxum es urem anhnara lini. Es el unecel em datark animast kyanq vichnchic chei uraxanum kancni et el kancni
Vazgen
ISK MTQERT AN JAN INCH VAT BANER ES MTACUM ORINAK ES VAXENUMEI HOGEKAN HIVAND DARNALUC ES CAVER NDANRAPES CHUNEM IM@ TRAMADRUTYAN ANKUME AHAVOR TXRUTYUN U ANNDHAT ES ANTERI MASIN EM MTACUM ELI,
Ani
Simptomner kan kokords kara xexdi pahi tak mejq krcqavandaki caver bayc es dranc el bani tex chem dnum
Vazgen
093550714 navsyaki uneci hamars te harmarecrir zangi
Vazgen
An jan uxxaki haskanumes uzumei xosel tetevanal ba hima qo mot inch simtomnere kases?
Ani
Vazgen jan es iskapes neroxutyun em xndrum bayc hamar chem karox tal ays @ntacqum erku txaneri het grveci u iroq krakn @nka ete kuzes es saytum gri kpatasxanem vorqan vor kkaroxanam gitem kariq unes kisvelu bayc es sxals chem krkni kneres
Syuzi
Anna jan, hogeterapevt Armen Nersisyanin dimi.Es iren haxordumnerov em lsel,inq@ shat lav masnaget e.Hogeban Irina Caturyani amusinn e.
Vazgen
Ani jan mi hat hamar ktas zangem mi qich xosenq tetevanam inc mi qij xorurde petq
Ani
Stex ov inch grela unecel em te fizikakan caver te hogu u mtqi
Vazgen
AN JAN QO MOT INCH SIMTOMNERE?
Ani
Ayo ognuma shat
vazgen
kogni hogeterapian Ani jan
Ani
Hogeterapevt Anna jan mianshanak.
Anna
Barev dzez inch lav e vor ayspisi kayq ka vortex mardiq karoxanum en kisvel u tetevanal…aha ayspes kardum em vor miaky chem u tetevanum em….es ayn mardkanc sharqin em dasvum um mot nervrozy shat ujex e ev pchacnum e kyanqi voraky….amen ors sksvum e ayn mtqic vor es tarbervum em boloric u es normal chem…unem ev hogebanakan ev fizikakan gangatner unem xory depressia orer e linum vor uzum em nuynisk mahanam,mitq e galis te es hogekan hivand em (bayc gitakcum em vor aydpes che) ev mtacum em amen varkyan nuynisk motikners chnkaten vor es tarorinak em.txur em shat txur vochmi dzqtum chunem…mi jamanak nkarum ei anvcar yndunveci gexaversi akademia anvchar hogebanakan canr aprumneric durs mnaci akademiaic poxarney sovorey tuny nstac mtacum ei te inchqan canra im vichaky..nayev anqnutyan patcharov shat ei bacakayum…unem derealizacia, ayt terminy nshanakum e vor mardun tvum e te na erazi mej e (chnayac da sovorakan e dardzel) alarkot em shat vochmibani haves chunem orers ancnum en animast korcrel em shrjapats unem ynker um sirum em inqnel indz 8 amis enq ynkerutyun anum nran vochmiban chem patmel erevi gji tex kdni((fizikakan gangatners glxaptuyt tulutyun shunchs anyndhat ktrvum e…ays nevozy arden aynqan e xoacel vor mek mek mimikakantiker em unenum (misht tarorinak mtqer en galis ) fantazias shat ujex e qani vor nkarcuhi em…baci dranicel vat sovorutyunner em dzerq berelays nevrozic cxel mek mekel xmel chnayac 21 tarekan em..vorpes aydpisin patchar chunem nevrozi apahovvac yntaniqic em unem hayr mayr quyr u ochmi bani kariq chunem chnayac vochmianic chem uraxanum ,,, hetaqrqiry ayn e vor erb xosum u handipum em siracs mardun im ynkerojs ays ameny veranum e miangamic kyanqi guynery poxvum en inqyindz huys e talis..dexer vaxenum emxmel asum en kaxvacutyun e arajacnum..ka meky ov karox e xorhud tal um dimel bujvelu hamar?
Syuzi
Erexeq jan, erevi mtacum eq, vor es aysqan@ grel em, im kyanq@ shat urax e, u nevrozss verjacel e.Im mot hima el kpchun mtqer kan. Bayc erb dzer gracnet@ kardaci u dzez xorhurdov cankaca ognel, es el tetevaca. 2 tari araj noric stres tara, kyanq@ shat txur er darcel, mi poqr patchari hamar. Gluxs mtagnum er, vaxer er arajacel, an@ndhat kpchun mitqn er glxis mej, vor durs cher galis, baci ayd mtqic urish vochinch chei mtacum,gnaci ekexeci, minchev ekexeci gnaln, ayd or@ nuynisk chei uzum aprel, ahavor er. Ekexeci gnaluc heto, hrashq katarvec, kamac- kamac lavaca, Astvac mec e, hrashqner e texi unenum, vor menq el chenq havatum. Hima noric kpchun mitq ka, inchqan porcum em hanel glxics ayd mitq@, chem karoxanum.Es haskanum em, vor ayd mitq@ antexi e, amen inch lav e, bayc im gitakcutyan mej da galis e u durs chi galis.