Կյանքն առանց նևրոզի
Հոգեկան գերլարվածությունը, սթրեսները եւ մի շարք այլ գործոններ կարող են հանգեցնել նևրոզի: Այս, ցավոք, այժմ տարածված հիվանդությամբ հիմնականում հիվանդանում են թույլ նյարդային համակարգ ունեցող մարդիկ:
Հարցին, թե ի՞նչ է նեւրոզը եւ ինչպե՞ս կարելի է կանխել, պատասխանում է Երեւանի N 1 կլինիկական հիվանդանոցի նյարդաբան Բելլա Գրիգորյանը:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
— Ընդհանրապես ի՞նչ ասել է նեւրոզ:
— Մարդու նյարդային համակարգն օժտված է մեծ կայունությամբ ու ճկունությամբ: Չնայած դրան, այնուամենայնիվ, դրդման եւ արգելակման գործընթացները գերլարման հասցնող գրգռիչների ինտենսիվությունը կամ այդ երկու պրոցեսների բախումը կարող են այնքան զգալի լինել, որ մարդու մոտ առաջանա բարձրագույն նյարդային գործունեության խանգարման հակազդեցություն, եւ նա հիվանդանա նեւրոզով: Այլ կերպ ասած՝ նեւրոզն անձի վատ հարմարվողականությունն է իր շրջապատին եւ իր ապրած կյանքին:
Բոլոր սթրեսները, դրական եւ բացասական գործոններն ազդում են մեր նյարդայինհամակարգիվրա: Եվ երբ խախտվում է օրգանիզմի հավասարակշռությունը, առաջանում է նեւրոզ կոչված հիվանդությունը:
— Կանանց եւ տղամարդկանց մոտ նեւրոզները նո՞ւյն ախտանշաններն ունեն, թե՞ տարբեր կերպ են դրսեւորվում:
— Տղամարդկանց մոտ ավելի հաճախ արտահայտվում է պսիխոսոմատիկայի ձեւով, այսինքն, երբ տղամարդը գանգատվում է տարբեր ներքին օրգանների՝ սրտի, ողնաշարի, գոտկամասի եւ այլնի ցավերից, սակայն իրականում այդ օրգանների հետ կապված որեւէ խնդիր չկա, կա նեւրոտիկ վիճակ:
Կանանց մոտ փոփոխության է ենթարկվում հուզական ոլորտը, այսինքն՝ հաճախ արտասվում են, դյուրագրգիռ են եւ շուտ բռնկվում են: Նեւրոզների առաջացման գործում մեծ ազդեցություն ունի նաեւ վախը: Կանանց մոտ լինում են վախեր տարբեր երեւույթների նկատմամբ, իսկ տղամարդկանց մոտ՝ առողջականի վերաբերյալ:
— Նեւրոզ հիվանդությունը փոխանցվու՞մ է ժառանգաբար:
— Ժառանգաբար՝ ոչ: Բայց եթե մի ընտանիքում կա նեւրոզով հիվանդ մարդ, եւ հատկապես, երբ մայրն է տառապում նեւրոզով, ապա դա անպայման բացասաբար է անդրադառնում երեխայի առողջության եւ նյարդային համակարգի վրա: Նյարդային ոչ նորմալ վիճակում գտնվող մարդու հետ ապրելը բացասաբար է անդրադառնում նաեւ երեխայի ձեւավորման եւ զարգացման վրա:
— Հատկապես ի՞նչ տարիքի եւ ո՞ր սոցիալական խմբի ներկայացուցիչներն են ավելի շատ տառապում նեւրոզով:
-Նեւրոզով տառապողների առանձին խումբ կազմում են արվեստի մարդիկ՝ արվեստագետները, այնուհետեւ՝ ուսուցիչները եւ ղեկավար անձինք, այսինքն՝ նրանք, ովքեր շարունակ կատարում են պատասխանատու աշխատանք:
Իսկ ինչ վերաբերում է տարիքին՝ ասեմ, որ այդ հիվանդությունն իր ճիրանների մեջ է առնում հատկապես երիտասարդ տարիքի անձանձ՝ թե՛ տղամարդկանց, եւ թե՛ կանանց:
— Իրականում արդյո՞ք լիարժեք բուժվում են նեւրոզները, թե՞, այնուամենայնիվ, իրենց հետքը թողնում են մարդու հետագա կյանքի եւ կենսագործունեության վրա:
— Ճիշտ չի լինի ասել, որ հնարավոր է նեւրոզը լիարժեք բուժել, որքան էլ փորձենք մոտենալ բուժման լիարժեքությանը: Այդ հարցում շատ կարեւոր է մարդու տեսակը. մեկը կարող է հաղթահարել, իսկ մյուսն ընկնել այդ հիվանդության շղթայի մեջ: Վերջինիս մոտ հիվանդությունը կարող է շարունակական բնույթ կրել եւ պարբերաբար կրկնվել, ինչը պահանջում է երկարատեւ բուժում: Որպեսզի բուժումը տա դրական արդյունքներ, հիվանդը պետք է նաեւ հավատա եւ վստահի իրեն բուժող բժշկին:
— Նեւրոզների բուժման ի՞նչ մեթոդներ են առաջարկվում:
— Նեւրոզի բուժման գործում միշտ պետք է հիշել, որ այն ոչ միայն նյարդային համակարգի, այլեւ ամբողջ օրգանիզմի հիվանդություն է, եւ որ նրա հիմքում, հոգեկան վնասվածքներից բացի, մեծ մասամբ ընկած են նաեւ սոմատիկ գործոններ (ֆիզիկական հյուծվածություն, զանազան քրոնիկական հիվանդություններ եւ այլն): Այս տեսակետից նեւրոզների բուժումը պետք է տարվի համալիր ձեւով՝ հիմնական շեշտը դնելով արտաքին պայմանների փոփոխության, հիվանդածին ապրումների վերացման եւ ամբողջ օրգանիզմի ու առանձին օրգանների սոմատիկ վիճակների նորմալացման վրա: Լավ կլինի գոնե բուժման շրջանում հիվանդին հեռու պահել ամեն տեսակի տհաճություններից, մտավոր եւ ֆիզիկական գերլարումից, կոնֆլիկտներից, աղմուկից եւ այլն, որոնք կարող են բուժվող նեւրոզների կրկնություններ առաջացնել: Բուժման ձեւերից են հոգեբուժությունը, այսինքն՝ հոգեկան ներգործության միջոցով կատարվող բուժումը, որի ձեւերից է հիվանդին սովորական զրույցի միջոցով համոզելը, բացատրելը, ոգեւորելը, մխիթարելը եւ միտքն իր հիվանդությունից հեռացնելը՝ ուշադրություն դարձնելով աշխատանքի կամ այլ հետաքրքիր գործերի վրա:
— Նեւրոզի բուժման ուրիշ ի՞նչ միջոցներ կան:
— Նեւրոզ հիվանդության բուժման մեթոդներից է նաեւ հիպնոթերապիան՝ հիպնոսի միջոցով կատարվող բուժական ներշնչումը: Դեղորայքային բուժումը տարվում է երկու ուղղությամբ՝ նյարդային համակարգը հանգստացնող, կարգավորող միջոցառումներ եւ ամբողջ օրգանիզմի ու առանձին օրգանների սոմատիկ վիճակը կարգավորող, հյուծվածությունը վերացնող միջոցառումներ: Եթե նեւրոզ ունեցող մարդը տառապում է որեւէ հիվանդությամբ, անհրաժեշտ է անմիջապես ձեռնամուխ լինել դրա բուժմանը համապատասխան մասնագետների օգնությամբ: Բուժման գործում կարեւոր նշանակություն ունեն նաեւ ֆիզիոթերապեւտիկ զանազան արարողակարգերը, բուժական ֆիզկուլտուրան, ինչպես նաեւ 20-րդ դարի հայտնագործությունը՝ հոգեվերլուծությունը:
— Արտաքին տեսքից կարելի՞ է ենթադրել, որ տվյալ մարդը տառապում է նեւրոզ հիվանդությամբ:
— Ոչ միշտ: Սակայն, եթե հիվանդությունը գտնվում է սրացման փուլում, հիվանդի պահվածքից եւ արտաքին տեսքից կարելի է ենթադրել նրա հիվանդության մասին: Այդպիսի մարդիկ հիմնականում լինում են ընկճված, վախեցած, կամ ահավոր անհանգիստ եւ դյուրագրգիռ:
— Կան մարդիկ, որ անկախ առիթից շարունակ ժպտում են, փորձում երեւալ կենսախինդ եւ ինքնավստահ: Կարելի՞ է արդյոք ենթադրել, որ տվյալ մարդն ունի նեւրոզ եւ այդպիսի պահվածքը ինքնապաշտպանական ձեւ է:
-Ե՛վ այո, ե՛ւ ոչ: Հնարավոր է՝ մարդը պարզապես բարեհամբույր է եւ ժպտերես: Միայն այն, որ նա շատ է ժպտում, դեռ նեւրոզի մասին չի վկայում: Սակայն չափից շատ ինքնավստահությունը՝ զուգակցված ոչ պատեհ ժպիտով, կարող է վկայել այն մասին, որ տվյալ անձի մոտ ինչ -որ բան այն չէ: Դա կարող է լինել ե՛ւ նեվրոզ, ե՛ւ մարդու ներաշխարհի հետ կապված որեւէ այլ հիվանդություն:
— Վերջին շրջանում հաճախ է խոսվում այն մասին, որ նեւրոզները միտում ունեն դառնալու դարի հիվանդություն: Ի՞նչ կասեք այդ մասին:
— Նեւրոզները դիտվել եւ նկարագրվել են դեռեւս շատ վաղուց: Առաջին անգամ նեւրոզների մասին գրել են 18-րդ դարում: Նեւրոզների հիմքը դրել է Զիգմունդ Ֆրոյդը, եւ դեռ այն ժամանակներից սկսած համարում էին, որ նեւրոզները դառնալու են դարի հիվանդություն: Այդ տեսակետը շարունակում է արդիական մնալ մինչ օրս:
— Ի՞նչ տարբերություն նեւրոզների ու դեպրեսիաների միջեւ:
— Գոյություն ունի դեպրեսիայի երկու տեսակ՝ մեծ եւ փոքր: Փոքրը նեւրոտիկ դեպրեսիան է: Այս դեպրեսիան համարվում է նեւրոզի ախտանշան: Շատ նեւրոզների մեջ դեպրեսիայի բաղադրիչ կա: Եվ դա հենց նեւրոտիկ դեպրեսիան է: Իսկ մեծ դեպրեսիան առանձին հիվանդություն է, ուստի պահանջում է ճիշտ մոտեցում եւ, հետեւաբար, ճիշտ բուժում, ինչը շատ կարեւոր է:
— Եվ վերջում, Ձեր խորհուրդը մեր ընթերցողներին՝ ինչպե՞ս խուսափել նեւրոզներից, կամ այլ կերպ ասած, ո՞րն է նեւրոզ չունենալու «դեղատոմսը»:
— Նեւրոզ չունենալու «դեղատոմսն» է գտնել կյանքի լիարժեք հաշվեկշիռը, այն է՝ ապրել լիարժեք կյանքով, ունենալ անձնական կյանք: Չի կարելի գիշեր-ցերեկ աշխատել կամ օրերով ոչինչ չանել: Կյանքում ամեն ինչ իր տեղն ունի եւ համաչափորեն անհրաժեշտ է:
Սնկերը գրոհում են
4,344 մեկնաբանույթուն
ani
vojinj. R. jan. du. vonc. es
R
erexeq jan vonceq
Vik
Urina jàn esa ktesnes vonc kan ni
irina
Lavenk vik jan qo asac b6 nem srskvum gluxsa frum menak
Vik
Erexeq vonceq
irina
An jan mihatel tur erexen jnjela
Ani
irina. jan. saiti. anun@. Armen. Xajatriana
ani
irina. jan. imnel. fon@. odnoi. rozvi. caxiki. nkara
ani.
irina. jan. es. odnoiov. priglashenian. tvel. em. @nduni
irina
Ani jan eete odnoyum kas ruseren irina Gorik poyisk tur xosanq 2 hat glxarkov axcka nkara
irina
Esel stic odi mecem gluxsel fruma///qo mot inca An jan?
ani
irina. jan. esor. esel. lav. jem. du vonc. es
irina
Erexek jan voncek?
irina
S jan inckan jamanaka ko mot vor senc lavates es ?im mot arden 3tariya bayc hognel em uxaki hamematabar vomanc im mot mnacela glxaptuyt bayc meka zzveliya//// qo mot inca mnacel orinak ?
S
pti ashxates qo vra bayc amen depqum gone porci mi qich pox havaqi u lav hogeterapevti mot gna ..et bolorina verabervum…ete shat ahavora vichak@ hamadzayn em karoxa dexorayq nshanaki bayc voch erkaratev bayc himnakanum lav bjishk@ et masnagitutyan haskanuma vor nman mardkanc het dex@ chisht chi hogeterapiayi mijocov et problemner@ lucvox en …u vabshe voch mek@ tox huys@ chqci te es inch vat em hesa kmernem kam karoxa urucq unem … duq mtaceq en vor et nevrozi tarac jamanak@ het cheq beri es vor het em darnum haskanum em vor inchqan animsta vatnvel im jamanak@
s
DE ET EM ASUM ET THACH VICHAKIC DURS GALU HAMAR GONE MI QICH KTETVANA QO VICHAK@ ETE HASKANAS TE INCHNA QEZ TANJUM ETI ENTAGITAKCABARA LINUM DRAN HASNEL@ SHAT DJVARA >>>KAREVOR BAN HISHI VOR NEVROZOV HIVANDI VOCH SIRTNA KANGNUM ARAG XPELUC VOCH CHNSHUM IJNEL KAM BARCARANALUCA MERNUM DRANOV QO ORGANIZM@ AVELIA UJEXANUM SENC XORHURD TAM ERB VOR ET VAXI NOPANER@ SKSVUM EN MI PAYQARI DRANC DEM MI ASA HESA KMERNEM HESA KVATANAM >>>PARZAPES HETEVI ETE SIRTTA SKSUM ARAG ASHXATEL INQT QO MEJ @NDUNI ASA DE PORCI AVELI ARAG ASHXATI INQT QO MEJ XOSA ASA ETA HNARAVORUTYUNT DE SPANI INC <<TESNELOV VOR VOCH MI BAN EL CHI KATARVUM KAMAC KAMAC KTOXNI ET IM SEPAKAN PORCIC EM ASUM >>AMENAKAREVOR@ MI PAYQARI DRA DEM AYL @NDUNI TES INCHIYA @NDUNAK ET ARAG XPEL@ KHAMOZVES VOR ETI STIC BANA U TENC AMEN MI SIMPTOMI HET >>>AMPAYMAN PORCI
SV
hargeli S, vochte vichabanutyan arit, graci mej bacaka kam sxal man galu xndirn e, ayl ays thach vichakic durs gal@ , xorhurdner @ndunel@ ev pordzel aprel liarjeq, bolorn el im karciqov grum en ayn inch mer het katarvel e kam katarvum e, chem karcum vor kan horinvacqner, kam handzins indz anhrajeshtutyun ka inqnahastatvelu ays qnnarkumneri mej, ayl krknum em anhrajeshtutyun nman nevroz kam tagnapaiyn u tvacyal vichakic durs galu
S
ES DZER HARCIN MASNAKI PATASXANECI ZBAXVIR INQNAHOGEVERLUCUTYAMB QO SEPAKAN ES@ NOROVI KARUCIR >>> U ANCAMB DZEZ XORHORD VOCH TE MARDU GRACI KAM ASI MEJ BACAKAN@ GTIR KAM VICHABANUTYAN ARIT@ GTIR AYL OGTAKAR@ U NORUTYUN@ QO HAMAR>>>> ET INCH DU TVARKUMES ET ANBACATRELI ZGACOXUTYUNNER SHSHMACUTYUN@ VAXI ZGACOXUTYUN ET SAXI MEJOV ES EM ANCEL HIMA NENC CHI VOR LRIV ANCELA BAYC ASEM VOR HUYS UNENAS BJISHKNER KAN PROSTO IRANC GTNEL SHAT DJVARA SHANSER@ SHAT CACR EN BAYC HNARAVORA>>>ISK ETE MARD VOCH MI HNARAVORUTYUN CHUNI TOX SKSI MANKUTYUNIC KET AR KET USUMNASIRI IR KYANQI DRVAGNER@ U KHASKANA TE VORTE ER BACTOXUM@ U ET SHTKELOV U POXELOV MTACELAKERP ET MARMNAKAN ZGACOXUTYUNNER ASTICHANABAR EL CHEN ANHANGSTACNI
SV
Hargeli S/exel ei mi jamanak targel dex xmel@ u aveli ogut ER. Chmanrananq. harc@ ayn e Vo voch mi bjisjk never bujox dex chi nshanAkum. Ayl shshmecnox. Btacnox. Ibr hangstacnox dexer. Bayic voch bujum. Voch nerv amracnox. Ayl jamanakavorapes dardznum irenc postoyaanni klientner@. Es ameninchin inch or lucum ka vor@ chgitem vorn e. Hogud aynqan e hasnum for vochmi ban achqid chi erevum.en heqiatneri pes kaxardvac es for gnas bjshki. Shushut vatanas piti. U kaxman mej lines. Hima ancnenq bun nyutin. Bjishkner chkan. Asenq vochmi hnaravorutyun chka bjshki dimelu. Du inch lucum es arajarkum. Inch dzevov es ancrel. Inchpes durs gal es vichaki ???
S
SAXIT MOT EL NEVROZA MEKI MOT XOR ARTAHAYTVAC MEKI MOT PAKAS>>>ES EL EM DRANOV TARAPUM U STE TARBER ANUNNERI TAK EXELA VOR GREL EM >>HIMA AHAGIN LAVACEL EM>>>INCH EM DZEZ XORHURD TALIS ET DEXER@ PIRACETAM DIAZEPAM TRIFTAZIN TARBER ANTIDEPRESANTNER TARGEQ <<< ZBAXVEQ HOGEVERLUCUTYAMB ETE HNARAVORUTYUN CHUNEQ HOGETERAPEVTI AYCELEL >>> ES CHEM UZUM IM ANUN@ ASEM IM TVYALNERN ASEM BAYC TENALOV VOR SENC ARDEN SHAT EQ XORACEL KPORCEM GONE IM SEOAKAN PORCOV OGNEL DZEZ >>>>>>OV INCH DEX XMUMA U ET INCH BJISHK VOR NSHANAKELA GNACEQ U ET BJSHKI VRA TQEQ U ASEQ TO TANI IRA EREXUN KNOJ@ KAM BAREKAMIN TA >>>DEXER@ JAMANAKAVOR LUCUM KARAN LINEN EN EL MASNAKI
SV
Erexeq mi jamanak angel ER. Baic noric srtis shrjanum sksel e. Henc krcqvandaki mejtexxi masum voncvor sirt nkares . U Ira @ngcvac maser artaqin cav. Sexmoc ayroc ka. Mtacum em Te karox e stamoqsic el link bayc ed depum glxi shaxel. Jam tevin ev votqerin qcel@ havatum e. Andur zgacum e u sksum em horanjel
SV
Erexeq idk srti shrjanum anhangstutyun.? sexmoc ,tarber tipi caver u ayd pahin sksum es hiranjel . Srtxpocner zgum eq?
SV
asum en bacatrir inches zgum, ches karoxanum, chen havatum
irina
Sv jan erevi boloris vorovhetwv im het shata exel incvor ankap bana linum ces jogum inca katarvum
SV
erexeq um mot e exel aynpisi zgacum vor cheq karox nkaragrel/ nuinisk bjishknerin cheq karox bacatrel/
R
Tigranuhi Jan es piracetam srskvel em bajc chgitei vor xmelu el kar
Tigranuhi
Erexeq hech Piracitam xmatz kaq?mekel um mot a exel kojordi cav,lezut voncvor beranit mech uti,xosaluc barer@ xarneq aseluc,voncvor tlosh lunes?
ani
je. irina. jan. gluxs. csvuma. lav. jem. zgum. voncorr. oderov. linem. el. jgitem. inj. znem
irina
Erexek jan lavek ackis inc lava denert ci helnum
Vik
Ha im mot kar bayc et ela ancnum
irina
Tigranuhi jan glxaaptuyta im mot odi mecem an@ndhat et vor xmem kancni?heto Vik jan mardkanc mecel em mtnum sksvuma gluxs fral ko mot kar @tenc ban?
irina
Husank vik jan axr ahavora e cgitem erb kancni bayc vor asum es ko mot ancela mtacum em kancni
Tigranuhi
Im mot an@ndhat vaxi zgacoxutyunner er,sirts texic durs er galis,nervaynanals uxekcvum er larvatzutyunov ,jnshums ichnum er 70/40 kam arhasarak havadarvum,pox vaxenum ei durs gai mtatzum ei kvatanam,gluxs mrmrum,tzaktzkum,shat tarofinak cavum a gluxs.Hima menak glxacavs a mnacel av,da el niardaban@ asum a larvatzutyunov caver en.
Vik
Irina jan dra hamar mi nexvi im mot sat sarsapeli er ancav qo mot el kancni etqan mi nexvi lav klni qez cri tes etel kancni
Vik
Tigranuhi jan qo mot incer linum vor hima ancela
Tigranuhi
Etexeqqqqq bayc Jenshen xmeq,tutututu es mi shabat a aravot balikis naxakrtaran taneluc araj xmum em,u shat bodri em,et vat mtqer@ chunem,porceq…..???
irina
Miel porci Tigranuhi jan im imanalov u lsacov shat vat hivandneri dexa et dex@ isk menk et hivand@ cenk////R jan es el bjhski cem gnum bayc azganun@ Aleksanyana vor petka linym. Zangum em iran mekel ete hivandanocum gorc em unenum mtnum tesnum em iranel tvuma lavem dra hamar cem gnum uxaki mtacum em banel ci anum vorpes inc gnam
Tigranuhi
Mi guce irina jan,bayc Im harevanuhin xmel a,inq@ voti a heke,lriv ankoxnayin er,esankextz adatz chem porcel,
R
Irina Jan qo bzishke ova
irina
Tigranuhi jan kneres bayc et xorhurd tvox@ glux@ karina tvel vor nman xorhurda tvel du voc hokekan es vocel hivand es @ndamen@ jamanaki xndira inc lirika et shat ujex dexa nman ban canes bayc es mi hat im bjshkic kharcnem uxaki ind asel en vor ujex u shat vat dexa
Tigranuhi
Mersi Qristine jan,shaterkar chi,bayc lvalu hajord or@ kextotvum a,miguce da el e patjar@,bayc amen or unenum em et cav@ u glxis mashk@ lriv vetq a.Erexeq mi tzanot bjishk indz xorhurd tvec Lirika xmem,asec vor du qnes nyardert el kqnen het@ u khangstanan,es chem porcel karox eq xorhurd harcnel bjshkic u porcel.Et amen@ kancni
irina
Erexek es bjjelu u glux@ fralu hamar inc anenk vor ancni shatem nexvum voncor odi mec lines
Qristine
Tigranuhi jan ete erkar mazer unes dranic e, mazarmatnern e cavum,
Tigranuhi
Etexeqqqqq Jenshen areq u amen aravot xmeq es mi shabat a xmum em tonust bardzracnum a.shat ogtkar a…..Etexeqqqqq isk um gluxn a cavum,vonc vor glxi viskornert cava ,dzert glxit ches karum dnes,pahi tak glxi mi hatvatz@ dzgvum a,kam voncvor vetq lini u mrmra?
Qristine
erexeq teveri, votqeri cav unenum eq?
Qristine
vochinch Ani jan
ani
normal. Qristine. jan. du. vonces. esor voncorr. oderov. linem
Qristine
Barev dzez, vonc eq erexeq?
Vik
Erexeq tun@ internet Cka ekel em vor tes em vonceq .vonceq erexeq jan dez tramadreq lava linelu es mi vidyo em nayel @tex bacatruma inca katarvum xndrum em bolorit nayenq yutubov rus pcxiologa pavel azganun@ chem hisum knayes kgrem 5 jam bacatruma nayenq u ampayman kzgaq popoxutyun heto kgreq tes em vonceq
R
Eeeee Irina Jan chgitem Te inchqan pti sharunakvi es vichake