Կյանքն առանց նևրոզի
Հոգեկան գերլարվածությունը, սթրեսները եւ մի շարք այլ գործոններ կարող են հանգեցնել նևրոզի: Այս, ցավոք, այժմ տարածված հիվանդությամբ հիմնականում հիվանդանում են թույլ նյարդային համակարգ ունեցող մարդիկ:
Հարցին, թե ի՞նչ է նեւրոզը եւ ինչպե՞ս կարելի է կանխել, պատասխանում է Երեւանի N 1 կլինիկական հիվանդանոցի նյարդաբան Բելլա Գրիգորյանը:
Վաճառվում է ՆԻՇԱՍՏԱ
Հեռ.՝ 091-517207
— Ընդհանրապես ի՞նչ ասել է նեւրոզ:
— Մարդու նյարդային համակարգն օժտված է մեծ կայունությամբ ու ճկունությամբ: Չնայած դրան, այնուամենայնիվ, դրդման եւ արգելակման գործընթացները գերլարման հասցնող գրգռիչների ինտենսիվությունը կամ այդ երկու պրոցեսների բախումը կարող են այնքան զգալի լինել, որ մարդու մոտ առաջանա բարձրագույն նյարդային գործունեության խանգարման հակազդեցություն, եւ նա հիվանդանա նեւրոզով: Այլ կերպ ասած՝ նեւրոզն անձի վատ հարմարվողականությունն է իր շրջապատին եւ իր ապրած կյանքին:
Բոլոր սթրեսները, դրական եւ բացասական գործոններն ազդում են մեր նյարդայինհամակարգիվրա: Եվ երբ խախտվում է օրգանիզմի հավասարակշռությունը, առաջանում է նեւրոզ կոչված հիվանդությունը:
— Կանանց եւ տղամարդկանց մոտ նեւրոզները նո՞ւյն ախտանշաններն ունեն, թե՞ տարբեր կերպ են դրսեւորվում:
— Տղամարդկանց մոտ ավելի հաճախ արտահայտվում է պսիխոսոմատիկայի ձեւով, այսինքն, երբ տղամարդը գանգատվում է տարբեր ներքին օրգանների՝ սրտի, ողնաշարի, գոտկամասի եւ այլնի ցավերից, սակայն իրականում այդ օրգանների հետ կապված որեւէ խնդիր չկա, կա նեւրոտիկ վիճակ:
Կանանց մոտ փոփոխության է ենթարկվում հուզական ոլորտը, այսինքն՝ հաճախ արտասվում են, դյուրագրգիռ են եւ շուտ բռնկվում են: Նեւրոզների առաջացման գործում մեծ ազդեցություն ունի նաեւ վախը: Կանանց մոտ լինում են վախեր տարբեր երեւույթների նկատմամբ, իսկ տղամարդկանց մոտ՝ առողջականի վերաբերյալ:
— Նեւրոզ հիվանդությունը փոխանցվու՞մ է ժառանգաբար:
— Ժառանգաբար՝ ոչ: Բայց եթե մի ընտանիքում կա նեւրոզով հիվանդ մարդ, եւ հատկապես, երբ մայրն է տառապում նեւրոզով, ապա դա անպայման բացասաբար է անդրադառնում երեխայի առողջության եւ նյարդային համակարգի վրա: Նյարդային ոչ նորմալ վիճակում գտնվող մարդու հետ ապրելը բացասաբար է անդրադառնում նաեւ երեխայի ձեւավորման եւ զարգացման վրա:
— Հատկապես ի՞նչ տարիքի եւ ո՞ր սոցիալական խմբի ներկայացուցիչներն են ավելի շատ տառապում նեւրոզով:
-Նեւրոզով տառապողների առանձին խումբ կազմում են արվեստի մարդիկ՝ արվեստագետները, այնուհետեւ՝ ուսուցիչները եւ ղեկավար անձինք, այսինքն՝ նրանք, ովքեր շարունակ կատարում են պատասխանատու աշխատանք:
Իսկ ինչ վերաբերում է տարիքին՝ ասեմ, որ այդ հիվանդությունն իր ճիրանների մեջ է առնում հատկապես երիտասարդ տարիքի անձանձ՝ թե՛ տղամարդկանց, եւ թե՛ կանանց:
— Իրականում արդյո՞ք լիարժեք բուժվում են նեւրոզները, թե՞, այնուամենայնիվ, իրենց հետքը թողնում են մարդու հետագա կյանքի եւ կենսագործունեության վրա:
— Ճիշտ չի լինի ասել, որ հնարավոր է նեւրոզը լիարժեք բուժել, որքան էլ փորձենք մոտենալ բուժման լիարժեքությանը: Այդ հարցում շատ կարեւոր է մարդու տեսակը. մեկը կարող է հաղթահարել, իսկ մյուսն ընկնել այդ հիվանդության շղթայի մեջ: Վերջինիս մոտ հիվանդությունը կարող է շարունակական բնույթ կրել եւ պարբերաբար կրկնվել, ինչը պահանջում է երկարատեւ բուժում: Որպեսզի բուժումը տա դրական արդյունքներ, հիվանդը պետք է նաեւ հավատա եւ վստահի իրեն բուժող բժշկին:
— Նեւրոզների բուժման ի՞նչ մեթոդներ են առաջարկվում:
— Նեւրոզի բուժման գործում միշտ պետք է հիշել, որ այն ոչ միայն նյարդային համակարգի, այլեւ ամբողջ օրգանիզմի հիվանդություն է, եւ որ նրա հիմքում, հոգեկան վնասվածքներից բացի, մեծ մասամբ ընկած են նաեւ սոմատիկ գործոններ (ֆիզիկական հյուծվածություն, զանազան քրոնիկական հիվանդություններ եւ այլն): Այս տեսակետից նեւրոզների բուժումը պետք է տարվի համալիր ձեւով՝ հիմնական շեշտը դնելով արտաքին պայմանների փոփոխության, հիվանդածին ապրումների վերացման եւ ամբողջ օրգանիզմի ու առանձին օրգանների սոմատիկ վիճակների նորմալացման վրա: Լավ կլինի գոնե բուժման շրջանում հիվանդին հեռու պահել ամեն տեսակի տհաճություններից, մտավոր եւ ֆիզիկական գերլարումից, կոնֆլիկտներից, աղմուկից եւ այլն, որոնք կարող են բուժվող նեւրոզների կրկնություններ առաջացնել: Բուժման ձեւերից են հոգեբուժությունը, այսինքն՝ հոգեկան ներգործության միջոցով կատարվող բուժումը, որի ձեւերից է հիվանդին սովորական զրույցի միջոցով համոզելը, բացատրելը, ոգեւորելը, մխիթարելը եւ միտքն իր հիվանդությունից հեռացնելը՝ ուշադրություն դարձնելով աշխատանքի կամ այլ հետաքրքիր գործերի վրա:
— Նեւրոզի բուժման ուրիշ ի՞նչ միջոցներ կան:
— Նեւրոզ հիվանդության բուժման մեթոդներից է նաեւ հիպնոթերապիան՝ հիպնոսի միջոցով կատարվող բուժական ներշնչումը: Դեղորայքային բուժումը տարվում է երկու ուղղությամբ՝ նյարդային համակարգը հանգստացնող, կարգավորող միջոցառումներ եւ ամբողջ օրգանիզմի ու առանձին օրգանների սոմատիկ վիճակը կարգավորող, հյուծվածությունը վերացնող միջոցառումներ: Եթե նեւրոզ ունեցող մարդը տառապում է որեւէ հիվանդությամբ, անհրաժեշտ է անմիջապես ձեռնամուխ լինել դրա բուժմանը համապատասխան մասնագետների օգնությամբ: Բուժման գործում կարեւոր նշանակություն ունեն նաեւ ֆիզիոթերապեւտիկ զանազան արարողակարգերը, բուժական ֆիզկուլտուրան, ինչպես նաեւ 20-րդ դարի հայտնագործությունը՝ հոգեվերլուծությունը:
— Արտաքին տեսքից կարելի՞ է ենթադրել, որ տվյալ մարդը տառապում է նեւրոզ հիվանդությամբ:
— Ոչ միշտ: Սակայն, եթե հիվանդությունը գտնվում է սրացման փուլում, հիվանդի պահվածքից եւ արտաքին տեսքից կարելի է ենթադրել նրա հիվանդության մասին: Այդպիսի մարդիկ հիմնականում լինում են ընկճված, վախեցած, կամ ահավոր անհանգիստ եւ դյուրագրգիռ:
— Կան մարդիկ, որ անկախ առիթից շարունակ ժպտում են, փորձում երեւալ կենսախինդ եւ ինքնավստահ: Կարելի՞ է արդյոք ենթադրել, որ տվյալ մարդն ունի նեւրոզ եւ այդպիսի պահվածքը ինքնապաշտպանական ձեւ է:
-Ե՛վ այո, ե՛ւ ոչ: Հնարավոր է՝ մարդը պարզապես բարեհամբույր է եւ ժպտերես: Միայն այն, որ նա շատ է ժպտում, դեռ նեւրոզի մասին չի վկայում: Սակայն չափից շատ ինքնավստահությունը՝ զուգակցված ոչ պատեհ ժպիտով, կարող է վկայել այն մասին, որ տվյալ անձի մոտ ինչ -որ բան այն չէ: Դա կարող է լինել ե՛ւ նեվրոզ, ե՛ւ մարդու ներաշխարհի հետ կապված որեւէ այլ հիվանդություն:
— Վերջին շրջանում հաճախ է խոսվում այն մասին, որ նեւրոզները միտում ունեն դառնալու դարի հիվանդություն: Ի՞նչ կասեք այդ մասին:
— Նեւրոզները դիտվել եւ նկարագրվել են դեռեւս շատ վաղուց: Առաջին անգամ նեւրոզների մասին գրել են 18-րդ դարում: Նեւրոզների հիմքը դրել է Զիգմունդ Ֆրոյդը, եւ դեռ այն ժամանակներից սկսած համարում էին, որ նեւրոզները դառնալու են դարի հիվանդություն: Այդ տեսակետը շարունակում է արդիական մնալ մինչ օրս:
— Ի՞նչ տարբերություն նեւրոզների ու դեպրեսիաների միջեւ:
— Գոյություն ունի դեպրեսիայի երկու տեսակ՝ մեծ եւ փոքր: Փոքրը նեւրոտիկ դեպրեսիան է: Այս դեպրեսիան համարվում է նեւրոզի ախտանշան: Շատ նեւրոզների մեջ դեպրեսիայի բաղադրիչ կա: Եվ դա հենց նեւրոտիկ դեպրեսիան է: Իսկ մեծ դեպրեսիան առանձին հիվանդություն է, ուստի պահանջում է ճիշտ մոտեցում եւ, հետեւաբար, ճիշտ բուժում, ինչը շատ կարեւոր է:
— Եվ վերջում, Ձեր խորհուրդը մեր ընթերցողներին՝ ինչպե՞ս խուսափել նեւրոզներից, կամ այլ կերպ ասած, ո՞րն է նեւրոզ չունենալու «դեղատոմսը»:
— Նեւրոզ չունենալու «դեղատոմսն» է գտնել կյանքի լիարժեք հաշվեկշիռը, այն է՝ ապրել լիարժեք կյանքով, ունենալ անձնական կյանք: Չի կարելի գիշեր-ցերեկ աշխատել կամ օրերով ոչինչ չանել: Կյանքում ամեն ինչ իր տեղն ունի եւ համաչափորեն անհրաժեշտ է:
Սնկերը գրոհում են
4,344 մեկնաբանույթուն
irina
Ha vik jan ham astvacasunc ham girk
Gohar
Wristine jan im mot glxovel ka
Ofelya
Barev cez erexas 9tarekana mote sksvele ankanon sharjumner nuynisk knac jamanak inch karajarkek naxapes shnorhakalutyn
Qristine
barev dzez, vonc eq? erexeq vor asum eiq hosanq e ancnum ev ayln,glxov el e ancnum?
Vik
Irina Jan astvacashunc es kardacel
irina
Vik jan ces unena hastat im porcic em asum uxaki ind ognec girk kardal@ mekel ko asac dex@ alprazolam@
irina
Esel em shat vat linum u mtnum em stex tetevanum em uxaki vor mardik kan grum en 10 tariya tarapum em kam urish vat baner en grum canr em tanum u zgum em vor ind vat em zgum bayc ekek amen vat ban mez cveragrenk mtacenk vor tarber mardik tarber deva tanum
irina
Vik jan orinak im mot senc mitker vor piti xangarvem bayc et uxaki mitka u nman ban ci kara lini u heto Vik jan kancni mi mtaci uxaki shat karda hekyat astvacasunc u kancni kyankum shat vat baner ka Vik jan orinak epilepsyan u urish lik@ vat hivandutyuner vor bujum cka @ngnum u sksum en tprtal u amenavat@ bujum cka misht lav@ mtacek u hamematek mer vicak@ et vat anbujeli hivandutyuneri het orinak es Vik jan akanates em exel et epilepsik hivandneri vatanalun u @nenc ci vor uraxanum em uxaki ahavor bana u anbujeli dra hamar lav linenk u mez pind pahenk kic pnpntank
Mel
Vik jan es patshgambi mot kangnac uzumei indz cac netei 8 rd harkic, voroshumei gnayi kamurjic indz qcei, uzumei meqenayi tak indz qcei, uzumei dexer xmei ankap mec qanakutyamb, uzumei amen inch anei kyanqis verj talu hamar, ev ete ayd bari maqrdik chlinein es hastat chei lini hima, es skseci kardal shat gnal ekexeci axotel u parq astcun parq astcun
Vik
Mel Jan inch mtqer es une cel gri éli karoxa dranq ind oqnen
Mel
Vik jan ASTVACASHUNCH karda, im motela exel nman ban indz xorhurd tvecin kardal u axotel bu parq astcun hima es chunem nman xndir u henc himael kardum em u axotum, da im prkutyunna
SV
mg b6 lav dex e
SV
nman ahavor zgacumner esel em unecel, manavand chei karoxanum qnnutyunneris parapel
SV
Vik jan du asecir te veshers havaqum gnum em, bjishk@ chi toxnum dzer het shpvem, vseo razvod!!!/de iharke mi qich el katak/ es el mtacum em vor el inch grenq, meka ches kardalu
Vik
Erexeq mi xorhurd el duq tveq ind inc anem vor mtqers ind hangist toxen es amen inch het hastvelem arden sovorelem bolor banerin .es mtqers cem karoxanym azatvem inch xorhurd ktaq spasum em
ani
Tigranuhi. jan. nore. et. amen. inj@. sksvel. kez. mot
Mel
SV jan kokarnit u B6 srskveluc heto 2 amis glxaptuyt chunei ancav hima eli unem, bayc asem banatex chem dnum el gluxsela pttvum, sirtsela arag xpum, matersel en tmrum, toqers vonc vor presi tak dnen sexmvuma SV jan, doxela linum, amen amen tarorinak ban linuma, bayc ASTVAC kanchelov manem galis porcum crel mitqs chkentronanal, u shat AXOTUM EM
Tigranuhi
gangatners nevrapatalogin vor asec,inq@ ekav ayd ezrakacutyan….indz magnib6 e nshanakel or@ ereg angam u zugaher inc vor hangstacnox
Vik
Sv isk incu ces karox grel
SV
apres Vik jan, qez aroxjutyun em cankanum, apsos vor chem karox el qez grel…, shat baner kpordzem sovorel qezanic
Vik
Sv imijayloc es el stex henc mta kardaci ahagin ind mot ban poxvec .mtaceci es menak cem sranio.. im nman sat Mardik kan bayc henc mek@ mi nor bana grum anmijapes vercnum em u hima el dra masin em mtacum dra hamar ind bjisk@ argelec @ndhanrapes internetov kardal .erexeq duq @tex sat hnaravorutyuner unes spvelu der barekamneri het harevaneri @ nkerneri spveq gnaceq ekek der or@ urax kazmakerpeq u teseq incqan laves linum es stex aranc asxatavard asxatum em miayn nra hamar vor tan@ cmnam tnic durs gam spvem ors ancni de inc dez u ind bari or urax tramadrutyun.
Vik
Axr hayastanum ci
SV
Vik ed hogebanid vortexic gtnenq? es vonc es poxvel…
SV
Vik stex es?
SV
tvem erexeq teseq im ayspes asac aptekan, imaceq, piti el chxmem, vor xmem el chem havata vor klavanam/ tarasxalneris ushadrutyun mi dardzreq/
rexetin, afobazol, mexidol, persen forte, ginko biloba, kokarnit,tritiko, , mg b6, calcemin, B komplexs, lotosonik, oksibral, novopasid, simpatil,milgamma ev ayln
SV
erexeq jan im vra el ed dexer@ vat azdecutyun en en toxel aveli en vatacrel, mi qani or e noric skseci xmel, u sksel e krknvel, erexeq mnacel er glxis shaxel@, gnaci bjshki dexer nshanakec, noric patmeci , verhisheci inchem zgacel, skseci xmel vataca u el chem xmelu, erexeq havataceq ed vat baner@ vor grum enq, meks myusis vatutyun enq anum, es chem asum te pakenq, chgrenq, mtacenq te inch dzevov shpvenq, vat emocianer@ hesht enq vercnum, hima chem uzum asem inch em zgum, u naev gitem im pordzic vor asel@, patmel@ tetevacnum e mardun
Gohar
Es xmelem afobazol reksetin betamaxs u heto velaqsin bayc hima vochinch
Gohar
Es xmelem afobazol reksetin betamaxs u heto velaqsin bayc hima vochinch
SV
MEl bayc popoxutyun ka?
Mel
es 2 amis klonezepam em xmel isk heto indz asecin el chxmes kaxvacutyuna arajacnum et dex@, dadarecri, heto xmel em NON STRES FORTE, EGLONIL, AFOBAZOL, srskvel em VITAMIN B6, KOKARNIT glxaptuyti hamar, isk hima mek mek VALOKARDIN
ani
sv. jan. shat. jisht. es. asum. petka. zgan. vor. haskanan. dra. hajuik@
SV
erexeq hl@ aseq te vord inch dex eq xmum?
SV
asum en vor hivandutyun che Gohar jan, chisht e zgacum e, vor@ qayqayum e kyanqi imast@, chem cankanum, ankexc , piti zgan vor haskanan dra "hachuyq@"
Gohar
Erexeq incelen asum vor da hivandutun chi duq zez eq dre hivandi tex bayc ari u tes vor iroq menq lav chenq u mez chen haskanum
Ani
erexek. jan. barev. cez. voncek. cez. zgum
SV
Vik , bayc ed dexer@ naev xarnum en amen inch, en qich@ shatacnum u astvac giti te ognum en te che, aysinqn piti xmes, anjatves , shshmes dexerov u moranas, gites inchn e hetaqrqir orinak cavazrkox@ vor xmum es, da chi bujum, uxxaki ktrum e kap@ cavox organic depi uxex, informacian chi hasnum uxexid, u qez tvum e te ancav, nuynn el erevi ed dexer@, antidepresant ev ayln, es shat em dimel bjishkneri, bayc voch mek@ nerver bujox, amracnox, snucox dexer chi nshanakum, u darnum es /pastayanni klient/ gna ari, 10or xmi, kes avelacru, de resursner, resursner, u anhamberutyun
irina
miyak dexna vor irok ognuma inckanel vat lines uxaki menak vaxum es vor ujexa cnayac im bjishk@ asum er kyankum aveli vat dexerel kan vor petka piti xmes vor mtkert paycarana u du lavanas heto kic kic pakasacru u mi orel ces xmi
irina
Vik jan esel ey alprazolam xmum liarjek lavey hanc skseci pakasacnel krknvec uxaki ujex dexa bayc shat lav ognuma u henc nevrozi hamara
Mel
Vik jan inch dexeq xmum
Vik
Gîtes ind asecin vonca gripi jamanak taqutyun EQ unenum kokord@ lcvuma dranq gripi jamanak linuma vorovhetev gripi simtomnerna sranq el nevrozi jamanaka linum mek vaxena inq@ ind asuma été duq hivand ceQ inceq uzum uzum EQ vor asenq hivandeQ sa hivandutyunic ci uxaki steesi nkatmamb duq @tenc EQ etel vor qic mtaceq kmoranaq kancni dexeric el em harcrel asuma xmeq vor uxex@ hangstana moranaq
R
Es el shat kuzenai imanal et glxi bzzele inchi heta kaxvac indz hetela hajaxaki linum
SV
Vik harcru te glxi bjjel@, ed ereral@ inchpes kareli e ancnel, axr shat baner ka harcnelu
SV
Vik el inch asec hogeban@, eli es gnalu?
Mel
es 3 tari araj gnaci NAIRI kentron uzumei mtnei hogebani mot bjshkuhin asac petq chi, dra kariq@ duq chuneq, duq petqa ashxateq dzer vra normal snveq, shat zbosneq, shut qneq, shpveq pozitiv mardkanc het, lseq hacheli erajshtutyun, diteq komedyaner, shat jur xmeq, lav baneri masin mtaceq, shatei uzum gnayi hogebani mot chtoxec asec kariq chka
Vik
Sv stex kmtnem ind harcer INES xndrem
SV
Vik BA for es sayty el chew mtnelu. Qez vonc karox enq gel. Jam imanal karoxacan ognel qez. Jam harder poxacenq…
SV
Vik uremn ed xelq@ glxin hogeban e erevum. T hishum es es inchei grel mior araj. Qo gaci hamar))—-for zartnum es Irish Tex tvum))? Hima stex es? Fri harcer unem
Vik
Sv gnaci .gîtes argelec unternetov texekutyuner kardal nevrozi masin asuma mi nor ban kardumeq qani vor menq anmijapes vercnum enq mer vra dra hamar an@ndhat dra meceq poxeq der kyanq@ mi hetaqrqrveQ vor moranaq
SV
es qnel eq? kam el bolord lav eq? Vik??? gnacir hogebani mot u mez moracar???
SV
Tigranuhi jan inch stugumner es ancel u inch en nshanakel?
SV
Vik jan inch exar?